Vitamin K1 và K2: trẻ sơ sinh nên bổ sung loại nào?

Vitamin K1 – bổ sung ngay trong 6 giờ sau khi sinh để dự phòng tình trạng chảy máu nguy hiểm cho trẻ

Hiện nay, nhiều quốc gia trên thế giới - trong đó có Việt Nam, đã thực hiện mũi tiêm vitamin K1 cho trẻ ngay trong 6 giờ đầu sau sinh, giúp dự phòng tình trạng chảy máu nguy hiểm do thiếu vitamin K trong 6 tháng đầu đời.

Vitamin K2 – yếu tố quan trọng cho quá trình tạo xương

Vitamin K2 đã được chứng minh vai trò thiết yếu trong nhiều hoạt động chuyển hóa của cơ thể. Nghiên cứu đã chỉ ra vitamin K2 có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh quá trình hấp thu canxi, kích hoạt các protein phụ thuộc vitamin K, giúp hướng canxi đến những nơi cần thiết như xương và răng. Đồng thời, vitamin K2 ngăn canxi tích tụ ở những nơi không mong muốn như động mạch và các mô mềm. Vitamin K2 tham gia vào quá trình tạo xương thông qua việc hoạt hóa osteocalcin – một protein quan trọng trong việc gắn canxi vào xương.

Hiện nay, khuyến nghị bổ sung vitamin K2 cùng với vitamin D3 được nhiều chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo cho lứa tuổi trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, giúp phòng chống còi xương trong lứa tuổi này.

Trẻ sơ sinh rất thiếu vitamin K, bao gồm cả K1 và K2

Tình trạng thiếu hụt vitamin K bao gồm cả K1 và K2 đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó đối với trẻ sơ sinh thì các nguyên nhân từ nội sinh, ngoại sinh và quá trình vận chuyển vitamin K từ mẹ sang con là các nguyên nhân chính dẫn đến sự thiếu hụt này.

Đối với yếu tố nội sinh, các nhà khoa học cho rằng nguyên nhân chính là do cơ thể trẻ còn non nớt, chức năng gan chưa trưởng thành, do đó chưa sản sinh lượng vitamin K cần thiết cho cơ thể trẻ.

Đối với thiếu hụt ngoại sinh, nguyên nhân thiếu hụt xuất phát từ việc vận chuyển vitamin K qua hàng rào nhau thai bị hạn chế dẫn đến thai nhi không hấp thu đủ lượng vitamin K cần thiết. Mặt khác, khả năng tích lũy vitamin K thấp trong sữa mẹ cũng khiến trẻ bú mẹ có thể không nạp đủ lượng vitamin K cần thiết từ sữa mẹ.

Đọc thêm: Bổ sung vitamin K đúng cách cho trẻ em

Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nguồn vitamin K ngoại sinh chính ở trẻ sơ sinh hầu như chỉ có từ sữa. Nguồn vitamin K (bao gồm cả K1 và K2) từ sữa mẹ cũng không thể bù đắp cho lượng thiếu hụt nội sinh, vì bản thân sữa mẹ chỉ chứa một hàm lượng vitamin K1 rất thấp (chỉ khoảng 1-4 mcg/L) và lượng vitamin K2 còn thấp hơn nhiều. Ước tính trong suốt 6 tháng đầu đời, lượng vitamin K trung bình một trẻ bú mẹ hoàn toàn có thể nhận được được là dưới 1mcg/ngày – một mức rất thấp.

Nhìn chung, trẻ sơ sinh rất thiếu vitamin K, bao gồm cả K1 và K2. Khuyến cáo bổ sung vitamin K bao gồm cả K1 và K2 là cần thiết cho lứa tuổi này để dự phòng các vấn đề sức khỏe nguy hiểm có thể xảy ra.

Bổ sung vitamin K là cần thiết cho trẻ sơ sinh, bao gồm cả vitamin K1 và vitamin K2

Tiến sĩ, bác sĩ Trương Hồng Sơn - Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Tình trạng thiếu vitamin K rất phổ biến ở trẻ sơ sinh, việc bổ sung vitamin K (bao gồm cả vitamin K1 và K2) rất cần thiết và được khuyến nghị tại nhiều quốc gia trên thế giới. Việc bổ sung vitamin K1 và vitamin K2 hiện nay được coi là an toàn, giúp trẻ dự phòng thiếu vitamin K dẫn đến các ảnh hưởng tiêu cực đối với sức khỏe như dự phòng tình trạng chảy máu nguy hiểm sau sinh do thiếu vitamin K hay dự phòng tình trạng còi xương.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo cần bổ sung vitamin K1 và vitamin K2 cho trẻ ngay từ giai đoạn sơ sinh. Tại Việt Nam, mức khuyến nghị bổ sung vitamin K (bao gồm cả vitamin K1 và vitamin K2) trong khoảng từ 4-7mcg/ngày ở trẻ dưới 12 tháng tuổi.

Tài liệu tham khảo

1. Kozioł-Kozakowska, A.; Maresz, K. The Impact of Vitamin K2 (Menaquionones) in Children’s Health and Diseases: A Review of the Literature. Children 2022, 9, 78. https://doi.org/10.3390/children9010078

2. European Food Safety Authority. Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies. Scientific Opinion: Vitamin K2 added for nutritional purposes in foods for particular nutritional uses, food supplements and foods intended for the general population and vitamin K2 as a source of vitamin K added for nutritional purposes to foodstuffs, in the context of Regulation (EC) No. 258/971. EFSA J. 2008, 822, 1–31.

3. World Health Organization; Food and Agriculture Organization of the United Nations. Vitamin K. In Vitamin and Mineral Requirements in Human Nutrition, 2nd ed.; WHO: Geneva, Switzerland, 2004; pp. 108–129.