Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tìm hiểu về bệnh võng mạc và thoái hóa hoàng điểm

Võng mạc là bộ phận có nhiệm vụ tiếp nhận ánh sáng từ thủy tinh thể hội tụ lại và chuyển năng lượng ánh sáng thành tín hiệu thị lực, gửi về trung khu phân tích tại vỏ não (thông qua dây thần kinh thị giác).

Do đó, đây là bộ phận quan trọng nhất của mắt, giúp chúng ta cảm nhận ánh sáng và nhìn thấy hình ảnh xung quanh.

Ngoài các bệnh lý võng mạc liên quan đên thoái hóa, bộ phận này cũng thường rất dễ bị tổn thương do các bệnh lý nội khoa như tăng huyết áp, bệnh tiểu đường; chấn thương hoặc do tác hại của khói thuốc là, rượu bia, thuốc điều trị...

Không ít trường hợp bệnh nhân suy giảm thị lực, thậm chí mù lòa là do chưa nhận thức đúng và không có biện pháp kịp thời trong phòng tránh, điều trị từ sớm các bệnh về mắt liên quan đến võng mạc, đặc biệt là tại vùng hoàng điểm.

I. Các bệnh lý võng mạc

1.Bệnh võng mạc do bệnh lý nội khoa và chấn thương

Các bệnh lý nội khoa như tăng huyết áp, bệnh tiểu đường...có thể gây biến chứng tổn thương cho võng mạc mắt như bong võng mạc, xuất huyết võng mạc.
Võng mạc cũng có thể tổn thương do tác hại của khói thuốc lá, rượu bia, thuốc điều trị hoặc chấn thương mắt.

2.   Các bệnh võng mạc khác

Ngoài các bệnh lý võng mạc do các bệnh lý như cao huyết áp, tiểu đường, các bệnh lý viêm, các loại chấn thương liên quan đến phần bán sau, võng mạc còn có thể mắc một số chứng bệnh khác như: bệnh phù võng mạc mắt, bệnh tắc tĩnh mạch trung tâm võng mạc, ung thư võng mạc, hắc võng mạc trung tâm thanh dịch.

3.   Bệnh thoái hóa võng mạc nguy hiểm
Nếu như nguyên nhân làm mất thị lực, mù lòa do chấn thương, viêm nhiễm chỉ chiếm 10% nhưng lại được quan tâm giải quyết sớm thì những triệu chứng như nhìn mờ, đau nhức, đục mắt, giảm hay mất thị lực trung tâm hoặc không thể nhìn xa, nhìn rõ… thường xuyên bị bỏ qua.
Trong các bệnh lý võng mạc, thoái hóa võng mạc (thoái hóa hoàng điểm) là bệnh lý phổ biến, chiếm tỉ lệ cao và chính là “thủ phạm” gây mù lòa phổ biến nhất. Bệnh thường tiến triển từ từ và làm mất thị lực không hồi phục.
Căn bệnh này là nguyên nhân chính gây mù lòa ở người cao tuổi, khoảng 58% người trên 55 tuổi bị thoái hóa hoàng điểm tuổi già.

Các chuyên gia nhãn khoa khuyến cáo, đối với bệnh võng mạc do tổn thương và liên quan đến các bệnh lý nội khoa, cần hạn chế, tránh các yếu tố bên ngoài làm hại mắt và kiểm soát các yếu tố nguy cơ, điều trị tốt các bệnh lý, tránh biến chứng lên mắt.

Riêng đối với bệnh thoái hóa võng mạc, cần có biện pháp chăm sóc từ bên trong bằng dưỡng chất chuyên biệt để làm chậm quá trình thoái hóa võng mạc, ngăn ngừa suy giảm thị lực, mù lòa.

II.Thoái hóa hoàng điểm – bệnh võng mạc nguy hiểm nhất

1.   Triệu chứng

Khi bị thoái hóa hoàng điểm, mắt sẽ có một số triệu chứng như giảm dần thị lực (nhìn mờ) vùng trung tâm, đôi khi nhìn mờ đột ngột, thể nặng sẽ gây mù mắt hoàn toàn; Nhìn hình biến dạng, méo mó; Nhìn có ám điểm (điểm mờ đen) trước mắt; Rối loạn thị lực màu: nhìn mọi vật mờ và nhạt màu, song thị (nhìn thành hai hình).

