Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đối phó với sự kỳ thị bệnh béo phì

Xử lý tốt về mặt cảm xúc với thừa cân là chìa khóa để điều trị bệnh béo phì thành công. Vậy làm thế nào để đối phó với sự kỳ thị bệnh béo phì? Hãy cùng tìm hiểu tại bài viết sau.

Cảm xúc

Mặc dù nguyên nhân gây béo phì có liên quan đến một số yếu tố thể chất như di truyền, lối sống ít vận động và chế độ ăn uống thiếu khoa học, tuy nhiên lối sống và việc lựa chọn chế độ ăn uống mà mọi người đưa ra thường bắt nguồn từ suy nghĩ và cảm xúc.

Cảm giác chán nản, lo lắng hoặc buồn bã nếu đi kèm với căng thẳng và lối suy nghĩ tiêu cực có thể khiến một người ăn quá nhiều. Trên thực tế, béo phì đã được so sánh với các chứng nghiện khác như rượu và ma túy vì các chứng nghiện này đều có chung một số nguyên nhân liên quan đến cảm xúc tiêu cực, dẫn đến việc sử dụng các chất kích thích này. Ví dụ, theo Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ thì nhận thức tiêu cực về bản thân, cùng với chứng trầm cảm là hai trong số những động lực phổ biến nhất đằng sau việc sử dụng thực phẩm để đối phó.

Những người béo phì dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài hơn, trong khi những người gầy dựa vào hệ thống bên trong của chính mình để nhắc nhở bản thân đã ăn đủ. Trừ khi bạn có thể đối phó với các khía cạnh cảm xúc của việc ăn quá nhiều, nếu không việc đối phó với bệnh béo phì càng trở nên khá khó khăn. Quá trình thay đổi nhận thức của một người cũng như giải quyết các yếu tố cảm xúc liên quan đến béo phì đòi hỏi cần có một cách tiếp cận và một kế hoạch điều trị chuyên sâu.

Ăn uống vô độ và béo phì

Ăn uống vô độ được định nghĩa là tiêu thụ một lượng rất lớn thức ăn trong một khoảng thời gian ngắn chẳng hạn như vài giờ và tình trạng mất kiểm soát trong ăn uống có thể kéo dài sau đó.

Phụ nữ có nguy cơ béo phì cao hơn nam giới một chút, nhưng họ dễ bị ảnh hưởng bởi chu kỳ vòng xoắn béo phì và trầm cảm hơn nhiều. Trên thực tế, một nghiên cứu năm 2008 cho thấy, tỷ lệ trầm cảm nặng ở phụ nữ béo phì tăng 37%. Một nghiên cứu khác về phụ nữ béo phì cho thấy hơn một nửa (51%) những người tham gia nghiên cứu mắc chứng rối loạn ăn uống vô độ cũng có tiền sử trầm cảm nặng.

Việc ăn uống vô độ được nhiều người coi là một phương tiện để kiểm soát những cảm xúc không mong muốn, một số phương pháp điều trị nhắm vào khả năng điều chỉnh cảm xúc của bệnh nhân. Một ví dụ về phương pháp điều trị nhằm điều chỉnh cảm xúc là liệu pháp hành vi biện chứng.

Liệu pháp hành vi biện chứng là một phương pháp điều trị nhận thức tập trung vào việc xây dựng khả năng chịu đựng cảm xúc, nhận thức chánh niệm, kỹ năng đối phó và kiểm soát các mối quan hệ giữa các cá nhân. Các nghiên cứu cho thấy rằng những người được dạy các nguyên tắc của liệu pháp hành vi biện chứng đã giảm đáng kể hành vi ăn uống vô độ.

Đọc thêm bài viết: Giảm cân an toàn cho trẻ thừa cân, béo phì

Trầm cảm và béo phì

Thông thường, béo phì đi đôi với trầm cảm. Cả hai có tác động qua lại lẫn nhau làm trầm trọng tình trạng của nhau. Ăn quá nhiều thường khiến một người cảm thấy tội lỗi, điều này có thể dẫn đến cảm giác thất bại và trầm cảm. Đổi lại, trầm cảm có thể khiến một người ăn quá nhiều như một cách để đối phó với cảm xúc của họ. Do vậy, trước khi điều trị béo phì có hiệu quả, nhiều người phải tìm cách điều trị bệnh trầm cảm.

