Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Giấc ngủ ảnh hưởng thế nào đến khả năng miễn dịch của bạn?

Ngủ đủ giấc là điều quan trọng để có sức khỏe tốt. Tuy nhiên, không phải ai cũng có được cho mình một giấc ngủ ngon đủ giấc. Giữa khối lượng công việc ngày càng tăng và văn hóa thức khuya ngày càng trở nên phổ biến, thì tầm quan trọng của một giấc ngủ đúng và đủ cần được nâng cao.

Mất ngủ và hậu quả

Mất ngủ là một tình trạng không thể đi vào giấc ngủ. Một người bị mất ngủ có thể xuất hiện các triệu chứng sau:

  • Cảm thấy buồn ngủ và mệt mỏi suốt cả ngày
  • Luôn luôn bị kích thích
  • Gặp vấn đề về việc tập trung và ghi nhớ

Thiếu ngủ kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh béo phì, đái tháo đường, tim mạch. Giấc ngủ cũng rất quan trọng đối với phản ứng miễn dịch; thiếu ngủ có thể làm suy giảm hệ miễn dịch của bạn. Khi hệ miễn dịch bị ảnh hưởng có thể làm tăng tính nguy cơ nhiễm trùng và cản trở khả năng chống chọi với bệnh tật.

Thiếu ngủ và khả năng miễn dịch

Thói quen ngủ và ăn uống sinh hoạt của tất cả các loài động vật, bao gồm cả con người, được điều chỉnh bởi chu kì nhịp sinh học ngày đêm của cơ thể. Đây là một quá trình tự nhiên kiểm soát chu kỳ ngủ-thức của bạn. Chu kỳ ngủ-thức được xác định bởi những tương tác phức tạp giữa hệ thần kinh trung ương, hệ nội tiết và hệ miễn dịch.

Trong khi ngủ, cơ thể giải phóng cytokine là chất cần thiết cho việc điều chỉnh hệ thống miễn dịch. Cytokine tăng lên khi cơ thể bạn bị tấn công bởi mầm bệnh hoặc đang bị căng thẳng. Mức độ cytokine tăng lên trong khi ngủ, và do đó thiếu ngủ sẽ cản trở khả năng chống lại nhiễm trùng của cơ thể. Đây cũng là một lý do tại sao cơ thể có xu hướng ngủ nhiều hơn khi bị bất kỳ bệnh nhiễm trùng nào.

Theo các chuyên gia, mất ngủ mãn tính tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch. Trong một nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã so sánh số lượng bạch cầu của 15 đối tượng trong điều kiện bình thường và thiếu ngủ nghiêm trọng. Trong phần đầu của nghiên cứu, 15 người tham gia đã tuân theo một lịch trình ngủ 8 tiếng nghiêm ngặt trong một tuần. Trong suốt thời gian nghiên cứu, họ đã tiếp xúc với ánh sáng mặt trời 15 phút trong vòng 1/2 giờ sau khi thức dậy và hạn chế sử dụng caffeine, rượu hoặc thuốc trong ba ngày qua để bình thường hóa chu kỳ sinh học của họ.

Trong phần thứ hai của nghiên cứu, những người tham gia phải trải qua 29 giờ tỉnh táo liên tục. Sau khi hoàn thành nghiên cứu, số lượng bạch cầu của những người tham gia được so sánh và người ta thấy rằng một loại tế bào bạch cầu được gọi là bạch cầu hạt đã phản ứng với tình trạng thiếu ngủ theo cách phản ứng căng thẳng điển hình của cơ thể, đặc biệt là vào ban đêm.

Thời lượng ngủ tối ưu là bao nhiêu?

