Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Giao mùa gây ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người

Vào thời điểm giao mùa, thời tiết có thể làm ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người, thường dẫn đến các bệnh theo mùa, dị ứng và bùng phát các bệnh mãn tính. Các hiện tượng như nhiệt độ giảm đột ngột, đổ ẩm tăng cao hoặc chất lượng không khí thay đổi thách thức cơ thể con người phải thích nghi.

Giao mùa ảnh hưởng thế nào tới sức khỏe của bạn?

Thời tiết thay đổi thất thường ảnh hưởng tới môi trường và cơ thể con người theo nhiều nguyên nhân khác nhau:

Hệ hô hấp

Thay đổi đột ngột về nhiệt độ hoặc độ ẩm có thể làm trầm trọng thêm các tình trạng hô hấp như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và dị ứng. Thời tiết lạnh thường gây co thắt phế quản, trong khi nồng độ phấn hoa tăng cao vào những tháng ấm hơn lại làm trầm trọng thêm bệnh sốt cỏ khô và hen suyễn.

Nhiễm virus

Giao mùa, đặc biệt là chuyển từ thời tiết nóng sang lạnh, thường dễ gây mắc các bệnh truyền nhiễm như cúm hoặc cảm lạnh. Những bệnh truyền nhiễm này lây lan nhanh khắp cơ thể khi hệ miễn dịch gặp khó khan trong việc thích ứng với môi trường.

Đau khớp

Nhiều người bị tăng đau khớp hoặc cứng khớp trong thời tiết lạnh hoặc ẩm ướt. Các tình trạng như viêm khớp có xu hướng bùng phát do áp suất khí quyển giảm và nhiệt độ lạnh hơn.

Các vấn đề về da

Không khí khô trong những tháng lạnh hơn có thể dẫn đến da khô, nứt nẻ, trong khi thời tiết ẩm ướt có thể gây đổ mồ hôi quá nhiều và nhiễm trùng da. Bệnh chàm và viêm da thường trở nên tồi tệ hơn trong quá trình chuyển mùa.

Dị ứng

Mùa thu mang đến lượng phấn hoa cao hơn, gây ra dị ứng. Mạt bụi và bào tử nấm mốc cũng phát triển mạnh trong điều kiện ẩm ướt, ảnh hưởng đến những người dễ bị phản ứng dị ứng.

Các vấn đề về sức khỏe tâm lý

Những thay đổi theo mùa, đặc biệt là thiếu ánh sáng mặt trời trong những tháng lạnh hơn, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần. Rối loạn cảm xúc theo mùa là một dạng trầm cảm do giảm tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.

Tăng áp lực lên hệ tim mạch

Thời tiết quá lạnh hoặc quá nóng có thể gây căng thẳng cho hệ tim mạch, đặc biệt ở những người có bệnh tim từ trước. Huyết áp có xu hướng tăng trong nhiệt độ lạnh hơn, làm tăng nguy cơ đau tim.

Các đối tượng dễ bị ảnh hưởng

Mặc dù thời tiết thay đổi có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng một số nhóm người dễ bị tổn thương hơn:

  • Trẻ em: Hệ miễn dịch đang phát triển của trẻ khiến chúng dễ mắc các bệnh theo mùa hơn.
  • Người cao tuổi: Sự suy giảm miễn dịch liên quan đến tuổi tác và các tình trạng bệnh lý có từ trước khiến họ dễ bị tổn thương.
  • Người mắc bệnh mãn tính: Những người mắc bệnh hen suyễn, viêm khớp hoặc bệnh tim mạch đặc biệt có nguy cơ cao.
  • Phụ nữ mang thai: Thay đổi thời tiết có thể ảnh hưởng đến sức khỏe hô hấp và gây khó chịu.

Các gợi ý giúp giữ gìn sức khỏe

Thực hiện các biện pháp phòng ngừa có thể làm giảm thiểu tác động thời tiết thay đổi đến sức khỏe của bạn.

Tăng cường hệ miễn dịch

  • Uống đủ nước: Giữ gìn cơ thể ở trạng thái đầy đủ nước sẽ duy trì khả năng phòng vệ tự nhiên
  • Chế độ ăn uống căn bằng: Bổ sung các loại thực phẩm tăng cường miễn dịch như trái cây, rau, các loại hạt và protein nạc
  • Tiêm phòng đầy đủ: Đảm bảo tiêm vắc-xin cúm và các loại vắc-xin khác đúng lịch để bảo vệ khỏi các bệnh nhiễm trùng theo mùa

Mặc quần áo phù hợp với thời tiết

  • Mặc nhiều lớp trong thời tiết lạnh để giữ nhiệt cơ thể và ngăn ngừa những thay đổi nhiệt độ đột ngột.
  • Sử dụng vải nhẹ, thoáng khí trong những tháng ẩm ướt để tránh quá nóng.

Bảo vệ da

  • Dưỡng ẩm thường xuyên: Sử dụng kem dưỡng ẩm để chống lại da khô trong những tháng lạnh hơn.
  • Kem chống nắng: Thoa kem chống nắng ngay cả vào những ngày nhiều mây để bảo vệ khỏi tia UV có hại.
  • Bột chống nấm: Ngăn ngừa nhiễm nấm trong thời tiết ẩm ướt bằng cách giữ da khô thoáng

Bảo vệ hệ hô hấp

  • Sử dụng máy tạo độ ẩm: Duy trì độ ẩm trong nhà tối ưu để tránh không khí khô có thể gây kích ứng đường thở
  • Đeo khẩu trang: Bảo vệ bản thân khỏi phấn hoa, bụi và ô nhiễm trong mùa dị ứng.
  • Hạn chế các hoạt động ngoài trời: Ở trong nhà khi chất lượng không khí kém hoặc nồng độ phấn hoa cao.

Tập luyện thường xuyên

Tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện sức khỏe tổng thể. Trong thời tiết lạnh, hãy chọn các bài tập trong nhà để duy trì hoạt động mà không phải tiếp xúc với điều kiện khắc nghiệt.

Thường xuyên cập nhật thông tin

Theo dõi dự báo thời tiết và các báo cáo chất lượng không khí. Hãy chuẩn bị cho những thay đổi đột ngột và điều chỉnh kế hoạch của bạn cho phù hợp.

Ưu tiên sức khỏe tinh thần

  • Dành thời gian ở ngoài trời vào ban ngày để cải thiện tâm trạng và điều hòa giấc ngủ.
  • Cân nhắc liệu pháp ánh sáng hoặc tư vấn nếu bạn dễ mắc chứng rối loạn cảm xúc theo mùa.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Mặc dù nhiều vấn đề sức khỏe liên quan đến thời tiết có thể được quản lý tại nhà, nhưng một số triệu chứng nhất định cần được chăm sóc y tế. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ nếu bạn gặp phải:

  • Ho dai dẳng, thở khò khè hoặc khó thở.
  • Sốt cao kéo dài hơn 2-3 ngày.
  • Đau khớp dữ dội hoặc sưng tấy.
  • Đau ngực đột ngột hoặc chóng mặt.
  • Các triệu chứng bệnh mãn tính như hen suyễn hoặc viêm khớp trở nên tồi tệ hơn.

 

Nguyễn Nam Anh - Viện Y Học ứng dụng Việt nam - Theo Metro Heart Institute
Bình luận
Tin mới
  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    Vai trò của giấc ngủ với sức khỏe

    Giấc ngủ là một phần thiết yếu của cuộc sống, chiếm khoảng 1/3 thời gian của chúng ta, mặc dù nó khiến cơ thể dễ bị tổn thương. Điều này là do giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tái tạo năng lượng, duy trì sức khỏe tổng thể, hỗ trợ chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ đi sâu vào những lợi ích này và hướng dẫn cách tối ưu hóa giấc ngủ để nâng cao chất lượng cuộc sống.

  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Hậu quả của loãng xương

    Loãng xương là tình trạng giảm mật độ và chất lượng xương, làm tăng nguy cơ gãy và làm thay đổi cấu trúc xương theo thời gian. Hậu quả của loãng xương không chỉ dừng lại ở gãy xương mà còn tạo ra một chuỗi hệ lụy trên nhiều phương diện về mặt lâm sàng, hành vi, thói quen hằng ngày, tâm lý, xã hội và kinh tế.

  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

Xem thêm