Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lạc nội mạc tử cung ở ngực

Lạc nội mạc tử cung ở ngực là một dạng lạc nội mạc tử cung rất hiếm gặp. Cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu về lạc nội mạc tử cung ở ngực trong bài viết dưới đây:

Lạc nội mạc tử cung ngực xảy ra khi mô nội mạc tử cung phát triển bên trong khoang ngực, trong hoặc xung quanh phổi của bạn. Trong một trường hợp lạc nội mạc tử cung điển hình, các mảng mô nội mạc tử cung phát triển ở vùng xương chậu và bụng dưới của bạn. Mô - vốn không được phát triển bên ngoài tử cung - có thể phát triển trên buồng trứng hoặc ruột. Khi mô nội mạc tử cung phát triển ở những khu vực bên ngoài khung chậu, nó được gọi là lạc nội mạc tử cung ngoài cơ quan sinh dục.

Mặc dù lạc nội mạc tử cung ở ngực rất hiếm nhưng đây là loại lạc nội mạc tử cung ngoài cơ quan sinh dục phổ biến nhất. Nó có thể gây đau ngực, ho và khó thở, thậm chí có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng chẳng hạn như xẹp phổi.

Lạc nội mạc tử cung ngực là gì?

Mô nội mạc tử cung là mô lót các thành bên trong của tử cung. Lạc nội mạc tử cung là khi mô giống như nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung. Ở hầu hết những người bị lạc nội mạc tử cung, các mảng mô nội mạc tử cung phát triển ở những khu vực gần tử cung, như buồng trứng, bàng quang hoặc ruột.

Lạc nội mạc tử cung ở ngực là một dạng hiếm gặp - và có thể chưa được chẩn đoán. Nó xảy ra khi mô giống như nội mạc tử cung phát triển trong ngực (khoang ngực) của bạn. Theo một đánh giá nghiên cứu năm 2019, lạc nội mạc tử cung ảnh hưởng đến khoảng 6–10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Trong số những phụ nữ đó, ước tính có khoảng 12% phát triển nội mạc tử cung ở những khu vực bên ngoài khoang chậu và bụng.

Khi mô nội mạc tử cung phát triển ở các khu vực khác, chẳng hạn như ngực, nó được gọi là lạc nội mạc tử cung ngoài cơ quan sinh dục. Khoang ngực là khu vực ngoài sinh dục phổ biến nhất mà bạn có thể tìm thấy mô nội mạc tử cung đang phát triển. Nghiên cứu cho thấy rằng nhiều phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung ở ngực cũng có dạng lạc nội mạc tử cung ở vùng chậu. Khoảng 50–84% phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung ở ngực cũng bị lạc nội mạc tử cung vùng chậu.

Mặc dù lạc nội mạc tử cung ở ngực có thể phát triển một cách tự nhiên, nhưng nó thường ảnh hưởng đến những người có tiền sử lạc nội mạc tử cung nặng ở vùng chậu. Các chuyên gia hiện cho rằng lạc nội mạc tử cung ngực thường là một tiến triển của lạc nội mạc tử cung vùng chậu. Nói cách khác, sự phát triển của nội mạc tử cung xuất hiện đầu tiên ở vùng xương chậu và sau đó phát triển ở vùng ngực.

Mọi người có xu hướng già hơn một chút khi họ phát triển các triệu chứng lạc nội mạc tử cung ở ngực. Theo đánh giá năm 2019, những người có triệu chứng lạc nội mạc tử cung ngực khoảng 5 đến 7 năm sau khi phát triển các triệu chứng lạc nội mạc tử cung vùng chậu.

Các triệu chứng của lạc nội mạc tử cung ngực

Nếu bạn có tiền sử lạc nội mạc tử cung và thường xuyên bị ho hoặc đau ngực trong kỳ kinh nguyệt, hãy cân nhắc đến gặp bác sĩ. Giống như lạc nội mạc tử cung vùng chậu, các triệu chứng của lạc nội mạc tử cung ngực có xu hướng trở nên tồi tệ hơn trong thời kỳ kinh nguyệt.

Các triệu chứng của lạc nội mạc tử cung ngực phụ thuộc phần lớn vào vị trí của sự phát triển của nội mạc tử cung. Nhưng các cơn đau ngực, khó thở và ho theo chu kỳ kinh nguyệt là phổ biến.