Khuyến nghị các khoảng thời gian ngủ mỗi ngày dành cho các độ tuổi như sau:

  • Trẻ sơ sinh (0-3 tháng): 14-17 giờ
  • Trẻ nhỏ (4-11 tháng): 12-15 giờ
  • Trẻ mới biết đi (1-2 tuổi): 11-14 giờ
  • Trẻ mẫu giáo (3-5 tuổi): 10-13 giờ
  • Trẻ em trong độ tuổi đi học (6-13 tuổi): 9-11 giờ
  • Thanh thiếu niên (14-17 tuổi): 8-10 giờ
  • Thanh niên (18-25 tuổi): 7-9 giờ
  • Người trưởng thành (26-64 tuổi): 7-9 giờ
  • Người lớn tuổi (65 tuổi trở lên): 7-8 giờ

Những con số trên phản ánh thời lượng ngủ lý tưởng trong những trường hợp bình thường; tuy nhiên, có một số trường hợp nhất định khi mọi người cần ngủ nhiều hơn, chẳng hạn như khi đang hồi phục sau bệnh tật, lệch múi giờ, v.v.

Ngủ ngon có thể cải thiện khả năng miễn dịch?

Giấc ngủ kém chất lượng có thể làm suy giảm phản ứng miễn dịch; tuy nhiên, một giấc ngủ ngon có thể làm tăng khả năng miễn dịch của bạn. Giấc ngủ chất lượng tốt giúp cải thiện hiệu quả của các tế bào T. Tế bào T là những tế bào chống lại vi khuẩn, virus xâm nhập hoặc bất kỳ tế bào kháng nguyên ngoại lai nào như một phần của hệ thống phòng thủ của cơ thể.

Bất cứ khi nào một mầm bệnh lạ xâm nhập vào cơ thể, các tế bào miễn dịch của chúng ta sẽ nhận ra chúng và giải phóng một loại protein có tên là Integrin. Integrin giúp tế bào T gắn với các kháng nguyên ngoại lai và cuối cùng tiêu diệt nó.

Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học thực nghiệm, tế bào T kích hoạt các integrin và cũng xác định các yếu tố có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của tế bào T trong việc bám vào mầm bệnh mục tiêu.

Người ta nhận thấy rằng các hormone như adrenaline, noradrenaline và chất hóa học gây viêm như prostaglandin đã làm gián đoạn quá trình tế bào T kết hợp với integrin. Nồng độ của các hormone (adrenaline, noradrenaline) và prostaglandin giảm trong khi ngủ. Do đó, giấc ngủ ngon làm tăng hiệu quả của các tế bào T và cải thiện phản ứng miễn dịch của cơ thể.

Những lợi ích của giấc ngủ ngon đã được thiết lập rõ ràng. Giấc ngủ ngon phải được ưu tiên hàng đầu trong cuộc sống của mỗi người. Hãy tạo cho mình một không gian ngủ thoải mái ngủ trong một môi trường thoải mái và tối, mát mẻ và loại bỏ thiết bị điện tử vào ban đêm có thể giúp bạn có được giấc ngủ ngon. Tập thể dục thường xuyên và tránh rượu và caffein cũng rất quan trọng trong việc giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hàng ngày là một trong những cách đơn giản nhất giúp tăng cường chức năng miễn dịch. Nếu bạn muốn có một chế độ dinh dưỡng tăng cường miễn dịch chuẩn được xây dựng bởi các chuyên gia dinh dưỡng đầu ngành, hãy đăng ký khám dinh dưỡng cùng Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.

Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline: 0935 18 3939 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.

Tham khảo thông tin tại bài viết: 17 lời khuyên để duy trì sự tỉnh táo trong công việc

BS Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Tổng hợp) -
Bình luận
Tin mới
  • 20/12/2025

    Bạn nên uống bao nhiêu collagen mỗi ngày?

    Mức collagen bạn nên bổ sung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và loại thực phẩm bổ sung. Liều dùng hàng ngày từ 2,5 đến 15 gram có thể an toàn và hiệu quả nếu bạn cần bổ sung collagen cho cơ thể.

  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

  • 18/12/2025

    Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

    Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.

  • 18/12/2025

    Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

    Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

  • 17/12/2025

    Người mất ngủ nên uống trà gì để cải thiện giấc ngủ?

    Nếu thường xuyên trằn trọc, khó ngủ, hãy tham khảo 6 loại trà thảo mộc được coi là liều thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.

  • 17/12/2025

    Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

    Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.

  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

Xem thêm