2.   Nguyên nhân

Tế bào biểu mô sắc tố võng mạc (RPE) là lớp tế bào duy nhất có khả năng tiếp xúc với các tế bào thần kinh thị giác. Do đó, toàn bộ việc nuôi dưỡng các tế bào thị giác đều do RPE đảm nhiệm.

Thoái hóa hoàng điểm do là tế bào biểu mô sắc tố võng mạc (RPE) bị thoái hóa dần theo tuổi tác, chức năng của các tế bào bị suy giảm không còn được bù trừ bởi các tế bào còn lại.

Nhiều nghiên cứu cho thấy thoái hóa hoàng điểm không chỉ là bệnh của người lớn tuổi mà xuất hiện ở cả những người trong độ tuổi đôi mươi do thường xuyên tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ khác như môi trường độc hại và ánh sáng xanh nguy hại.

 
3.   Điều trị

Khi bệnh thoái hóa hoàng điểm ở giai đoạn cuối thì hầu như không thể điều trị được.

Tuy nhiên, thoái hóa hoàng điểm thường tiến triển chậm qua một thời gian dài nên có thể ngăn chặn sự tiến triển đó bằng chế độ dinh dưỡng và chăm sóc mắt thích hợp.

Tốt nhất có thể làm giảm nguy cơ tiến triển của thoái hóa hoàng điểm bằng cách bổ sung dưỡng chất chuyên biệt cho mắt và hạn chế yếu tố nguy cơ.

III.Phòng ngừa và bảo vệ mắt bằng cách chăm sóc mắt từ bên trong

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), 75% trường hợp mù lòa trên thế giới có thể phòng, chữa được nếu có biện pháp chăm sóc và điều trị tốt các bệnh về mắt, đặc biệt là bảo vệ thủy tinh thể và võng mạc.

Nghiên cứu mới nhất của các nhà khoa học Mỹ đã chỉ ra nguyên nhân của nhiều bệnh lý nguy như thoái hóa hoàng điểm chủ yếu là do sự suy giảm chức năng của lớp tế bào biểu mô sắc tố võng mạc - RPE.

Nhờ sự tiến bộ của công nghệ sinh học phân tử, mới đây các nhà khoa học Mỹ đã tìm ra tinh chất Broccophane thiên nhiên (chiết xuất từ một loại bông cải xanh rất giàu Sulforaphane) giúp tăng cường Thioredoxin - loại protein phân tử nhỏ, có khả năng bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc ưu việt. Thioredoxin giúp gia tăng hoạt động và bảo vệ lớp tế bào biểu mô sắc tố võng mạc - RPE bằng 3 cơ chế:  hoạt hóa, chuyển mã thông tin giữa các tế bào; làm chậm quá trình thoái hóa tế bào và bảo vệ tế bào thị giác trước sự tấn công của các chất gây hại sinh ra trong các phản ứng oxy hóa.

Đại học Y khoa Johns Hopkins (Mỹ) cũng kết luận, tinh chất Broccophane có khả năng phòng ngừa thoái hóa hoàng điểm và các bệnh về mắt khác từ bên trong, giữ cho mắt luôn tinh anh, khỏe mạnh

IV.Lưu ý trong chăm sóc mắt hàng ngày

Bên cạnh việc bổ sung dưỡng chất cho mắt, các bác sĩ nhãn khoa cũng khuyến cáo người dân nên khám mắt định kỳ tại các bệnh viện uy tín để kịp thời phát hiện và xử trí sớm các bệnh lý về mắt.

Nên đeo kính râm khi ra đường để giảm sự nguy hại từ các tia cực tím. Tránh tiếp xúc với nguồn nước bẩn, khói bụi, tia hàn,…Giảm thời gian xem tivi, sử dụng máy tính, điện thoại để hạn chế tác hại từ ánh sáng xanh màn hình.

Trừ lúc ngủ, mắt làm việc trung bình từ 16-18 giờ mỗi ngày. Do vậy, cần chú ý cho mắt nghỉ ngơi, vệ sinh mắt thường xuyên.

Chủ động chăm sóc mắt từ sớm và bảo vệ từ bên trong chính là biện pháp an toàn và hữu hiệu để phòng ngừa tổn thương mắt, hạn chế suy giảm thị lực và mù lòa, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Theo ecogreen.com.vn
Bình luận
Tin mới
  • 18/10/2025

    4 gia vị rẻ tiền trong nhà bếp hỗ trợ phòng ngừa ung thư

    Thực phẩm có nguồn gốc thực vật có lợi cho sức khỏe bởi giá trị dinh dưỡng và hỗ trợ phòng ngừa bệnh tật. Một số gia vị quen thuộc trong nhà bếp có chứa các hợp chất được nghiên cứu về khả năng hỗ trợ ngăn ngừa ung thư.

  • 18/10/2025

    Giao mùa gây ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người?

    Vào thời điểm giao mùa, thời tiết có thể làm ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người, thường dẫn đến các bệnh theo mùa, dị ứng và bùng phát các bệnh mãn tính. Các yếu tố như nhiệt độ giảm đột ngột, đổ ẩm tăng cao hoặc chất lượng không khí thay đổi thách thức cơ thể con người phải thích nghi. Vào lúc này, bạn nên hiểu rõ tầm quan trọng của việc giữ gìn sức khỏe, tham khảo ý kiến của bác sĩ để bảo vệ bản thân và gia đình.

  • 17/10/2025

    8 lý do nên ăn bông cải xanh

    Rẻ tiền nhưng rất giàu dinh dưỡng và có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Đó chính là lý do không nên bỏ qua bông cải xanh trong thực đơn hằng ngày.

  • 17/10/2025

    Các bài tập thể dục đơn giản tại nhà cho người bận rộn

    Trong nhịp sống hối hả hiện nay, nhiều người bị cuốn vào công việc và các trách nhiệm gia đình, khiến việc dành thời gian cho tập luyện trở thành thách thức. Tuy nhiên, duy trì hoạt động thể chất không chỉ cải thiện sức khỏe mà còn nâng cao tinh thần và năng suất làm việc.

  • 16/10/2025

    Lần đầu tiên tại Việt Nam: Phẫu thuật thành công khối phình khổng lồ động mạch thận có áp dụng ghép thận tự thân

    Hà Nội (TTXVN 16/10) Các y, bác sĩ của Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa điều trị thành công khối phình khổng lồ của động mạch thận ở rốn thận cho một bệnh nhân nữ 37 tuổi.

  • 16/10/2025

    Sốt xuất huyết giao mùa: Cảnh giác cao độ trong thời tiết thất thường

    Trong bối cảnh thời tiết thất thường và chuyển mùa với độ ẩm cao, sốt xuất huyết trở thành mối đe dọa lớn đối với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt tại các khu vực nhiệt đới như Việt Nam. Việc thời tiết thay đổi không chỉ tạo điều kiện cho muỗi vằn sinh sản mà còn có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của con người. Do đó, nhận biết sớm triệu chứng và áp dụng biện pháp phòng chống hiệu quả là yếu tố then chốt để giảm thiểu rủi ro, nâng cao nhận thức về sự nguy hiểm của sốt xuất huyết trong giai đoạn giao mùa.

  • 16/10/2025

    6 lý do ăn táo giúp bạn 'ít gặp bác sĩ'

    Táo không chỉ là một loại trái cây thơm ngon mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe ấn tượng. Dưới đây là những lợi ích nổi bật của việc ăn táo, cùng với các mẹo nhỏ để thưởng thức chúng một cách an toàn và hiệu quả.

  • 16/10/2025

    Ngủ đủ giấc: Chìa khóa nâng cao hiệu suất học tập hàng ngày

    Trong xã hội hiện đại, nhiều học sinh tin rằng việc cắt giảm giấc ngủ để có thêm thời gian học tập là cách hiệu quả để đạt thành tích cao. Tuy nhiên, quan niệm này không chỉ sai lầm mà còn có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và hiệu suất học tập. Giấc ngủ không phải là thứ có thể hy sinh mà là nền tảng quan trọng giúp học sinh duy trì sự tập trung, cải thiện trí nhớ và nâng cao khả năng sáng tạo. Bài viết này sẽ khám phá tầm quan trọng của giấc ngủ đối với học sinh và cách xây dựng thói quen ngủ khoa học để tối ưu hóa hiệu suất học tập.

Xem thêm