Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nhịn ăn giảm cân - Những hệ lụy khó lường

Theo Tổ chức Y tế thế giới, có đến 38% người từ 18 tuổi trở lên có tình trạng thừa cân và 13% mắc béo phì. Tình trạng này có thể gây các hậu quả lâu dài về sức khỏe nên nhiều trường hợp thực hiện nhịn ăn để giảm cân. Tuy nhiên, biện pháp này cũng gây ra nhiều hệ lụy cho cơ thể.

1. Cơ chế gây thừa cân, béo phì là gì?

Cơ chế gây tình trạng thừa cân, béo phì là do hậu quả của việc năng lượng nạp vào cơ thể cao hơn so với năng lượng tiêu hao, dẫn đến việc tích lũy ở dạng mỡ và tăng cân. Do vậy, có quan điểm cho rằng, có thể nhịn ăn nhằm tiết chế tối đa năng lượng nạp vào sẽ giúp cho việc giảm cân hiệu quả và hi vọng rằng lượng mỡ thừa đã tích lũy sẽ tiêu biến được.

Tuy nhiên, quan niệm nhịn ăn để giảm cân là sai lầm, gây nhiều hệ lụy trước mắt và lâu dài cho cơ thể.

2. Nhịn ăn có tốt cho sức khỏe?

Ban đầu khi nhịn ăn, cơ thể sẽ điều chỉnh bằng cách kiềm chế sự thèm ăn để giảm cảm giác đói và quen với việc nạp lượng thức ăn ít hơn bình thường, nhưng khi bạn ngừng nhịn ăn, sự thèm ăn sẽ quay trở lại, tăng cường cảm giác đói và gây tình trạng ăn quá nhiều. 

Rõ ràng, tuy nhịn ăn là biện pháp giảm cân có vẻ hiệu quả lúc đầu, nhưng không mang đến kết quả dài lâu. Điều này cũng đã được chứng minh qua các nghiên cứu khoa học và nhịn ăn để giảm cân không phải là phương pháp giảm cân an toàn.

photo-1665373079266

Nhịn ăn không phải là biện pháp khoa học để giảm cân.

3. Hệ lụy của nhịn ăn với sức khỏe

 

Cơ thể mệt mỏi

Khi nhịn ăn, cơ thể sẽ luôn nằm ở trạng thái "đói", và tốc độ chuyển hóa của cơ thể sẽ giảm xuống để tiết kiệm năng lượng. Do vậy, khi nhịn ăn kéo dài, có thể cân nặng giảm xuống nhưng các hoạt động bình thường của cơ thể sẽ bị hạn chế, người nhịn ăn sẽ dễ bị mệt, giảm sức bền, không tươi tỉnh, giảm sự tập trung và giảm trí nhớ, gây tâm trạng tiêu cực, rối loạn giấc ngủ.

Gây mất cơ

Nhịn ăn giảm cân thường kéo theo tình trạng cơ thể bị mất nước, hạ đường huyết. Thức ăn là nguồn quan trọng cung cấp nhu cầu cơ bản về nước, khoáng chất và các chất dinh dưỡng như đạm, tinh bột, mỡ cho cơ thể. Nhịn ăn gây ra tình trạng mất cơ, vì cơ thể bị bỏ đói trước tiên sẽ sử dụng nguồn năng lượng dự trữ trong cơ để đáp ứng với sự thiếu hụt năng lượng và gây tăng tích tụ các sản phẩm chuyển hóa gây độc cho cơ thể.

 

Suy nhược cơ thể

Việc nhịn ăn để giảm cân thường kéo theo việc bổ sung không đủ nước, thiếu các vi chất cần thiết cho cơ thể như sắt, kẽm, magie… từ đó gây ra những hậu quả do thiếu hụt này như suy dinh dưỡng thậm chí là suy nhược cơ thể, suy kiệt. Cơ thể cũng có thể bị rối loạn các điện giải nghiêm trọng như natri, canxi, kali… có thể gây tụt huyết áp, giảm trương lực cơ, hoặc co cứng cơ.

 

Rối loạn tiêu hóa

Nhịn ăn kéo dài sẽ gây ra nhiều vấn đề rối loạn tiêu hóa như là táo bón hoặc tiêu chảy, buồn nôn, đầy hơi, trào ngược dạ dày thực quản. Lượng khẩu phần nạp vào quá ít có thể không kích thích niêm mạc ruột hoạt động tốt cùng với việc cơ thể giảm vận động để tiết kiệm năng lượng, giảm tốc độ chuyển hóa cơ bản gây tình trạng táo bón, đầy hơi, từ đó dễ có biểu hiện ợ hơi, trào ngược dạ dày thực quản và gây hôi miệng, tổn thương men răng… 

Việc đói kéo dài cũng làm cho acid trong dạ dày bị dư thừa, dẫn đến tổn thương niêm mạc dạ dày, gây viêm, loét dạ dày, hành tá tràng, gây ợ chua, hơi thở có mùi hôi…

photo-1665373081328

Nhịn ăn kéo dài có thể gây trào ngược dạ dày thực quản.

 

Rối loạn nội tiết và tâm lý

Nhịn ăn kéo dài cũng gây các tác động bất lợi đối với các tuyến nội tiết trong cơ thể và gây ra những rối loạn tâm lý. Nhiều trường hợp rối loạn kinh nguyệt đã được ghi nhận, thậm chí là tình trạng mất kinh ở những phụ nữ nhịn ăn kéo dài để giảm cân do hậu quả của mất cân bằng nội tiết tố, từ đó có thể gây các rối loạn suy buồng trứng, giảm khả năng sinh sản, thậm chí là vô sinh. Chế độ ăn thiếu năng lượng từ đường có thể gây ra tình trạng giảm nguồn nuôi các tế bào não, giảm tốc độ chuyển hóa và tốc độ dẫn truyền thần kinh, từ đó gây tình trạng mất trí nhớ, giảm tập trung, trầm cảm, lo âu…

Việc giảm cân nên được thực hiện một cách an toàn, nhờ việc điều chỉnh chế độ ăn nhưng cần duy trì nguyên tắc ăn đa dạng, đúng giờ, tăng cường tập luyện thể thao để tiêu hao năng lượng, đạt được sự săn chắc của cơ thể, cải thiện sức bền và chức năng của các cơ quan tim, phổi, tiêu hóa…

 

 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nhịn ăn gián đoạn có tốt cho việc giảm cân?

Theo Sức Khỏe & Đời Sống
Bình luận
Tin mới
  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

  • 08/07/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 07/07/2025

    Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý cảm nắng nhanh chóng

    Mùa hè với những ngày nắng gay gắt không chỉ mang đến niềm vui của những chuyến đi chơi mà còn ẩn chứa nguy cơ sức khỏe mà ít ai để ý: cảm nắng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không thể tự điều hòa nhiệt độ trong môi trường nóng bức, dẫn đến những hậu quả khôn lường nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 07/07/2025

    8 thực phẩm nên tránh để bảo vệ gan khỏe mạnh

    Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Lựa chọn đúng loại thực phẩm cũng như tránh những chất có hại góp phần bảo vệ chức năng gan khỏe mạnh.

Xem thêm