Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vì sao bạn vẫn mắc bệnh dù đã tiêm chủng?

Vaccin có tác dụng vô cùng hữu hiệu trong việc phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tuy nhiên khả năng bạn bị mắc chính căn bệnh đó ngay cả khi đã được tiêm chủng là hoàn toàn có thể xảy ra.

Vì sao bạn vẫn mắc bệnh dù đã tiêm chủng?

Bạn sẽ thật sự kinh ngạc và băn khoăn với câu hỏi: Tại sao con tôi/ tôi mắc bệnh này? Con tôi/ tôi đã tiêm chủng rồi cơ mà! 

Sẽ có nhiều người cho rằng đó là do vắc xin không đạt tiêu chuẩn. Đừng vội phán xét gì cả, hãy tìm hiểu 5 lý do giải thích cho hiện tượng này và biện pháp giúp bạn bảo vệ bản thân và gia đình trước những bệnh dịch nguy hiểm. Xin lưu ý, đây là lời khuyên của các chuyên gia y tế, bạn nhé.

1. Miễn dịch của bạn không kéo dài vĩnh viễn

Miễn dịch hình thành trong cơ thể do đáp ứng với vaccin sẽ yếu dần theo thời gian. Đôi khi bạn sẽ cần phải tiêm một liều nhắc lại để kích thích hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả.

Ví dụ, miễn dịch với bệnh ho gà yếu dần theo thời gian, nên Trung tâm Phòng chống và kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) khuyến cáo tất cả người lớn từ 19 – 64 tuổi nên kích thích lại hoạt động của hệ miễn dịch của cơ thể bằng cách tiêm nhắc lại một liều vaccin Tdap (phòng uốn ván, bạch hầu, ho gà). Ho gà là một căn bệnh có thể gây tử vong ở trẻ em và thường lây từ người lớn.

Để tăng cường miễn dịch với bệnh uốn ván, CDC khuyến cáo nên tiêm một liều nhắc lại khi trẻ được 11 – 12 tuổi, ngay cả khi trẻ đã được tiêm đúng liều chỉ định khi còn nhỏ, và một mũi nhắc lại cho người lớn mỗi 10 năm một lần.

Nếu bạn tuân thủ theo đúng lịch tiêm chủng được khuyến cáo, vaccin sẽ phát huy gần như 100% hiệu quả.

2. Tác nhân gây bệnh biến đổi theo thời gian

Virus cúm gây bệnh cúm trên người gần như biến đổi theo từng mùa. Đó là lý do tại sao các nhà khoa học luôn phải tìm ra những loại vaccin cúm hàng năm để đối phó với căn bệnh này. Mỗi năm, các nhà khoa học sẽ nghiên cứu về chu trình hoạt động của các virus và dự đoán loại virus nào sẽ chiếm ưu thế trong mùa cúm sắp tới để sản xuất ra những loại vaccin mới phòng bệnh thích hợp. Nếu vaccin và loại virus cần tiêu diệt có sự tương hợp cao, vaccin có thể giúp làm giảm nguy cơ mắc cúm từ 70 – 90% ở người lớn.

Do đó, các bác sỹ khuyến cáo cả trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn, bao gồm cả phụ nữ có thai (là đối tượng đặc biệt quan trọng) nên tiêm một liều vaccin cúm hàng năm.

3. Không tiêm đủ liều vaccin để phát huy hiệu quả bảo vệ tối ưu

Nếu bạn không tiêm đủ liều vaccin phòng bệnh, bạn sẽ không thu được hiệu quả miễn dịch bảo vệ cơ thể trước căn bệnh đó.

Ví dụ điển hình là vaccin phòng thủy đậu ở mũi tiêm đầu tiên tạo ra khoảng 78 – 79% tác dụng miễn dịch. Sau khi tiêm liều khuyến cáo thứ hai, miễn dịch thu được đối với bệnh mức độ nhẹ là vào khoảng 90% và gần 100% đối với bệnh nặng. Nói cách khác, có khoảng 10% khả năng vaccin sẽ không phát huy được tác dụng đối với bệnh thủy đậu dạng nhẹ, nhưng gần như là không có ai khi được tiêm phòng đầy đủ sẽ bị mắc bệnh nặng. Điều này có nghĩa là bạn cần tiêm ít nhất 02 mũi vaccin phòng thủy đậu để có được hiệu quả phòng bệnh cao nhất.

4. Cơ thể không tạo ra đủ đáp ứng miễn dịch sau khi tiêm vaccin

Tình trạng sức khỏe, tuổi tác và yếu tố gen có ảnh hưởng đến khả năng hình thành miễn dịch để đối phó với bệnh tật sau khi được tiêm phòng. Đó là lý do tại sao trong một số trường hợp vaccin sẽ không có hiệu quả tốt trên đối tượng người già và người bị suy giảm miễn dịch do một số bệnh khác.

5. Cơ thể không có đủ thời gian để tạo ra đáp ứng miễn dịch

Thường phải mất khoảng ít nhất 2 tuần để cơ thể bạn có thể xây dựng đủ một hàng rào miễn dịch khỏe mạnh sau khi được tiêm vaccin. Nếu bạn bị nhiễm bệnh ngay sau khi vừa tiêm vaccin, cơ thể bạn chưa tạo được miễn dịch do vậy vaccin vừa dùng không kịp bảo vệ được bạn.

Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn bị nhiễm bệnh sau khi đã tiêm vaccin?

Nếu khả năng này xảy ra thì mức độ bệnh thường là nhẹ. Ví dụ như những trẻ đã được chủng ngừa thủy đậu mà vẫn mắc phải căn bệnh này thường bị nhẹ hơn, với ít mụn nước hơn, sốt nhẹ hơn và hồi phục nhanh hơn là những trẻ bị nhiễm bệnh khi chưa được tiêm vaccin. 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Vắc xin hoạt động thế nào?

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

Xem thêm