Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

5 dấu hiệu của việc ăn uống theo cảm xúc và cách khắc phục

Nếu việc ăn uống theo cảm xúc đang cản trở thói quen ăn uống lành mạnh, cân nặng hợp lý hoặc khiến sức khỏe tinh thần giảm sút thì đây có thể được coi là một vấn đề tiêu cực. Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để hiểu thêm về những dấu hiệu của việc ăn uống theo cảm xúc và cách đối phó với vấn đề này.

Ăn uống theo cảm xúc không phải là một chẩn đoán bệnh mà chỉ đơn giản là một thuật ngữ để mô tả việc ăn uống như một cách đối phó với những cảm xúc tiêu cực, đặc biệt là trạng thái ăn quá nhiều. Các chuyên gia đều đánh giá tình trạng này là không tốt cho sức khỏe và khuyến cáo những biện pháp đối phó lành mạnh mà tất cả mọi người có thể áp dụng.

5 dấu hiệu cho thấy việc ăn uống theo cảm xúc có thể là vấn đề đối với bạn

Ăn uống theo cảm xúc không đồng nghĩa với việc ăn quá nhiều hoặc chế độ ăn hằng ngày có vấn đề. Nhưng nếu kèm theo đó là việc tiêu thụ nhiều thực phẩm không lành mạnh hoặc bạn đang tự hỏi liệu việc ăn uống theo cảm xúc của mình có vấn đề hay không thì đó chính là vấn đề tiêu cực với bạn.

Dưới đây là một số dấu hiệu cảnh báo.

#1. Bạn đột ngột thèm ăn những thực phẩm giàu chất béo

Thực tế, giữa cơn đói do nhu cầu về mặt thể chất và cơn đói do cảm xúc thúc đẩy có những sự khác biệt. Cơn đói thể chất xuất hiện dần dần. Cơn đói cảm xúc thường xuất hiện đột ngột và có cảm giác cấp bách, phải được thỏa mãn ngay lập tức.

Cơn đói cảm xúc hay cảm giác thèm ăn có xu hướng xoay quanh những thực phẩm có nhiều chất béo hơn (như kem, khoai tây chiên hoặc mì ống và phô mai). Nghiên cứu cho thấy rằng những người gặp trạng thái ăn uống theo cảm xúc sẽ chọn những thực phẩm có nhiều chất béo hơn là thực phẩm lành mạnh trong những tình huống này.

Nếu cảm giác thèm ăn bắt nguồn từ cảm xúc được sử dụng như một cơ chế đối phó để khắc phục tâm trạng chán nản hoặc tình huống khó khăn, sau đó, dẫn đến cảm giác tội lỗi, xấu hổ hoặc mất kiểm soát thì đây có thể là một vấn đề.

Đọc thêm tại bài viết: Những thực phẩm cải thiện cảm xúc và tâm trạng 

#2. Bạn thấy mình ăn uống một cách căng thẳng

Tiêu thụ thực phẩm nhưng không chú ý đến số lượng hoặc chất lượng thức ăn là dấu hiệu phổ biến của việc ăn uống theo cảm xúc. Và việc ăn uống theo cảm xúc thường liên quan đến việc ăn quá nhanh, không thưởng thức món ăn và tìm kiếm sự nhẹ nhõm về tinh thần hơn là giải quyết nhu cầu dinh dưỡng cơ bản.

Đọc thêm tại bài viết: Rối loạn ăn uống quá độ 

#3. Bạn ăn ngay cả khi không đói

Một dấu hiệu khác cho thấy việc ăn uống theo cảm xúc có thể có vấn đề là bạn thường ăn khi không đói hoặc tiếp tục ăn khi đã no. Điều này có thể đi đôi với việc ăn uống nhanh chóng và không suy nghĩ, vì các nghiên cứu chỉ ra rằng bạn có thể không nhận ra tín hiệu no khi ăn quá nhanh. Nguyên nhân là do cơ thể cần có thời gian để những hormone trong ruột được giải phóng và được não bộ nhận biết.

#4. Ăn uống theo cảm xúc là cách đối phó với các vấn đề

Ăn uống theo cảm xúc là một phản ứng tương đối bình thường khi cảm thấy buồn chán hoặc lo lắng, và việc hướng tới đồ ăn để cảm thấy thoải mái có thể là một chiến lược an toàn và hiệu quả đối với một số người. Nhưng nếu ăn uống là cách duy nhất để bạn đối phó với những thăng trầm và hay lặp lại, thì đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề lớn hơn.

#5. Cảm thấy tội lỗi hoặc xấu hổ về việc ăn uống của mình

Vì ăn uống theo cảm xúc là điều bình thường nên việc có cảm nhận về những gì mình ăn là điều bình thường. Khi chúng ta giới hạn quan điểm của mình về thực phẩm chỉ đơn thuần là một nguồn nhiên liệu, một cơ chế giúp thỏa mãn cơn đói hoặc một công cụ để thay đổi kích thước cơ thể, chúng ta đã giảm thiểu các vai trò quan trọng khác như hỗ trợ sức khỏe. Ẩm thực gắn kết chúng ta với những người khác, thỏa mãn vị giác, tôn vinh nền văn hóa và truyền thống, đồng thời kết nối chúng ta với những ký ức quý giá.

Nhưng nếu việc ăn uống để đáp lại cảm xúc (tích cực hoặc tiêu cực) luôn dẫn đến cảm giác xấu hổ hoặc yếu đuối, đó là dấu hiệu cho thấy bạn có thể có mối quan hệ tiêu cực hơn với thức ăn.

Lời khuyên của chuyên gia

Vậy, làm thế nào để đối phó với việc ăn uống theo cảm xúc nếu đây thực sự là một vấn đề nghiêm trọng? Dưới đây là những lời khuyên đơn giản để cải thiện tình trạng rất khó kiểm soát này.

Luyện tập khả năng tự nhận thức

Hãy chú ý đến phản ứng của bản thân khi xuất hiện những cảm xúc mạnh mẽ, căng thẳng, lo lắng, tức giận hoặc thậm chí phấn khích. Nếu đột nhiên thèm ăn, bạn nên tự hỏi bản thân xem liệu bạn có thực sự muốn hay đây chỉ là một cách để xoa dịu tâm trạng.

Thực hành tự nhận thức không phải lúc nào cũng dễ dàng. Bạn nên ghi nhật ký về thức ăn và cảm xúc để xác định các tác nhân gây ra cảm xúc và bất kỳ mô hình nào có thể phát sinh. Ghi lại những thực phẩm bạn tiêu thụ trong ngày cùng với những cảm xúc bạn đang trải qua trước, trong và sau khi ăn. Điều này có thể giúp bạn xác định các kiểu tiêu thụ thực phẩm liên quan đến cảm xúc gắn liền với từng khoảnh khắc.

Áp dụng các biện pháp để quản lý căng thẳng

Khi phải đối mặt với những cảm xúc mạnh mẽ, những việc như gọi điện hoặc nhắn tin cho bạn bè, đi tắm, tập thể dục, thiền hoặc đi dạo quanh văn phòng để giải trí đều là những lựa chọn rất hữu ích. Những lựa chọn thay thế này thực sự có thể giúp cải thiện kết quả và sức khỏe tổng thể. Một nghiên cứu cho thấy việc rèn luyện thiền chánh niệm giúp các cá nhân kiểm soát tốt hơn các xung động cảm xúc liên quan đến thực phẩm.

Đọc thêm tại bài viết: Để hình thành thói quen thiền định dễ dàng hơn 

Kết nối với các chuyên gia dinh dưỡng hoặc nhà trị liệu

Các chuyên gia sức khỏe tâm thần hoặc chuyên gia dinh dưỡng đều có thể giúp bạn giải quyết các vấn đề liên quan đến việc ăn uống. Hãy liên hệ với những người có chuyên môn khi nhận thấy những dấu hiệu trên hoặc khi có bất kì nghi ngờ nào về việc ăn uống của mình.

Hải Yến - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam - Theo EverydayHealth
Bình luận
Tin mới
  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

Xem thêm