Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đối phó với chứng táo bón sau phẫu thuật

Hầu hết mọi bệnh nhân sau khi trải qua các cuộc phẫu thuật đều có chung tâm trạng căng thẳng, đồng thời cơ thể của họ cũng có một số sự thay đổi rất lớn. Táo bón là một trong những hậu quả không mong muốn có thể gặp phải sau phẫu thuật khiến cho quá trình lành vết mổ khó khăn hơn.

Đối phó với chứng táo bón sau phẫu thuật

Các triệu chứng của táo bón bao gồm:

  • Đại tiện ít hơn 3 lần/tuần
  • Đột ngột giảm lượng phân và số lần đại tiện
  • Cần phải rặn gắng sức khi đại tiện
  • Cảm giác đầy hơi, chướng bụng
  • Đau bụng hoặc đau trực tràng
  • Phân khô cứng
  • Cảm giác vẫn đầy bụng sau khi đại tiện

Các nguyên nhân gây táo bón sau phẫu thuật

  • Sử dụng các thuốc giảm đau an thần nhóm opioid
  • Do tác dụng của thuốc gây mê toàn thân
  • Do kích thích của các tác nhân gây viêm như chấn thương hoặc nhiễm trùng
  • Mất cân bằng nước – điện giải hay glucose
  • Nằm bất động quá lâu
  • Sự thay đổi về chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là giảm cung cấp chất xơ

Làm thế nào để giảm táo bón sau phẫu thuật

Một chút thay đổi về sinh hoạt cũng như chế độ ăn có thể giúp phòng chứng táo bón sau phẫu thuật hay ít ra là giảm thời gian mắc táo bón.

Theo nghiên cứu, có khoảng 40% bệnh nhân sử dụng các thuốc giảm đau nhóm opioid đã từng bị táo bón.

Tập hoạt động trở lại bằng cách đi bộ xung quanh giường bệnh hoặc đi xa hơn khi được sự đồng ý của bác sỹ điều trị. Điều này không chỉ giúp đối phó với chứng táo bón mà còn thúc đẩy quá trình hồi phục của cơ thể và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.

Hãy cố gắng hạn chế sử dụng các thuốc giảm đau nhóm opioid sau phẫu thuật. Nếu bạn có thể chịu đựng được cơn đau và được sự đồng ý của bác sỹ, hãy lựa chọn thay thế bằng paracetamol hoặc ibuprofen.

Bạn có thể sử dụng các thuốc làm mềm phân như docusate (Colace), thuốc bổ sung chất xơ có tác dụng nhuận tràng như psyllium (Metamucil). Ngoài ra, nên ăn thêm nhiều thực phẩm giàu chất xơ như:

  • Các loại ngũ cốc nguyên hạt
  • Hoa quả tươi
  • Rau xanh
  • Đậu

Uống nhiều nước là việc nên làm ngay cả trước và sau khi phẫu thuật. Một chế độ ăn giàu chất xơ trước khi phẫu thuật có thể giúp dự phòng và giảm chứng táo bón sau phẫu thuật. Hãy bổ sung các loại nước ép trái cây (từ mận khô, táo hay lê) vào chế độ dinh dưỡng của bạn, chúng có tác dụng giảm táo bón vô cùng hiệu quả.

Ngoài ra, nên hạn chế tiêu thụ những thực phẩm dễ gây táo bón như:

  • Các sản phẩm từ bơ sữa
  • Chuối
  • Bánh mỳ trắng hay gạo
  • Thực phẩm chế biến sẵn

Bạn có thể sẽ cần sự hỗ trợ từ các loại thuốc kích thích đại tràng, thuốc đặt hay biện pháp thụt tháo trực tràng trong trường hợp bị táo bón nặng.

Theo Mayo Clinic, một số loại thuốc có tác dụng giữ nước tại ruột để kích thích đại tiện như linaclotide (Linzess) hay lubiprostone (Amitiza) có thể được sử dụng trong trường hợp các thuốc nhuận tràng thông thường không có tác dụng.

Khi nào cần can thiệp của bác sỹ

Táo bón có thể gây đau đớn và các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị như:

  • Nứt hậu môn
  • Trĩ
  • Phân đóng khối trong đại tràng
  • Sa trực tràng

Thời gian cần thiết để hồi phục sau táo bón phụ thuộc chủ yếu vào thời gian gây mê trong phẫu thuật và thời gian sử dụng các loại thuốc giảm đau.

