Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nhịn ăn giảm cân - Những hệ lụy khó lường

Theo Tổ chức Y tế thế giới, có đến 38% người từ 18 tuổi trở lên có tình trạng thừa cân và 13% mắc béo phì. Tình trạng này có thể gây các hậu quả lâu dài về sức khỏe nên nhiều trường hợp thực hiện nhịn ăn để giảm cân. Tuy nhiên, biện pháp này cũng gây ra nhiều hệ lụy cho cơ thể.

1. Cơ chế gây thừa cân, béo phì là gì?

Cơ chế gây tình trạng thừa cân, béo phì là do hậu quả của việc năng lượng nạp vào cơ thể cao hơn so với năng lượng tiêu hao, dẫn đến việc tích lũy ở dạng mỡ và tăng cân. Do vậy, có quan điểm cho rằng, có thể nhịn ăn nhằm tiết chế tối đa năng lượng nạp vào sẽ giúp cho việc giảm cân hiệu quả và hi vọng rằng lượng mỡ thừa đã tích lũy sẽ tiêu biến được.

Tuy nhiên, quan niệm nhịn ăn để giảm cân là sai lầm, gây nhiều hệ lụy trước mắt và lâu dài cho cơ thể.

2. Nhịn ăn có tốt cho sức khỏe?

Ban đầu khi nhịn ăn, cơ thể sẽ điều chỉnh bằng cách kiềm chế sự thèm ăn để giảm cảm giác đói và quen với việc nạp lượng thức ăn ít hơn bình thường, nhưng khi bạn ngừng nhịn ăn, sự thèm ăn sẽ quay trở lại, tăng cường cảm giác đói và gây tình trạng ăn quá nhiều. 

Rõ ràng, tuy nhịn ăn là biện pháp giảm cân có vẻ hiệu quả lúc đầu, nhưng không mang đến kết quả dài lâu. Điều này cũng đã được chứng minh qua các nghiên cứu khoa học và nhịn ăn để giảm cân không phải là phương pháp giảm cân an toàn.

photo-1665373079266

Nhịn ăn không phải là biện pháp khoa học để giảm cân.

3. Hệ lụy của nhịn ăn với sức khỏe

 

Cơ thể mệt mỏi

Khi nhịn ăn, cơ thể sẽ luôn nằm ở trạng thái "đói", và tốc độ chuyển hóa của cơ thể sẽ giảm xuống để tiết kiệm năng lượng. Do vậy, khi nhịn ăn kéo dài, có thể cân nặng giảm xuống nhưng các hoạt động bình thường của cơ thể sẽ bị hạn chế, người nhịn ăn sẽ dễ bị mệt, giảm sức bền, không tươi tỉnh, giảm sự tập trung và giảm trí nhớ, gây tâm trạng tiêu cực, rối loạn giấc ngủ.

Gây mất cơ

Nhịn ăn giảm cân thường kéo theo tình trạng cơ thể bị mất nước, hạ đường huyết. Thức ăn là nguồn quan trọng cung cấp nhu cầu cơ bản về nước, khoáng chất và các chất dinh dưỡng như đạm, tinh bột, mỡ cho cơ thể. Nhịn ăn gây ra tình trạng mất cơ, vì cơ thể bị bỏ đói trước tiên sẽ sử dụng nguồn năng lượng dự trữ trong cơ để đáp ứng với sự thiếu hụt năng lượng và gây tăng tích tụ các sản phẩm chuyển hóa gây độc cho cơ thể.

 

Suy nhược cơ thể

Việc nhịn ăn để giảm cân thường kéo theo việc bổ sung không đủ nước, thiếu các vi chất cần thiết cho cơ thể như sắt, kẽm, magie… từ đó gây ra những hậu quả do thiếu hụt này như suy dinh dưỡng thậm chí là suy nhược cơ thể, suy kiệt. Cơ thể cũng có thể bị rối loạn các điện giải nghiêm trọng như natri, canxi, kali… có thể gây tụt huyết áp, giảm trương lực cơ, hoặc co cứng cơ.

 

Rối loạn tiêu hóa

Nhịn ăn kéo dài sẽ gây ra nhiều vấn đề rối loạn tiêu hóa như là táo bón hoặc tiêu chảy, buồn nôn, đầy hơi, trào ngược dạ dày thực quản. Lượng khẩu phần nạp vào quá ít có thể không kích thích niêm mạc ruột hoạt động tốt cùng với việc cơ thể giảm vận động để tiết kiệm năng lượng, giảm tốc độ chuyển hóa cơ bản gây tình trạng táo bón, đầy hơi, từ đó dễ có biểu hiện ợ hơi, trào ngược dạ dày thực quản và gây hôi miệng, tổn thương men răng… 

Việc đói kéo dài cũng làm cho acid trong dạ dày bị dư thừa, dẫn đến tổn thương niêm mạc dạ dày, gây viêm, loét dạ dày, hành tá tràng, gây ợ chua, hơi thở có mùi hôi…

photo-1665373081328

Nhịn ăn kéo dài có thể gây trào ngược dạ dày thực quản.

 

Rối loạn nội tiết và tâm lý

Nhịn ăn kéo dài cũng gây các tác động bất lợi đối với các tuyến nội tiết trong cơ thể và gây ra những rối loạn tâm lý. Nhiều trường hợp rối loạn kinh nguyệt đã được ghi nhận, thậm chí là tình trạng mất kinh ở những phụ nữ nhịn ăn kéo dài để giảm cân do hậu quả của mất cân bằng nội tiết tố, từ đó có thể gây các rối loạn suy buồng trứng, giảm khả năng sinh sản, thậm chí là vô sinh. Chế độ ăn thiếu năng lượng từ đường có thể gây ra tình trạng giảm nguồn nuôi các tế bào não, giảm tốc độ chuyển hóa và tốc độ dẫn truyền thần kinh, từ đó gây tình trạng mất trí nhớ, giảm tập trung, trầm cảm, lo âu…

Việc giảm cân nên được thực hiện một cách an toàn, nhờ việc điều chỉnh chế độ ăn nhưng cần duy trì nguyên tắc ăn đa dạng, đúng giờ, tăng cường tập luyện thể thao để tiêu hao năng lượng, đạt được sự săn chắc của cơ thể, cải thiện sức bền và chức năng của các cơ quan tim, phổi, tiêu hóa…

 

 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nhịn ăn gián đoạn có tốt cho việc giảm cân?

Theo Sức Khỏe & Đời Sống
Bình luận
Tin mới
  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

Xem thêm