Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ðường và chế độ ăn khi mang thai

Trong thời kỳ mang thai, chế độ ăn uống của phụ nữ mang thai đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển lành mạnh của em bé.

Nhiều phụ nữ thích ăn ngọt trong thời kỳ mang thai, trong khi nhiều nghiên cứu kết luận đường máu mẹ cao ảnh hưởng đến phát triển của thai nhi. Vậy liệu ăn đường như thế nào là an toàn trong thời kỳ mang thai?

Thông thường, hàng ngày, phụ nữ ăn một lượng đường nhất định qua nhiều loại thức uống và món ăn. Nhưng sau khi thụ thai, khuyến cáo nên giữ lượng đường dung nạp vào cơ thể trong một giới hạn cho phép. Việc tiêu thụ quá nhiều đường có thể gây hại cho cả mẹ và thai nhi.

Làm trầm trọng thêm các triệu chứng ốm nghén: Trong thời kỳ mang thai, thường gặp các triệu chứng như ợ nóng, thay đổi tâm trạng và buồn nôn, nôn. Khi nạp vào cơ thể một lượng đường quá mức, những triệu chứng này có thể trở nên trầm trọng hơn và kéo dài hơn.

Làm thiếu hụt dinh dưỡng: Khi phụ nữ mang thai, có thể cảm thấy thèm ăn, đó là một triệu chứng bình thường trong thai kỳ. Ví dụ có thể thèm ăn kem, ăn bánh ngọt, socola... Đa số các thực phẩm vừa nêu đều giàu đường và chất béo. Khi phụ nữ mang thai tiêu thụ nhiều thực phẩm chứa đường, lượng thức ăn giàu chất dinh dưỡng sẽ ít hơn. Điều này gây thiếu hụt dinh dưỡng cho cả mẹ và thai nhi.

uong-va-che-do-an-khi-mang-thai-1

Phụ nữ mang thai hạn chế ăn đồ chế biến sẵn.

Làm tăng cảm giác mệt mỏi: Mệt mỏi là một triệu chứng thông thường của việc mang thai. Ăn nhiều đường trong thời kỳ mang thai có thể làm trầm trọng thêm cảm giác này. Đường sucrose có trong thực phẩm và đồ uống có đường làm tăng lượng đường trong máu và làm giảm mức năng lượng của cơ thể.

Làm cho trẻ sinh ra cũng háo ngọt: Theo nghiên cứu, những phụ nữ thèm ngọt, thích ăn thức ăn có đường trong thời kỳ mang thai thường sinh ra những đứa trẻ khi lớn lên cũng thích ăn ngọt. Điều này làm cho trẻ dễ bị bệnh béo phì và phát triển các bệnh liên quan khác trong tương lai.

Tăng cân quá mức: Những phụ nữ ăn thừa đường trong thai kỳ có khuynh hướng tăng cân quá mức hơn so với các phụ nữ mang thai khác. Tăng cân quá mức trong thai kỳ có thể dẫn đến một số vấn đề như: chứng tiền sản; tăng huyết áp; đái tháo đường thai kỳ; biến chứng khi sinh và chuyển dạ; đau ở lưng, chân và hông; nhức đầu.

Lời khuyên cho chế độ ăn kiêng ít đường đối với phụ nữ mang thai

Tránh thực phẩm chế biến sẵn: Có rất nhiều đường, mỡ bão hòa và muối có trong thực phẩm chế biến sẵn. Tốt nhất nên ăn thực phẩm theo chế độ ăn kiêng tự chế biến để tránh những thành phần có hại. Tăng cường dùng rau quả tươi, thịt nạc, trứng, các sản phẩm từ ngũ cốc nguyên hạt và các protein lành mạnh. Nên tăng lượng protein lên 80-100g hàng ngày để hạn chế thèm ăn.