Nguyên nhân gây nên lạc nội mạc tử cung - Lạc nội mạc tử cung liên quan đến  buồng trứng sẽ hình thành u lạc nội mạc tử cung

Đó là lý do tại sao bạn có thể gặp phải những triệu chứng bao gồm:

Tràn khí màng phổi

Nghiên cứu vào năm 2021 cho thấy rằng biểu hiện phổ biến nhất của bệnh lạc nội mạc tử cung ở ngực là tình trạng tràn khí màng phổi. Tràn khí màng phổi là tình trạng phổi bị xẹp xảy ra vào khoảng thời gian có kinh – tràn khí có thể xảy ra ở bất cứ ngày nào từ một ngày trước chu kỳ đến 72 giờ sau chu kỳ. Nghiên cứu nói rằng khoảng 70% những người có triệu chứng lạc nội mạc tử cung ở ngực trải qua tình trạng tràn khí màng phổi.

Nguyên nhân gây tràn khí màng phổi là gì? Mô nội mạc tử cung có thể gây ra các lỗ phát triển trên cơ hoành, cho phép không khí và chất lỏng đi vào không gian xung quanh phổi, khiến phổi bị xẹp. Hơn 97% trường hợp ảnh hưởng đến phổi phải.

Tràn máu màng phổi

Tràn máu màng phổi xảy ra khi máu tụ lại trong khoang màng phổi, là khoảng trống giữa phổi và thành ngực. Áp lực này gây ra có thể khiến phổi của bạn bị xẹp. Tràn máu màng phổi xảy ra theo chu kỳ vào khoảng thời gian hành kinh. Nghiên cứu cho thấy tràn máu màng phổi có thể phát triển ở 15% những người bị lạc nội mạc tử cung ở ngực.

Ho ra máu

Ho ra máu là chảy máu hoặc xuất huyết tái phát xảy ra trong phổi kết hợp với chu kỳ kinh nguyệt. Những thay đổi nội tiết tố được cho là gây chảy máu ở mô nội mạc tử cung trong nhu mô phổi, là một phần của phổi liên quan đến việc trao đổi khí. Do gây chảy máu, ho ra máu có thể dẫn đến thiếu máu mãn tính.

Nốt phổi

Theo nghiên cứu năm 2021, khoảng 6% những người bị lạc nội mạc tử cung ở ngực sẽ phát triển các nốt phổi. Khi những khối u hoặc nốt nhỏ bất thường này xuất hiện trong phổi của bạn, chúng có thể gây ho, đau và khó thở.

Các triệu chứng lạc nội mạc tử cung khác

Đau vùng chậu - đau bụng kinh nghiêm trọng ở bụng dưới hoặc lưng dưới - là triệu chứng phổ biến nhất của lạc nội mạc tử cung. Tuy nhiên, không phải ai bị lạc nội mạc tử cung cũng sẽ bị đau dữ dội. Một số người bị lạc nội mạc tử cung không có bất kỳ triệu chứng nào. Khi lạc nội mạc tử cung gây ra triệu chứng, chúng thường xảy ra trong thời kỳ kinh nguyệt và thường bao gồm:

  • Kinh nguyệt bất thường, ví dụ như chu ky kinh nguyệt dài, nặng hoặc không đều
  • Cảm giác đầy bụng
  • Đau khi quan hệ tình dục thâm nhập
  • Đau khi đi đại tiện
  • Đi tiểu tiện đau trong thời kỳ kinh nguyệt
  • Tiêu chảy, táo bón hoặc buồn nôn
  • Vô sinh

Nguyên nhân gây ra lạc nội mạc tử cung ngực?

Các chuyên gia không biết chính xác nguyên nhân gây ra lạc nội mạc tử cung ở ngực, nhưng có một số giả thuyết. Một số nhà nghiên cứu đã gợi ý rằng nó có thể là sự kết hợp của các yếu tố khác nhau.

Lý thuyết lâu đời nhất là lý thuyết kinh nguyệt ngược, giả định rằng các tế bào nội mạc tử cung vô tình di chuyển qua ống dẫn trứng đến các khu vực khác của cơ thể. Lý thuyết là một khi những tế bào đó di chuyển ra ngoài tử cung, chúng sẽ tự gắn vào các bề mặt khác và bắt đầu phát triển.

