Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vì sao con bạn khó ngủ?

Có rất nhiều lý do khiến trẻ em ngủ không ngon giấc vào buổi tối. Đôi khi, chính bạn cũng là một nguyên nhân đây. Hãy cùng xem những nguyên nhân khiến bé khó ngủ và cách nào trợ giúp để bé có một giấc ngủ ngon.

Mới sinh

Trẻ mới sinh thường không ngủ hết một đêm như các trẻ ở lứa tuổi khác. Trong hai tháng đầu trẻ sơ sinh thường ngủ từ 12-18 giờ một ngày và không cố định vào một thời điểm nào cả. Có những bé ngủ vào đêm nhưng có những bé lại toàn thức chơi và thậm chí khóc cả đêm. Trẻ sơ sinh có thể ngủ hết cả một đêm, nhưng “đêm” của trẻ là khoảng 5-6 tiếng.
Thông thường khi thấy bé thức đêm, bố mẹ sẽ rất lo lắng nhưng nếu bé của bạn vẫn ngủ đủ vào ban ngày, vẫn lớn lên bình thường thì bạn hãy yên tâm. Khi bé lớn dần lên, giấc ngủ của bé sẽ dài hơn và bé sẽ ngon giấc hơn. Điều bạn cần làm là tạo cho bé một thói quen ăn, ngủ đúng giờ để bé sớm hình thành "quy luật" ngủ của riêng mình.

Vì bạn có thói quen ru ngủ

Trẻ nhỏ chưa thể học được cách tự ngủ lại sau khi bị đánh thức, thay vào đó chúng bắt đầu khóc để nhận được sự trợ giúp của mẹ. Hãy đưa trẻ trở lại giường ngủ, nhưng đừng ru ngủ trẻ, hãy cho trẻ thời gian tự ru ngủ cho mình trong khoảng 5 phút rồi sau đó tăng dần lên trong mỗi lần sau. Trẻ sẽ dần dần hình thành được thói quen tự ngủ lại, ngay cả khi chúng thức giấc vào ban đêm.

Trẻ quá mệt mỏi

Trẻ tập đi và trẻ mẫu giáo cần ngủ từ 11 đến 14 tiếng mỗi ngày bao gồm các giấc ngủ ban đêm và ban ngày. Các hoạt động hằng ngày là vấn đề mấu chốt để giải quyết vấn đề này, nếu có quá nhiều hoạt động vào ban ngày và thiếu thời gian ngủ thì trẻ con dễ dẫn tới mệt mỏi, cáu gắt khi chuẩn bị đi ngủ. Bạn nên thiết lập một thời gian biểu hợp lý giữa việc ngủ, thức dậy, ngủ trưa, ăn và chơi của trẻ.

Do trẻ bị sự lo lắng chi phối

Đây là việc bình thường đối với trẻ em trong giai đoạn này, các bé dù nhỏ xíu cũng có nhiều những lo lắng mà bạn không thể nghĩ đến đâu. Đừng cố gắng khuyến khích hoặc "bắt" trẻ ca hát hoặc nói chuyện hoặc phải dễ thương hoặc ăn quá nhiều. Những lo lắng này sẽ khiến trẻ căng thẳng, thậm chí là mất ngủ vào ban đêm.

Từ tháng thứ 6 trở đi bạn có thể tạo thói quen đi ngủ cho bé bằng cách xoa lưng, thủ thỉ nhẹ nhàng với trẻ, âu yếm trẻ nhưng đừng thái quá hay trêu đùa trẻ. Khi trẻ thức dậy trong giấc ngủ, hãy giúp trẻ tự quay lại giấc ngủ, để trẻ hình thành thói quen tốt là tự ngủ không cần đến sự trợ giúp của bạn.

Khi bé lớn hơn một chút nữa, có một số trẻ sẽ sợ bóng tối hoặc không gian yên ắng. Bạn có thể sử dụng đèn ngủ nếu con bạn sợ bóng tối, nằm cùng bé trước khi bé ngủ hoặc để giường của bé trong cùng phòng nhưng hơi cách xa giường bạn một chút.

Hãy giúp trẻ thư giãn bằng cách tắm nước ấm, đi ngủ trong sự thoải mái nhẹ nhàng, hoặc bạn có thể dạy trẻ cách đương đầu với các căng thẳng để chúng không quấy nhiễm giấc ngủ của con bạn.

Ngủ không có giờ giấc

Hãy tạo cho trẻ những dấu hiệu đặc biệt để biết là đến giờ đi ngủ mỗi đêm. Tạo thói quen đi ngủ đúng giờ sẽ giúp trẻ biết thư giãn và nghỉ ngơi. Vi dụ, trước giờ đi ngủ mỗi đêm bạn cho trẻ tắm qua, nghe chuyện cổ tích hoặc ăn nhẹ rồi sau đó lên giường ngủ, tắt đèn, lặp đi lặp lại trẻ sẽ tự nhận ra dấu hiệu sắp đến giờ đi ngủ.
Bạn có thể áp dụng cách này khi trẻ được 4 tháng tuổi và bạn sẽ thấy những hiệu quả rõ rệt chỉ sau khoảng 2 tháng.

Trì hoãn thời gian đi ngủ

Một số trẻ em cố tình trì hoãn việc đi ngủ bằng cách nói chuyện linh tinh, hỏi những câu hỏi vớ vẩn về đồ ăn, thức uống hay những chuyến đi chơi. Đừng để chúng cuốn bạn vào mớ bòng bong đó. Bạn chỉ nên nán lại giường con một chút và chúc chúng ngủ ngon, để chúng nhận ra đến lúc đi ngủ.

Ngủ không đẫy giấc

Không ngủ đẫy giấc sẽ khiến trẻ thức giấc ban đêm. Hầu hết trẻ nhỏ đều cần hai đến ba giấc ngủ ngắn vào ban ngày. Trẻ biết đi thì cần một giấc ngủ ngắn vào ban ngày. Thông thường giấc ngủ sau bữa trưa là thời gian thích hợp nhất. Nếu trẻ không ngủ trưa và gắt ngủ vào buổi chiều, hãy cho trẻ ngủ một giấc ngắn miễn là đừng sát giờ ngủ tối.

Khó thở khi ngủ

Điều này hiếm xảy ra nhưng có một số trẻ tắc nghẽn đường thở do bị các bệnh đường hô hấp như phì đại VA hay amidan.. dẫn tới việc khò khè, ngáy khi ngủ và ngủ không yên. Cứ 1 trong 100 trẻ từ lứa tuổi từ 3-7 tuổi bị ảnh hưởng bởi điều này do đây là độ tuổi amidan phát triển nhất. Phẫu thuật cắt bỏ amidan hoặc đeo mặt nạ dưỡng khí là cách để giải quyết vấn đề này.

Tuy nhiên, nếu bạn nhận thấy trẻ có dấu hiệu khó thở khi đi ngủ, nên đưa trẻ đi khám bác sỹ ngay để chẩn đoán và điều trị kịp thời cho trẻ.

Ngáy khi ngủ

Trong 100 trẻ thì có 1 trẻ xuất hiện ngáy ngủ. Có nhiều lý do dẫn đến việc ngáy ngủ bao gồm khó thở khi ngủ, nghẹt mũi do cảm lạnh hoặc lêch vách ngăn mũi. Nếu trẻ vẫn ngủ tốt thì bác sỹ sẽ không điều trị, nhưng nếu tình trạng này cản trở giấc ngủ của trẻ thì bác sỹ sẽ có những can thiệp giúp trẻ có giấc ngủ ngon hơn.

Giấc mơ hãi hùng

 
Thi thoảng trẻ có những giấc mơ không đẹp, điều này rất bình thường và phấn lớn những giấc mơ xấu này không có hại. Bạn có thể xoa dịu những giấc mơ này cho trẻ để có có thể ngủ ngon giấc nhưng nếu những giấc mơ xấu vẫn xuất hiện thường xuyên thì bạn nên nhờ đến sự can thiệp của bác sỹ nhi khoa.

Mộng du

Một vài trẻ có tật mộng du, khi chúng không hoàn toàn tỉnh táo, chúng có thể đi lại, nói chuyện hoặc làm những việc gì đó trên giường, ánh mắt của chúng có thể trông có hồn nhưng chúng không nhận thức được mình đang làm gì. Mộng du sẽ hết khi trẻ dậy thì.

Bạn cũng đừng nên đánh thức khi trẻ mộng du, hãy nhắc nhở nhẹ nhàng để con bạn quay trở lại giường. Hãy giữ hành lang, bancon nhà bạn an toàn, khóa cửa cận thận để đề phòng những chuyện không may xảy ra khi con bạn mộng du.

Dị ứng, hen và các bệnh khác

Một vài vấn đề sức khỏe có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ. Nghẹt mũi bởi dị ứng, cảm lạnh, hen có thể làm trẻ khó thở. Ở trẻ nhỏ, đau bụng, trào ngược a xít dạ dày cũng có thể cản trở giấc ngủ của trẻ. Khi đó bạn hãy đưa trẻ đến gặp bác sỹ nhi khoa để giải quyết triệt để các bệnh đó.

Tác dụng của thuốc

Một vài loại thuốc dị ứng, cảm lạnh, thuốc điều trị tăng động giảm chú ý có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ. Nếu các loại thuốc này khiên con bạn ngủ không ngon giấc hãy hỏi bác sỹ về thuốc thay thế. Nhớ đừng tự ý đổi thuốc.

Đồng hồ sinh học của lứa tuổi vị thành niên và dậy thì

Khi bước vào lứa tuổi dậy thì, đồng hồ sinh học của trẻ dường như có sự thay đổi, chúng dường như thức muộn vào buổi tối và dậy muộn vào sáng hôm sau.

Hãy làm quen với việc đó, hãy để con bạn làm bài tập về nhà vào buổi tối và cho phép con bạn ngủ muộn hơn một chút nếu có thể. Ở tuổi dậy thì con bạn cần ngủ 8,5 tiếng một ngày.

Không có núm vú giả hay gấu Teddy

Thi thoảng có những đồ vật đặc biệt sẽ giúp trẻ ngủ ngon hơn như những chiếc chăn hay thú nhồi bông là những đồ vật vừa thoải mái vừa an toàn với trẻ. Với trẻ nhỏ có thể là núm vú giả, chúng có thể ngậm vú giả ngay cả khi đang ăn sữa.

Một căn phòng không thoải mái

Để tạo ra một không gian dành riêng cho việc ngủ bạn có thể để trẻ ngủ trong bóng tối hoặc có chút ánh sáng từ đèn ngủ, mặc cho trẻ những bộ quần áo mềm mại thoáng mát, giữ yên tĩnh trong phòng ngủ, đóng cửa để trẻ không nghe thấy tiếng ti vi từ một chỗ nào đó trong nhà.

Đừng bỏ qua những dấu hiệu của sự mệt mỏi

Nếu con bạn luôn gật gù trên đường đến trường, hãy kiểm tra xem khi đi ngủ liệu trong vòng 30 phút trẻ có ngủ được luôn hay không và sáng hôm sau trẻ có thức dậy đúng giờ không? Trẻ từ 5-10 tuổi cần ngủ ít nhất 10 tiếng mỗi ngày. Do vậy hãy chú ý và coi rằng những dấu hiệu của việc mệt mỏi vào ban ngày chính là hậu quả của tình trạng thiếu ngủ ban đêm để có những khắc phục tích cực cho giấc ngủ của trẻ.

Các thiêt bị điện tử ở trong phòng ngủ

Điện thoại, máy tính, trò chơi điện tử, hay Ti vi có thể trẻ cưỡng lại giấc ngủ. Hãy giữ những thiết bị điện tử đó xa khỏi phòng ngủ hoặc tắt  nguồn của các thiết bị đó trước khi đi ngủ
Ths.Bs Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
Xem thêm