Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Điện thoại di động có gây ra u não và bệnh mạn tính hay không?

Tiếp xúc với bức xạ điện từ phát ra từ điện thoại di động có thể gây ra nguy cơ mắc các bệnh ung thư thông thường, nhưng vấn đề chính là chúng khiến cơ thể sản sinh ra các gốc tự do nhiều hơn từ peroxynitrit là thành phần gây ra sự lão hóa và các loại ung thư.

Điện thoại di động có gây ra u  não và bệnh mạn tính  hay không?

Từ lâu quan điểm về việc liệu bức xạ điện từ phát ra từ điện thoại di động có gây u não hay không vẫn là một vấn đề còn gây nhiều  tranh cãi. Trong khi đó điện thoại di động đã trở thành vật bất ly thân của con người và thậm chí còn được sử dụng với tần suất rất lớn hơn số lần con người đi vệ sinh. Có thể trong số những người sống quanh bạn có những người dùng điện thoại di động đến cả thập kỷ nay vẫn chưa có ai được chẩn đoán mắc u não thì hàng năm theo ước tính có đến 80,000 người Mỹ trong đó có cả nam giới, nữ giới và trẻ em mắc u não thấp hơn con số 787.000 người tử vong do bệnh tim mạch mỗi năm. Mức mắc u não tương đối thấp đó khiến nhiều người không còn tin vào việc điện thoại di động gây ra u não và với chiếc điện thoại thông minh như bây giờ thì điều đó khó có thể diễn ra nữa. Có thể thấy 91% người dân Mỹ dùng điện thoại di động thì có dưới 0,02% người xuất hiện u não và có vẻ như những người  sử dụng di động mắc u não lành tính.

Các nghiên cứu tại Mỹ đã chứng minh rằng không có mối liên quan giữa  việc tiếp xúc với bức xạ vô tuyến  với bệnh u não. Ngược lại, các công ty điện thoại dường như lại tin rằng tiếp xúc với  bức xạ điện từ là việc nguy hiểm. Họ đã cảnh báo rằng chúng ta nên để điện thoại cách xa ít nhất 1 inch  và hạn chế thời gian sử dụng điện thoại đặc biệt là thời gian nghe điện thoại để hạn chế ảnh hưởng đến sức khỏe. Lời cảnh báo này được ghi trong cuốn hướng dẫn sử dụng của mỗi hãng điện thoại. Trên thực tế, bạn nên để cách xa ít nhất 1 m thì mới giảm được 90% nguy cơ phơi nhiễm với bức xạ.

Tuy nhiên, nguy cơ tiềm ẩn của điện thoại di động lại nằm ở chỗ các vi bức xạ đó gây ra quá trình oxi hóa các gốc tự do mà cụ thể là nitrogen hóa peroxynitrit gây ra những ảnh hưởng không tốt cho con người.

Không phải loại bức xạ  nào cũng gây hại. Bức xạ điện từ được chia làm hai loại: bức xạ từ tự nhiên và bức xạ nhân tạo, Bức xạ điện từ tự nhiên đến từ các nguồn năng lượng tự nhiên như mặt trời và chúng thực sự tốt cho sức khỏe. Bức xạ điện từ không tự nhiên thì có thể được chia là bốn loại khác nhau và một  trong số đó là chính là từ việc sử dụng điện thoại di động.

Thứ nhất là bức xạ điện từ liên quan đến tương tác của một điện tích trong một từ trường. Loại thứ hai là nhiễu xạ điện từ (EMI, hay thông thường gọi là điện từ xấu). Có vẻ như EMI có khả năng làm tăng  cá tổn thương trong ty thể tế bào  tăng lượng gốc tự do gây lão hóa và  phá hủy tế bào. Thứ ba là các nguồn ánh sáng nhân tạo như đèn LED hoặc đèn huỳnh quang cũng  đóng góp vào việc tăng sắc tố melatonin  vào ban đêm ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Các loại bức xạ điện từ từ điện thoại di động, lò vi sóng,  hệ thống wifi là các loại sóng nằm trong khoảng  vi sóng đến dưới 10 gigaherts. Lò vi sóng không phải là một yếu tố quan trọng vì chúng ta không tiếp xúc thường xuyên và chúng ta cũng không ở gần cơ thể  chúng ta. Tuy nhiên, các thiết bị khác liên tục phát ra bức xạ điện từ mới là  mối lo ngại gây hại đến cơ thể. Các thiết bị phát ra bức xạ điện  từ liên tục bao gồm  điện thoại cầm tay, điện thoại di động,  trạm phát sóng, router và modem wifi. Bức xạ được phân lọai theo quang phổ từ  tần số cao đến tần số thấp. Điều đó có nghĩa là những loại bức xạ này đủ sản sinh ra các năng lượng gây ra phản ứng nitrogen hóa loài như peroxynitrit để  loại bỏ được một điện tử và phá hỏng DNA. Sự gia tăng peroxynitrit cũng liên quan đến mức độ viêm hệ thống bằng cách kích hoạt các cytokin, rối loạn chức năng nội tiết.