Bạn có thể sẽ cảm thấy nhẹ nhõm hơn trong vòng một vài ngày sử dụng các thuốc làm mềm phân và các thực phẩm bổ sung chất xơ để giúp nhuận tràng. Các loại thuốc kích thích đại tràng thường sẽ phát huy tác dụng trong vòng 24h. Nếu không, hãy thông báo cho bác sỹ biết để có biện pháp điều chỉnh phù hợp. Các nguyên nhân khác cũng cần được can thiệp y khoa bao gồm:

  • Xuất huyết trực tràng
  • Đau trực tràng
  • Đau tại bụng không có liên quan đến phẫu thuật

Hãy luôn trong trạng thái chủ động

Khi nói đến chứng táo bón sau phẫu thuật, một sự thật hiển nhiên là căn bệnh này không thể cải thiện nhanh như chúng ta mong muốn. Chứng bệnh khó chịu này không chỉ khiến bệnh nhân đau đớn mà tình trạng rặn gắng sức khi đại tiện còn khiến các vết phẫu thuật có nguy cơ bị rách miệng, là một biến chứng rất nghiêm trọng. May mắn là trong hầu hết trường hợp, tình trạng táo bón sau phẫu thuật thường sẽ thuyên giảm mà không để lại biến chứng gì quá nặng.

Cách tốt nhất để phòng táo bón sau phẫu thuật hoặc giảm thiểu độ nặng của bệnh là bệnh nhân cần phải có kiến thức về nó để có những biện pháp chuẩn bị đối phó. Hãy trao đổi cụ thể với bác sỹ để thiết lập một kế hoạch điều trị và chế độ dinh dưỡng trước và sau phẫu thuật.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những điều cần biết về thuốc làm mềm phân

Bình luận
Tin mới
  • 11/12/2025

    5 loại rau củ có hàm lượng protein cao bất ngờ, vượt cả trứng

    Ít ai ngờ rằng, nguồn protein không chỉ đến từ thịt hay trứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, một số loại rau củ có khả năng 'vượt mặt' trứng về hàm lượng protein trên mỗi khẩu phần ăn.

  • 11/12/2025

    3 cách đơn giản để loại bỏ chứng ợ nóng

    Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường kèm theo vị chua, và là triệu chứng của trào ngược axit. Một số biện pháp tự nhiên tại nhà và thuốc không kê đơn có thể giúp giảm ợ nóng, và một số thay đổi lối sống có thể giúp giảm tình trạng ợ nóng.

  • 10/12/2025

    Điều gì xảy ra khi ăn chuối lúc bụng đói?

    Nếu đang thắc mắc ăn chuối khi bụng đói có lợi ích gì cho cơ thể, hãy tìm hiểu 5 lợi ích bất ngờ khi ăn chuối lúc bụng đói.

  • 10/12/2025

    Tập thể dục như một liệu pháp điều trị ung thư phổi

    Nghiên cứu cho thấy các chương trình tập thể dục cho bệnh nhân ung thư phổi không chỉ an toàn mà còn mang lại nhiều lợi ích, bao gồm cải thiện chất lượng cuộc sống, ít biến chứng sau phẫu thuật, thời gian nằm viện ngắn hơn, ít triệu chứng bệnh và tác dụng phụ của điều trị hơn, và có thể có cơ hội sống lâu hơn.

  • 09/12/2025

    Tại sao uống nước đậu đen rang lại tốt hơn nước đậu đen chưa rang?

    Nước đậu đen được ưa chuộng ở châu Á, đặc biệt là Nhật Bản (với tên gọi Kuromamecha) và Việt Nam nhờ khả năng hỗ trợ giảm cân, thanh nhiệt và cung cấp chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nên dùng đậu rang hay đậu thô để tối ưu hiệu quả sức khỏe?

  • 09/12/2025

    10 rủi ro có thể xảy ra với người ăn kiêng quá ít calo

    Ăn kiêng cắt giảm calo giúp giảm cân nhưng ăn quá ít calo có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Vậy điều gì xảy ra khi bạn ăn kiêng quá ít calo?

  • 09/12/2025

    Những điều cần biết về sức khỏe răng miệng khi chuyển mùa

    Mùa đông đến tiềm ẩn nhiều thách thức đối với sức khỏe răng miệng. Sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm giảm và thói quen sinh hoạt thay đổi có thể ảnh hưởng đến răng và nướu, gây ra các vấn đề như ê buốt răng, tăng nhạy cảm răng miệng. Việc chăm sóc răng miệng đúng cách không chỉ giúp duy trì nụ cười tự tin mà còn ngăn ngừa các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các vấn đề răng miệng thường gặp trong mùa đông và cách bảo vệ sức khỏe răng miệng hiệu quả.

  • 08/12/2025

    Đột quỵ não ở trẻ nhỏ: Đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu bất thường nào!

    Những ngày gần đây, Bệnh viện TWQĐ 108 tiếp nhận nhiều trường hợp đột quỵ ở trẻ nhỏ và vị thành niên, trong đó có bệnh nhi chỉ mới 8 tuổi. Căn bệnh vốn được coi là của người lớn xuất hiện ngày càng nhiều ở người trẻ tuổi, với biểu hiện không rõ ràng nhưng diễn biến đột ngột và đặc biệt nguy hiểm.

Xem thêm