Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Giấc ngủ ảnh hưởng thế nào đến khả năng miễn dịch của bạn?

Ngủ đủ giấc là điều quan trọng để có sức khỏe tốt. Tuy nhiên, không phải ai cũng có được cho mình một giấc ngủ ngon đủ giấc. Giữa khối lượng công việc ngày càng tăng và văn hóa thức khuya ngày càng trở nên phổ biến, thì tầm quan trọng của một giấc ngủ đúng và đủ cần được nâng cao.

Mất ngủ và hậu quả

Mất ngủ là một tình trạng không thể đi vào giấc ngủ. Một người bị mất ngủ có thể xuất hiện các triệu chứng sau:

  • Cảm thấy buồn ngủ và mệt mỏi suốt cả ngày
  • Luôn luôn bị kích thích
  • Gặp vấn đề về việc tập trung và ghi nhớ

Thiếu ngủ kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh béo phì, đái tháo đường, tim mạch. Giấc ngủ cũng rất quan trọng đối với phản ứng miễn dịch; thiếu ngủ có thể làm suy giảm hệ miễn dịch của bạn. Khi hệ miễn dịch bị ảnh hưởng có thể làm tăng tính nguy cơ nhiễm trùng và cản trở khả năng chống chọi với bệnh tật.

Thiếu ngủ và khả năng miễn dịch

Thói quen ngủ và ăn uống sinh hoạt của tất cả các loài động vật, bao gồm cả con người, được điều chỉnh bởi chu kì nhịp sinh học ngày đêm của cơ thể. Đây là một quá trình tự nhiên kiểm soát chu kỳ ngủ-thức của bạn. Chu kỳ ngủ-thức được xác định bởi những tương tác phức tạp giữa hệ thần kinh trung ương, hệ nội tiết và hệ miễn dịch.

Trong khi ngủ, cơ thể giải phóng cytokine là chất cần thiết cho việc điều chỉnh hệ thống miễn dịch. Cytokine tăng lên khi cơ thể bạn bị tấn công bởi mầm bệnh hoặc đang bị căng thẳng. Mức độ cytokine tăng lên trong khi ngủ, và do đó thiếu ngủ sẽ cản trở khả năng chống lại nhiễm trùng của cơ thể. Đây cũng là một lý do tại sao cơ thể có xu hướng ngủ nhiều hơn khi bị bất kỳ bệnh nhiễm trùng nào.

Theo các chuyên gia, mất ngủ mãn tính tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch. Trong một nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã so sánh số lượng bạch cầu của 15 đối tượng trong điều kiện bình thường và thiếu ngủ nghiêm trọng. Trong phần đầu của nghiên cứu, 15 người tham gia đã tuân theo một lịch trình ngủ 8 tiếng nghiêm ngặt trong một tuần. Trong suốt thời gian nghiên cứu, họ đã tiếp xúc với ánh sáng mặt trời 15 phút trong vòng 1/2 giờ sau khi thức dậy và hạn chế sử dụng caffeine, rượu hoặc thuốc trong ba ngày qua để bình thường hóa chu kỳ sinh học của họ.

Trong phần thứ hai của nghiên cứu, những người tham gia phải trải qua 29 giờ tỉnh táo liên tục. Sau khi hoàn thành nghiên cứu, số lượng bạch cầu của những người tham gia được so sánh và người ta thấy rằng một loại tế bào bạch cầu được gọi là bạch cầu hạt đã phản ứng với tình trạng thiếu ngủ theo cách phản ứng căng thẳng điển hình của cơ thể, đặc biệt là vào ban đêm.

Thời lượng ngủ tối ưu là bao nhiêu?

Khuyến nghị các khoảng thời gian ngủ mỗi ngày dành cho các độ tuổi như sau:

  • Trẻ sơ sinh (0-3 tháng): 14-17 giờ
  • Trẻ nhỏ (4-11 tháng): 12-15 giờ
  • Trẻ mới biết đi (1-2 tuổi): 11-14 giờ
  • Trẻ mẫu giáo (3-5 tuổi): 10-13 giờ
  • Trẻ em trong độ tuổi đi học (6-13 tuổi): 9-11 giờ
  • Thanh thiếu niên (14-17 tuổi): 8-10 giờ
  • Thanh niên (18-25 tuổi): 7-9 giờ
  • Người trưởng thành (26-64 tuổi): 7-9 giờ
  • Người lớn tuổi (65 tuổi trở lên): 7-8 giờ

Những con số trên phản ánh thời lượng ngủ lý tưởng trong những trường hợp bình thường; tuy nhiên, có một số trường hợp nhất định khi mọi người cần ngủ nhiều hơn, chẳng hạn như khi đang hồi phục sau bệnh tật, lệch múi giờ, v.v.

