Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều bất ngờ về “nghiện”

Không chỉ là nghiện ma túy, nghiện rượu, nghiện thuốc lá, nghiện có rất nhiều loại và nhiều điều khiến người ta phải bất ngờ

Nghiện smartphone

Bạn không thể từ bỏ chiếc điện thoại của bạn? Bạn lúc nào cũng kè kè chiếc thoại bên cạnh và cứ vài phút lại mở ra xem hoặc không thể tắt điện thoại vào cuối tuần vì bạn có quá nhiều việc phải làm với chiếc điện thoại . Bạn bỏ qua mọi thứ trong bữa ăn tối để liên tục nhắn tin cho người ở cách xa ngàn dặm. Chưa có nhiều nghiên cứu cho việc này nhưng những điều đó chứng tỏ bạn là một con nghiện kỹ thuật số.

Nghiện caffein

Bạn cần một lượng lớn caffein để duy trì sự minh mẫn vào buổi sáng? Nghiện cafein không phải là một điều gì đó nghiêm trọng nhưng liệu bạn có thể cố gắng loại bỏ caffein ra khỏi cuộc sống được không? Hay bạn lại cảm thấy lo lắng hay đau đầu về việc không có chút caffein nào trong một ngày của cuộc đời bạn? Việc đó người ta goi là nghiện caffein.

Nghiện sô cô la và đồ ngọt

Đôi khi bạn lên cơn thèm đồ ngọt và bạn không thể ngừng ăn đồ ngọt. Điều đó không phải là xấu. Thực phẩm có hàm lượng đường, chất béo, carbohydrat cao tác động đến não bộ tương tự như các chất kích thích vậy. Thi thoảng những cơn thèm đồ ngọt như sữa sô cô la không có nghĩa là bạn bị nghiện đồ ngọt. Nhưng lưu ý là ăn nhiều đồ ngọt có thể gây ảnh hưởng đến răng bạn và nhiều vấn đề sức khỏe khác.

Nghiệm mua sắm

Thi thoảng bạn cũng mua những thứ mà bạn có thể không cần đến. Điều đó là bình thường nhưng nếu nó xảy ra nhiều lần thì với bạn mua sắm đang là một liều dopamine ( chất gây hưng phấn cho não bộ) để xóa đi những nỗi lo lắng buồn phiền trong bạn nghĩa là bạn đang trở thành một người nghiện mua sắm. Lượn qua các của hàng mua sắm hay click chuột vào các trang web mua hàng online quá nhiều cũng gây ra các rắc rối tài chính, luật pháp và xã hội.

Nghiện chơi bài bạc

Có đến 8 triệu người Mỹ đang gặp các vấn đề liên quan đến bài bạc. Dù cho bạn chơi bài trực tiếp ở sòng bài hay chơi trực tuyến thì việc chơi bài cũng làm cho bạn cảm thấy hạnh phúc hơn trong một khoảng thời gian. Chuyện bài bạc có lẽ sẽ không bao giờ là nỗi thống khổ của một người nếu như nữ thần may mắn luôn ở bên họ. Quá nhiều vụ cá cược sẽ chỉ làm cho công việc, cuộc sống và gia đình bạn đổ vỡ thôi.

Nghiện phẫu thuật thẩm mỹ

Có những người không bao gờ cả thấy những thủ thuật dao kéo là đủ, họ luôn muốn làm nhiều hơn nữa bởi vì họ mắc chứng “rối loạn ảm ảnh” khiến họ luôn cảm thấy cơ thể  mình nhiều khiếm khuyết. Những người mắc rối loạn này là do não họ sản sinh ra chất hóa học đóng vai trò như một chất gây nghiện.

Nghiện tắm nắng

Có phải là nghiện ánh sáng mặt trời? Các tia UV của mặt trời kích thích cơ thể tiết ra hóc môn gọi là endorphins- khiên bạn cảm thấy hạnh phúc hơn khi được tắm được tắm dưới ánh nắng mặt trời mặc dù bạn có thể bị cháy nắng, mụn mước hoặc ung thư da. Tắm nắng thường xuyên dù trong nhà hay ngoài trời cũng có thể gây ra nghiện tắm nắng. Một số trường họp thì có thể do bị rối loạn ám ảm cơ thể hoặc cưỡng chế.

Nghiện tập thể dục

Tập luyện thể thao là tốt, thậm chí có hẳn liệu pháp thể dục để điều trị nghiện, nhưng bạn bị cuốn vào việc tập thể dục thì có lẽ là bạn đã nghiện tập thể dục mất rồi. Các bài tập giúp cho não bộ học hỏi và tăng tốc độ hồi phục nhưng khi bạn bị chấn thương và ốm thì nên nói không với những liều edorphin cao như thế này để tránh bị biến thành người nghiện tập thể dục.

Nghiện mạng xã hội

Bạn dành quá nhiều thời gian cho facebook hoặc Twitter? Liệu bạn có nghĩ là mình đang nghiện mạng xã hội? Một nghiên cứu chỉ ra rằng 10% số người sử dụng mạng xã hội đang thực sự cảm thấy họ bị phụ thuộc vào nó. Theo một cách nào đó mạng xã hội đang tác dộng đến não bộ như cocain vậy. Chia sẻ các cảm xúc cá nhân hay những thông tin về mình với người khác tạo ra một cơn bão cảm xúc kích thích bạn muốn chia sẻ nhiều hơn nữa.

Nghiện tình dục

Bạn không thể ngừng được việc xem phim khiêu dâm hoặc quan hệ tình dục? Với bạn, càng nhiều càng ít? Hoặc bạn có ham muốn tình dục mạnh mẽ thôi thúc bạn phải làm được điều mình mong muốn dù việc đó có nguy hiểm đến đâu? Rất có thể bnaj đang mắc chứng nghiện tình dục. Nó không phải là một bệnh nhưng lại ảnh hưởng tới nhiều mặt của cuộc sống buộc bạn phải đi điều trị. Khi nghiện tình dục não bạn hoạt động giống như nghiện cờ bạc hay nghiện ma túy vậy.

Khi nào thì bắt đầu nghiện

Bất cứ điều gì làm thay đổi tâm trạng của bạn thì đều có thể gây nghiện, tương tự như dùng thuốc để giảm đau. Những diều đó khiến bạn không thể sống mà thiếu nó được. Phần thưởng bạn nhận khi tiếp tục làm những điều đó có thể là một tin nhắn khi bạn mở điện thoại lên, một đôi giày mới hoàn hảo, một chiến thắng 7 lần liên tiếp… chúng thôi thúc, kích thích bạn phải làm nhiều, làm nhiều hơn nữa.

Tất cả các dạng nghiện đều giống nhau

Nghiện mua sắm có giống như nghiện chất kích thích hay nghiện rượu không? Chúng ta biết rằng các thứ đó đều ảnh hưởng tới não theo cùng một cách. Nhưng các chuyên gia không cho rằng chúng tương tự nhau. Nếu bạn thấy chúng chỉ đơn giản là một thói quen ngoài tầm kiểm soát của bạn thì bạn nên đi trị liệu thôi.
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm