Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Giấc ngủ ảnh hưởng thế nào đến khả năng miễn dịch của bạn?

Ngủ đủ giấc là điều quan trọng để có sức khỏe tốt. Tuy nhiên, không phải ai cũng có được cho mình một giấc ngủ ngon đủ giấc. Giữa khối lượng công việc ngày càng tăng và văn hóa thức khuya ngày càng trở nên phổ biến, thì tầm quan trọng của một giấc ngủ đúng và đủ cần được nâng cao.

Mất ngủ và hậu quả

Mất ngủ là một tình trạng không thể đi vào giấc ngủ. Một người bị mất ngủ có thể xuất hiện các triệu chứng sau:

  • Cảm thấy buồn ngủ và mệt mỏi suốt cả ngày
  • Luôn luôn bị kích thích
  • Gặp vấn đề về việc tập trung và ghi nhớ

Thiếu ngủ kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh béo phì, đái tháo đường, tim mạch. Giấc ngủ cũng rất quan trọng đối với phản ứng miễn dịch; thiếu ngủ có thể làm suy giảm hệ miễn dịch của bạn. Khi hệ miễn dịch bị ảnh hưởng có thể làm tăng tính nguy cơ nhiễm trùng và cản trở khả năng chống chọi với bệnh tật.

Thiếu ngủ và khả năng miễn dịch

Thói quen ngủ và ăn uống sinh hoạt của tất cả các loài động vật, bao gồm cả con người, được điều chỉnh bởi chu kì nhịp sinh học ngày đêm của cơ thể. Đây là một quá trình tự nhiên kiểm soát chu kỳ ngủ-thức của bạn. Chu kỳ ngủ-thức được xác định bởi những tương tác phức tạp giữa hệ thần kinh trung ương, hệ nội tiết và hệ miễn dịch.

Trong khi ngủ, cơ thể giải phóng cytokine là chất cần thiết cho việc điều chỉnh hệ thống miễn dịch. Cytokine tăng lên khi cơ thể bạn bị tấn công bởi mầm bệnh hoặc đang bị căng thẳng. Mức độ cytokine tăng lên trong khi ngủ, và do đó thiếu ngủ sẽ cản trở khả năng chống lại nhiễm trùng của cơ thể. Đây cũng là một lý do tại sao cơ thể có xu hướng ngủ nhiều hơn khi bị bất kỳ bệnh nhiễm trùng nào.

Theo các chuyên gia, mất ngủ mãn tính tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch. Trong một nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã so sánh số lượng bạch cầu của 15 đối tượng trong điều kiện bình thường và thiếu ngủ nghiêm trọng. Trong phần đầu của nghiên cứu, 15 người tham gia đã tuân theo một lịch trình ngủ 8 tiếng nghiêm ngặt trong một tuần. Trong suốt thời gian nghiên cứu, họ đã tiếp xúc với ánh sáng mặt trời 15 phút trong vòng 1/2 giờ sau khi thức dậy và hạn chế sử dụng caffeine, rượu hoặc thuốc trong ba ngày qua để bình thường hóa chu kỳ sinh học của họ.

Trong phần thứ hai của nghiên cứu, những người tham gia phải trải qua 29 giờ tỉnh táo liên tục. Sau khi hoàn thành nghiên cứu, số lượng bạch cầu của những người tham gia được so sánh và người ta thấy rằng một loại tế bào bạch cầu được gọi là bạch cầu hạt đã phản ứng với tình trạng thiếu ngủ theo cách phản ứng căng thẳng điển hình của cơ thể, đặc biệt là vào ban đêm.

Thời lượng ngủ tối ưu là bao nhiêu?

Khuyến nghị các khoảng thời gian ngủ mỗi ngày dành cho các độ tuổi như sau:

  • Trẻ sơ sinh (0-3 tháng): 14-17 giờ
  • Trẻ nhỏ (4-11 tháng): 12-15 giờ
  • Trẻ mới biết đi (1-2 tuổi): 11-14 giờ
  • Trẻ mẫu giáo (3-5 tuổi): 10-13 giờ
  • Trẻ em trong độ tuổi đi học (6-13 tuổi): 9-11 giờ
  • Thanh thiếu niên (14-17 tuổi): 8-10 giờ
  • Thanh niên (18-25 tuổi): 7-9 giờ
  • Người trưởng thành (26-64 tuổi): 7-9 giờ
  • Người lớn tuổi (65 tuổi trở lên): 7-8 giờ

Những con số trên phản ánh thời lượng ngủ lý tưởng trong những trường hợp bình thường; tuy nhiên, có một số trường hợp nhất định khi mọi người cần ngủ nhiều hơn, chẳng hạn như khi đang hồi phục sau bệnh tật, lệch múi giờ, v.v.

Ngủ ngon có thể cải thiện khả năng miễn dịch?

Giấc ngủ kém chất lượng có thể làm suy giảm phản ứng miễn dịch; tuy nhiên, một giấc ngủ ngon có thể làm tăng khả năng miễn dịch của bạn. Giấc ngủ chất lượng tốt giúp cải thiện hiệu quả của các tế bào T. Tế bào T là những tế bào chống lại vi khuẩn, virus xâm nhập hoặc bất kỳ tế bào kháng nguyên ngoại lai nào như một phần của hệ thống phòng thủ của cơ thể.

Bất cứ khi nào một mầm bệnh lạ xâm nhập vào cơ thể, các tế bào miễn dịch của chúng ta sẽ nhận ra chúng và giải phóng một loại protein có tên là Integrin. Integrin giúp tế bào T gắn với các kháng nguyên ngoại lai và cuối cùng tiêu diệt nó.

Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học thực nghiệm, tế bào T kích hoạt các integrin và cũng xác định các yếu tố có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của tế bào T trong việc bám vào mầm bệnh mục tiêu.

Người ta nhận thấy rằng các hormone như adrenaline, noradrenaline và chất hóa học gây viêm như prostaglandin đã làm gián đoạn quá trình tế bào T kết hợp với integrin. Nồng độ của các hormone (adrenaline, noradrenaline) và prostaglandin giảm trong khi ngủ. Do đó, giấc ngủ ngon làm tăng hiệu quả của các tế bào T và cải thiện phản ứng miễn dịch của cơ thể.

Những lợi ích của giấc ngủ ngon đã được thiết lập rõ ràng. Giấc ngủ ngon phải được ưu tiên hàng đầu trong cuộc sống của mỗi người. Hãy tạo cho mình một không gian ngủ thoải mái ngủ trong một môi trường thoải mái và tối, mát mẻ và loại bỏ thiết bị điện tử vào ban đêm có thể giúp bạn có được giấc ngủ ngon. Tập thể dục thường xuyên và tránh rượu và caffein cũng rất quan trọng trong việc giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hàng ngày là một trong những cách đơn giản nhất giúp tăng cường chức năng miễn dịch. Nếu bạn muốn có một chế độ dinh dưỡng tăng cường miễn dịch chuẩn được xây dựng bởi các chuyên gia dinh dưỡng đầu ngành, hãy đăng ký khám dinh dưỡng cùng Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.

Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline: 0935 18 3939 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.

Tham khảo thông tin tại bài viết: 17 lời khuyên để duy trì sự tỉnh táo trong công việc

BS Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Tổng hợp) -
Bình luận
Tin mới
  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

Xem thêm