Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ưu điểm của sữa mẹ so với sữa bò

Thành phần và hàm lượng các chất dinh dưỡng trong sữa mẹ khác với trong các loại sữa động vật khác và là sự kết hợp tối ưu cho trẻ sơ sinh. Ngoài các chất dinh dưỡng thiết yếu, sữa mẹ còn chứa các yếu tố cần thiết cho sự phát triển khỏe mạnh của trẻ, ví dụ các chất kháng khuẩn, men tiêu hóa, hoóc môn, yếu tố điều hòa tăng trưởng…

Ưu điểm của sữa mẹ so với sữa bò

 

1. Chất béo 
 

Đặc điểm

Sữa mẹ

Sữa bò

Omega 3

Giàu các thành phần omega 3 giúp não phát triển, nhất là DHA (axit docosahexaenoic) và AA (axit arachidonic)

Không có DHA

Điều chỉnh hàm lượng

Tự động điều chỉnh để đáp ứng nhu cầu của trẻ. Hàm lượng chất béo giảm xuống khi trẻ lớn hơn.

Không điều chỉnh theo nhu cầu của trẻ.

Cholesterol

Giàu cholesterol

Không có cholesterol

Hấp thu

Được hấp thu gần như hoàn toàn

Không được hấp thu hoàn toàn

Lipase

Chứa men tiêu hóa mỡ lipase

Không chứa lipase

Ưu điểm của sữa mẹ: 

– Chất béo là thành phần dinh dưỡng quan trọng nhất trong sữa mẹ. Sự thiếu hụt cholesterol và DHA (các chất dinh dưỡng thiết yếu cho sự phát triển của não và cơ thể) khi sử dụng sữa bò có thể khiến trẻ dễ bị bệnh tim mạch hay bệnh hệ thần kinh trung ương khi trưởng thành.

– Phần chất béo không được hấp thu trong sữa bò khiến phân của trẻ bú bình có mùi khó chịu.

2. Protein

 

Đặc điểm

Sữa mẹ

Sữa bò

Thành phần  

Protein huyết thanh (whey protein) mềm mại, dễ tiêu hóa

Các cục casein khó tiêu hóa hơn

Hấp thu

Tỷ lệ hấp thu cao hơn

Hàm lượng cao hơn trong sữa của mẹ sinh non

Không hấp thu hoàn toàn, nhiều chất thải hơn, là gánh nặng cho thận

Lactoferrin

Có chứa Lactoferrin có lợi cho sức khỏe của ruột

Không có lactoferrin hoặc có rất ít. 

Lysozyme

Có Lysozyme – chất kháng khuẩn

Không có lysozome

Bổ não

Giàu các thành phần protein giúp não và cơ thể phát triển.

Thiếu hoặc có ít các protein giúp não và cơ thể phát triển

Yếu tố tăng trưởng

Giàu các yếu tố tăng trưởng

Thiếu các yếu tố tăng trưởng

Gây buồn ngủ

Chứa protein gây buồn ngủ

Chứa ít protein gây buồn ngủ

 Ưu điểm của sữa mẹ : Trẻ không bị dị ứng với protein sữa mẹ. 

3. Cacbohydrat

 

Đặc điểm

Sữa mẹ

Sữa bò

Lactose

Giàu lactose

Không có lactose trong một số loại sữa công thức

Oligosaccharide

Giàu oligosaccharide, giúp ruột khỏe mạnh

Thiếu oligosaccharide

Ưu điểm của sữa mẹ: Lactose được coi là cacbohydrat quan trọng cho sự phát triển của não bộ. Các nghiên cứu cho thấy hàm lượng lactose trong sữa của một loài tỷ lệ thuận với kích thước não của loài đó. 

4. Thành phần kích thích miễn dịch

 

Đặc điểm

Sữa mẹ

Sữa bò

Bạch cầu

Giàu bạch cầu sống, có hàng triệu bạch cầu trong mỗi cữ bú

Không có bạch cầu sống hay các tế bào khác, ít lợi ích về mặt miễn dịch.

Globin 

miễn dịch

Giàu globin miễn dịch

Ít globin miễn dịch

Ưu điểm của sữa mẹ: Khi mẹ tiếp xúc với vi trùng, cơ thể sẽ tạo kháng thể chống lại tác nhân gây bệnh. Mẹ sẽ truyền các kháng thể này cho con qua sữa mẹ.  

5. Vitamin và khoáng chất

 

Đặc điểm

Sữa mẹ

Sữa bò

Hấp thu

Hấp thu tốt hơn, nhất là sắt, kẽm và canxi

Hấp thu kém hơn

 

Sắt

Sắt hấp thu được 50-75%

Sắt chỉ hấp thu được 5-10%

Selen

Chứa nhiều selen (chất chống oxy hóa)

Chứa ít selen.

Ưu điểm của sữa mẹ: Vitamin và khoáng chất trong sữa mẹ được hấp thu tốt hơn. Để bù lại, người ta phải thêm vào sữa bột một lượng vitamin và khoáng chất lớn hơn, điều này khiến việc tiêu hóa trở nên khó khăn hơn.

6. Men và hoóc môn

 

Đặc điểm

Sữa mẹ

Sữa bò

Men tiêu hóa

Giàu men tiêu hóa như lipase và amylase

Quá trình xử lý làm tiêu hủy mất các men tiêu hóa

Hoóc môn

Giàu các hoóc môn: thyroid, prolactin, oxytocin và hơn 15 loại khác.

Quá trình xử lý làm tiêu hủy các hoóc môn của bò

Mùi vị

Mùi vị thay đổi tùy theo chế độ ăn của mẹ

Vị không thay đổi

Ưu điểm của sữa mẹ: 

– Các men tiêu hóa giúp tăng cường sức khỏe đường ruột. Các hoóc môn đóng góp vào sự cân bằng sinh hóa và sự ổn định của cơ thể nói chung. 

– Thông qua việc cảm nhận sự thay đổi mùi vị từ chế độ ăn của mẹ, sữa mẹ giúp hình thành khẩu vị cho trẻ, giúp bé làm quen với nhiều loại thực phẩm khác nhau. 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nuôi con bằng sữa mẹ, ăn bổ sung hợp lý và nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho trẻ em Việt Nam đến 9 tuổi

BS Trần Thu Thủy - Theo Bệnh viện Nhi TW
Bình luận
Tin mới
  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

  • 13/12/2025

    4 lý do ăn chuối có thể gây đau dạ dày và cách phòng ngừa

    Khi nói đến những thực phẩm dễ tiêu hóa, chuối thường nằm trong danh sách hàng đầu và thường được khuyên dùng để làm dịu cơn đau dạ dày. Vậy tại sao một số người lại đau dạ dày khi ăn chuối?

  • 13/12/2025

    Hạ đường huyết: Cơ chế, triệu chứng và hướng xử trí hiệu quả

    Hạ đường huyết là một trong những nỗi lo thường trực của người mắc bệnh tiểu đường. Đây không chỉ là một chỉ số trên máy đo, mà là một tình trạng nguy hiểm có thể ập đến bất cứ lúc nào, khiến cơ thể bạn kiệt sức và mất kiểm soát. Hiểu rõ về hạ đường huyết không chỉ giúp bạn chủ động phòng tránh mà còn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe, thậm chí là tính mạng của chính mình.

  • 12/12/2025

    Ngược dòng thời gian để tri ân bạn cũ, chào mừng bạn mới

    Sức khỏe luôn là món quà vô giá và Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tự hào được đồng hành cùng bạn trong hành trình gìn giữ món quà ấy.

  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

  • 12/12/2025

    Lối sống lành mạnh cho người cao tuổi trong tiết trời se lạnh

    Khi mùa thu đến, không khí se lạnh và sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm tạo nên những thách thức cho sức khỏe, đặc biệt đối với người cao tuổi. Với hệ miễn dịch suy giảm và nguy cơ cao mắc các bệnh lý mạn tính, người cao tuổi cần một lối sống lành mạnh để duy trì thể chất và tinh thần. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách xây dựng chế độ dinh dưỡng, tập luyện phù hợp và các biện pháp phòng bệnh hiệu quả để đảm bảo sức khỏe người cao tuổi mùa thu.

  • 11/12/2025

    5 loại rau củ có hàm lượng protein cao bất ngờ, vượt cả trứng

    Ít ai ngờ rằng, nguồn protein không chỉ đến từ thịt hay trứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, một số loại rau củ có khả năng 'vượt mặt' trứng về hàm lượng protein trên mỗi khẩu phần ăn.

  • 11/12/2025

    3 cách đơn giản để loại bỏ chứng ợ nóng

    Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường kèm theo vị chua, và là triệu chứng của trào ngược axit. Một số biện pháp tự nhiên tại nhà và thuốc không kê đơn có thể giúp giảm ợ nóng, và một số thay đổi lối sống có thể giúp giảm tình trạng ợ nóng.

Xem thêm