Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vật lý trị liệu phục hồi chức năng bệnh thần kinh toạ

Bệnh nhân sẽ hết đau sau điều trị; phục hồi hoàn toàn khả năng vận động thể lực và tầm vận động của cột sống lưng, khớp háng, và chân; nắm được một số kỹ năng tự chăm sóc bản thân.

Các phương pháp trị liệu

- Nằm nghỉ tại giường ở tư thế thoải mái nhất, có thể nằm nghiêng hoặc nằm ngửa với khớp háng gấp 450 và một chiếc gối đặt dưới đầu gối. Tư thế này có tác dụng giảm đau do giảm sự đè ép, thư giãn cơ vùng thắt lưng, giảm co rút co thắt cơ

- Chườm lạnh: Vào vùng thắt lưng nếu muốn, tuy nhiên có những bệnh nhân chườm lạnh gây đau tăng lên.

- Chườm nóng hoặc chiếu đèn hồng ngoại: Thường hay được áp dụng hơn chườm lạnh, nó có tác dụng giãn cơ, ức chế cảm giác đau, tăng tuần hoàn, tăng chuyển hoá dinh dưỡng và bài tiết tại chỗ.

- Điện trị liệu: Bao gồm điện phân và điện xung có tác dụng tăng tuần hoàn, tăng chuyển hoá tại các mô, thư giãn cơ, khớp sâu có tác dụng giảm đau ngoài ra còn đưa một lượng nhỏ thuốc chống viêm giảm đau trực tiếp vào chỗ tổn thương đạt hiệu quả tương đương với đường uống hay tiêm mà ít gây tác dụng phụ hay gặp của thuốc này.

- Các kỹ thuật xoa bóp: Xoa bóp vùng thắt lưng và chân bị bệnh. Thông qua hiệu quả phản xạ và cơ học, xoa bóp có tác dụng tăng tuần hoàn, chuyển hoá dinh dưỡng và bài tiết, tạo ra hàng loạt các kích thích có tác dụng điều chỉnh hoạt động của cơ thể, điều hoà quá trình bệnh lý, thư giãn cơ, khớp sâu, giảm đau.

- Kéo dãn cột sống: Kéo dãn cột sống có thể thực hiện bằng tay hay bằng máy kéo dãn, kỹ thuật bằng tay chỉ có tác dụng trong đau vùng thắt lưng cấp còn kéo dãn bằng máy hiệu quả tốt hơn vì thường đạt được thời gian mong muốn tối thiểu là 20 phút. Người ta đã tính được với lực kéo được chỉ định có thể kéo dãn khớp liên đốt sống rộng ra 2mm làm giảm áp lực nội khớp đồng thời làm căng hệ thống dây chằng quanh khớp đặc biệt là dây chằng dọc sau kéo, đẩy nhân nhầy bị lồi trở về vị trí bình thường.

- Thuỷ tri liệu: Là một phương pháp rất có giá trị trong điều trị các bệnh xương khớp nói chung và bệnh đau thần kinh toạ nói riêng, thông qua tác dụng của nhiệt, tác dụng đè ép của nước, có thể kết hợp với bồn xoáy tạo dòng xoáy được ví như xoa bóp dưới nước để điều trị  các rối loạn do bệnh gây ra và đồng thời giúp cho bệnh nhân dễ dàng vận động thực hiện các bài tập mà bình thường không thể làm được.

- Khoáng trị liệu: Là điều trị bằng nước khoáng và bùn khoáng, ngoài tác dụng của thủy trị liệu nói trên còn có vai trò hết sức quan trọng của khoáng chất. Dựa vào thành phần khoáng chất có trong nước khoáng, bùn khoáng, người ta chia thành nhiều loại khác nhau và chúng có tác dụng khác nhau. Đối với các bệnh khớp và đau thần kinh tọa thì nước khoáng sunfit có hiệu quả nhất, ngoài ra nước khoáng radon, silic cũng có tác dụng. 

- Áo, nẹp trợ giúp: Chỉ áp dụng trong trường hợp cơ khớp bị  teo yếu hay tổn thương nặng, áo nẹp có tác dụng tăng khả năng độc lập khi đi lại và thực hiện các hoạt động khác.

- Các bài tập: Mục đích để tăng cường sức mạnh cơ và điều chỉnh sự kết hợp vận động giữa các nhóm cơ vùng thắt lưng, vùng đùi và vùng bụng, các cơ này sẽ trợ giúp giúp bảo vệ lưng khỏi bị chấn thương và bị kéo dãn.

Xoay từng chân: 1)Nằm ngửa trên sàn nhà hai tay đặt sau gáy hai chân duỗi thẳng. 2) Gập gối và háng chân phải tối đa về phía bụng. 3) Nghiêng mặt sang phải còn xoay dầu gối và chân phải sang trái giữ ở tư thế đó đếm từ 1 đến 10. 4) Đưa chân về tư thế ban đầu rồi làm giống như vậy với chân trái, lần lượt hai chân mỗi bên 10 lần.

Xoay hai chân: 1) Nằm ngửa trên sàn nhà hai tay đặt sau gáy hai chân duỗi thẳng. 2) Gập gối và háng hai chân tối đa về phía bụng. 3) Nghiêng mặt sang phải còn xoay dầu gối và hai chân sang trái giữ ở tư thế đó đếm từ 1 đến 10. 4) Nghiêng mặt sang trái còn xoay dầu gối và hai chân sang phải giữ ở tư thế đó đếm từ 1 đến 10. 5) Đưa hai chân về tư thế ban đầu

Nâng từng chân lên một: 1) Nằm ngửa trên sàn hai tay đặt sau gáy, gối trái gập, bàn chân trái đặt sát nền. 2) Chậm rãi nâng chân phải lên đến khi cao nhất có thể. 3) Đếm từ 1 đến 5. 4) Làm như vậy với chân phải và lần lượt mỗi chân làm từ 5 đến 10 lần.

