Bổ sung hormone tăng trưởng chiều cao cho trẻ cần lưu ý gì?
Nhiều bậc cha mẹ cho con dùng hormone tăng trưởng với hy vọng con phát triển chiều cao. Tuy nhiên, loại hormone này có thực sự giúp trẻ đạt được chiều cao mong muốn hay không?
1. Chậm tăng trưởng và thiếu hụt hormone tăng trưởng là gì?
Hormone tăng trưởng GH (Growth hormone) do thùy trước tuyến yên sản xuất, có vai trò quan trọng đối với sự tăng trưởng của cơ thể. Hormone GH kích thích tăng trưởng của tế bào (cả tăng về kích thước và kích thích quá trình phân bào), ảnh hưởng lên toàn bộ quá trình trao đổi chất như tăng cường tổng hợp protein ở tất cả mọi loại tế bào, tăng quá trình phân giải mô mỡ để giải phóng năng lượng, giảm sử dụng glucose, tác động gián tiếp đến mô sụn và xương. GH thúc đẩy sự phát triển xương từ sơ sinh đến tuổi dậy thì, hỗ trợ quá trình phục hồi sau chấn thương và bệnh tật.
Khi thiếu hormone tăng trưởng, trẻ sẽ không đạt được chiều cao và cân nặng chuẩn theo lứa tuổi. Chậm tăng trưởng chiều cao được định nghĩa khi chiều cao dưới -2 chỉ số độ lệch chuẩn (< -2SD) và tốc độ tăng chiều cao trong 1 năm < 1,5 độ lệch chuẩn so với quần thể tham khảo cùng tuổi giới.
Tình trạng chậm tăng trưởng chiều cao có thể cải thiện khi điều trị bằng hormone tăng trưởng gặp trong: Hội chứng Turner, suy tuyến yên toàn bộ, thiếu hormone tăng trưởng đơn thuần, hội chứng Prader Willi, suy thận mạn, chậm phát triển so với tuổi thai, lùn đơn thuần.
Đọc thêm: Thiếu hụt hormone tăng trưởng ở trẻ - Viam Clinic
2. Phụ huynh có nên tự ý bổ sung hormone tăng trưởng cho trẻ?
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ như: Gen di truyền, dinh dưỡng, vận động, môi trường, tâm lý… Đối với trẻ thấp còi do thiếu hormone tăng trưởng, việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời đóng vai trò quan trọng đến sự phát triển chiều cao của trẻ. Tuy nhiên, việc bổ sung hormone tăng trưởng cho trẻ phải do bác sĩ chỉ định và kiểm tra chặt chẽ để đánh giá đáp ứng điều trị cũng như các tác dụng không mong muốn mà thuốc gây ra.
Trong trường hợp thấy trẻ thấp lùn, nghi ngờ do thiếu hụt hormone tăng trưởng, phụ huynh không nên tự ý bổ sung hormone tăng trưởng cho trẻ, bởi lẽ việc này sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy như thừa hormone, gây nên các bệnh lý về nội tiết. Thay vào đó, cần đưa trẻ đến khám, chẩn đoán và điều trị tại các cơ sở kiểm tra chi tiết từ dinh dưỡng đến nội tiết.
Tham khảo thêm: Tiêm hormone tăng trưởng chiều cao cho trẻ, nên hay không? - Viam Clinic
Các loại thuốc chứa hormon tăng trưởng là các chế phẩm tổng hợp bằng công nghệ sinh học human Growth Hormon (hGH) được dùng trong một số bệnh lý nhất định, trong đó có thể hỗ trợ tăng chiều cao, sử dụng cho trẻ em ở độ tuổi đang lớn có chiều cao khiêm tốn, do thiếu GH (phải xác định chắc chắn có nồng độ GH trong máu thấp bằng xét nghiệm). Nếu đáp ứng với điều trị, trẻ sẽ tăng chiều cao từ 8-12cm/năm.
Thời điểm điều trị bằng hormone tăng trưởng tốt nhất ở trẻ là trong khoảng 4-13 tuổi, trước khi các sụn xương của trẻ đóng lại. Sau tuổi dậy thì, việc điều trị bằng hormone tăng trưởng sẽ không còn ý nghĩa. Trẻ cần được kiểm tra định kỳ 3-6 tháng để bác sĩ đánh giá đáp ứng điều trị cũng như theo dõi các tác dụng không mong muốn mà thuốc gây ra. Hormon tăng trưởng sẽ được tiêm dưới da trước khi trẻ đi ngủ và tiêm đều đặn đến khi đạt chiều cao trưởng thành gần với mức bình thường.
Do hGH là một protein, khi uống bị enzym tiêu hóa phân hủy trước khi được hấp thu vào cơ thể nên thuốc phải dùng theo đường tiêm. Do vậy, cần thận trọng với những loại thực phẩm chức năng GH đường uống được quảng cáo với công dụng giúp tăng chiều cao.
Mặc dù tiêm hormone tăng trưởng là cách thức điều trị tương đối an toàn và hiệu quả đối với các trường hợp trẻ em chậm phát triển do thiếu GH, nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ gặp phải những tác dụng phụ nếu không tuân thủ phác đồ điều trị.
Một số tác dụng không mong muối thường gặp của thuốc bao gồm phát ban và đau tại chỗ tiêm, sốt, sưng, tê, đau khớp, đau cơ bắp, nhức đầu, dị cảm, phù ngoại vi.
Lưu ý, nếu dùng thừa GH có thể dẫn đến u tuyến yên, to đầu chi, vì liều cao hormone tăng trưởng chỉ làm xương dày lên chứ không dài ra. Thừa GH còn có thể dẫn đến tăng tần suất bị đái tháo đường, tim mạch, u ác tính đường tiêu hóa hoặc có thể gây ra khối u giả trong não (pseudotumor cerebri), nhức đầu dữ dội buộc phải ngừng thuốc.
Bên cạnh đó, chức năng tuyến giáp của trẻ nên được kiểm tra thường xuyên trong quá trình điều trị bằng hormone tăng trưởng để kịp thời điều chỉnh nếu cần. Đồng thời, trẻ được điều trị bằng hormone tăng trưởng mà đang sử dụng glucocorticoid kèm theo, nên được kiểm tra định kỳ nồng độ cortisol trong huyết thanh.
Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM (VIAM Clinic) trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam cung cấp dich vụ xét nghiệm vitamin và khoáng chất, tư vấn chế độ dinh dưỡng cá thể dành cho mọi lứa tuổi từ trẻ em, phụ nữ mang thai đến người cao tuổi. Hãy liên hệ với VIAM Clinic nếu bạn muốn có chế độ dinh dưỡng hỗ trợ điều trị và cải thiện sức khỏe TẠI ĐÂY hoặc Hotline: 0935.18.3939 hoặc 024.3633.5678
-
Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh
Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.
-
Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh
Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.
-
8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh
Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.
-
Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ
Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.
-
Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn
Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
-
Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?
Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?
-
Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?
Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.
-
Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da
Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.
