Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sàng lọc ung thư đại trực tràng ở bệnh nhân viêm loét đại tràng

Ngoài việc gây ra các vấn đề về tiêu hóa, viêm loét đại tràng còn làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, sàng lọc ung thư đại trực tràng có thể sẽ giúp ích trong việc bảo vệ bạn khỏi căn bệnh này.

Nếu bạn bị viêm loét đại tràng, bạn hẳn đã biết rằng thường xuyên các kiểm tra có thể làm giảm nhẹ các triệu chứng về đường tiêu hóa của  bạn, ví dụ như đau bụng hay tiêu chảy. Nhưng bạn có biết rằng kiểm soát tốt bệnh viêm loét đại tràng cũng sẽ giúp ngặn chặn những biến chứng phổ biến và nguy hiểm của căn bệnh này, ví dụ như ung thư đại trực tràng?

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người bị viêm loét đại tràng sẽ có nguy cơ bị ung thư đại trực tràng tăng gấp đôi so với những người không bị bệnh. Tuy nhiên, thường xuyên sàng lọc ung thư đại trực tràng và điều trị viêm loét đại tràng kịp thời có thể giảm đáng kể nguy cơ bị ung thư.

Mối liên quan giữa viêm loét đại tràng và ung thư đại trực tràng

Viêm loét đại tràng là một bệnh viêm ruột có thể ảnh hưởng đến đại tràng, hay ruột già. Viêm loét đại tràng có thể dẫn đến các triệu chứng như tiêu chảy, phân có máu, sụt cân, mệt mỏi và nôn mửa. Tình trạng viêm liên quan đến viêm loét đại tràng cũng là nguyên nhân chính khiến nguy cơ ung thư đại trực tràng tăng cao.

Theo tiến sỹ David B. Sachar, Trưởng khoa tiêu hóa tại trường Y khoa Icahn tại bệnh viện Mount Sinai, New York thì “Viêm mãn tính ở bất kỳ cơ quan nào cũng làm tăng nguy cơ các tế bào bị viêm sẽ không được kiểm soát và trở thành tế bào ung thư. Nguy cơ ung thư sẽ phụ thuộc chủ yếu vào tình trạng viêm ở niêm mạc ruột đã kéo dài bao lâu và ruột đã bị viêm bao nhiêu phần. Nếu chỉ trực tràng bị ảnh hưởng, thì hầu như nguy cơ sẽ không tăng. Nhưng nếu tình trạng viêm ảnh hưởng đến trên 1.8m ruột thì nguy cơ sẽ tăng lên đáng kể.”

Theo một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí khoa học  Gastroenterology, nguy cơ ung thư đại trực tràng ở những người bị viêm loét đại tràng sẽ nằm trong khoảng từ 2% sau 10 năm bị bệnh lên 18% sau 30 năm bị bệnh. Các yếu tố khác ngoài viêm loét đại tràng có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng bao gồm tiền sử gia đình bị ung thư đại trực tràng, béo phì, hút thuốc, không luyện tập thể thao, sử dụng nhiều đồ uống có cồn hoặc bị tiểu đường typ 2.

Khuyến nghị về sàng lọc ung thư đại trực tràng

Mặc dù nguy cơ ung thư đại trực tràng cao hơn rất nhiều ở những người bị viêm loét đại tràng mãn tính, nhưng nguy cơ tử vong vì ung thư đại trực tràng ở những người này thường sẽ chỉ bằng một nửa so với tỷ lệ chung. Dễ hiểu hơn, có khoảng 5% trong tổng số người bị ung thư đại trực tràng sẽ tử vong vì bệnh này (hay 1/20 người trong tổng dân số), so sánh với 2-2.5% (hay 1/40) số người bị viêm loét đại tràng và được chẩn đoán bị ung thư đại trực tràng sẽ tử vong.