Ngủ ngon có thể cải thiện khả năng miễn dịch?

Giấc ngủ kém chất lượng có thể làm suy giảm phản ứng miễn dịch; tuy nhiên, một giấc ngủ ngon có thể làm tăng khả năng miễn dịch của bạn. Giấc ngủ chất lượng tốt giúp cải thiện hiệu quả của các tế bào T. Tế bào T là những tế bào chống lại vi khuẩn, virus xâm nhập hoặc bất kỳ tế bào kháng nguyên ngoại lai nào như một phần của hệ thống phòng thủ của cơ thể.

Bất cứ khi nào một mầm bệnh lạ xâm nhập vào cơ thể, các tế bào miễn dịch của chúng ta sẽ nhận ra chúng và giải phóng một loại protein có tên là Integrin. Integrin giúp tế bào T gắn với các kháng nguyên ngoại lai và cuối cùng tiêu diệt nó.

Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học thực nghiệm, tế bào T kích hoạt các integrin và cũng xác định các yếu tố có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của tế bào T trong việc bám vào mầm bệnh mục tiêu.

Người ta nhận thấy rằng các hormone như adrenaline, noradrenaline và chất hóa học gây viêm như prostaglandin đã làm gián đoạn quá trình tế bào T kết hợp với integrin. Nồng độ của các hormone (adrenaline, noradrenaline) và prostaglandin giảm trong khi ngủ. Do đó, giấc ngủ ngon làm tăng hiệu quả của các tế bào T và cải thiện phản ứng miễn dịch của cơ thể.

Những lợi ích của giấc ngủ ngon đã được thiết lập rõ ràng. Giấc ngủ ngon phải được ưu tiên hàng đầu trong cuộc sống của mỗi người. Hãy tạo cho mình một không gian ngủ thoải mái ngủ trong một môi trường thoải mái và tối, mát mẻ và loại bỏ thiết bị điện tử vào ban đêm có thể giúp bạn có được giấc ngủ ngon. Tập thể dục thường xuyên và tránh rượu và caffein cũng rất quan trọng trong việc giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hàng ngày là một trong những cách đơn giản nhất giúp tăng cường chức năng miễn dịch. Nếu bạn muốn có một chế độ dinh dưỡng tăng cường miễn dịch chuẩn được xây dựng bởi các chuyên gia dinh dưỡng đầu ngành, hãy đăng ký khám dinh dưỡng cùng Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.

Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline: 0935 18 3939 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.

Tham khảo thông tin tại bài viết: 17 lời khuyên để duy trì sự tỉnh táo trong công việc

BS Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Tổng hợp) -
Bình luận
Tin mới
  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

  • 13/11/2025

    Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?

  • 13/11/2025

    Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0

    Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.

  • 12/11/2025

    Nhận biết dấu hiệu sớm và cách bảo vệ trái tim khỏe mạnh

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 30% các trường hợp tử vong liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ngày càng phổ biến ở giới trẻ do lối sống thiếu lành mạnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.

  • 12/11/2025

    Thời điểm ăn sáng tốt nhất để giảm cân

    Ăn sáng sớm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Vậy thời điểm ăn sáng có tác động quan trọng đối với quá trình giảm cân không?

  • 12/11/2025

    Tại sao nách bạn lại đau?

    Buổi sáng ngủ, dậy tự nhiên thấy nách bị đau, là một dấu hiệu cảnh báo rằng có điều gì đó không ổn. Nguyên nhân cũng có thể đơn giản là do bị căng cơ, chỉ cần chườm đá và nghỉ ngơi là sẽ hết đau, cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng hoặc nặng hơn như một số bệnh ung thư.

  • 11/11/2025

    Workshop Dinh dưỡng: Ăn dặm khoa học, bé khỏe mẹ nhàn

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con ăn ngoan, lớn khỏe. Nhưng hành trình ăn dặm của trẻ lại chưa bao giờ “dễ như hướng dẫn trên mạng”. Bé biếng ăn, mẹ lo lắng; bé tăng cân chậm, cả nhà sốt ruột. Vậy đâu là cách ăn dặm đúng – đủ – khoa học để con thật sự phát triển khỏe mạnh?

Xem thêm