Chẩn đoán

Như các nhà nghiên cứu trong một báo cáo trường hợp năm 2021 thừa nhận, việc chẩn đoán một trường hợp lạc nội mạc tử cung ở ngực có thể là một thách thức. Trước hết, nó rất hiếm nên các bác sĩ không quen nhìn thấy nó. Nó cũng có thể xuất hiện với các triệu chứng không đặc hiệu như ho và có thể bị nhầm lẫn với các tình trạng khác.

Bác sĩ có thể chọn sử dụng một hoặc một số loại xét nghiệm hình ảnh để chẩn đoán trường hợp lạc nội mạc tử cung ở ngực, bao gồm:

  • Nội soi phế quản
  • Chụp X-quang ngực
  • Chụp CT
  • Chụp cộng hưởng từ (MRI)

Các xét nghiệm khác nhau có thể hữu ích với nhiều mục đích khác nhau. Ví dụ, nghiên cứu cho thấy chụp X-quang ngực và chụp CT rất phù hợp để xác định tràn khí màng phổi và tràn máu màng phổi. Trong khi đó, chụp cộng hưởng từ có thể hữu ích hơn trong việc tìm kiếm sự phát triển của nội mạc tử cung trong khoang ngực.

Điều trị

Giống như không có cách chữa khỏi bệnh lạc nội mạc tử cung ở vùng chậu, hiện tại cũng không có cách chữa bệnh lạc nội mạc tử cung ở ngực. Nhưng bạn có thể kiểm soát các triệu chứng của mình. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng bệnh - và các triệu chứng của bạn - bác sĩ có thể bắt đầu bằng cách thảo luận về điều trị y tế trước. Nếu điều trị y tế là không đủ, bạn có thể xem xét các lựa chọn phẫu thuật. Mặc dù phẫu thuật có thể làm giảm các triệu chứng đối với một số người, nhưng bạn vẫn có thể gặp một số triệu chứng tái phát.

Điều trị y tế

Vì nồng độ hormone tăng cao có thể gây ra các triệu chứng lạc nội mạc tử cung nên bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc để điều chỉnh hoặc ức chế các hormone đó. Liệu pháp ức chế hormone cũng có thể ngăn chặn sự lây lan hoặc phát triển của mô nội mạc tử cung. Một số loại thuốc điều trị lạc nội mạc tử cung ở ngực giống như những loại thuốc được sử dụng để điều trị lạc nội mạc tử cung thông thường. Bao gồm:

  • Chất chủ vận và chất đối kháng hormone giải phóng gonadotropin (Gn-RH)
  • Thuốc tránh thai
  • Progestin
  • Danazol
  • Chất ức chế aromatase

Điều trị phẫu thuật

Tùy thuộc vào các triệu chứng của bạn hoặc nếu các phương pháp điều trị y tế không làm giảm các triệu chứng, bạn và bác sĩ có thể cân nhắc phẫu thuật. Thông thường, phẫu thuật sẽ liên quan đến một thủ thuật xâm lấn tối thiểu trong đó bác sĩ phẫu thuật can thiệp vào và loại bỏ các mảng mô nội mạc tử cung. Trong một số trường hợp, bạn vẫn có thể tiếp tục dùng liệu pháp nội tiết sau phẫu thuật.

Một số người thậm chí trải qua một cuộc phẫu thuật đa ngành để điều trị lạc nội mạc tử cung ở cả vùng chậu và lồng ngực: một thủ thuật kết hợp nội soi ổ bụng với phẫu thuật nội soi lồng ngực có hỗ trợ bằng video.

Lạc nội mạc tử cung ở ngực là một tình trạng hiếm gặp có thể gây đau, ho và khó thở. Các triệu chứng thường trở nên tồi tệ hơn vào khoảng chu kỳ kinh nguyệt của bạn. Nếu bạn gặp những triệu chứng này, đặc biệt nếu bạn có tiền sử mắc các triệu chứng lạc nội mạc tử cung, bạn nên tới gặp bác sĩ ngay nhé.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Đờ tử cung- biến chứng nguy hiểm sau đẻ

BS. Đoàn Thu Hồng - Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
Xem thêm