Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đối phó với chứng táo bón sau phẫu thuật

Hầu hết mọi bệnh nhân sau khi trải qua các cuộc phẫu thuật đều có chung tâm trạng căng thẳng, đồng thời cơ thể của họ cũng có một số sự thay đổi rất lớn. Táo bón là một trong những hậu quả không mong muốn có thể gặp phải sau phẫu thuật khiến cho quá trình lành vết mổ khó khăn hơn.

Đối phó với chứng táo bón sau phẫu thuật

Các triệu chứng của táo bón bao gồm:

  • Đại tiện ít hơn 3 lần/tuần
  • Đột ngột giảm lượng phân và số lần đại tiện
  • Cần phải rặn gắng sức khi đại tiện
  • Cảm giác đầy hơi, chướng bụng
  • Đau bụng hoặc đau trực tràng
  • Phân khô cứng
  • Cảm giác vẫn đầy bụng sau khi đại tiện

Các nguyên nhân gây táo bón sau phẫu thuật

  • Sử dụng các thuốc giảm đau an thần nhóm opioid
  • Do tác dụng của thuốc gây mê toàn thân
  • Do kích thích của các tác nhân gây viêm như chấn thương hoặc nhiễm trùng
  • Mất cân bằng nước – điện giải hay glucose
  • Nằm bất động quá lâu
  • Sự thay đổi về chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là giảm cung cấp chất xơ

Làm thế nào để giảm táo bón sau phẫu thuật

Một chút thay đổi về sinh hoạt cũng như chế độ ăn có thể giúp phòng chứng táo bón sau phẫu thuật hay ít ra là giảm thời gian mắc táo bón.

Theo nghiên cứu, có khoảng 40% bệnh nhân sử dụng các thuốc giảm đau nhóm opioid đã từng bị táo bón.

Tập hoạt động trở lại bằng cách đi bộ xung quanh giường bệnh hoặc đi xa hơn khi được sự đồng ý của bác sỹ điều trị. Điều này không chỉ giúp đối phó với chứng táo bón mà còn thúc đẩy quá trình hồi phục của cơ thể và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.

Hãy cố gắng hạn chế sử dụng các thuốc giảm đau nhóm opioid sau phẫu thuật. Nếu bạn có thể chịu đựng được cơn đau và được sự đồng ý của bác sỹ, hãy lựa chọn thay thế bằng paracetamol hoặc ibuprofen.

Bạn có thể sử dụng các thuốc làm mềm phân như docusate (Colace), thuốc bổ sung chất xơ có tác dụng nhuận tràng như psyllium (Metamucil). Ngoài ra, nên ăn thêm nhiều thực phẩm giàu chất xơ như:

  • Các loại ngũ cốc nguyên hạt
  • Hoa quả tươi
  • Rau xanh
  • Đậu

Uống nhiều nước là việc nên làm ngay cả trước và sau khi phẫu thuật. Một chế độ ăn giàu chất xơ trước khi phẫu thuật có thể giúp dự phòng và giảm chứng táo bón sau phẫu thuật. Hãy bổ sung các loại nước ép trái cây (từ mận khô, táo hay lê) vào chế độ dinh dưỡng của bạn, chúng có tác dụng giảm táo bón vô cùng hiệu quả.

Ngoài ra, nên hạn chế tiêu thụ những thực phẩm dễ gây táo bón như:

  • Các sản phẩm từ bơ sữa
  • Chuối
  • Bánh mỳ trắng hay gạo
  • Thực phẩm chế biến sẵn

Bạn có thể sẽ cần sự hỗ trợ từ các loại thuốc kích thích đại tràng, thuốc đặt hay biện pháp thụt tháo trực tràng trong trường hợp bị táo bón nặng.

Theo Mayo Clinic, một số loại thuốc có tác dụng giữ nước tại ruột để kích thích đại tiện như linaclotide (Linzess) hay lubiprostone (Amitiza) có thể được sử dụng trong trường hợp các thuốc nhuận tràng thông thường không có tác dụng.

Khi nào cần can thiệp của bác sỹ

Táo bón có thể gây đau đớn và các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị như:

  • Nứt hậu môn
  • Trĩ
  • Phân đóng khối trong đại tràng
  • Sa trực tràng

Thời gian cần thiết để hồi phục sau táo bón phụ thuộc chủ yếu vào thời gian gây mê trong phẫu thuật và thời gian sử dụng các loại thuốc giảm đau.

Bạn có thể sẽ cảm thấy nhẹ nhõm hơn trong vòng một vài ngày sử dụng các thuốc làm mềm phân và các thực phẩm bổ sung chất xơ để giúp nhuận tràng. Các loại thuốc kích thích đại tràng thường sẽ phát huy tác dụng trong vòng 24h. Nếu không, hãy thông báo cho bác sỹ biết để có biện pháp điều chỉnh phù hợp. Các nguyên nhân khác cũng cần được can thiệp y khoa bao gồm:

  • Xuất huyết trực tràng
  • Đau trực tràng
  • Đau tại bụng không có liên quan đến phẫu thuật

Hãy luôn trong trạng thái chủ động

Khi nói đến chứng táo bón sau phẫu thuật, một sự thật hiển nhiên là căn bệnh này không thể cải thiện nhanh như chúng ta mong muốn. Chứng bệnh khó chịu này không chỉ khiến bệnh nhân đau đớn mà tình trạng rặn gắng sức khi đại tiện còn khiến các vết phẫu thuật có nguy cơ bị rách miệng, là một biến chứng rất nghiêm trọng. May mắn là trong hầu hết trường hợp, tình trạng táo bón sau phẫu thuật thường sẽ thuyên giảm mà không để lại biến chứng gì quá nặng.

Cách tốt nhất để phòng táo bón sau phẫu thuật hoặc giảm thiểu độ nặng của bệnh là bệnh nhân cần phải có kiến thức về nó để có những biện pháp chuẩn bị đối phó. Hãy trao đổi cụ thể với bác sỹ để thiết lập một kế hoạch điều trị và chế độ dinh dưỡng trước và sau phẫu thuật.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những điều cần biết về thuốc làm mềm phân

Bình luận
Tin mới
  • 06/07/2025

    Dấu hiệu cho thấy cơ thể đang mất nước

    Mất nước là tình trạng cơ thể không có đủ chất lỏng để hoạt động bình thường. Vào mùa hè, nguy cơ mất nước thường phổ biến hơn.

  • 06/07/2025

    Giải pháp làm mát phòng hiệu quả trong mùa hè

    Mùa hè với nền nhiệt cao kéo dài và độ ẩm tăng mạnh không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày mà còn ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng giấc ngủ. Cảm giác oi bức khiến việc chìm vào giấc ngủ trở nên khó khăn và thường xuyên bị gián đoạn trong đêm.

  • 05/07/2025

    Uống bao nhiêu cà phê là quá nhiều?

    Cà phê từ lâu đã trở thành thức uống quen thuộc của hàng triệu người mỗi sáng. Tuy nhiên, uống bao nhiêu là đủ để tốt cho sức khỏe và khi nào thì trở thành quá nhiều?

  • 05/07/2025

    Những câu hỏi thường gặp về nước kiềm

    Khi nước kiềm ngày càng phổ biến, các tuyên bố xung quanh lợi ích sức khỏe và khả năng cải thiện sức khỏe tổng thể của nó cũng tăng theo. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải xem xét kỹ lưỡng những khẳng định này. Vì vậy, hãy cùng tìm hiểu và khám phá sự thật về nước kiềm và những lợi ích thật sự của nước kiềm.

  • 05/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 04/07/2025

    Bổ sung creatine đúng cách để cải thiện sức khỏe

    Chế độ ăn uống lành mạnh không thể thiếu thực phẩm giàu creatine - hợp chất tự nhiên giúp cung cấp năng lượng cho cơ bắp, cải thiện hiệu suất tập luyện và sức khỏe não bộ.

  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

Xem thêm