Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tìm hiểu về bệnh võng mạc và thoái hóa hoàng điểm

Võng mạc là bộ phận có nhiệm vụ tiếp nhận ánh sáng từ thủy tinh thể hội tụ lại và chuyển năng lượng ánh sáng thành tín hiệu thị lực, gửi về trung khu phân tích tại vỏ não (thông qua dây thần kinh thị giác).

Do đó, đây là bộ phận quan trọng nhất của mắt, giúp chúng ta cảm nhận ánh sáng và nhìn thấy hình ảnh xung quanh.

Ngoài các bệnh lý võng mạc liên quan đên thoái hóa, bộ phận này cũng thường rất dễ bị tổn thương do các bệnh lý nội khoa như tăng huyết áp, bệnh tiểu đường; chấn thương hoặc do tác hại của khói thuốc là, rượu bia, thuốc điều trị...

Không ít trường hợp bệnh nhân suy giảm thị lực, thậm chí mù lòa là do chưa nhận thức đúng và không có biện pháp kịp thời trong phòng tránh, điều trị từ sớm các bệnh về mắt liên quan đến võng mạc, đặc biệt là tại vùng hoàng điểm.

I. Các bệnh lý võng mạc

1.Bệnh võng mạc do bệnh lý nội khoa và chấn thương

Các bệnh lý nội khoa như tăng huyết áp, bệnh tiểu đường...có thể gây biến chứng tổn thương cho võng mạc mắt như bong võng mạc, xuất huyết võng mạc.
Võng mạc cũng có thể tổn thương do tác hại của khói thuốc lá, rượu bia, thuốc điều trị hoặc chấn thương mắt.

2.   Các bệnh võng mạc khác

Ngoài các bệnh lý võng mạc do các bệnh lý như cao huyết áp, tiểu đường, các bệnh lý viêm, các loại chấn thương liên quan đến phần bán sau, võng mạc còn có thể mắc một số chứng bệnh khác như: bệnh phù võng mạc mắt, bệnh tắc tĩnh mạch trung tâm võng mạc, ung thư võng mạc, hắc võng mạc trung tâm thanh dịch.

3.   Bệnh thoái hóa võng mạc nguy hiểm
Nếu như nguyên nhân làm mất thị lực, mù lòa do chấn thương, viêm nhiễm chỉ chiếm 10% nhưng lại được quan tâm giải quyết sớm thì những triệu chứng như nhìn mờ, đau nhức, đục mắt, giảm hay mất thị lực trung tâm hoặc không thể nhìn xa, nhìn rõ… thường xuyên bị bỏ qua.
Trong các bệnh lý võng mạc, thoái hóa võng mạc (thoái hóa hoàng điểm) là bệnh lý phổ biến, chiếm tỉ lệ cao và chính là “thủ phạm” gây mù lòa phổ biến nhất. Bệnh thường tiến triển từ từ và làm mất thị lực không hồi phục.
Căn bệnh này là nguyên nhân chính gây mù lòa ở người cao tuổi, khoảng 58% người trên 55 tuổi bị thoái hóa hoàng điểm tuổi già.

Các chuyên gia nhãn khoa khuyến cáo, đối với bệnh võng mạc do tổn thương và liên quan đến các bệnh lý nội khoa, cần hạn chế, tránh các yếu tố bên ngoài làm hại mắt và kiểm soát các yếu tố nguy cơ, điều trị tốt các bệnh lý, tránh biến chứng lên mắt.

Riêng đối với bệnh thoái hóa võng mạc, cần có biện pháp chăm sóc từ bên trong bằng dưỡng chất chuyên biệt để làm chậm quá trình thoái hóa võng mạc, ngăn ngừa suy giảm thị lực, mù lòa.

II.Thoái hóa hoàng điểm – bệnh võng mạc nguy hiểm nhất

1.   Triệu chứng

Khi bị thoái hóa hoàng điểm, mắt sẽ có một số triệu chứng như giảm dần thị lực (nhìn mờ) vùng trung tâm, đôi khi nhìn mờ đột ngột, thể nặng sẽ gây mù mắt hoàn toàn; Nhìn hình biến dạng, méo mó; Nhìn có ám điểm (điểm mờ đen) trước mắt; Rối loạn thị lực màu: nhìn mọi vật mờ và nhạt màu, song thị (nhìn thành hai hình).

2.   Nguyên nhân

Tế bào biểu mô sắc tố võng mạc (RPE) là lớp tế bào duy nhất có khả năng tiếp xúc với các tế bào thần kinh thị giác. Do đó, toàn bộ việc nuôi dưỡng các tế bào thị giác đều do RPE đảm nhiệm.

Thoái hóa hoàng điểm do là tế bào biểu mô sắc tố võng mạc (RPE) bị thoái hóa dần theo tuổi tác, chức năng của các tế bào bị suy giảm không còn được bù trừ bởi các tế bào còn lại.

Nhiều nghiên cứu cho thấy thoái hóa hoàng điểm không chỉ là bệnh của người lớn tuổi mà xuất hiện ở cả những người trong độ tuổi đôi mươi do thường xuyên tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ khác như môi trường độc hại và ánh sáng xanh nguy hại.

 
3.   Điều trị

Khi bệnh thoái hóa hoàng điểm ở giai đoạn cuối thì hầu như không thể điều trị được.

Tuy nhiên, thoái hóa hoàng điểm thường tiến triển chậm qua một thời gian dài nên có thể ngăn chặn sự tiến triển đó bằng chế độ dinh dưỡng và chăm sóc mắt thích hợp.

Tốt nhất có thể làm giảm nguy cơ tiến triển của thoái hóa hoàng điểm bằng cách bổ sung dưỡng chất chuyên biệt cho mắt và hạn chế yếu tố nguy cơ.