Tăng lượng thức ăn tự nhiên có vị ngọt ngào: Nếu phụ nữ mang thai thèm đồ ngọt, vẫn nên đáp ứng sự thèm muốn đó với các loại thực phẩm có vị ngọt ngào tự nhiên như trái cây tươi. Đây là đường ở dạng tự nhiên, nhưng chúng cũng chứa chất xơ, làm giảm tốc độ hấp thu đường. Trái cây tươi cũng có rất nhiều khoáng chất và vitamin cần thiết cho người mẹ mang thai.

Tránh các chất làm ngọt nhân tạo: Một số phụ nữ dùng chất làm ngọt nhân tạo như một cách thay thế ăn đường trong thai kỳ. Hiện nay, chưa có nghiên cứu đầy đủ về tác dụng của chất làm ngọt nhân tạo lên thai nhi, nhưng tốt nhất nên hạn chế chất làm ngọt nhân tạo.

Hướng dẫn ăn uống lành mạnh trong thời kỳ mang thai

Chọn thực phẩm “đa” dinh dưỡng: Nên ăn thực phẩm giàu chất dinh dưỡng vì chúng sẽ đáp ứng được nhiều nhu cầu dinh dưỡng cùng một lúc. Ví dụ, sữa cho nhiều protein và canxi. Thịt bò nạc và thịt lợn cho protein, kẽm, sắt và vitamin B.

Không ăn các loại thực phẩm chỉ có lượng calo đơn thuần: Bánh, bánh quy, kem và kẹo không phải là thực phẩm giàu dinh dưỡng nên hạn chế ăn. Nếu ăn quá nhiều đồ ngọt trong khi mang thai hoặc tiêu thụ quá nhiều calo sẽ làm giảm dung nạp các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng.

Hãy nhớ rằng mang thai không có nghĩa là ăn uống cho hai người: Ăn quá nhiều là một trong những vấn đề với phụ nữ mang thai. Chỉ cần 2.300Kcal/ngày là đủ cho một phụ nữ có thai. Nhiều phụ nữ mang thai ăn quá nhiều và sẽ tăng cân nhiều hơn so với khuyến cáo.

Nhớ bổ sung vitamin: Bổ sung vitamin hàng ngày khi mang thai giúp cung cấp các chất như folate, sắt, vitamin và nhiều chất cần thiết khác. Sắt đặc biệt quan trọng vì giúp chống lại bệnh thiếu máu. Folate giúp phòng các khuyết tật thần kinh cho thai nhi.

Tập trung vào nhiều nhóm thực phẩm: Ngoài việc bổ sung vitamin, chọn lựa cho khẩu phần hàng ngày nhiều nhóm thực phẩm đa dạng để đảm bảo nhận được tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết.

Ăn thức ăn giàu chất xơ, uống nhiều nước có thể giúp ngăn ngừa táo bón (uống ít nhất 8 ly nước mỗi ngày). Ăn nhiều rau quả, ngũ cốc nguyên hạt... Ăn ít nhất 24-36g chất xơ mỗi ngày.

Tránh các loại thực phẩm chưa được tiệt trùng và không nấu chín: Không nên ăn hải sản chế biến gỏi sống. Không nên ăn cá chứa quá nhiều thủy ngân bao gồm cá thu, cá mập, cá kiếm, cá ngừ. Hạn chế ăn cá và hải sản đóng hộp. Không uống đồ uống có cồn trong thời kỳ mang thai.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Chế độ ăn uống lành mạnh khi mang thai (phần 1), Chế độ ăn uống lành mạnh khi mang thai (phần 2), Chế độ ăn uống lành mạnh khi mang thai (phần 3)

BS. Thanh Hoài - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

  • 16/12/2025

    7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

    Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.

  • 15/12/2025

    Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?

    Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?

  • 15/12/2025

    Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!

    Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.

  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

  • 14/12/2025

    "Nỗi buồn mùa đông" của trẻ

    Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.

  • 14/12/2025

    Workshop "Con chậm tăng cân - Làm sao để bứt tốc?"

    Workshop dinh dưỡng miễn phí dành cho cha mẹ có con chậm tăng cân, hấp thu kém, nguy cơ suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng

  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

Xem thêm