Một nghiên cứu 30 triệu USD đã sử dụng mô hình động vật để đánh giá ảnh hưởng của việc tiếp xúc bức xạ điện từ dài hạn  đối với động vật có vú. Kết quả cho thấy sự gia tăng có ý ngĩa thống kê về số lượng các vấn đề sức khỏe và khối u não ở chuột, khi cho chuột tiếp xúc với sóng điện từ trong vòng 9 tiếng và trong 2 năm liên tục. Đó là cũng là lượng thời gian trung bình mà một người sử dụng điện thoại trong một ngày.  Theo điều tra của trung tâm nghiên cứu Pew (Mỹ) cho thấy 90% người trưởng thành nói rằng điện thoại của họ luôn ở trạng thái mở và hiếm khi họ tắt điện thoại. Hiện nay mọi người rất ưa chuộng  sử dụng smartphone để kiểm tra Facebook, mạng xã hội, đọc báo, xem youtube….  Do đó để hạn chế tiếp xúc với  bức xạ điện từ thì bạn nên để ở chế độ máy bay khi không dùng đến điện thoại. Chế độ máy bay không thể   giảm được 100% được sự phơi nhiễm của bạn nhưng nó cũng hạn chế được phần  nào.

Những nghiên cứu vẫn chưa đủ lượng thời gian để có thể kết luận được bức xạ điện từ có ảnh hưởng dài hạn đến sức khỏe con người bởi việc phổ cập điện thoại trong một thập kỷ nay. Nguy cơ lớn nhất đối với trẻ em. Tuổi trung bình trẻ em được cho sử dụng điện thoại là 10 tuổi, trong khi đó có một  nửa số trẻ hiện nay được tiếp xúc với điện thoại thường xuyên hay sở hữu điện thoại thông minh. Trẻ em ở Anh dành  hơn 4 tiếng mỗi ngày để sử dụng điện thoại, con số này còn tăng lên khi đến kỳ nghỉ nhất là nghỉ hè. Sinh viên Mỹ cũng dành thời lượng gấp đôi để sử dụng các  thiết bị thông minh, và một sinh viên đại học có thể sử dụng các thiết bị điện tử đến 10 tiếng. Sẽ sớm thôi, toàn bộ quần thể dân số sẽ tiếp xúc với bức xạ điện từ  ngay trong những năm đầu đời, do đó việc hiểu được các tác động của sóng điện từ đến sức khỏe  vô cùng quan trọng.
 

 Để phòng tránh các  ảnh hưởng dài hạn của  bức xạ đến sức khỏe bạn nên tham khảo những lời khuyên sau:

  • Tránh xa  việc tiếp xúc điện thoại  gần đầu: hãy cân nhắc việc này  khi bạn đang  sử dụng  điện thoại  bật chế độ wifi hay truyền nhận  dữ liệu qua bluetooth.  Bạn có thể dùng  gậy selfie khi trò chuyện bằng videocall hoặc sử dụng tai nghe bluetooth, hoặc dùng loa ngoài khi nói chuyện điện thoại hoặc nhắn tin cho người khác.
  • Giữ khoảng cách với các thiết bị phát ra sóng điện từ: càng ở gần thiết bị đó bạn sẽ hấp thụ nhiều tia hơn.Bên cạnh đó bạn cũng không nên bỏ các thiết bị vào túi quần, túi áo; không nên để các thiết bị đó ở trong phòng ngủ
  • Tắt bộ phát wifi: khi không sử dụng đến wifi hãy tắt toàn bộ modem,router hay thậm chí cả chế độ bắt sóng wifi của điện thoại.
  • Bổ sung nhiều siêu thực phẩm có chứa chất chống oxi hóa giúp thải độc, tăng cường sức khỏe cho cơ thể. Một số siêu thực phẩm nổi tiếng là cải xoăn, bưởi,  bắp cải tím, măng tây…

Thông tin thêm về tác hại của smartphone đến sức khỏe tại bài viết: Smartphone tàn phá sức khoẻ ra sao

Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm