Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tại sao phân có màu vàng?

Sự thay đổi của màu phân là một vấn đề bình thường, tuy nhiên phân màu vàng cũng có thể liên quan đến một số tình trạng sức khỏe.

Bilirubin và mật là hai yếu tố làm cho phân có màu nâu. Bilirubin là sản phẩm phụ của các tế bào hồng cầu, được sản xuất tại gan. Sau đó billirubin di chuyển đến túi mật và trộn với mật. Phần lớn bilirubin đi vào ruột và bị vi khuẩn phân hủy, tiếp đó là được thải ra ngoài theo phân hoặc nước tiểu. Sự thay đổi của màu phân là một vấn đề bình thường. Bạn có thể có một chế độ ăn uống đa dạng và những thay đổi trong chế độ ăn uống sẽ ảnh hưởng đến phân. Nhưng phân màu vàng cũng có thể liên quan đến một số tình trạng sức khỏe.

Vì sao phân có màu vàng?

Một số tình trạng sức khỏe có thể gây ra phân màu vàng, còn được gọi là phân nhạt màu.

1. Rối loạn tại gan và túi mật

Xơ gan và viêm gan là hai tình trạng làm giảm hoặc loại bỏ muối mật, giúp cơ thể tiêu hóa thức ăn và hấp thụ chất dinh dưỡng. Ngoài ra, tình trạng sỏi mật hoặc lắng đọng dịch mật trong túi mật có thể làm giảm lượng mật đến ruột. Và tình trạng này không chỉ gây đau mà còn có thể khiến phân chuyển sang màu vàng.

2. Bệnh lý liên quan đến tuyến tụy

Viêm tụy mãn tính, ung thư tuyến tụy, tắc nghẽn ống tụy hoặc xơ nang cũng có thể khiến phân có màu vàng. Những tình trạng này có thể gây ra tình trạng mỡ trong phân, tình trạng phân mỡ xảy ra do tuyến tụy không cung cấp đủ enzyme mà ruột cần để tiêu hóa chất béo trong thức ăn. Chất béo không tiêu hóa được có thể khiến phân có màu vàng, nhầy và khiến phân nổi hoặc có bọt.

Đọc thêm bài viết: Tại sao lại có chất nhầy trong phân?

3. Bệnh celiac

Gluten là một loại protein có trong lúa mì, lúa mạch đen và lúa mạch. Nếu bạn bị bệnh celiac và nếu tình cờ ăn phải gluten, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ phản ứng bằng cách tấn công và làm hỏng các mô trong ruột non. Khi điều này xảy ra, ruột sẽ không thể hấp thụ các chất dinh dưỡng mà cơ thể cần. Ngoài ra, bệnh celiac có ảnh hưởng nghiêm trọng do bệnh có tính chất di truyền trong gia đình.

Theo Tổ chức Quốc gia về Nhận thức Celiac tại hoa Kỳ, hơn 250 triệu chứng có liên quan đến bệnh celiac. Do đó việc chẩn đoán bệnh có thể gặp rất nhiều sự khó khăn. Các triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:

  • Bệnh tiêu chảy
  • Táo bón
  • Buồn nôn
  • Đầy hơi
  • Mệt mỏi
  • Đau đầu
  • Phát ban
  • Giảm mật độ xương
  • Trầm cảm

Mặc dù không có cách chữa trị bệnh celiac, nhưng tình trạng này có thể được điều trị hiệu quả bằng cách loại bỏ gluten khỏi chế độ ăn.

4. Hội chứng Gilbert

Hội chứng Gilbert là một rối loạn gan di truyền được đặc trưng bởi các giai đoạn khi nồng độ bilirubin quá cao. Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ báo cáo rằng hội chứng Gilbert ảnh hưởng đến 3% - 7% người Mỹ. Các triệu chứng của tình trạng này chủ yếu là vàng da nhẹ, nhẹ đến mức nhiều người không biết mình mắc bệnh. Do đó, hội chứng Gilbert thường không cần phải điều trị cụ thể.

5. Bệnh Giardia

Giardia là một bệnh nhiễm trùng đường ruột do ký sinh trùng siêu nhỏ gọi là giardia gây ra. Bạn có thể bị nhiễm giardia do ăn phải vi khuẩn giardia có trong thức ăn hoặc đồ uống.

Các triệu chứng của bệnh giardia có thể bao gồm:

  • Tiêu chảy có mùi hôi, thường có màu vàng
  • Co thăt dạ dày
  • Buồn nôn
  • Đau đầu
  • Sốt nhẹ
  • Giảm cân

Bệnh giardia được chẩn đoán bằng cách xét nghiệm mẫu phân. Mặc dù tình trạng bệnh có thể không cần điều trị, nhưng hầu hết các trường hợp đều được điều trị dự phòng bằng thuốc kháng sinh. Giardia thường kéo dài vài tuần hoặc bệnh có thể trở thành mãn tính, mặc dù trường hợp này rất hiếm khi xảy ra.

Đọc thêm bài viết: Nguyên nhân đi ngoài phân nổi

Các biến chứng của tình trạng phân vàng

Một số biến chứng của phân vàng không được điều trị bao gồm lượng hồng cầu thấp, mất nước, dinh dưỡng kém, tình trạng phát triển chậm ở trẻ em và khả năng lây lan ung thư hoặc nhiễm trùng.

Một số triệu chứng là dấu hiệu cảnh báo về vấn đề đường tiêu hóa, chẳng hạn như: bệnh tiêu chảy, buồn nôn và ói mửa, khó tiêu và đầy hơi, phân nặng mùi, đau quặn ở bụng. Các biến chứng khác có thể xảy ra với phân màu vàng là vàng da, sốt và mệt mỏi, ngứa da và đau xương hoặc khớp.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Nếu phân của bạn chuyển sang màu vàng thì nguyên nhân thường là do bạn thay đổi chế độ ăn. Nhưng nếu màu vàng vẫn tồn tại trong vài ngày hoặc đi kèm với các triệu chứng khác, bạn có thể cần đi khám với bác sĩ để xác định chính xác tình trạng bệnh. Bạn nên đi khám bác sĩ nếu phân có màu vàng đi kèm với bất kỳ triệu chứng nào sau đây: Bất tỉnh, giảm khả năng nhận thức, lú lẫn hoặc thay đổi tinh thần, sốt, nôn mửa, đau bụng, khó thở, phân nhầy, đi tiểu ít.

Phân thể thay đổi về màu sắc, tùy thuộc vào những gì bạn đã ăn trước đó. Nhưng nếu phân của bạn có màu vàng, đó có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nào đó. Nếu bạn đi phân màu vàng, đặc biệt là nếu bạn thường xuyên mắc phải tình trạng này thì bạn nên đi khám các bác sĩ để được đánh giá. Nhiều nguyên nhân có thể gây ra phân màu vàng và để được điều trị chính xác bạn nên tìm ra nguyên nhân gây ra tình trạng này.

Chế độ dinh dưỡng khoa học, bổ sung đầy đủ vi chất dinh dưỡng sẽ giúp bạn tránh được nhiều nguy cơ sức khỏe. Trung tâm Điều trị Béo phì và Hội chứng chuyển hóa VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam là cơ sở tư vấn dinh dưỡng hàng đầu nước ta. Liên hệ đặt lịch TẠI ĐÂY hoặc Hotline: 0935 18 3939 hoặc 024 3633 5678 để được khám, tư vấn dinh dưỡng cùng các chuyên gia đầu ngành. 

BS. Tạ Tùng Duy - Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 04/06/2023

    7 điều cần làm mỗi đêm để có sức khỏe đường ruột tốt hơn

    Trong khi bạn ngủ, hệ thống tiêu hóa của bạn vẫn hoạt động mặc dù với tốc độ chậm hơn so với khi bạn thức và đây cũng là thời điểm mà ruột về cơ bản tự chữa lành những tổn thương. Để hệ tiêu hóa tiếp tục hoạt động tối ưu suốt cả ngày, hãy chuẩn bị tinh thần cho việc chữa lành hệ tiêu hóa bằng cách áp dụng những thói quen này.

  • 03/06/2023

    4 biện pháp chăm sóc sức khỏe trong mùa thi

    Chỉ còn chưa đầy 1 tháng nữa, hơn 1 triệu thí sinh trên cả nước sẽ tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT 2023. Đây là khoảng thời gian các sĩ tử cần chăm sóc sức khỏe và kiểm soát căng thẳng một cách lành mạnh.

  • 03/06/2023

    Bị hở van tim sống được bao lâu?

    Hở van tim có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, bệnh có thể điều trị để kéo dài sự sống cho người bệnh bằng cách sửa chữa hoặc thay thế van tim. Để tim của bạn hoạt động bình thường, bốn van tim cần đóng mở đúng cách và đóng chặt để đảm bảo máu chảy đúng hướng qua các buồng tim của bạn.

  • 03/06/2023

    Mưa nắng thất thường, cần làm gì để bảo vệ sức khỏe trẻ?

    Những ngày cuối tháng 5 thời tiết nhiều nơi trên cả nước thay đổi thất thường, sáng nắng nóng, chiều tối lại mưa dông. Đây là thời điểm trẻ nhỏ dễ đổ bệnh nhất.

  • 03/06/2023

    Biện pháp tự nhiên giúp trẻ tuổi teen giảm hormone căng thẳng

    Nghiên cứu cho thấy, nồng độ hormone cortisol tăng cao có liên quan tới tình trạng trầm cảm ở tuổi teen. Học sinh nên làm gì để giảm căng thẳng và nồng độ cortisol một cách tự nhiên?

  • 03/06/2023

    Kiệt sức vì thói quen sử dụng công nghệ và cách lấy lại kiểm soát

    Bạn cảm thấy kiệt sức và mất tập trung? Rất có thể nguyên nhân do sử dụng công nghệ quá nhiều. Và đây là cách bạn chế ngự thói quen ấy.

  • 03/06/2023

    7 điều cần biết để sử dụng kem chống nắng đúng cách

    Kem chống nắng giúp ngăn ngừa ung thư da và là sản phẩm chăm sóc da chống lão hóa tốt nhất, vì vậy sản phẩm này nên là một phần trong quy trình chăm sóc da hàng ngày của tất cả mọi người.

  • 03/06/2023

    Cách nói chuyện với thanh thiếu niên về việc uống rượu

    Nếu bạn thấy con mình đang thúc đẩy hoặc đối mặt với áp lực xã hội là phải uống rượu, thì đã đến lúc xem xét cách tốt nhất để giải quyết tình huống.

Xem thêm