Hướng dẫn về sàng lọc ung thư đại trực tràng gần đây khuyến nghị rằng những người bị viêm loét đại tràng nên được nội soi đại trực tràng lần đầu tiên sau khoảng 8 năm mắc bệnh. Sàng lọc ung thư đại trực tràng sớm hơn nên được tiến hành ở những người có các yếu tố nguy cơ khác của ung thư đại trực tràng, ví dụ như tiền sử gia đình.

Không giống như các dạng ung thư khác tiến triển nhanh, ung thư đại trực tràng tiến triển rất từ từ. Sẽ mất từ 8-10 năm để từ một tình trạng viêm đại trực tràng sẽ diễn biến thành ác tính. Và sau lần khám sàng lọc ung thư đại trực tràng đầu tiên, khuyến cáo đưa ra là bạn nên thường xuyên nội soi đại trực tràng để theo dõi tình trạng bệnh hàng năm, hoặc thường xuyên hơn. Nếu được phát hiện sớm, ung thư đại trực tràng có thể điều trị được. Nhưng cũng như các loại ung thư khác, một khi bệnh đã tiến triển, thì triển vọng điều trị sẽ xấu đi.

 

Một khi đã được chẩn đoán ung thư đại trực tràng, thì kế hoạch điều trị với những bệnh nhân bị viêm loét đại tràng cũng sẽ tương tự như những người khác. Bao gồm phẫu thuật loại bỏ vùng bị ung thư sau khi hóa trị, xạ trị hoặc cả hai, phụ thuộc vào giai đoạn ung thư.

Mặc dù polyp tiền ung thư rất dễ tìm thấy qua việc nội soi đại tràng người khỏe mạnh, nhưng lại rất khó phát hiện ở những người bị viêm loét đại tràng vì đại tràng vốn đã bị kích thích và bị viêm. Ung thư thường phát triển ở lớp niêm mạc phẳng của ruột, do vậy, rất khó phát hiện ở những người bị viêm loét đại tràng.

Giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng

Ngoài việc kiểm soát tình trạng viêm loét đại tràng và giảm viêm loét đại tràng, bạn cũng có thể thực hiện nhiều biện pháp khác để giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng.

Uống các loại thuốc viêm loét đại tràng đúng chỉ định: Tuân thủ đúng chỉ định của bác sỹ về các loại thuốc kê đơn dùng để kiểm soát các đợt bệnh viêm loét đại tràng bùng phát.

Tránh các loại thực phẩm gây viêm, ví dụ như trái cây và rau xanh chiều chất xơ, thì các loại hạt và vỏ trái cây có thể giúp bạn chống viêm. Bất cứ thứ gì đi qua hệ tiêu hóa mà không bị biến đổi có thể sẽ không tốt cho bạn, vì chúng sẽ chà xát nên đại tràng khi chúng đi qua, bác sỹ Sachar cho biết.

Duy trì lối sống lành mạnh: các yếu tố khác về lối sống có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng bao gồm tăng cường hoạt động thể chất, duy trì cân nặng hợp lý, không hút thuốc và tránh uống rượu bia.

Dấu hiệu cảnh báo ung thư đại trực tràng rất giống như các triệu chứng của viêm loét đại tràng, ví dụ như thay đổi thói quen đại tiện, tiêu chảy, phân có máu, đau bụng, mệt mỏi và nôn mửa. Vì đa số những người bị viêm loét đại tràng thường sẽ trải qua những triệu chứng này, bạn nên báo cho bác sỹ nếu bạn nhận thấy có một sự thay đổi đáng kể về mức độ nghiêm trọng của những triệu chứng này.

Nhận thức được nguy cơ ung thư đại trực tràng cao và chăm sóc bản thân cũng như tình trạng viêm loét đại tràng của bạn, có thể giúp bạn tránh được ung thư đại trực tràng hoặc phát hiện và điều trị bệnh ung thư ở giai đoạn sớm hơn.

Thông tin thêm tham khảo tại bài viết: Những cách dự phòng ung thư đại trực tràng tốt nhất

Ths.Lưu Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Everydayhealth
Bình luận
Tin mới
  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

Xem thêm