Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Viêm tiểu phế quản phổi ở trẻ nhỏ

Viêm tiểu phế quản là một bệnh nhiễm trùng phổi rất phổ biến do virus gây ra. Nhiễm trùng làm cho các đường dẫn khí nhỏ - còn gọi là các tiểu phế quản trong phổi sưng lên. Tình trạng sưng tấy khiến cho đường thở bị thu hẹp, kéo theo khó thở ở trẻ nhỏ.

Hầu hết các trường hợp viêm tiểu phế quản có nguyên nhân do một loại virus gọi là virus hợp bào hô hấp (RSV), mặc dù nhiều loại virus khác cũng có thể gây ra căn bệnh này. Theo ước tính tại Mỹ, hầu hết trẻ sẽ bị nhiễm RSV ít nhất 1 lần khi trẻ được hai tuổi. Sự lây nhiễm phổ biến nhất xảy ra trong khoảng thời gian từ ​​tháng 11 đến tháng 4 – còn gọi là mùa RSV.

Dấu hiệu, triệu chứng

Đầu tiên, trẻ có thể bị sốt, sổ mũi hoặc ho. Ho có thể nhiều, đi kèm các dấu hiệu khác bao gồm:
  • Thở nhanh, nông
  • Âm thanh thở khò khè
  • Da lõm vào ở vùng ngực bên dưới khung xương sườn, phía trên hố xương đòn, giữa các xương sườn hoặc ở cổ. Đây được gọi là các dấu hiệu rút lõm ngực
  • Cánh mũi nở rộng (dấu hiệu cánh mũi phập phồng)
  • Tăng mức khó chịu, cáu kỉnh hoặc mệt mỏi của trẻ
  • Ăn uống kém
  • Khó ngủ

Ban đầu, cơn ho của trẻ có thể sẽ là ho khan, ho từng cơn ngắn, nông và yếu. Sau vài ngày, trẻ có thể bắt đầu khạc ra nhiều chất nhầy. Điều này có nghĩa là tiến triển bệnh đang trở nên tốt hơn khi cơ thể đang cố gắng loại bỏ chất nhầy và tình trạng nhiễm trùng.

Hầu hết trẻ bị viêm tiểu phế quản chỉ ở mức độ nhẹ với ho, thở khò khè và không cần điều trị gì đặc biệt. Viêm tiểu phế quản thường kéo dài khoảng 07 đến 10 ngày. Trong một số trường hợp, trẻ có thể bị ho hoặc thở khò khè nhẹ kéo dài hàng tuần, ngay cả khi đã hết lượng virus trong cơ thể.

Các yếu tố nguy cơ

Viêm tiểu phế quản có thể trầm trọng hơn nếu gặp trong một số trường hợp:

  • Trẻ nhỏ hơn ba tháng tuổi
  • Trẻ sống trong gia đình có người hút thuốc
  • Trẻ bị hen suyễn hoặc các vấn đề về phổi mạn tính khác
  • Trẻ sinh non (tuổi thai từ 35 tuần trở xuống)
  • Trẻ mắc một số bệnh tim bẩm sinh
  • Trẻ có vấn đề về hệ thống miễn dịch

Trong trường hợp nặng, trẻ bị viêm tiểu phế quản có thể phải đến bệnh viện để điều trị.

Lây lan, diễn biến bệnh

Các virus gây bệnh có thể lây lan qua ho, hắt hơi hay tiếp xúc qua chạm vào các bề mặt. Virus tồn tại và lây lan qua các hạt nhỏ li ti phát ra từ mũi và miệng của người bị bệnh khi ho hoặc hắt hơi. Chúng cũng có thể lây truyền khi một người bị nhiễm bệnh chạm vào một đồ vật, chẳng hạn như đồ chơi và trẻ chạm vào cùng đồ vật đó. Khi trẻ tự sờ vào mũi, mắt và miệng của mình, trẻ có thể tự lây nhiễm virus vào cơ thể. Việc dùng chung đồ chơi hay chơi gần các trẻ mắc bệnh cũng có thể làm tăng khả năng lây nhiễm bệnh.

Điều trị viêm tiểu phế quản tại nhà

Trong hầu hết các trường hợp, viêm tiểu phế quản có thể được điều trị. Điều trị viêm tiểu phế quản thường bao gồm các công đoạn kiểm soát các triệu chứng của tình trạng này.

  • Đặt trẻ ở tư thế ngồi hoặc thẳng lưng. Điều này giúp trẻ có thể thở dễ dàng hơn.
  • Duy trì bú mẹ hoặc uống sữa ngoài bình thường
  • Nếu mũi trẻ bị nghẹt, nhỏ nước muối sinh lý có thể giúp thông thoáng mũi cho trẻ
  • Khuyến khích trẻ lớn nếu ăn uống được nên tăng cường uống nước, bổ sung điện giải cho cơ thể
  • Tránh để trẻ tiếp xúc với khói thuốc càng sớm càng tốt
  • Nếu trẻ dị ứng với vật nuôi hay các dị nguyên, hãy để trẻ tránh xa càng sớm càng tốt. Kích thích có thể khiến bệnh của trẻ trở nên nặng nề hơn.
  • Không tự ý dùng thuốc cho trẻ
  • Chú ý các dấu hiệu mất nước, mắt khô trũng, khô miệng hay tiểu ít ở trẻ

Khi nào cần đến sự hỗ trợ của y tế?

Trường hợp trẻ khó thở nặng, bạn cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức. Một số dấu hiệu nghiêm trọng cũng cần được lưu ý bao gồm:

  • Trẻ thở quá nhanh
  • Trẻ gặp phải tình trạng khó thở
  • Có dấu hiệu rút lõm ngực và cánh mũi phập phồng nặng nề
  • Các biểu hiện nghiêm trọng hơn như da xanh hoặc tái nhợt
  • Trẻ không bú hoặc bị mất nước (mắt trũng, tiểu ít…) nặng
  • Trẻ lờ đờ, hay buồn ngủ hơn bình thường và giảm hoạt động
  • Cáu kỉnh hoặc quấy khóc dữ dội

Tổng kết

Viêm tiểu phế quản phổi là tình trạng rất hay gặp ở trẻ nhỏ, nhất là vào khoảng thời gian mùa lạnh. Bệnh thường do virus hợp bào RSV gây ra. Đa phần các trường hợp bệnh không quá nặng và có thể điều trị tại nhà. Tuy nhiên, ban cần lưu ý những triệu chứng đặc biệt ở trẻ, cũng như tham khảo ý kiến bác sĩ để đưa ra những phương pháp cụ thể và an toàn cho trẻ.

Tham khảo thêm thông tin tại: Viêm phổi ở trẻ em: những chú ý quan trọng cho cha mẹ

 

Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm