Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vì sao bạn vẫn mắc bệnh dù đã tiêm chủng?

Vaccin có tác dụng vô cùng hữu hiệu trong việc phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tuy nhiên khả năng bạn bị mắc chính căn bệnh đó ngay cả khi đã được tiêm chủng là hoàn toàn có thể xảy ra.

Vì sao bạn vẫn mắc bệnh dù đã tiêm chủng?

Bạn sẽ thật sự kinh ngạc và băn khoăn với câu hỏi: Tại sao con tôi/ tôi mắc bệnh này? Con tôi/ tôi đã tiêm chủng rồi cơ mà! 

Sẽ có nhiều người cho rằng đó là do vắc xin không đạt tiêu chuẩn. Đừng vội phán xét gì cả, hãy tìm hiểu 5 lý do giải thích cho hiện tượng này và biện pháp giúp bạn bảo vệ bản thân và gia đình trước những bệnh dịch nguy hiểm. Xin lưu ý, đây là lời khuyên của các chuyên gia y tế, bạn nhé.

1. Miễn dịch của bạn không kéo dài vĩnh viễn

Miễn dịch hình thành trong cơ thể do đáp ứng với vaccin sẽ yếu dần theo thời gian. Đôi khi bạn sẽ cần phải tiêm một liều nhắc lại để kích thích hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả.

Ví dụ, miễn dịch với bệnh ho gà yếu dần theo thời gian, nên Trung tâm Phòng chống và kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) khuyến cáo tất cả người lớn từ 19 – 64 tuổi nên kích thích lại hoạt động của hệ miễn dịch của cơ thể bằng cách tiêm nhắc lại một liều vaccin Tdap (phòng uốn ván, bạch hầu, ho gà). Ho gà là một căn bệnh có thể gây tử vong ở trẻ em và thường lây từ người lớn.

Để tăng cường miễn dịch với bệnh uốn ván, CDC khuyến cáo nên tiêm một liều nhắc lại khi trẻ được 11 – 12 tuổi, ngay cả khi trẻ đã được tiêm đúng liều chỉ định khi còn nhỏ, và một mũi nhắc lại cho người lớn mỗi 10 năm một lần.

Nếu bạn tuân thủ theo đúng lịch tiêm chủng được khuyến cáo, vaccin sẽ phát huy gần như 100% hiệu quả.

2. Tác nhân gây bệnh biến đổi theo thời gian

Virus cúm gây bệnh cúm trên người gần như biến đổi theo từng mùa. Đó là lý do tại sao các nhà khoa học luôn phải tìm ra những loại vaccin cúm hàng năm để đối phó với căn bệnh này. Mỗi năm, các nhà khoa học sẽ nghiên cứu về chu trình hoạt động của các virus và dự đoán loại virus nào sẽ chiếm ưu thế trong mùa cúm sắp tới để sản xuất ra những loại vaccin mới phòng bệnh thích hợp. Nếu vaccin và loại virus cần tiêu diệt có sự tương hợp cao, vaccin có thể giúp làm giảm nguy cơ mắc cúm từ 70 – 90% ở người lớn.

Do đó, các bác sỹ khuyến cáo cả trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn, bao gồm cả phụ nữ có thai (là đối tượng đặc biệt quan trọng) nên tiêm một liều vaccin cúm hàng năm.

3. Không tiêm đủ liều vaccin để phát huy hiệu quả bảo vệ tối ưu

Nếu bạn không tiêm đủ liều vaccin phòng bệnh, bạn sẽ không thu được hiệu quả miễn dịch bảo vệ cơ thể trước căn bệnh đó.

Ví dụ điển hình là vaccin phòng thủy đậu ở mũi tiêm đầu tiên tạo ra khoảng 78 – 79% tác dụng miễn dịch. Sau khi tiêm liều khuyến cáo thứ hai, miễn dịch thu được đối với bệnh mức độ nhẹ là vào khoảng 90% và gần 100% đối với bệnh nặng. Nói cách khác, có khoảng 10% khả năng vaccin sẽ không phát huy được tác dụng đối với bệnh thủy đậu dạng nhẹ, nhưng gần như là không có ai khi được tiêm phòng đầy đủ sẽ bị mắc bệnh nặng. Điều này có nghĩa là bạn cần tiêm ít nhất 02 mũi vaccin phòng thủy đậu để có được hiệu quả phòng bệnh cao nhất.

4. Cơ thể không tạo ra đủ đáp ứng miễn dịch sau khi tiêm vaccin

Tình trạng sức khỏe, tuổi tác và yếu tố gen có ảnh hưởng đến khả năng hình thành miễn dịch để đối phó với bệnh tật sau khi được tiêm phòng. Đó là lý do tại sao trong một số trường hợp vaccin sẽ không có hiệu quả tốt trên đối tượng người già và người bị suy giảm miễn dịch do một số bệnh khác.