III.Phòng ngừa và bảo vệ mắt bằng cách chăm sóc mắt từ bên trong

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), 75% trường hợp mù lòa trên thế giới có thể phòng, chữa được nếu có biện pháp chăm sóc và điều trị tốt các bệnh về mắt, đặc biệt là bảo vệ thủy tinh thể và võng mạc.

Nghiên cứu mới nhất của các nhà khoa học Mỹ đã chỉ ra nguyên nhân của nhiều bệnh lý nguy như thoái hóa hoàng điểm chủ yếu là do sự suy giảm chức năng của lớp tế bào biểu mô sắc tố võng mạc - RPE.

Nhờ sự tiến bộ của công nghệ sinh học phân tử, mới đây các nhà khoa học Mỹ đã tìm ra tinh chất Broccophane thiên nhiên (chiết xuất từ một loại bông cải xanh rất giàu Sulforaphane) giúp tăng cường Thioredoxin - loại protein phân tử nhỏ, có khả năng bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc ưu việt. Thioredoxin giúp gia tăng hoạt động và bảo vệ lớp tế bào biểu mô sắc tố võng mạc - RPE bằng 3 cơ chế:  hoạt hóa, chuyển mã thông tin giữa các tế bào; làm chậm quá trình thoái hóa tế bào và bảo vệ tế bào thị giác trước sự tấn công của các chất gây hại sinh ra trong các phản ứng oxy hóa.

Đại học Y khoa Johns Hopkins (Mỹ) cũng kết luận, tinh chất Broccophane có khả năng phòng ngừa thoái hóa hoàng điểm và các bệnh về mắt khác từ bên trong, giữ cho mắt luôn tinh anh, khỏe mạnh

IV.Lưu ý trong chăm sóc mắt hàng ngày

Bên cạnh việc bổ sung dưỡng chất cho mắt, các bác sĩ nhãn khoa cũng khuyến cáo người dân nên khám mắt định kỳ tại các bệnh viện uy tín để kịp thời phát hiện và xử trí sớm các bệnh lý về mắt.

Nên đeo kính râm khi ra đường để giảm sự nguy hại từ các tia cực tím. Tránh tiếp xúc với nguồn nước bẩn, khói bụi, tia hàn,…Giảm thời gian xem tivi, sử dụng máy tính, điện thoại để hạn chế tác hại từ ánh sáng xanh màn hình.

Trừ lúc ngủ, mắt làm việc trung bình từ 16-18 giờ mỗi ngày. Do vậy, cần chú ý cho mắt nghỉ ngơi, vệ sinh mắt thường xuyên.

Chủ động chăm sóc mắt từ sớm và bảo vệ từ bên trong chính là biện pháp an toàn và hữu hiệu để phòng ngừa tổn thương mắt, hạn chế suy giảm thị lực và mù lòa, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Theo ecogreen.com.vn
Bình luận
Tin mới
  • 09/11/2025

    Hiểu về các loại run khác nhau

    Run là những chuyển động không tự chủ, nhanh, liên tục, qua lại, ở một phần hoặc toàn bộ cơ thể. Một số bệnh lý thần kinh, một số loại thuốc và tình trạng lo âu thường gây ra run.

  • 08/11/2025

    Thời điểm ăn cá hồi tốt nhất để tăng lợi ích của omega-3

    Cá hồi là nguồn cung cấp dồi dào acid béo omega-3, một chất dinh dưỡng đặc biệt có lợi cho sức khỏe con người. Nên ăn cá hồi như thế nào và ăn vào thời điểm nào để tận dụng tối đa lợi ích của omega-3?

  • 08/11/2025

    6 dấu hiệu của bệnh tự kỷ ở trẻ sơ sinh

    Cha mẹ và người chăm sóc thường muốn nhận biết các dấu hiệu của chứng tự kỷ để có thể nhận ra khi cần. Chứng tự kỷ không ảnh hưởng đến ngoại hình của trẻ, do đó việc chẩn đoán phụ thuộc vào việc xác định những thay đổi trong hành vi hoặc các mốc phát triển của trẻ, chẳng hạn như chậm phát triển ngôn ngữ và thoái triển các mốc phát triển.

  • 07/11/2025

    Cách ăn cá để bổ sung omega-3 tốt nhất cho tim và não

    Cá là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, đặc biệt là omega-3 rất tốt cho tim và chức năng não. Vậy nên ăn cá thế nào để nhận được nguồn omega-3 tốt nhất?

  • 07/11/2025

    Những nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy

    Tiêu chảy thường được hiểu là tình trạng đi ngoài phân lỏng, nhiều nước và số lần nhiều hơn bình thường.

  • 06/11/2025

    6 lợi ích sức khỏe của thịt lợn ít người biết

    Thịt lợn là một trong những loại thịt phổ biến nhất nhưng ít người chú ý tới giá trị dinh dưỡng của nó. Không chỉ là nguồn cung cấp protein dồi dào cho cơ bắp, thịt lợn còn chứa một lượng lớn vitamin, khoáng chất thiết yếu mà cơ thể cần để duy trì năng lượng và các chức năng quan trọng.

  • 06/11/2025

    Cong vẹo cột sống ảnh hưởng tới trẻ em như thế nào?

    Cong vẹo cột sống ở trẻ em là tình trạng cột sống bị cong bất thường sang một bên (thường là chữ C hoặc S), có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu về tình trạng này ở trẻ!

  • 05/11/2025

    4 nhóm người không phù hợp ăn gạo lứt

    Gạo lứt có nhiều lợi ích cho sức khỏe vì hàm lượng chất xơ, vitamin và chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, với một số nhóm người, gạo lứt có thể không phù hợp hoặc cần thận trọng khi ăn.

Xem thêm