Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nồng độ bilirubin và vàng da

Bilirubin là sắc tố màu vàng được hình thành ở gan do sự phá hủy các tế bào hồng cầu và được bài tiết trong dịch mật. Nồng độ bilirubin cao có thể dẫn đến vàng da hoặc vàng mắt. Vàng da là tình trạng thường gặp ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh do tất cả trẻ sơ sinh đều trải qua giai đoạn phá hủy hồng cầu nhanh sau sinh.

Nồng độ bilirubin và vàng da

Vàng da thường nhẹ, tự mất đi hoặc không có ảnh hưởng kéo dài, nhưng một số trẻ có vàng da nặng, được gọi là tăng bilirubin máu.

Có một số nguyên nhân làm tăng nguy cơ tiến triển tăng bilirubin máu:

  • Sinh non
  • Không hòa hợp nhóm máu với mẹ
  • Không được nuôi dưỡng tốt
  • Thâm tím nặng khi sinh
  • Vàng da xuất hiện trong 24 giờ đầu sau sinh

Xét nghiệm máu được sử dụng để đánh giá nồng độ bilirubin trong máu. Khi nồng độ bilirubin của đứa bé bắt đầu tăng cao, liệu pháp chữa bệnh bằng ánh sáng được sử dụng để loại bỏ sắc tố vàng ở da.

Nồng độ bilirubin không bình thường là gì?

Bilirubin có trong máu là bình thường. Nhưng định nghĩa “bình thường” rất đa dạng do các phòng thí nghiệm sử dụng các kĩ thuật định lượng hoặc mẫu xét nghiệm khác nhau. Mức bình thường của bilirubin bao gồm:

  • Bilirubin trực tiếp: 0-0,3 mg/dL
  • Bilirubin toàn phần: 0,3-1,9 mg/dL

Với trẻ sơ sinh, nồng độ bilirubin thường cao hơn trong những ngày đầu. Bác sĩ lượng giá nồng độ bilirubin của trẻ dựa vào nguy cơ mắc vàng da nặng và tuổi tính theo giờ.

Với một đứa bé không có yếu tố nguy cơ, bác sĩ có thể bắt đầu nghĩ đến vàng da nặng nếu nồng độ:

  • 24 giờ tuổi: 8 mg/dL
  • 48 giờ tuổi: 13 mg/dL
  • 72 giờ tuổi: 16 mg/dL
  • 96 giờ tuổi: 17 mg/dL

Nếu bilirubin của một đứa trẻ tăng cao ở mức này, bác sĩ sẽ theo dõi sát sao và đảm bảo nồng độ bilirubin bắt đầu giảm xuống. Bác sĩ cũng cân nhắc tốc độ tăng nồng độ bilirubin, bất kể trẻ sinh non hay tuổi của trẻ.

Nguy cơ tăng bilirubin

Nồng độ bilirubin quá cao có thể gây bệnh nặng. Một đứa bé thường thấy mệt mỏi và khó chịu. Da và mắt của chúng có thể chuyển màu vàng. Nếu không được điều trị, vàng da có thể dẫn đến tình trạng tổn thương não vĩnh viễn. Với những đứa bé hoàn toàn khỏe mạnh, sinh đủ tháng, vàng da nhân não hiếm khi xảy ra khi nồng độ bilirubin nhỏ hơn 35mg/dL. Với trẻ sinh non, vàng da nhân não có thể xảy ra ở nồng độ thấp hơn. Nó vẫn hiếm khi xảy ra ở nồng độ nhỏ hơn 20 mg/dL.

Vàng da có thể dễ dàng xét nghiệm và điều trị, vàng nhân não thường hiếm gặp trong cuộc sống hiện đại. bằng việc tuần theo chỉ dẫn của bác sĩ nhi khoa sau khi đưa con về nhà, bạn có thể đảm báo bé an toàn và khỏe mạnh.

Những nguyên nhân gây vàng da khác

Vàng da có thể do vỡ hồng cầu sau sinh. Trong một số trường hợp, vàng da có thể được tích tụ bởi một số tình trạng khác khiến hồng cầu bị vỡ.

Những tình trạng này bao gồm:

  • Chứng loạn nguyên hồng cầu sơ sinh
  • Thiếu máu tan máu
  • Phản ứng truyền máu 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bạn biết gì về chứng vàng da ở trẻ em

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 12/12/2025

    Ngược dòng thời gian để tri ân bạn cũ, chào mừng bạn mới

    Sức khỏe luôn là món quà vô giá và Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tự hào được đồng hành cùng bạn trong hành trình gìn giữ món quà ấy.

  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

  • 12/12/2025

    Lối sống lành mạnh cho người cao tuổi trong tiết trời se lạnh

    Khi mùa thu đến, không khí se lạnh và sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm tạo nên những thách thức cho sức khỏe, đặc biệt đối với người cao tuổi. Với hệ miễn dịch suy giảm và nguy cơ cao mắc các bệnh lý mạn tính, người cao tuổi cần một lối sống lành mạnh để duy trì thể chất và tinh thần. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách xây dựng chế độ dinh dưỡng, tập luyện phù hợp và các biện pháp phòng bệnh hiệu quả để đảm bảo sức khỏe người cao tuổi mùa thu.

  • 11/12/2025

    5 loại rau củ có hàm lượng protein cao bất ngờ, vượt cả trứng

    Ít ai ngờ rằng, nguồn protein không chỉ đến từ thịt hay trứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, một số loại rau củ có khả năng 'vượt mặt' trứng về hàm lượng protein trên mỗi khẩu phần ăn.

  • 11/12/2025

    3 cách đơn giản để loại bỏ chứng ợ nóng

    Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường kèm theo vị chua, và là triệu chứng của trào ngược axit. Một số biện pháp tự nhiên tại nhà và thuốc không kê đơn có thể giúp giảm ợ nóng, và một số thay đổi lối sống có thể giúp giảm tình trạng ợ nóng.

  • 10/12/2025

    Điều gì xảy ra khi ăn chuối lúc bụng đói?

    Nếu đang thắc mắc ăn chuối khi bụng đói có lợi ích gì cho cơ thể, hãy tìm hiểu 5 lợi ích bất ngờ khi ăn chuối lúc bụng đói.

  • 10/12/2025

    Tập thể dục như một liệu pháp điều trị ung thư phổi

    Nghiên cứu cho thấy các chương trình tập thể dục cho bệnh nhân ung thư phổi không chỉ an toàn mà còn mang lại nhiều lợi ích, bao gồm cải thiện chất lượng cuộc sống, ít biến chứng sau phẫu thuật, thời gian nằm viện ngắn hơn, ít triệu chứng bệnh và tác dụng phụ của điều trị hơn, và có thể có cơ hội sống lâu hơn.

  • 09/12/2025

    Tại sao uống nước đậu đen rang lại tốt hơn nước đậu đen chưa rang?

    Nước đậu đen được ưa chuộng ở châu Á, đặc biệt là Nhật Bản (với tên gọi Kuromamecha) và Việt Nam nhờ khả năng hỗ trợ giảm cân, thanh nhiệt và cung cấp chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nên dùng đậu rang hay đậu thô để tối ưu hiệu quả sức khỏe?

Xem thêm