5. Cơ thể không có đủ thời gian để tạo ra đáp ứng miễn dịch

Thường phải mất khoảng ít nhất 2 tuần để cơ thể bạn có thể xây dựng đủ một hàng rào miễn dịch khỏe mạnh sau khi được tiêm vaccin. Nếu bạn bị nhiễm bệnh ngay sau khi vừa tiêm vaccin, cơ thể bạn chưa tạo được miễn dịch do vậy vaccin vừa dùng không kịp bảo vệ được bạn.

Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn bị nhiễm bệnh sau khi đã tiêm vaccin?

Nếu khả năng này xảy ra thì mức độ bệnh thường là nhẹ. Ví dụ như những trẻ đã được chủng ngừa thủy đậu mà vẫn mắc phải căn bệnh này thường bị nhẹ hơn, với ít mụn nước hơn, sốt nhẹ hơn và hồi phục nhanh hơn là những trẻ bị nhiễm bệnh khi chưa được tiêm vaccin. 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Vắc xin hoạt động thế nào?

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 17/09/2025

    6 Nguyên nhân gây teo dương vật và cách khắc phục

    Tình trạng dương vật bị teo nhỏ một chút khi bạn già đi do sự suy giảm sản xuất testosterone không hiếm gặp, nhưng có những nguyên nhân khác có thể xảy ra bao gồm béo phì, phẫu thuật tuyến tiền liệt, điều trị ung thư tuyến tiền liệt và các tình trạng như bệnh Peyronie. Mặc dù bạn không phải lúc nào cũng tránh được tình trạng teo dương vật nhưng có những điều bạn có thể làm để ngăn ngừa hoặc điều trị một số nguyên nhân nhất định.

  • 16/09/2025

    Trẻ trên 5 tuổi có cần bổ sung vi chất không?

    Với trẻ trên 5 tuổi, việc bổ sung vi chất vẫn vô cùng cần thiết, bởi đây là độ tuổi vàng để phát triển thể chất, trí tuệ và hình thành nền tảng sức khỏe lâu dài.

  • 16/09/2025

    Phải mất bao lâu để thấy được kết quả khi tiêm Botox?

    Botox (onabotulinumtoxinA) bắt đầu có hiệu lực trong vòng hai đến năm ngày sau khi bạn tiêm. Tuy nhiên, có thể mất đến vài tuần để bạn thấy được kết quả đầy đủ và mốc thời gian cho mỗi cá nhân khác nhau tùy thuộc vào một số yếu tố.

  • 15/09/2025

    Vì sao cá mè xứng đáng có trong thực đơn?

    Cá mè từ lâu đã được biết đến như một loại thực phẩm quen thuộc của người Việt Nam. Không chỉ là nguyên liệu cho những món ăn dân dã, đậm đà, cá mè còn chứa nhiều lợi ích sức khỏe cho mọi lứa tuổi.

  • 15/09/2025

    Thực phẩm giàu omega-3 giúp giảm nguy cơ tử vong sau cơn đau tim: Bằng chứng từ nghiên cứu quốc tế

    Trong bối cảnh các bệnh tim mạch ngày càng phổ biến và trẻ hóa, việc duy trì một lối sống lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn uống, đóng vai trò then chốt trong việc phòng ngừa cũng như cải thiện chất lượng sống cho người bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một chế độ ăn đơn giản giúp giảm ung thư, đái tháo đường và bệnh tim

    Bạn đã bao giờ tự hỏi: Có chế độ ăn uống nào có thể giúp phòng ngừa bệnh tật không? Các nhà khoa học đã phát hiện một chế độ ăn uống đơn giản nhưng mang lại hiệu quả bất ngờ giúp giảm nguy cơ ung thư, đái tháo đường và bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một số loại mất thính lực và nguyên nhân của chúng

    Mất thính lực được phân loại thành ba loại: dẫn truyền, thần kinh cảm giác và hỗn hợp (khi mất thính lực dẫn truyền và thần kinh cảm giác xảy ra đồng thời). Mất thính lực dẫn truyền liên quan đến vấn đề ở tai ngoài hoặc tai giữa, trong khi mất thính lực thần kinh cảm giác là do tổn thương ở tai trong.

  • 13/09/2025

    5 loại vitamin cần thiết nên bổ sung vào mùa thu

    Mùa thu là thời điểm cơ thể dễ phải đối mặt với nhiều thách thức do sự thay đổi của thời tiết và môi trường. Vậy, mùa thu nên bổ sung những loại vitamin nào?

Xem thêm