Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tại sao trẻ sơ sinh bú sữa mẹ bị táo bón?

Trẻ bú sữa mẹ đi đại tiện có thường xuyên không, và thế nào là táo bón ở trẻ sơ sinh? Làm thế nào bạn có thể kiểm soát được tình trạng táo bón ở trẻ sơ sinh?

Táo bón ở trẻ sơ sinh đang  bú sữa mẹ

Trẻ sơ sinh bú mẹ có thể chỉ đánh hơi mà không đi đại tiện trong vài ngày. Mặc dù vậy, phân của trẻ vẫn mềm. Tuy nhiên, khi trẻ không đi đại tiện trong 5-6 ngày hoặc khi đi ngoài phân khô rắn, trẻ có biểu hiện đau đớn, quấy khóc thì sẽ là vấn đề.

Cần lưu ý rằng, nếu một đứa trẻ sơ sinh bú sữa mẹ vẫn tăng cân bình thường, thì việc vài ngày không đi đại tiện cũng không có gì đáng lo ngại. Miễn là việc "đánh hơi" không làm trẻ đau, trẻ không quấy khóc, chướng bụng thì các bậc cha mẹ không có gì phải lo lắng cả.

Định nghĩa táo bón ở trẻ sơ sinh

Ở trẻ sơ sinh, táo bón thường được định nghĩa dựa vào trạng thái phân của trẻ hơn là tần suất đi đại tiện của trẻ.

Trẻ sơ sinh được coi là bị táo bón nếu đại tiện ra phân cứng, khuôn nhỏ như phân dê, hoặc nếu phân rất lớn, chắc và khó tống ra ngoài. Một số người sẽ coi trẻ bị táo bón khi phân của trẻ cứng và nếu trẻ phải rặn mới đi ngoài được. Tuy nhiên việc phải rặn để tống phân mềm ra ngoài không phải là dấu hiệu của chứng táo bón.

Tần suất đi đại tiện của trẻ sơ sinh bú sữa mẹ 

Điều quan trọng cần lưu ý là trẻ sơ sinh bú mẹ hoàn toàn (chỉ bú mẹ cho đến khi 6 tháng tuổi) hiếm khi bị táo bón. Trẻ 1-2 tháng tuổi thường đi đại tiện thường xuyên khoảng 1 - 2 lần mỗi ngày, nhưng sau đó trẻ sẽ bắt đầu đi ít hơn. Thậm chí, một vài trẻ bú sữa mẹ chỉ đại tiện 1 lần trong vòng 1-2 tuần. Ở những trẻ này, miễn là phân có nước hoặc mềm, thì  trẻ sẽ được coi là bình thường và không bị táo bón.

Tại sao trẻ bú sữa mẹ đi đại tiện ít như vậy? Điều này được lý giải là vì sữa mẹ được tiêu hóa rất tốt mà không có nhiều chất cặn còn lại để tạo thành phân. Tất nhiên, một khi bạn bắt đầu cho trẻ ăn thức ăn rắn, như ngũ cốc, tần suất đi đại tiện của trẻ có thể sẽ thay đổi. Vào thời điểm đó, trẻ sẽ đi đại tiện thường xuyên hơn và có thể phân sẽ cứng hơn.

Khi nào đại tiện không thường xuyên là vấn đề ở trẻ sơ sinh bú sữa mẹ?

Ngay cả khi một đứa trẻ đại tiện không thường xuyên - chỉ một lần một tuần hoặc thậm chí lâu hơn – nhưng nếu đó là thói quen của bé, thì đó vẫn là bình thường và bạn không cần thiết phải can thiệp gì cả.

Có một số trường hợp trẻ bú mẹ không đi đại tiện thường xuyên sẽ được coi là tình trạng bệnh lý, bao gồm:

  • Trẻ rất ít đi đại tiện trong 1 tháng đầu đời có thể là một dấu hiệu cho thấy bé không có đủ sữa để bú. Trường hợp này thường kèm theo dấu hiệu bé đang giảm cân hoặc gần như không tăng cân và có thể không có đủ số lượng tã ướt thải ra.
  • Trẻ từ 1 tháng tuổi trở lên không tăng cân hoặc tăng cân rất ít, cũng có thể là một dấu hiệu cho thấy trẻ ăn không đủ, không phát triển khỏe mạnh hoặc có một số vấn đề y tế khác.
  • Trẻ nhỏ không đi ngoài ra phân su trong những ngày đầu đời và trẻ đã có vấn đề về đại tiện kể từ khi sinh. Khi tình huống này xảy ra, ít đi đại tiện có thể là một dấu hiệu của bệnh Hirshsprungs. Bệnh Hirshsprungs không phổ biến, chỉ ảnh hưởng đến 1 trên 5.000 trẻ sơ sinh. Tình trạng táo bón trong bệnh này thường xuất hiện vào cuối tháng đầu tiên sau khi sinh.
Điều trị táo bón ở trẻ sơ sinh bú mẹ

Mặc dù tình trạng táo bón không phổ biến ở trẻ bú mẹ hoàn toàn, nhưng lại là tình trạng phổ biến khi thức ăn rắn được đưa vào chế độ ăn của trẻ. Khi đó, kể cả nếu trẻ đi đại tiện với tần suất bình thường cũng được coi là bị táo bón nếu trẻ phải rặn nhiều hoặc nếu trẻ cảm thấy không thoải mái khi đi đại tiện.

Ngoài ra, trẻ em bị đau khi đại tiện có thể sẽ dẫn đến tình trạng nhịn đi đại tiện để tránh đau. Điều này sẽ gây nên một vòng xoắn bệnh lý, trẻ càng nhịn đi đại tiện thì tình trạng táo bón càng nặng và càng đau hơn mỗi lần đi ngoài.

Trong đa số các trường hợp táo bón kể trên, sự thay đổi chế độ ăn uống có thể giúp điều trị tình trạng táo bón. Nhưng nếu con bạn bắt đầu nhịn đi đại tiện, cần phải cho trẻ sử dụng thuốc nhuận tràng. Hãy nhớ, chỉ sử dụng các thuốc nhuận tràng được bác sỹ kê đơn cho bé của bạn.

Hãy hỏi bác sĩ nhi khoa của bạn nếu bạn nghĩ rằng con của bạn bị táo bón hoặc đang có vấn đề khác với nhu động ruột.

Ngoài ra, có một vài bệnh có thể dẫn đến táo bón ở trẻ sơ sinh, chẳng hạn như chứng suy giáp, xơ nang, và một vài bệnh khác, nhưng thường những bệnh này sẽ kèm theo các triệu chứng liên quan và một số biểu hiện như tăng cân kém. Trong trường hợp này, cần đưa trẻ đi khám và điều trị căn bệnh chính.

 Tham khảo thêm thông tin trong bài viết: 11 nguyên nhân không ngờ gây táo bón

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

Xem thêm