Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nồng độ bilirubin và vàng da

Bilirubin là sắc tố màu vàng được hình thành ở gan do sự phá hủy các tế bào hồng cầu và được bài tiết trong dịch mật. Nồng độ bilirubin cao có thể dẫn đến vàng da hoặc vàng mắt. Vàng da là tình trạng thường gặp ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh do tất cả trẻ sơ sinh đều trải qua giai đoạn phá hủy hồng cầu nhanh sau sinh.

Nồng độ bilirubin và vàng da

Vàng da thường nhẹ, tự mất đi hoặc không có ảnh hưởng kéo dài, nhưng một số trẻ có vàng da nặng, được gọi là tăng bilirubin máu.

Có một số nguyên nhân làm tăng nguy cơ tiến triển tăng bilirubin máu:

  • Sinh non
  • Không hòa hợp nhóm máu với mẹ
  • Không được nuôi dưỡng tốt
  • Thâm tím nặng khi sinh
  • Vàng da xuất hiện trong 24 giờ đầu sau sinh

Xét nghiệm máu được sử dụng để đánh giá nồng độ bilirubin trong máu. Khi nồng độ bilirubin của đứa bé bắt đầu tăng cao, liệu pháp chữa bệnh bằng ánh sáng được sử dụng để loại bỏ sắc tố vàng ở da.

Nồng độ bilirubin không bình thường là gì?

Bilirubin có trong máu là bình thường. Nhưng định nghĩa “bình thường” rất đa dạng do các phòng thí nghiệm sử dụng các kĩ thuật định lượng hoặc mẫu xét nghiệm khác nhau. Mức bình thường của bilirubin bao gồm:

  • Bilirubin trực tiếp: 0-0,3 mg/dL
  • Bilirubin toàn phần: 0,3-1,9 mg/dL

Với trẻ sơ sinh, nồng độ bilirubin thường cao hơn trong những ngày đầu. Bác sĩ lượng giá nồng độ bilirubin của trẻ dựa vào nguy cơ mắc vàng da nặng và tuổi tính theo giờ.

Với một đứa bé không có yếu tố nguy cơ, bác sĩ có thể bắt đầu nghĩ đến vàng da nặng nếu nồng độ:

  • 24 giờ tuổi: 8 mg/dL
  • 48 giờ tuổi: 13 mg/dL
  • 72 giờ tuổi: 16 mg/dL
  • 96 giờ tuổi: 17 mg/dL

Nếu bilirubin của một đứa trẻ tăng cao ở mức này, bác sĩ sẽ theo dõi sát sao và đảm bảo nồng độ bilirubin bắt đầu giảm xuống. Bác sĩ cũng cân nhắc tốc độ tăng nồng độ bilirubin, bất kể trẻ sinh non hay tuổi của trẻ.

Nguy cơ tăng bilirubin

Nồng độ bilirubin quá cao có thể gây bệnh nặng. Một đứa bé thường thấy mệt mỏi và khó chịu. Da và mắt của chúng có thể chuyển màu vàng. Nếu không được điều trị, vàng da có thể dẫn đến tình trạng tổn thương não vĩnh viễn. Với những đứa bé hoàn toàn khỏe mạnh, sinh đủ tháng, vàng da nhân não hiếm khi xảy ra khi nồng độ bilirubin nhỏ hơn 35mg/dL. Với trẻ sinh non, vàng da nhân não có thể xảy ra ở nồng độ thấp hơn. Nó vẫn hiếm khi xảy ra ở nồng độ nhỏ hơn 20 mg/dL.

Vàng da có thể dễ dàng xét nghiệm và điều trị, vàng nhân não thường hiếm gặp trong cuộc sống hiện đại. bằng việc tuần theo chỉ dẫn của bác sĩ nhi khoa sau khi đưa con về nhà, bạn có thể đảm báo bé an toàn và khỏe mạnh.

Những nguyên nhân gây vàng da khác

Vàng da có thể do vỡ hồng cầu sau sinh. Trong một số trường hợp, vàng da có thể được tích tụ bởi một số tình trạng khác khiến hồng cầu bị vỡ.

Những tình trạng này bao gồm:

  • Chứng loạn nguyên hồng cầu sơ sinh
  • Thiếu máu tan máu
  • Phản ứng truyền máu 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bạn biết gì về chứng vàng da ở trẻ em

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 02/10/2025

    Tiêm phòng là chìa khóa "vàng" để phòng ngừa bệnh dại

    Trong bối cảnh đô thị hóa và sự gần gũi giữa con người với vật nuôi, bệnh dại vẫn là một mối đe dọa thầm lặng nhưng chết chóc. Đây là căn bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, lây lan qua vết cắn hoặc tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh, với tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối nếu không can thiệp kịp thời.

  • 02/10/2025

    Trung thu trọn vẹn: bí quyết giữ gìn sức khỏe cả nhà

    Tết Trung thu từ lâu đã trở thành biểu tượng của sự đoàn viên, gắn kết gia đình trong văn hóa Việt Nam. Dưới ánh trăng sáng, những chiếc bánh trung thu thơm ngon, mâm cỗ đầy ắp, và tiếng cười rộn rã của trẻ thơ tạo nên không khí ấm áp, khó quên.

  • 01/10/2025

    5 loại trái cây nên tránh nếu bị acid uric cao

    Tuy trái cây tốt cho sức khỏe nhưng thực tế, một số loại trái cây lại có thể gây bất lợi cho người bị acid uric cao.

  • 01/10/2025

    Các bài tập nhẹ nhàng cho người cao tuổi ngày vào thu

    Những ngày thu với tiết trời mát mẻ và trong lành chính là lúc lý tưởng để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể chất ngoài trời. Tuy nhiên, do sự thay đổi của thời tiết và thể trạng, người lớn tuổi cần lưu ý một số những điều quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình tập luyện.

  • 30/09/2025

    Cách chăm sóc dinh dưỡng sau phẫu thuật ung thư gan

    Sau phẫu thuật ung thư gan, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc phục hồi sức khỏe, tái tạo tế bào gan, ngăn ngừa biến chứng. Lựa chọn thực phẩm phù hợp, cân bằng các nhóm chất và áp dụng thói quen ăn uống khoa học sẽ giúp giảm áp lực cho gan, tăng sức đề kháng, cải thiện thể trạng…

  • 30/09/2025

    Những điều cần biết về rối loạn giọng nói

    Rối loạn giọng nói là một tình trạng phổ biến, thường vô hại, mô tả tình trạng suy giảm khả năng phát âm. Các triệu chứng và phương pháp điều trị tình trạng rối loạn giọng nói phụ thuộc vào nguyên nhân, chẳng hạn như viêm thanh quản, khối u trên dây thanh quản hoặc rối loạn liên quan đến thần kinh hoặc cơ ảnh hưởng đến giọng nói.

  • 29/09/2025

    7 món ăn nhẹ tốt nhất sau khi chạy bộ

    Bữa ăn nhẹ sau khi chạy bộ để bổ sung năng lượng và xây dựng cơ bắp là một phần quan trọng của quá trình tập luyện.

  • 29/09/2025

    Tia UV gây hại như thế nào?

    Chỉ số tia cực tím (UV) đo cường độ của các tia nắng có hại và có thể giúp bạn biết khi nào cần tránh nắng để bảo vệ làn da và sức khỏe mắt khỏi những tổn thương nghiêm trọng. Khi ở ngoài trời, mức UV cao có thể báo hiệu ba nguy cơ sức khỏe chính.

Xem thêm