Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sàng lọc ung thư đại trực tràng ở bệnh nhân viêm loét đại tràng

Ngoài việc gây ra các vấn đề về tiêu hóa, viêm loét đại tràng còn làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, sàng lọc ung thư đại trực tràng có thể sẽ giúp ích trong việc bảo vệ bạn khỏi căn bệnh này.

Nếu bạn bị viêm loét đại tràng, bạn hẳn đã biết rằng thường xuyên các kiểm tra có thể làm giảm nhẹ các triệu chứng về đường tiêu hóa của  bạn, ví dụ như đau bụng hay tiêu chảy. Nhưng bạn có biết rằng kiểm soát tốt bệnh viêm loét đại tràng cũng sẽ giúp ngặn chặn những biến chứng phổ biến và nguy hiểm của căn bệnh này, ví dụ như ung thư đại trực tràng?

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người bị viêm loét đại tràng sẽ có nguy cơ bị ung thư đại trực tràng tăng gấp đôi so với những người không bị bệnh. Tuy nhiên, thường xuyên sàng lọc ung thư đại trực tràng và điều trị viêm loét đại tràng kịp thời có thể giảm đáng kể nguy cơ bị ung thư.

Mối liên quan giữa viêm loét đại tràng và ung thư đại trực tràng

Viêm loét đại tràng là một bệnh viêm ruột có thể ảnh hưởng đến đại tràng, hay ruột già. Viêm loét đại tràng có thể dẫn đến các triệu chứng như tiêu chảy, phân có máu, sụt cân, mệt mỏi và nôn mửa. Tình trạng viêm liên quan đến viêm loét đại tràng cũng là nguyên nhân chính khiến nguy cơ ung thư đại trực tràng tăng cao.

Theo tiến sỹ David B. Sachar, Trưởng khoa tiêu hóa tại trường Y khoa Icahn tại bệnh viện Mount Sinai, New York thì “Viêm mãn tính ở bất kỳ cơ quan nào cũng làm tăng nguy cơ các tế bào bị viêm sẽ không được kiểm soát và trở thành tế bào ung thư. Nguy cơ ung thư sẽ phụ thuộc chủ yếu vào tình trạng viêm ở niêm mạc ruột đã kéo dài bao lâu và ruột đã bị viêm bao nhiêu phần. Nếu chỉ trực tràng bị ảnh hưởng, thì hầu như nguy cơ sẽ không tăng. Nhưng nếu tình trạng viêm ảnh hưởng đến trên 1.8m ruột thì nguy cơ sẽ tăng lên đáng kể.”

Theo một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí khoa học  Gastroenterology, nguy cơ ung thư đại trực tràng ở những người bị viêm loét đại tràng sẽ nằm trong khoảng từ 2% sau 10 năm bị bệnh lên 18% sau 30 năm bị bệnh. Các yếu tố khác ngoài viêm loét đại tràng có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng bao gồm tiền sử gia đình bị ung thư đại trực tràng, béo phì, hút thuốc, không luyện tập thể thao, sử dụng nhiều đồ uống có cồn hoặc bị tiểu đường typ 2.

Khuyến nghị về sàng lọc ung thư đại trực tràng

Mặc dù nguy cơ ung thư đại trực tràng cao hơn rất nhiều ở những người bị viêm loét đại tràng mãn tính, nhưng nguy cơ tử vong vì ung thư đại trực tràng ở những người này thường sẽ chỉ bằng một nửa so với tỷ lệ chung. Dễ hiểu hơn, có khoảng 5% trong tổng số người bị ung thư đại trực tràng sẽ tử vong vì bệnh này (hay 1/20 người trong tổng dân số), so sánh với 2-2.5% (hay 1/40) số người bị viêm loét đại tràng và được chẩn đoán bị ung thư đại trực tràng sẽ tử vong.

Hướng dẫn về sàng lọc ung thư đại trực tràng gần đây khuyến nghị rằng những người bị viêm loét đại tràng nên được nội soi đại trực tràng lần đầu tiên sau khoảng 8 năm mắc bệnh. Sàng lọc ung thư đại trực tràng sớm hơn nên được tiến hành ở những người có các yếu tố nguy cơ khác của ung thư đại trực tràng, ví dụ như tiền sử gia đình.

Không giống như các dạng ung thư khác tiến triển nhanh, ung thư đại trực tràng tiến triển rất từ từ. Sẽ mất từ 8-10 năm để từ một tình trạng viêm đại trực tràng sẽ diễn biến thành ác tính. Và sau lần khám sàng lọc ung thư đại trực tràng đầu tiên, khuyến cáo đưa ra là bạn nên thường xuyên nội soi đại trực tràng để theo dõi tình trạng bệnh hàng năm, hoặc thường xuyên hơn. Nếu được phát hiện sớm, ung thư đại trực tràng có thể điều trị được. Nhưng cũng như các loại ung thư khác, một khi bệnh đã tiến triển, thì triển vọng điều trị sẽ xấu đi.

 

Một khi đã được chẩn đoán ung thư đại trực tràng, thì kế hoạch điều trị với những bệnh nhân bị viêm loét đại tràng cũng sẽ tương tự như những người khác. Bao gồm phẫu thuật loại bỏ vùng bị ung thư sau khi hóa trị, xạ trị hoặc cả hai, phụ thuộc vào giai đoạn ung thư.

Mặc dù polyp tiền ung thư rất dễ tìm thấy qua việc nội soi đại tràng người khỏe mạnh, nhưng lại rất khó phát hiện ở những người bị viêm loét đại tràng vì đại tràng vốn đã bị kích thích và bị viêm. Ung thư thường phát triển ở lớp niêm mạc phẳng của ruột, do vậy, rất khó phát hiện ở những người bị viêm loét đại tràng.

Giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng

Ngoài việc kiểm soát tình trạng viêm loét đại tràng và giảm viêm loét đại tràng, bạn cũng có thể thực hiện nhiều biện pháp khác để giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng.

Uống các loại thuốc viêm loét đại tràng đúng chỉ định: Tuân thủ đúng chỉ định của bác sỹ về các loại thuốc kê đơn dùng để kiểm soát các đợt bệnh viêm loét đại tràng bùng phát.

Tránh các loại thực phẩm gây viêm, ví dụ như trái cây và rau xanh chiều chất xơ, thì các loại hạt và vỏ trái cây có thể giúp bạn chống viêm. Bất cứ thứ gì đi qua hệ tiêu hóa mà không bị biến đổi có thể sẽ không tốt cho bạn, vì chúng sẽ chà xát nên đại tràng khi chúng đi qua, bác sỹ Sachar cho biết.

Duy trì lối sống lành mạnh: các yếu tố khác về lối sống có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng bao gồm tăng cường hoạt động thể chất, duy trì cân nặng hợp lý, không hút thuốc và tránh uống rượu bia.

Dấu hiệu cảnh báo ung thư đại trực tràng rất giống như các triệu chứng của viêm loét đại tràng, ví dụ như thay đổi thói quen đại tiện, tiêu chảy, phân có máu, đau bụng, mệt mỏi và nôn mửa. Vì đa số những người bị viêm loét đại tràng thường sẽ trải qua những triệu chứng này, bạn nên báo cho bác sỹ nếu bạn nhận thấy có một sự thay đổi đáng kể về mức độ nghiêm trọng của những triệu chứng này.

Nhận thức được nguy cơ ung thư đại trực tràng cao và chăm sóc bản thân cũng như tình trạng viêm loét đại tràng của bạn, có thể giúp bạn tránh được ung thư đại trực tràng hoặc phát hiện và điều trị bệnh ung thư ở giai đoạn sớm hơn.

Thông tin thêm tham khảo tại bài viết: Những cách dự phòng ung thư đại trực tràng tốt nhất

Ths.Lưu Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Everydayhealth
Bình luận
Tin mới
  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

  • 30/08/2025

    5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

    Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.

Xem thêm