Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nồng độ bilirubin và vàng da

Bilirubin là sắc tố màu vàng được hình thành ở gan do sự phá hủy các tế bào hồng cầu và được bài tiết trong dịch mật. Nồng độ bilirubin cao có thể dẫn đến vàng da hoặc vàng mắt. Vàng da là tình trạng thường gặp ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh do tất cả trẻ sơ sinh đều trải qua giai đoạn phá hủy hồng cầu nhanh sau sinh.

Nồng độ bilirubin và vàng da

Vàng da thường nhẹ, tự mất đi hoặc không có ảnh hưởng kéo dài, nhưng một số trẻ có vàng da nặng, được gọi là tăng bilirubin máu.

Có một số nguyên nhân làm tăng nguy cơ tiến triển tăng bilirubin máu:

  • Sinh non
  • Không hòa hợp nhóm máu với mẹ
  • Không được nuôi dưỡng tốt
  • Thâm tím nặng khi sinh
  • Vàng da xuất hiện trong 24 giờ đầu sau sinh

Xét nghiệm máu được sử dụng để đánh giá nồng độ bilirubin trong máu. Khi nồng độ bilirubin của đứa bé bắt đầu tăng cao, liệu pháp chữa bệnh bằng ánh sáng được sử dụng để loại bỏ sắc tố vàng ở da.

Nồng độ bilirubin không bình thường là gì?

Bilirubin có trong máu là bình thường. Nhưng định nghĩa “bình thường” rất đa dạng do các phòng thí nghiệm sử dụng các kĩ thuật định lượng hoặc mẫu xét nghiệm khác nhau. Mức bình thường của bilirubin bao gồm:

  • Bilirubin trực tiếp: 0-0,3 mg/dL
  • Bilirubin toàn phần: 0,3-1,9 mg/dL

Với trẻ sơ sinh, nồng độ bilirubin thường cao hơn trong những ngày đầu. Bác sĩ lượng giá nồng độ bilirubin của trẻ dựa vào nguy cơ mắc vàng da nặng và tuổi tính theo giờ.

Với một đứa bé không có yếu tố nguy cơ, bác sĩ có thể bắt đầu nghĩ đến vàng da nặng nếu nồng độ:

  • 24 giờ tuổi: 8 mg/dL
  • 48 giờ tuổi: 13 mg/dL
  • 72 giờ tuổi: 16 mg/dL
  • 96 giờ tuổi: 17 mg/dL

Nếu bilirubin của một đứa trẻ tăng cao ở mức này, bác sĩ sẽ theo dõi sát sao và đảm bảo nồng độ bilirubin bắt đầu giảm xuống. Bác sĩ cũng cân nhắc tốc độ tăng nồng độ bilirubin, bất kể trẻ sinh non hay tuổi của trẻ.

Nguy cơ tăng bilirubin

Nồng độ bilirubin quá cao có thể gây bệnh nặng. Một đứa bé thường thấy mệt mỏi và khó chịu. Da và mắt của chúng có thể chuyển màu vàng. Nếu không được điều trị, vàng da có thể dẫn đến tình trạng tổn thương não vĩnh viễn. Với những đứa bé hoàn toàn khỏe mạnh, sinh đủ tháng, vàng da nhân não hiếm khi xảy ra khi nồng độ bilirubin nhỏ hơn 35mg/dL. Với trẻ sinh non, vàng da nhân não có thể xảy ra ở nồng độ thấp hơn. Nó vẫn hiếm khi xảy ra ở nồng độ nhỏ hơn 20 mg/dL.

Vàng da có thể dễ dàng xét nghiệm và điều trị, vàng nhân não thường hiếm gặp trong cuộc sống hiện đại. bằng việc tuần theo chỉ dẫn của bác sĩ nhi khoa sau khi đưa con về nhà, bạn có thể đảm báo bé an toàn và khỏe mạnh.

Những nguyên nhân gây vàng da khác

Vàng da có thể do vỡ hồng cầu sau sinh. Trong một số trường hợp, vàng da có thể được tích tụ bởi một số tình trạng khác khiến hồng cầu bị vỡ.

Những tình trạng này bao gồm:

  • Chứng loạn nguyên hồng cầu sơ sinh
  • Thiếu máu tan máu
  • Phản ứng truyền máu 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bạn biết gì về chứng vàng da ở trẻ em

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

Xem thêm