Cũng giống như vòng xoắn luẩn quẩn qua lại của việc ăn quá nhiều và trầm cảm, căng thẳng và trầm cảm cũng có thể tác động lẫn nhau. Điều này có thể dẫn đến thay đổi thói quen ăn uống bình thường, dẫn đến béo phì.

Ví dụ, một người đang trải qua một mối quan hệ rắc rối hoặc chịu một mất mát lớn đột nhiên thường sẽ bắt đầu ăn rất nhiều, đặc biệt là ăn những thực phẩm giàu calo. Thêm vào đó trầm cảm có thể khiến bạn khó có động lực để tập thể dục hoặc tham gia vào các hoạt động thể chất khác.

Một khi những thói quen ăn uống không lành mạnh, gây mất động lực này được thiết lập, chúng thường trở thành thói quen lâu dài, dẫn đến tình trạng lười vận động, ăn quá nhiều và béo phì mạn tính. Việc đối phó với bệnh béo phì có nghĩa là đối phó với các yếu tố gây căng thẳng tiềm ẩn như những đau buồn và mất mát gây ra trầm cảm, vì chính những yếu tố căng thẳng này có thể dẫn đến tình trạng lười vận động và ăn quá nhiều.

Xã hội

Đối mặt với nhiều vấn đề phức tạp của bệnh béo phì là một thách thức phải được thực hiện với tư cách xã hội. Không chỉ mỗi người được chẩn đoán mắc bệnh béo phì cần phải chiến đấu với trận chiến cá nhân của riêng mình, mà tất cả mọi người phải hợp tác với nhau để xóa bỏ sự kỳ thị liên quan đến tình trạng này, vì những tác động tàn phá của nó đối với những người đang phải vật lộn với bệnh béo phì.

Sự kỳ thị của mọi người xung quanh đối với những người béo phì đe dọa sức khỏe, tạo ra sự chênh lệch về sức khỏe và cản trở các nỗ lực can thiệp béo phì hiệu quả. Sự kỳ thị cân nặng vừa là vấn đề về công bằng xã hội vừa là ưu tiên hàng đầu của sức khỏe cộng đồng.

Nhóm hỗ trợ cộng đồng

Bạn có thể tham gia vào các nhóm giảm cân trong cộng đồng để tìm kiếm sự sẻ chia, giúp đỡ

Đối phó với sự kỳ thị của xã hội đối với bệnh béo phì

Kỳ thị béo phì là một vấn đề phổ biến ở Mỹ và các nước phương Tây khác và tại Việt Nam cũng đang xảy ra tình trạng này. Những người thừa cân và béo phì gặp bất lợi trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống, bao gồm việc làm, chăm sóc sức khỏe, giáo dục và các mối quan hệ. Đối với những người béo phì, đối phó với sự kỳ thị có thể là trải nghiệm hàng ngày liên quan đến căng thẳng tâm lý, ăn uống vô độ, tránh tập thể dục và tăng hormone gây căng thẳng cortisol.

Ngoại hình là một yếu tố quan trọng trong cách một người đối phó với bệnh béo phì. Cách những người béo phì cảm nhận về bản thân có liên quan nhiều đến cách họ trải qua sự kỳ thị của xã hội. Một nghiên cứu năm 2015 tiết lộ rằng, khi đối phó với bệnh béo phì, nhận thức về bản thân và phản ứng của một người đối với sự kỳ thị của xã hội có thể thay đổi theo thời gian.

Vì vậy, làm thế nào để mọi người đối phó với sự kỳ thị béo phì để cải thiện hình ảnh bản thân? Dưới đây là cách mà mọi người đã sử dụng để đối phó với bệnh béo phì:

  • Rời khỏi, không quan tâm đến những câu chuyện kì thì về ngoại hình của mình
  • Suy nghĩ tích cực
  • Tự trò chuyện với bản thân bằng những lời tích cực
  • Hoặc có thể bạn sẽ phải tự chấp nhận với điều đó

Tuy nhiên vẫn chưa có nghiên cứu cụ thể rõ ràng nào cho thấy đâu là giải pháp hiệu quả nhất để đối phó với bệnh béo phì.

Đọc thêm bài viết: Chế độ dinh dưỡng cho người thừa cân béo phì

Thực tế

Thuật ngữ “đối phó” đề cập đến những nỗ lực về hành vi và nhận thức để giải quyết hiệu quả hơn các yếu tố tác động từ bên ngoài và bên trong. Có nhiều chiến lược đối phó khác nhau. Đối phó với bệnh béo phì thường đòi hỏi một cách tiếp cận đa ngành với nhóm chuyên nghiệp. “Nhóm” bao gồm các chuyên gia được trang bị để giải quyết các vấn đề nhiều mặt liên quan đến béo phì như: vấn đề liên quan đến lòng tự trọng, cảm xúc và suy nghĩ tiêu cực.

Đôi khi việc thay đổi chế độ ăn uống hoặc tăng hoạt động thể chất là không đủ. Bạn phải thay đổi cách bạn nhìn nhận bản thân và cách bạn đối phó với căng thẳng cũng như cảm xúc tiêu cực.

Có rất nhiều điều bạn có thể thử để giúp bạn làm như vậy.

  • Tham khảo ý kiến ​​bác sĩ tâm thần, nhà tâm lý học để giải quyết chứng trầm cảm, lo lắng và các vấn đề cảm xúc khác.
  • Thuê một huấn luyện viên giảm cân chuyên nghiệp để giúp bạn đặt mục tiêu thực tế và giải quyết các vấn đề về hành vi.
  • Tham gia một nhóm hỗ trợ cộng đồng cùng nhau giảm cân
  • Viết nhật ký để theo dõi thói quen ăn uống bằng cách viết ra những cảm xúc liên quan đến thói quen ăn uống, bao gồm lượng thức ăn, những gì được ăn và thời gian trong ngày, để cung cấp cho bạn quan điểm về các yếu tố kích thích ăn uống.
  • Thu hút các thành viên khác trong gia đình vào thói quen ăn uống lành mạnh vì việc điều trị bệnh béo phì thành công đã được chứng minh là có thể đạt được nhiều hơn với sự hỗ trợ của các thành viên khác trong gia đình.
  • Kết nối với người có mục tiêu giảm cân chung và sử dụng hệ thống bạn bè để duy trì động lực.
  • Gọi cho bạn bè để được hỗ trợ về mặt tinh thần khi bị cám dỗ ăn đồ ăn vặt hoặc khi cần hỗ trợ để tiếp tục hướng tới lối sống và các mục tiêu khác.
  • Viết ra những cảm giác căng thẳng hoặc tiêu cực , đặc biệt là những cảm giác dẫn đến ăn quá nhiều hoặc tránh hoạt động thể chất.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người được chẩn đoán mắc bệnh béo phì có thể bày tỏ cảm xúc căng thẳng của họ thông qua giao tiếp bằng lời nói hoặc viết ra cảm xúc của họ. Điều này có thể làm giảm tác động tiêu cực mà căng thẳng gây ra cho cuộc sống của họ.

Thay vì ám ảnh về việc không tuân thủ chế độ ăn kiêng hoặc lịch trình tập luyện, hãy xem xét những suy nghĩ và cảm xúc tiềm ẩn nào có thể khiến bệnh tái phát. Sau đó, hãy nói chuyện với bác sĩ tâm thần hoặc chuyên gia tâm lý để lập kế hoạch đối phó với cảm giác tồi tệ hoặc suy nghĩ tiêu cực.

Có một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, khoa học sẽ giúp bạn có sức khỏe tốt hơn. Tham khảo dịch vụ khám, tư vấn dinh dưỡng tại Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam. Đặt lịch khám TẠI ĐÂY hoặc Hotline 0935 18 3939/ 024 3633 5678

Bác sĩ Nguyễn Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell Health
Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

Xem thêm