Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sàng lọc ung thư đại trực tràng ở bệnh nhân viêm loét đại tràng

Ngoài việc gây ra các vấn đề về tiêu hóa, viêm loét đại tràng còn làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, sàng lọc ung thư đại trực tràng có thể sẽ giúp ích trong việc bảo vệ bạn khỏi căn bệnh này.

Nếu bạn bị viêm loét đại tràng, bạn hẳn đã biết rằng thường xuyên các kiểm tra có thể làm giảm nhẹ các triệu chứng về đường tiêu hóa của  bạn, ví dụ như đau bụng hay tiêu chảy. Nhưng bạn có biết rằng kiểm soát tốt bệnh viêm loét đại tràng cũng sẽ giúp ngặn chặn những biến chứng phổ biến và nguy hiểm của căn bệnh này, ví dụ như ung thư đại trực tràng?

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người bị viêm loét đại tràng sẽ có nguy cơ bị ung thư đại trực tràng tăng gấp đôi so với những người không bị bệnh. Tuy nhiên, thường xuyên sàng lọc ung thư đại trực tràng và điều trị viêm loét đại tràng kịp thời có thể giảm đáng kể nguy cơ bị ung thư.

Mối liên quan giữa viêm loét đại tràng và ung thư đại trực tràng

Viêm loét đại tràng là một bệnh viêm ruột có thể ảnh hưởng đến đại tràng, hay ruột già. Viêm loét đại tràng có thể dẫn đến các triệu chứng như tiêu chảy, phân có máu, sụt cân, mệt mỏi và nôn mửa. Tình trạng viêm liên quan đến viêm loét đại tràng cũng là nguyên nhân chính khiến nguy cơ ung thư đại trực tràng tăng cao.

Theo tiến sỹ David B. Sachar, Trưởng khoa tiêu hóa tại trường Y khoa Icahn tại bệnh viện Mount Sinai, New York thì “Viêm mãn tính ở bất kỳ cơ quan nào cũng làm tăng nguy cơ các tế bào bị viêm sẽ không được kiểm soát và trở thành tế bào ung thư. Nguy cơ ung thư sẽ phụ thuộc chủ yếu vào tình trạng viêm ở niêm mạc ruột đã kéo dài bao lâu và ruột đã bị viêm bao nhiêu phần. Nếu chỉ trực tràng bị ảnh hưởng, thì hầu như nguy cơ sẽ không tăng. Nhưng nếu tình trạng viêm ảnh hưởng đến trên 1.8m ruột thì nguy cơ sẽ tăng lên đáng kể.”

Theo một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí khoa học  Gastroenterology, nguy cơ ung thư đại trực tràng ở những người bị viêm loét đại tràng sẽ nằm trong khoảng từ 2% sau 10 năm bị bệnh lên 18% sau 30 năm bị bệnh. Các yếu tố khác ngoài viêm loét đại tràng có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng bao gồm tiền sử gia đình bị ung thư đại trực tràng, béo phì, hút thuốc, không luyện tập thể thao, sử dụng nhiều đồ uống có cồn hoặc bị tiểu đường typ 2.

Khuyến nghị về sàng lọc ung thư đại trực tràng

Mặc dù nguy cơ ung thư đại trực tràng cao hơn rất nhiều ở những người bị viêm loét đại tràng mãn tính, nhưng nguy cơ tử vong vì ung thư đại trực tràng ở những người này thường sẽ chỉ bằng một nửa so với tỷ lệ chung. Dễ hiểu hơn, có khoảng 5% trong tổng số người bị ung thư đại trực tràng sẽ tử vong vì bệnh này (hay 1/20 người trong tổng dân số), so sánh với 2-2.5% (hay 1/40) số người bị viêm loét đại tràng và được chẩn đoán bị ung thư đại trực tràng sẽ tử vong.

Hướng dẫn về sàng lọc ung thư đại trực tràng gần đây khuyến nghị rằng những người bị viêm loét đại tràng nên được nội soi đại trực tràng lần đầu tiên sau khoảng 8 năm mắc bệnh. Sàng lọc ung thư đại trực tràng sớm hơn nên được tiến hành ở những người có các yếu tố nguy cơ khác của ung thư đại trực tràng, ví dụ như tiền sử gia đình.

Không giống như các dạng ung thư khác tiến triển nhanh, ung thư đại trực tràng tiến triển rất từ từ. Sẽ mất từ 8-10 năm để từ một tình trạng viêm đại trực tràng sẽ diễn biến thành ác tính. Và sau lần khám sàng lọc ung thư đại trực tràng đầu tiên, khuyến cáo đưa ra là bạn nên thường xuyên nội soi đại trực tràng để theo dõi tình trạng bệnh hàng năm, hoặc thường xuyên hơn. Nếu được phát hiện sớm, ung thư đại trực tràng có thể điều trị được. Nhưng cũng như các loại ung thư khác, một khi bệnh đã tiến triển, thì triển vọng điều trị sẽ xấu đi.

 

Một khi đã được chẩn đoán ung thư đại trực tràng, thì kế hoạch điều trị với những bệnh nhân bị viêm loét đại tràng cũng sẽ tương tự như những người khác. Bao gồm phẫu thuật loại bỏ vùng bị ung thư sau khi hóa trị, xạ trị hoặc cả hai, phụ thuộc vào giai đoạn ung thư.

Mặc dù polyp tiền ung thư rất dễ tìm thấy qua việc nội soi đại tràng người khỏe mạnh, nhưng lại rất khó phát hiện ở những người bị viêm loét đại tràng vì đại tràng vốn đã bị kích thích và bị viêm. Ung thư thường phát triển ở lớp niêm mạc phẳng của ruột, do vậy, rất khó phát hiện ở những người bị viêm loét đại tràng.

Giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng

Ngoài việc kiểm soát tình trạng viêm loét đại tràng và giảm viêm loét đại tràng, bạn cũng có thể thực hiện nhiều biện pháp khác để giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng.

Uống các loại thuốc viêm loét đại tràng đúng chỉ định: Tuân thủ đúng chỉ định của bác sỹ về các loại thuốc kê đơn dùng để kiểm soát các đợt bệnh viêm loét đại tràng bùng phát.

Tránh các loại thực phẩm gây viêm, ví dụ như trái cây và rau xanh chiều chất xơ, thì các loại hạt và vỏ trái cây có thể giúp bạn chống viêm. Bất cứ thứ gì đi qua hệ tiêu hóa mà không bị biến đổi có thể sẽ không tốt cho bạn, vì chúng sẽ chà xát nên đại tràng khi chúng đi qua, bác sỹ Sachar cho biết.

Duy trì lối sống lành mạnh: các yếu tố khác về lối sống có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng bao gồm tăng cường hoạt động thể chất, duy trì cân nặng hợp lý, không hút thuốc và tránh uống rượu bia.

Dấu hiệu cảnh báo ung thư đại trực tràng rất giống như các triệu chứng của viêm loét đại tràng, ví dụ như thay đổi thói quen đại tiện, tiêu chảy, phân có máu, đau bụng, mệt mỏi và nôn mửa. Vì đa số những người bị viêm loét đại tràng thường sẽ trải qua những triệu chứng này, bạn nên báo cho bác sỹ nếu bạn nhận thấy có một sự thay đổi đáng kể về mức độ nghiêm trọng của những triệu chứng này.

Nhận thức được nguy cơ ung thư đại trực tràng cao và chăm sóc bản thân cũng như tình trạng viêm loét đại tràng của bạn, có thể giúp bạn tránh được ung thư đại trực tràng hoặc phát hiện và điều trị bệnh ung thư ở giai đoạn sớm hơn.

Thông tin thêm tham khảo tại bài viết: Những cách dự phòng ung thư đại trực tràng tốt nhất

Ths.Lưu Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Everydayhealth
Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

Xem thêm