Nghiêng khung chậu: 1) Nằm ngửa trên nền nhà, gập gối, bàn chân đặt trên nền nhà. 2) Gồng cơ mông lên đếm từ 1 đến 5. 3) Thả lỏng cơ mông. Làm nhắc lại từ 5 đến 10 lần, khi làm phải chắc chắn vùng thắt lưng phải áp sát xuống nền nhà.

Nằm nhỏm dậy: 1) Nằm ngửa trên nền nhà, gập gối, bàn chân đặt sát nền, tay để trên ngực. 2) Chậm rãi nâng đầu và cổ lên trên cao hơn ngực. 3) Duỗi tay và đặt vào hai đầu gối. 4) Giữ và đếm từ 1 đến 5. 5) Từ từ trở về vị trí ban đầu. 6) làm nhắc lại từ 5 đến 10 lần.

Nâng đầu gối về gần cằm: 1) Nằm ngửa trên sàn nhà, gối gập, hai bàn chân đặt sát nền nhà. 2) Nhấc hai đầu gối lên và từ từ đưa lên về phía ngực. 3) Vòng hai tay lại ôm lấy hai đầu gối và kéo hai đầu gối sát vào ngực. 4) Đưa chân về vị trí ban đầu. 5) Làm nhắc lại 5 – 10 lần.

Nằm nghiêng: 1)Nằm nghiêng sang bên phải, tay phải đặt dưới đầu, tai trái đặt sau hông, chân duỗi thẳng. 2) Dạng chân tối đa giữ ở tư thế đó và đếm từ 1 đến 10. 3) Đưa chân về vị trí ban đầu. Làm lại như vậy với chân trái và nhắc lại lần lượt mỗi bên từ 5 đến 10 lần

Quỳ hai điểm: 1) Quỳ trên hai đầu gối, mông đặt trên hai gót, hai bàn tay giữ hai bên hông. 2) Duỗi khớp háng để đùi và thân thẳng. 3) Xoay mình tối đa sang phải rồi ngồi xuống sao cho mông bên phải đặt vào gót chân bên trái, đếm từ 1 đến 10. 4) Trở về vị trí ban đầu và làm lại với xoay mình tối đa sang trái, lần lượt mỗi bên từ 5 đến 10 lần.

Quỳ bốn điểm: 1) Quỳ trên hai cánh tay duỗi thẳng và hai đầu gối, hai gối mở rộng bằng vai. 2) Nhấc một chân lên khỏi mặt giường, gấp háng, đầu gối và đưa lên phía đầu trong khi đầu cúi xuống về phía đầu gối. 3) Ngửa đầu ra sau đồng thời duỗi chân đưa ra sau lên trên sao cho khớp gối duỗi. 4) Trở về vị trí ban đầu sau đó làm lại với chân bên kia như vậy, mỗi chân làm từ 5 đến 10 lần,

Đứng: 1) Đứng thẳng hai tay đặt sau hông, hai chân mở rộng bằng vai. 2) Từ từ ưỡn người ra sau khi đạt được tối đa đếm từ 1 đến 3 sau đó trở về tư thế ban đầu.  

Những lưu ý 

- Tập có thể ngay từ ngày đầu tiên bị đau

- Không nhất thiết phải tập đủ 10 bài tập một lần, bài nào đau thì dừng lại chưa tập

- Không tập nếu thấy đau tăng lên

- Bắt đầu chậm và tăng dần số lần nhắc lại của mỗi bài tập

- Tập hàng ngày ít nhất hai lần một ngày vào buổi sáng và tối

 Đánh giá kết quả

 - Bệnh nhân hết đau vùng thắt lưng chân, có thể đi lại dễ dàng, di chuyển ở các tư thế khác nhau mà không đau không khó chịu, trở lại với công việc.

- Bệnh nhân phục hồi khả năng vận động, tầm vận động của thắt lưng, khớp háng và chân bên bệnh bình thường, vận động tự do, đi lên xuống cầu thang dễ dàng. 

- Bệnh nhân tự chăm sóc bản thân, có thể tự thực hiện được các hoạt động chăm sóc sức khoẻ hàng ngày như vệ sinh, tắm rửa, mặc quần áo, và các công việc nội trợ khác.

GS.TS Trần Ngọc Ân - Theo bacsigiadinh.org
Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch: Những điều cần biết

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 28/06/2025

    Người mắc bệnh tim có nên ăn trứng?

    Quan niệm sai về hàm lượng cholesterol trong trứng đã khiến nhiều người, đặc biệt là những người mắc bệnh tim hoặc đái tháo đường, loại bỏ trứng khỏi chế độ ăn uống của mình.

  • 28/06/2025

    Thói quen sử dụng dầu mỡ trong chế độ ăn hiện nay của người Việt Nam

    Nhịp sống hiện đại cũng dần làm thay đổi chế độ ăn uống của con người, khi thời gian đôi lúc được coi là ưu tiên số 1. Việt Nam cũng không ngoại lệ trong tiến trình này. Từ những bữa ăn truyền thống giản dị vừa phải, ngày nay, các món ăn nhanh, nhiều dầu mỡ dường như đã trở thành một phần không thể thiếu, hiện diện đậm nét trong hầu hết các bữa cơm gia đình đến các bữa tiệc bên ngoài. Không nằm ngoài quy luật đó, sự dịch chuyển của xu hướng tiêu thụ dầu mỡ trong chế độ ăn cũng thể hiện rõ nét, bao gồm sự tăng vọt về số lượng và sự ưu tiên thiên lệch ngày càng rõ rệt đối với một số loại chất béo nhất định.

Xem thêm