Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

6 biện pháp giúp kiểm soát triệu chứng cúm khi giao mùa

Thời điểm giao mùa là khi tiết trời chuyển từ nóng sang mát, hoặc từ se lạnh sang hanh khô, do vậy, luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Trong giai đoạn này, các ca nhiễm cúm theo mùa có xu hướng gia tăng rõ rệt, đặc biệt ở nhóm người có hệ miễn dịch suy yếu như trẻ em, người cao tuổi và người mắc bệnh nền. Triệu chứng cúm có thể khởi phát đột ngột và gây mệt mỏi kéo dài, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

Tuy cúm mùa thường không gây biến chứng nghiêm trọng, nhưng nếu không được chăm sóc đúng cách, các triệu chứng như sốt cao, ho kéo dài, sổ mũi, nghẹt mũi hoặc đau đầu có thể kéo dài trong nhiều ngày. Dưới đây là 6 biện pháp hỗ trợ kiểm soát triệu chứng cúm theo mùa, giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng và hạn chế khó chịu trong quá trình mắc bệnh.

1. Súc miệng bằng nước muối 

Đau họng là một trong những dấu hiệu đầu tiên của bệnh cúm. Súc miệng bằng nước muối ấm giúp sát khuẩn vùng họng, làm dịu cảm giác rát và tiêu diệt vi khuẩn trú ngụ tại khoang miệng và cổ họng. Ngoài ra, nước muối còn hỗ trợ làm loãng chất nhầy và loại bỏ bụi bẩn hoặc dị nguyên từ không khí.

Khuyến nghị nên súc miệng 2–3 lần mỗi ngày, đặc biệt vào buổi sáng và trước khi đi ngủ. Nước muối nên pha loãng theo tỷ lệ phù hợp (khoảng ½ thìa cà phê muối/250ml nước ấm), tránh pha quá mặn gây kích ứng niêm mạc.

2. Uống đủ nước – Cải thiện quá trình thải độc và làm loãng dịch tiết

Khi cơ thể sốt hoặc ho kéo dài, lượng nước mất qua mồ hôi, hơi thở và quá trình viêm sẽ gia tăng đáng kể. Bổ sung đủ nước là yếu tố then chốt giúp duy trì độ ẩm cho các niêm mạc hô hấp, làm loãng đờm, hỗ trợ cơ thể đào thải virus và làm dịu cổ họng.

Lượng nước cần bổ sung trung bình khoảng 2–2,5 lít mỗi ngày, có thể linh hoạt kết hợp giữa nước lọc, nước ấm, nước ép trái cây ít đường, trà thảo mộc hoặc canh rau củ. Nước dừa và nước điện giải tự nhiên cũng là lựa chọn tốt để bù khoáng trong trường hợp có sốt nhẹ.

3. Xông hơi – Giảm nghẹt mũi và đau đầu hiệu quả

Xông hơi là biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả giúp làm thông đường thở, hỗ trợ tống đẩy chất nhầy ra ngoài và giảm triệu chứng nghẹt mũi, đau đầu do sung huyết xoang. Hơi nước nóng giúp làm loãng dịch nhầy và làm dịu các mô bị viêm tại vùng hô hấp trên.

Có thể sử dụng nồi nước xông truyền thống với vài lát gừng, lá bạch đàn hoặc tinh dầu khuynh diệp. Khi xông hơi, cần trùm khăn và ngồi cách nguồn hơi ở khoảng cách an toàn (30–40 cm), tránh bị bỏng hơi. Thời gian xông hợp lý là 5–10 phút/lần, 1–2 lần mỗi ngày.

4. Tận dụng tinh dầu thiên nhiên – Hỗ trợ kháng virus

Một số loại tinh dầu thiên nhiên đã được nghiên cứu cho thấy có khả năng ức chế hoạt động của virus và hỗ trợ giảm viêm đường hô hấp. Trong đó, tinh dầu tràm trà (tea tree oil) có đặc tính kháng khuẩn, kháng nấm và kháng virus mạnh mẽ. Có thể nhỏ vài giọt tinh dầu vào nước xông, máy khuếch tán hoặc nhỏ lên khăn giấy đặt gần nơi ngủ.

Lưu ý: tinh dầu cần sử dụng với liều lượng hợp lý, đặc biệt không dùng cho trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai hoặc người có cơ địa dị ứng mà không có tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa. Tinh dầu nên được kiểm định chất lượng và pha loãng theo hướng dẫn trước khi dùng.

5. Bổ sung kẽm – Tăng cường chức năng miễn dịch

Kẽm là vi chất cần thiết để cơ thể sản xuất tế bào bạch cầu – hàng rào bảo vệ đầu tiên trong hệ miễn dịch. Việc bổ sung kẽm trong giai đoạn mắc cúm có thể giúp rút ngắn thời gian bệnh và làm giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Ngoài ra, kẽm còn có tác dụng chống oxy hóa và hỗ trợ tái tạo mô tổn thương.

Một số thực phẩm giàu kẽm nên đưa vào chế độ ăn bao gồm:

  • Hải sản (hàu, tôm, cua)
  • Các loại hạt (hạt bí, hạt chia, hạt lanh)
  • Ngũ cốc nguyên cám
  • Thịt đỏ nạc và trứng

Nếu cần bổ sung kẽm từ thực phẩm chức năng, nên tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng để lựa chọn liều lượng phù hợp, tránh dư thừa gây rối loạn tiêu hóa.

6. Uống trà thảo mộc – Làm dịu cổ họng và hỗ trợ hô hấp

Một số loại trà thảo mộc có khả năng kháng viêm, kháng virus và làm ấm cơ thể trong thời điểm giao mùa, đặc biệt có lợi cho người đang bị cúm. Trà gừng, trà nghệ, trà đinh hương hoặc trà tía tô đều giúp làm dịu niêm mạc họng, giảm ho, giảm tắc nghẽn mũi xoang và tăng tuần hoàn máu.

Có thể pha trà bằng cách đun sôi các nguyên liệu tươi (gừng, nghệ) trong 5–10 phút, thêm chút mật ong hoặc chanh để tăng hiệu quả. Trà nên dùng ấm, uống vào buổi sáng hoặc sau bữa ăn, tránh dùng trà quá đặc hoặc thêm đường tinh luyện.

Kết luận

Cúm mùa là hiện tượng phổ biến trong thời điểm giao mùa, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát tốt nếu áp dụng đúng các phương pháp hỗ trợ phù hợp. Việc kết hợp giữa nghỉ ngơi đầy đủ, chế độ ăn uống khoa học, duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh và sử dụng các biện pháp chăm sóc không dùng thuốc như xông hơi, súc miệng nước muối, uống trà thảo mộc… sẽ giúp rút ngắn thời gian phục hồi và giảm mức độ khó chịu đáng kể.

Đối với những trường hợp sốt cao không hạ, ho kéo dài trên 5 ngày, đau ngực hoặc khó thở, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Khuyến nghị theo dõi sát các dấu hiệu bất thường, đồng thời nâng cao miễn dịch bằng dinh dưỡng đầy đủ – đặc biệt trong thời điểm giao mùa khi bệnh dễ lây nhiễm.

Đọc thêm tại bài viết6 thắc mắc về cúm bạn cần biết 

Ngọc Ánh - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam - Theo Tổng hợp
Bình luận
Tin mới
  • 27/10/2025

    6 lợi ích khi uống nước chanh gừng trước khi đi ngủ

    Uống một cốc nước chanh gừng trước khi đi ngủ có thể giúp cải thiện sự tỉnh táo và bù nước. Nước chanh gừng cũng có thể làm giảm chứng khó tiêu, nghẹt mũi và một số lợi ích sức khỏe khác.

  • 27/10/2025

    Những điều bạn cần biết về việc tiêm vắc-xin phòng cúm vào mùa thu này

    Các cơ quan y tế Hoa Kỳ hàng năm có những khuyến nghị, hướng dẫn mới về tiêm chủng.. Tuy nhiên, khuyến nghị về vắc-xin cúm vẫn giữ nguyên: tất cả trẻ em trên 6 tháng tuổi nên tiêm vắc-xin cúm hàng năm. Có tới 1,3 triệu người Mỹ phải nhập viện vì bệnh cúm trong mùa cúm vừa qua và có tới 130.000 người tử vong vì căn bệnh này. Sau đây là những điều bạn cần biết khi chuẩn bị tiêm phòng cúm trong năm nay.

  • 27/10/2025

    Đã đến lúc từ bỏ đa nhiệm: Bộ não của bạn muốn làm một việc duy nhất

    Chúng ta đang sống trong một thế giới nơi mà đa nhiệm (multitasking) được khuyến khích, đôi khi còn là điều cần thiết. Tuy nhiên, việc tập trung vào một việc duy nhất tại một thời điểm lại mang đến nhiều lợi ích, bao gồm tăng sự tập trung và giảm căng thẳng.

  • 26/10/2025

    Uống cà phê có giúp bảo vệ gan khỏi nguy cơ ung thư không?

    Cà phê ngày càng được chứng minh có nhiều lợi ích sức khỏe nếu sử dụng đúng cách. Nghiên cứu cho thấy uống cà phê mỗi ngày có thể hỗ trợ bảo vệ gan và các con đường dẫn đến tình trạng viêm, xơ gan và ung thư.

  • 26/10/2025

    Phương pháp giảm đau đầu không dùng thuốc

    Đau đầu là tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, với nhiều dạng khác nhau. Mặc dù thuốc giảm đau được sử dụng rộng rãi, nhưng việc lạm dụng thuốc giảm đau có thể gây ra tác dụng phụ. May mắn thay, có nhiều phương pháp giảm đau đầu tự nhiên an toàn và hiệu quả. Bài viết này sẽ giới thiệu và hướng dẫn cách áp dụng các phương pháp đó tại nhà.

  • 25/10/2025

    5 lợi ích không ngờ của vỏ táo

    Vỏ táo chứa nhiều chất chống oxy hóa hơn phần thịt, chất chống oxy hóa mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính, bảo vệ sức khỏe não bộ…

  • 25/10/2025

    Tầm quan trọng của việc giữ gìn vệ sinh cá nhân

    Vệ sinh cá nhân không chỉ là thói quen hàng ngày mà còn là yếu tố cốt lõi để duy trì sức khỏe. Trong bối cảnh môi trường ngày càng nhiều chất ô nhiễm, nguy cơ lây bệnh truyền nhiễm và nhiễm độc càng lớn, vệ sinh cá nhân đóng vai trò như một hàng rào bảo vệ hiệu quả. Bài viết sẽ đi sâu vào các khía cạnh của vệ sinh cá nhân và các biện pháp xây dựng thói quen vệ sinh cá nhân.

  • 24/10/2025

    7 lợi ích sức khỏe vàng từ bí đỏ không nên bỏ qua

    Bí đỏ giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa, xứng đáng được gọi là 'siêu thực phẩm'. Tìm hiểu 7 lợi ích sức khỏe tuyệt vời mà bí đỏ mang lại, giúp bạn hiểu rõ hơn về giá trị của loại quả này.

Xem thêm