Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vật lý trị liệu phục hồi chức năng bệnh thần kinh toạ

Bệnh nhân sẽ hết đau sau điều trị; phục hồi hoàn toàn khả năng vận động thể lực và tầm vận động của cột sống lưng, khớp háng, và chân; nắm được một số kỹ năng tự chăm sóc bản thân.

Các phương pháp trị liệu

- Nằm nghỉ tại giường ở tư thế thoải mái nhất, có thể nằm nghiêng hoặc nằm ngửa với khớp háng gấp 450 và một chiếc gối đặt dưới đầu gối. Tư thế này có tác dụng giảm đau do giảm sự đè ép, thư giãn cơ vùng thắt lưng, giảm co rút co thắt cơ

- Chườm lạnh: Vào vùng thắt lưng nếu muốn, tuy nhiên có những bệnh nhân chườm lạnh gây đau tăng lên.

- Chườm nóng hoặc chiếu đèn hồng ngoại: Thường hay được áp dụng hơn chườm lạnh, nó có tác dụng giãn cơ, ức chế cảm giác đau, tăng tuần hoàn, tăng chuyển hoá dinh dưỡng và bài tiết tại chỗ.

- Điện trị liệu: Bao gồm điện phân và điện xung có tác dụng tăng tuần hoàn, tăng chuyển hoá tại các mô, thư giãn cơ, khớp sâu có tác dụng giảm đau ngoài ra còn đưa một lượng nhỏ thuốc chống viêm giảm đau trực tiếp vào chỗ tổn thương đạt hiệu quả tương đương với đường uống hay tiêm mà ít gây tác dụng phụ hay gặp của thuốc này.

- Các kỹ thuật xoa bóp: Xoa bóp vùng thắt lưng và chân bị bệnh. Thông qua hiệu quả phản xạ và cơ học, xoa bóp có tác dụng tăng tuần hoàn, chuyển hoá dinh dưỡng và bài tiết, tạo ra hàng loạt các kích thích có tác dụng điều chỉnh hoạt động của cơ thể, điều hoà quá trình bệnh lý, thư giãn cơ, khớp sâu, giảm đau.

- Kéo dãn cột sống: Kéo dãn cột sống có thể thực hiện bằng tay hay bằng máy kéo dãn, kỹ thuật bằng tay chỉ có tác dụng trong đau vùng thắt lưng cấp còn kéo dãn bằng máy hiệu quả tốt hơn vì thường đạt được thời gian mong muốn tối thiểu là 20 phút. Người ta đã tính được với lực kéo được chỉ định có thể kéo dãn khớp liên đốt sống rộng ra 2mm làm giảm áp lực nội khớp đồng thời làm căng hệ thống dây chằng quanh khớp đặc biệt là dây chằng dọc sau kéo, đẩy nhân nhầy bị lồi trở về vị trí bình thường.

- Thuỷ tri liệu: Là một phương pháp rất có giá trị trong điều trị các bệnh xương khớp nói chung và bệnh đau thần kinh toạ nói riêng, thông qua tác dụng của nhiệt, tác dụng đè ép của nước, có thể kết hợp với bồn xoáy tạo dòng xoáy được ví như xoa bóp dưới nước để điều trị  các rối loạn do bệnh gây ra và đồng thời giúp cho bệnh nhân dễ dàng vận động thực hiện các bài tập mà bình thường không thể làm được.

- Khoáng trị liệu: Là điều trị bằng nước khoáng và bùn khoáng, ngoài tác dụng của thủy trị liệu nói trên còn có vai trò hết sức quan trọng của khoáng chất. Dựa vào thành phần khoáng chất có trong nước khoáng, bùn khoáng, người ta chia thành nhiều loại khác nhau và chúng có tác dụng khác nhau. Đối với các bệnh khớp và đau thần kinh tọa thì nước khoáng sunfit có hiệu quả nhất, ngoài ra nước khoáng radon, silic cũng có tác dụng. 

- Áo, nẹp trợ giúp: Chỉ áp dụng trong trường hợp cơ khớp bị  teo yếu hay tổn thương nặng, áo nẹp có tác dụng tăng khả năng độc lập khi đi lại và thực hiện các hoạt động khác.

- Các bài tập: Mục đích để tăng cường sức mạnh cơ và điều chỉnh sự kết hợp vận động giữa các nhóm cơ vùng thắt lưng, vùng đùi và vùng bụng, các cơ này sẽ trợ giúp giúp bảo vệ lưng khỏi bị chấn thương và bị kéo dãn.

Xoay từng chân: 1)Nằm ngửa trên sàn nhà hai tay đặt sau gáy hai chân duỗi thẳng. 2) Gập gối và háng chân phải tối đa về phía bụng. 3) Nghiêng mặt sang phải còn xoay dầu gối và chân phải sang trái giữ ở tư thế đó đếm từ 1 đến 10. 4) Đưa chân về tư thế ban đầu rồi làm giống như vậy với chân trái, lần lượt hai chân mỗi bên 10 lần.

Xoay hai chân: 1) Nằm ngửa trên sàn nhà hai tay đặt sau gáy hai chân duỗi thẳng. 2) Gập gối và háng hai chân tối đa về phía bụng. 3) Nghiêng mặt sang phải còn xoay dầu gối và hai chân sang trái giữ ở tư thế đó đếm từ 1 đến 10. 4) Nghiêng mặt sang trái còn xoay dầu gối và hai chân sang phải giữ ở tư thế đó đếm từ 1 đến 10. 5) Đưa hai chân về tư thế ban đầu

Nâng từng chân lên một: 1) Nằm ngửa trên sàn hai tay đặt sau gáy, gối trái gập, bàn chân trái đặt sát nền. 2) Chậm rãi nâng chân phải lên đến khi cao nhất có thể. 3) Đếm từ 1 đến 5. 4) Làm như vậy với chân phải và lần lượt mỗi chân làm từ 5 đến 10 lần.

Nghiêng khung chậu: 1) Nằm ngửa trên nền nhà, gập gối, bàn chân đặt trên nền nhà. 2) Gồng cơ mông lên đếm từ 1 đến 5. 3) Thả lỏng cơ mông. Làm nhắc lại từ 5 đến 10 lần, khi làm phải chắc chắn vùng thắt lưng phải áp sát xuống nền nhà.

Nằm nhỏm dậy: 1) Nằm ngửa trên nền nhà, gập gối, bàn chân đặt sát nền, tay để trên ngực. 2) Chậm rãi nâng đầu và cổ lên trên cao hơn ngực. 3) Duỗi tay và đặt vào hai đầu gối. 4) Giữ và đếm từ 1 đến 5. 5) Từ từ trở về vị trí ban đầu. 6) làm nhắc lại từ 5 đến 10 lần.

Nâng đầu gối về gần cằm: 1) Nằm ngửa trên sàn nhà, gối gập, hai bàn chân đặt sát nền nhà. 2) Nhấc hai đầu gối lên và từ từ đưa lên về phía ngực. 3) Vòng hai tay lại ôm lấy hai đầu gối và kéo hai đầu gối sát vào ngực. 4) Đưa chân về vị trí ban đầu. 5) Làm nhắc lại 5 – 10 lần.

Nằm nghiêng: 1)Nằm nghiêng sang bên phải, tay phải đặt dưới đầu, tai trái đặt sau hông, chân duỗi thẳng. 2) Dạng chân tối đa giữ ở tư thế đó và đếm từ 1 đến 10. 3) Đưa chân về vị trí ban đầu. Làm lại như vậy với chân trái và nhắc lại lần lượt mỗi bên từ 5 đến 10 lần

Quỳ hai điểm: 1) Quỳ trên hai đầu gối, mông đặt trên hai gót, hai bàn tay giữ hai bên hông. 2) Duỗi khớp háng để đùi và thân thẳng. 3) Xoay mình tối đa sang phải rồi ngồi xuống sao cho mông bên phải đặt vào gót chân bên trái, đếm từ 1 đến 10. 4) Trở về vị trí ban đầu và làm lại với xoay mình tối đa sang trái, lần lượt mỗi bên từ 5 đến 10 lần.

Quỳ bốn điểm: 1) Quỳ trên hai cánh tay duỗi thẳng và hai đầu gối, hai gối mở rộng bằng vai. 2) Nhấc một chân lên khỏi mặt giường, gấp háng, đầu gối và đưa lên phía đầu trong khi đầu cúi xuống về phía đầu gối. 3) Ngửa đầu ra sau đồng thời duỗi chân đưa ra sau lên trên sao cho khớp gối duỗi. 4) Trở về vị trí ban đầu sau đó làm lại với chân bên kia như vậy, mỗi chân làm từ 5 đến 10 lần,

Đứng: 1) Đứng thẳng hai tay đặt sau hông, hai chân mở rộng bằng vai. 2) Từ từ ưỡn người ra sau khi đạt được tối đa đếm từ 1 đến 3 sau đó trở về tư thế ban đầu.  

Những lưu ý 

- Tập có thể ngay từ ngày đầu tiên bị đau

- Không nhất thiết phải tập đủ 10 bài tập một lần, bài nào đau thì dừng lại chưa tập

- Không tập nếu thấy đau tăng lên

- Bắt đầu chậm và tăng dần số lần nhắc lại của mỗi bài tập

- Tập hàng ngày ít nhất hai lần một ngày vào buổi sáng và tối

 Đánh giá kết quả

 - Bệnh nhân hết đau vùng thắt lưng chân, có thể đi lại dễ dàng, di chuyển ở các tư thế khác nhau mà không đau không khó chịu, trở lại với công việc.

- Bệnh nhân phục hồi khả năng vận động, tầm vận động của thắt lưng, khớp háng và chân bên bệnh bình thường, vận động tự do, đi lên xuống cầu thang dễ dàng. 

- Bệnh nhân tự chăm sóc bản thân, có thể tự thực hiện được các hoạt động chăm sóc sức khoẻ hàng ngày như vệ sinh, tắm rửa, mặc quần áo, và các công việc nội trợ khác.

GS.TS Trần Ngọc Ân - Theo bacsigiadinh.org
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm