Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Viêm tiểu phế quản phổi ở trẻ nhỏ

Viêm tiểu phế quản là một bệnh nhiễm trùng phổi rất phổ biến do virus gây ra. Nhiễm trùng làm cho các đường dẫn khí nhỏ - còn gọi là các tiểu phế quản trong phổi sưng lên. Tình trạng sưng tấy khiến cho đường thở bị thu hẹp, kéo theo khó thở ở trẻ nhỏ.

Hầu hết các trường hợp viêm tiểu phế quản có nguyên nhân do một loại virus gọi là virus hợp bào hô hấp (RSV), mặc dù nhiều loại virus khác cũng có thể gây ra căn bệnh này. Theo ước tính tại Mỹ, hầu hết trẻ sẽ bị nhiễm RSV ít nhất 1 lần khi trẻ được hai tuổi. Sự lây nhiễm phổ biến nhất xảy ra trong khoảng thời gian từ ​​tháng 11 đến tháng 4 – còn gọi là mùa RSV.

Dấu hiệu, triệu chứng

Đầu tiên, trẻ có thể bị sốt, sổ mũi hoặc ho. Ho có thể nhiều, đi kèm các dấu hiệu khác bao gồm:
  • Thở nhanh, nông
  • Âm thanh thở khò khè
  • Da lõm vào ở vùng ngực bên dưới khung xương sườn, phía trên hố xương đòn, giữa các xương sườn hoặc ở cổ. Đây được gọi là các dấu hiệu rút lõm ngực
  • Cánh mũi nở rộng (dấu hiệu cánh mũi phập phồng)
  • Tăng mức khó chịu, cáu kỉnh hoặc mệt mỏi của trẻ
  • Ăn uống kém
  • Khó ngủ

Ban đầu, cơn ho của trẻ có thể sẽ là ho khan, ho từng cơn ngắn, nông và yếu. Sau vài ngày, trẻ có thể bắt đầu khạc ra nhiều chất nhầy. Điều này có nghĩa là tiến triển bệnh đang trở nên tốt hơn khi cơ thể đang cố gắng loại bỏ chất nhầy và tình trạng nhiễm trùng.

Hầu hết trẻ bị viêm tiểu phế quản chỉ ở mức độ nhẹ với ho, thở khò khè và không cần điều trị gì đặc biệt. Viêm tiểu phế quản thường kéo dài khoảng 07 đến 10 ngày. Trong một số trường hợp, trẻ có thể bị ho hoặc thở khò khè nhẹ kéo dài hàng tuần, ngay cả khi đã hết lượng virus trong cơ thể.

Các yếu tố nguy cơ

Viêm tiểu phế quản có thể trầm trọng hơn nếu gặp trong một số trường hợp:

  • Trẻ nhỏ hơn ba tháng tuổi
  • Trẻ sống trong gia đình có người hút thuốc
  • Trẻ bị hen suyễn hoặc các vấn đề về phổi mạn tính khác
  • Trẻ sinh non (tuổi thai từ 35 tuần trở xuống)
  • Trẻ mắc một số bệnh tim bẩm sinh
  • Trẻ có vấn đề về hệ thống miễn dịch

Trong trường hợp nặng, trẻ bị viêm tiểu phế quản có thể phải đến bệnh viện để điều trị.

Lây lan, diễn biến bệnh

Các virus gây bệnh có thể lây lan qua ho, hắt hơi hay tiếp xúc qua chạm vào các bề mặt. Virus tồn tại và lây lan qua các hạt nhỏ li ti phát ra từ mũi và miệng của người bị bệnh khi ho hoặc hắt hơi. Chúng cũng có thể lây truyền khi một người bị nhiễm bệnh chạm vào một đồ vật, chẳng hạn như đồ chơi và trẻ chạm vào cùng đồ vật đó. Khi trẻ tự sờ vào mũi, mắt và miệng của mình, trẻ có thể tự lây nhiễm virus vào cơ thể. Việc dùng chung đồ chơi hay chơi gần các trẻ mắc bệnh cũng có thể làm tăng khả năng lây nhiễm bệnh.

Điều trị viêm tiểu phế quản tại nhà

Trong hầu hết các trường hợp, viêm tiểu phế quản có thể được điều trị. Điều trị viêm tiểu phế quản thường bao gồm các công đoạn kiểm soát các triệu chứng của tình trạng này.

  • Đặt trẻ ở tư thế ngồi hoặc thẳng lưng. Điều này giúp trẻ có thể thở dễ dàng hơn.
  • Duy trì bú mẹ hoặc uống sữa ngoài bình thường
  • Nếu mũi trẻ bị nghẹt, nhỏ nước muối sinh lý có thể giúp thông thoáng mũi cho trẻ
  • Khuyến khích trẻ lớn nếu ăn uống được nên tăng cường uống nước, bổ sung điện giải cho cơ thể
  • Tránh để trẻ tiếp xúc với khói thuốc càng sớm càng tốt
  • Nếu trẻ dị ứng với vật nuôi hay các dị nguyên, hãy để trẻ tránh xa càng sớm càng tốt. Kích thích có thể khiến bệnh của trẻ trở nên nặng nề hơn.
  • Không tự ý dùng thuốc cho trẻ
  • Chú ý các dấu hiệu mất nước, mắt khô trũng, khô miệng hay tiểu ít ở trẻ

Khi nào cần đến sự hỗ trợ của y tế?

Trường hợp trẻ khó thở nặng, bạn cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức. Một số dấu hiệu nghiêm trọng cũng cần được lưu ý bao gồm:

  • Trẻ thở quá nhanh
  • Trẻ gặp phải tình trạng khó thở
  • Có dấu hiệu rút lõm ngực và cánh mũi phập phồng nặng nề
  • Các biểu hiện nghiêm trọng hơn như da xanh hoặc tái nhợt
  • Trẻ không bú hoặc bị mất nước (mắt trũng, tiểu ít…) nặng
  • Trẻ lờ đờ, hay buồn ngủ hơn bình thường và giảm hoạt động
  • Cáu kỉnh hoặc quấy khóc dữ dội

Tổng kết

Viêm tiểu phế quản phổi là tình trạng rất hay gặp ở trẻ nhỏ, nhất là vào khoảng thời gian mùa lạnh. Bệnh thường do virus hợp bào RSV gây ra. Đa phần các trường hợp bệnh không quá nặng và có thể điều trị tại nhà. Tuy nhiên, ban cần lưu ý những triệu chứng đặc biệt ở trẻ, cũng như tham khảo ý kiến bác sĩ để đưa ra những phương pháp cụ thể và an toàn cho trẻ.

Tham khảo thêm thông tin tại: Viêm phổi ở trẻ em: những chú ý quan trọng cho cha mẹ

 

Bình luận
Tin mới
  • 02/10/2025

    Tiêm phòng là chìa khóa "vàng" để phòng ngừa bệnh dại

    Trong bối cảnh đô thị hóa và sự gần gũi giữa con người với vật nuôi, bệnh dại vẫn là một mối đe dọa thầm lặng nhưng chết chóc. Đây là căn bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, lây lan qua vết cắn hoặc tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh, với tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối nếu không can thiệp kịp thời.

  • 02/10/2025

    Trung thu trọn vẹn: bí quyết giữ gìn sức khỏe cả nhà

    Tết Trung thu từ lâu đã trở thành biểu tượng của sự đoàn viên, gắn kết gia đình trong văn hóa Việt Nam. Dưới ánh trăng sáng, những chiếc bánh trung thu thơm ngon, mâm cỗ đầy ắp, và tiếng cười rộn rã của trẻ thơ tạo nên không khí ấm áp, khó quên.

  • 01/10/2025

    5 loại trái cây nên tránh nếu bị acid uric cao

    Tuy trái cây tốt cho sức khỏe nhưng thực tế, một số loại trái cây lại có thể gây bất lợi cho người bị acid uric cao.

  • 01/10/2025

    Các bài tập nhẹ nhàng cho người cao tuổi ngày vào thu

    Những ngày thu với tiết trời mát mẻ và trong lành chính là lúc lý tưởng để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể chất ngoài trời. Tuy nhiên, do sự thay đổi của thời tiết và thể trạng, người lớn tuổi cần lưu ý một số những điều quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình tập luyện.

  • 30/09/2025

    Cách chăm sóc dinh dưỡng sau phẫu thuật ung thư gan

    Sau phẫu thuật ung thư gan, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc phục hồi sức khỏe, tái tạo tế bào gan, ngăn ngừa biến chứng. Lựa chọn thực phẩm phù hợp, cân bằng các nhóm chất và áp dụng thói quen ăn uống khoa học sẽ giúp giảm áp lực cho gan, tăng sức đề kháng, cải thiện thể trạng…

  • 30/09/2025

    Những điều cần biết về rối loạn giọng nói

    Rối loạn giọng nói là một tình trạng phổ biến, thường vô hại, mô tả tình trạng suy giảm khả năng phát âm. Các triệu chứng và phương pháp điều trị tình trạng rối loạn giọng nói phụ thuộc vào nguyên nhân, chẳng hạn như viêm thanh quản, khối u trên dây thanh quản hoặc rối loạn liên quan đến thần kinh hoặc cơ ảnh hưởng đến giọng nói.

  • 29/09/2025

    7 món ăn nhẹ tốt nhất sau khi chạy bộ

    Bữa ăn nhẹ sau khi chạy bộ để bổ sung năng lượng và xây dựng cơ bắp là một phần quan trọng của quá trình tập luyện.

  • 29/09/2025

    Tia UV gây hại như thế nào?

    Chỉ số tia cực tím (UV) đo cường độ của các tia nắng có hại và có thể giúp bạn biết khi nào cần tránh nắng để bảo vệ làn da và sức khỏe mắt khỏi những tổn thương nghiêm trọng. Khi ở ngoài trời, mức UV cao có thể báo hiệu ba nguy cơ sức khỏe chính.

Xem thêm