Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tại sao trẻ sơ sinh bú sữa mẹ bị táo bón?

Trẻ bú sữa mẹ đi đại tiện có thường xuyên không, và thế nào là táo bón ở trẻ sơ sinh? Làm thế nào bạn có thể kiểm soát được tình trạng táo bón ở trẻ sơ sinh?

Táo bón ở trẻ sơ sinh đang  bú sữa mẹ

Trẻ sơ sinh bú mẹ có thể chỉ đánh hơi mà không đi đại tiện trong vài ngày. Mặc dù vậy, phân của trẻ vẫn mềm. Tuy nhiên, khi trẻ không đi đại tiện trong 5-6 ngày hoặc khi đi ngoài phân khô rắn, trẻ có biểu hiện đau đớn, quấy khóc thì sẽ là vấn đề.

Cần lưu ý rằng, nếu một đứa trẻ sơ sinh bú sữa mẹ vẫn tăng cân bình thường, thì việc vài ngày không đi đại tiện cũng không có gì đáng lo ngại. Miễn là việc "đánh hơi" không làm trẻ đau, trẻ không quấy khóc, chướng bụng thì các bậc cha mẹ không có gì phải lo lắng cả.

Định nghĩa táo bón ở trẻ sơ sinh

Ở trẻ sơ sinh, táo bón thường được định nghĩa dựa vào trạng thái phân của trẻ hơn là tần suất đi đại tiện của trẻ.

Trẻ sơ sinh được coi là bị táo bón nếu đại tiện ra phân cứng, khuôn nhỏ như phân dê, hoặc nếu phân rất lớn, chắc và khó tống ra ngoài. Một số người sẽ coi trẻ bị táo bón khi phân của trẻ cứng và nếu trẻ phải rặn mới đi ngoài được. Tuy nhiên việc phải rặn để tống phân mềm ra ngoài không phải là dấu hiệu của chứng táo bón.

Tần suất đi đại tiện của trẻ sơ sinh bú sữa mẹ 

Điều quan trọng cần lưu ý là trẻ sơ sinh bú mẹ hoàn toàn (chỉ bú mẹ cho đến khi 6 tháng tuổi) hiếm khi bị táo bón. Trẻ 1-2 tháng tuổi thường đi đại tiện thường xuyên khoảng 1 - 2 lần mỗi ngày, nhưng sau đó trẻ sẽ bắt đầu đi ít hơn. Thậm chí, một vài trẻ bú sữa mẹ chỉ đại tiện 1 lần trong vòng 1-2 tuần. Ở những trẻ này, miễn là phân có nước hoặc mềm, thì  trẻ sẽ được coi là bình thường và không bị táo bón.

Tại sao trẻ bú sữa mẹ đi đại tiện ít như vậy? Điều này được lý giải là vì sữa mẹ được tiêu hóa rất tốt mà không có nhiều chất cặn còn lại để tạo thành phân. Tất nhiên, một khi bạn bắt đầu cho trẻ ăn thức ăn rắn, như ngũ cốc, tần suất đi đại tiện của trẻ có thể sẽ thay đổi. Vào thời điểm đó, trẻ sẽ đi đại tiện thường xuyên hơn và có thể phân sẽ cứng hơn.

Khi nào đại tiện không thường xuyên là vấn đề ở trẻ sơ sinh bú sữa mẹ?

Ngay cả khi một đứa trẻ đại tiện không thường xuyên - chỉ một lần một tuần hoặc thậm chí lâu hơn – nhưng nếu đó là thói quen của bé, thì đó vẫn là bình thường và bạn không cần thiết phải can thiệp gì cả.

Có một số trường hợp trẻ bú mẹ không đi đại tiện thường xuyên sẽ được coi là tình trạng bệnh lý, bao gồm:

  • Trẻ rất ít đi đại tiện trong 1 tháng đầu đời có thể là một dấu hiệu cho thấy bé không có đủ sữa để bú. Trường hợp này thường kèm theo dấu hiệu bé đang giảm cân hoặc gần như không tăng cân và có thể không có đủ số lượng tã ướt thải ra.
  • Trẻ từ 1 tháng tuổi trở lên không tăng cân hoặc tăng cân rất ít, cũng có thể là một dấu hiệu cho thấy trẻ ăn không đủ, không phát triển khỏe mạnh hoặc có một số vấn đề y tế khác.
  • Trẻ nhỏ không đi ngoài ra phân su trong những ngày đầu đời và trẻ đã có vấn đề về đại tiện kể từ khi sinh. Khi tình huống này xảy ra, ít đi đại tiện có thể là một dấu hiệu của bệnh Hirshsprungs. Bệnh Hirshsprungs không phổ biến, chỉ ảnh hưởng đến 1 trên 5.000 trẻ sơ sinh. Tình trạng táo bón trong bệnh này thường xuất hiện vào cuối tháng đầu tiên sau khi sinh.
Điều trị táo bón ở trẻ sơ sinh bú mẹ

Mặc dù tình trạng táo bón không phổ biến ở trẻ bú mẹ hoàn toàn, nhưng lại là tình trạng phổ biến khi thức ăn rắn được đưa vào chế độ ăn của trẻ. Khi đó, kể cả nếu trẻ đi đại tiện với tần suất bình thường cũng được coi là bị táo bón nếu trẻ phải rặn nhiều hoặc nếu trẻ cảm thấy không thoải mái khi đi đại tiện.

Ngoài ra, trẻ em bị đau khi đại tiện có thể sẽ dẫn đến tình trạng nhịn đi đại tiện để tránh đau. Điều này sẽ gây nên một vòng xoắn bệnh lý, trẻ càng nhịn đi đại tiện thì tình trạng táo bón càng nặng và càng đau hơn mỗi lần đi ngoài.

Trong đa số các trường hợp táo bón kể trên, sự thay đổi chế độ ăn uống có thể giúp điều trị tình trạng táo bón. Nhưng nếu con bạn bắt đầu nhịn đi đại tiện, cần phải cho trẻ sử dụng thuốc nhuận tràng. Hãy nhớ, chỉ sử dụng các thuốc nhuận tràng được bác sỹ kê đơn cho bé của bạn.

Hãy hỏi bác sĩ nhi khoa của bạn nếu bạn nghĩ rằng con của bạn bị táo bón hoặc đang có vấn đề khác với nhu động ruột.

Ngoài ra, có một vài bệnh có thể dẫn đến táo bón ở trẻ sơ sinh, chẳng hạn như chứng suy giáp, xơ nang, và một vài bệnh khác, nhưng thường những bệnh này sẽ kèm theo các triệu chứng liên quan và một số biểu hiện như tăng cân kém. Trong trường hợp này, cần đưa trẻ đi khám và điều trị căn bệnh chính.

 Tham khảo thêm thông tin trong bài viết: 11 nguyên nhân không ngờ gây táo bón

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 06/07/2025

    Dấu hiệu cho thấy cơ thể đang mất nước

    Mất nước là tình trạng cơ thể không có đủ chất lỏng để hoạt động bình thường. Vào mùa hè, nguy cơ mất nước thường phổ biến hơn.

  • 06/07/2025

    Giải pháp làm mát phòng hiệu quả trong mùa hè

    Mùa hè với nền nhiệt cao kéo dài và độ ẩm tăng mạnh không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày mà còn ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng giấc ngủ. Cảm giác oi bức khiến việc chìm vào giấc ngủ trở nên khó khăn và thường xuyên bị gián đoạn trong đêm.

  • 05/07/2025

    Uống bao nhiêu cà phê là quá nhiều?

    Cà phê từ lâu đã trở thành thức uống quen thuộc của hàng triệu người mỗi sáng. Tuy nhiên, uống bao nhiêu là đủ để tốt cho sức khỏe và khi nào thì trở thành quá nhiều?

  • 05/07/2025

    Những câu hỏi thường gặp về nước kiềm

    Khi nước kiềm ngày càng phổ biến, các tuyên bố xung quanh lợi ích sức khỏe và khả năng cải thiện sức khỏe tổng thể của nó cũng tăng theo. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải xem xét kỹ lưỡng những khẳng định này. Vì vậy, hãy cùng tìm hiểu và khám phá sự thật về nước kiềm và những lợi ích thật sự của nước kiềm.

  • 05/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 04/07/2025

    Bổ sung creatine đúng cách để cải thiện sức khỏe

    Chế độ ăn uống lành mạnh không thể thiếu thực phẩm giàu creatine - hợp chất tự nhiên giúp cung cấp năng lượng cho cơ bắp, cải thiện hiệu suất tập luyện và sức khỏe não bộ.

  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

Xem thêm