Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên tắc dinh dưỡng cho thai kỳ khỏe mạnh

Lựa chọn thực phẩm thông minh là nền tảng của dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai. Hãy cùng tìm hiểu xem chúng ta có thể ăn những gì với số lượng như thế nào nhé.

Nguyên tắc dinh dưỡng cho thai kỳ khỏe mạnh

Ăn uống theo một chế độ lành mạnh trong suốt thai kỳ là một trong số những lựa chọn đúng đắn bạn có thể làm cho bản thân và con mình bởi những thực phẩm bạn ăn sẽ là nguồn dưỡng chất chính cho con bạn. Những lựa chọn dinh dưỡng thông minh trong thai kỳ có thể trợ giúp sự tăng trưởng và phát triển của em bé.

Hãy xem những hướng dẫn, được thiết kế cho một phụ nữ 25 tuổi có cân nặng bình thường và hoạt động thể lực vừa phải khoảng 30 đến 60 phút mỗi ngày. Nếu bạn lớn tuổi hơn, bị thừa cân, hoặc đang theo một chương trình tập luyện nhiều hơn hoặc ít hơn thì nhu cầu dinh dưỡng của bạn có thể khác đi một chút.

Ngũ cốc

Ngũ cốc cung cấp những tinh bột cần thiết và là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể bạn. Nhiều loại ngũ cốc nguyên hạt và các sản phẩm được tăng cường các chất như chất xơ, sắt, vitamin nhóm B và nhiều loại khoáng chất. Bánh mì và ngũ cốc tăng cường có thể giúp bạn có đủ axit folic.

Ăn những gì: Hãy chắc chắn tối thiểu một nửa lượng ngũ cốc bạn sử dụng mỗi ngày là ngũ cốc nguyên hạt. Nghe có vẻ như rất nhiều nhưng đừng lo lắng. Bạn có thể nhận được đủ lượng ngũ cốc cần thiết trong ngày chỉ với một bát ngũ cốc đã bổ sung các vi chất trong bữa ăn sáng, một chiếc bánh sandwich ăn trưa được làm bởi hai lát bánh mì từ lúa mì toàn phần và mì ống từ lúa mì toàn phần cho bữa ăn tối.

Để tối ưu hóa dinh dưỡng khi mang thai, thay thế gạo, ngũ cốc có đường và bánh mì trắng bằng các loại ngũ cốc nguyên hạt, gạo nâu, gạo lức hoặc gạo xát chưa kỹ, mì ống lúa mì nguyên chất và bánh mì ngũ cốc nguyên hạt. Hãy dùng lúa mạch trong súp, món hầm, món thịt hầm và salad. Hãy tìm các sản phẩm liệt kê tên ngũ cốc nguyên hạt, ví dụ như lúa mì toàn phần, ở vị trí đầu tiên trong bảng thành phần.

Ăn bao nhiêu:

Khuyến nghị khẩu phần ngũ cốc hằng ngày cho phụ nữ 25 tuổi, cao 1m62

Cân nặng trước khi mang thai

3 tháng đầu

3 tháng giữa

3 tháng cuối

Nguồn: USDA Daily Food Plan for Moms, 2013

49.9 kg

170gr

227gr

227gr

63.5 kg

200gr

255gr

255gr

Khuyến nghị khẩu phần ngũ cốc hằng ngày cho phụ nữ 25 tuổi cao 1m75

 

Cân nặng trước khi mang thai

3 tháng đầu

3 tháng giữa

3 tháng cuối

Nguồn: USDA Daily Food Plan for Moms, 2013

58.1 kg

200gr

255gr

255gr

73.5 kg

227gr

283,5gr

283,5gr

Trái cây và rau quả

Trái cây và rau quả là thành phần quan trọng của dinh dưỡng khi mang thai, vì chúng cung cấp các loại vitamin khác nhau và các khoáng chất, cũng như chất xơ để hỗ trợ tiêu hóa. Vitamin C, được tìm thấy trong nhiều loại trái cây và rau quả, giúp bạn hấp thụ sắt. Rau màu xanh đậm có vitamin A, sắt và folate – các dưỡng chất quan trọng trong thai kỳ.

Ăn và uống những gì: sử dụng ngũ cốc cùng với những lát trái cây tươi. Làm một chiếc bánh pizza chay. Và thêm rau khi nấu các món hầm.

Nếu bạn đã quá chán táo, cam, và đậu xanh thì hãy đổi sang các hoa quả khác. Hãy thử mơ, xoài, dứa, khoai lang, bí hay rau chân vịt. Hãy kết hợp đường với nhiều loại trái cây sấy khô. Nước ép trái cây cũng vậy, nhưng hãy nhớ rằng quá nhiều nước ép có thể dẫn đến tăng cân không mong muốn.

Ăn bao nhiêu:

Khuyến nghị khẩu phần trái cây và rau quả hằng ngày cho phụ nữ 25 tuổi  cao 1m62

 

Cân nặng trước khi mang thai

3 tháng đầu

3 tháng giữa

3 tháng cuối

Nguồn: USDA Daily Food Plan for Moms, 2013

49.9 kg

990gr

1100gr

1100gr

63.5 kg

1100gr

1210gr

1210gr

 Khuyến nghị khẩu phần trái cây và rau quả hằng ngày cho phụ nữ 25 tuổi cao 1m75

 

Cân nặng trước khi mang thai

3 tháng đầu

3 tháng giữa

3 tháng cuối

Nguồn: USDA Daily Food Plan for Moms, 2013

58.1 kg

1100gr

1210gr

1210gr

73.5 kg

1100gr

1320gr

1320gr

Thịt, gia cầm, cá, trứng và đậu

Những thực phẩm trong nhóm này có chứa nhiều protein, cũng như vitamin nhóm B và sắt. Protein là yếu tố quyết định sự tăng trưởng của em bé, đặc biệt trong giai đoạn 6 tháng cuối cùng.

Ăn những gì: Hãy ăn bánh mì nướng từ lúa mì toàn phần với bơ lạc cho bữa sáng. Ăn trứng ốp lết cho bữa trưa. Một chút cá hồi phi lê cho bữa tối. Thêm đậu xanh Ấn độ hoặc đậu đen cho món salad.  Ăn nhẹ với một chút hạt đậu nành.

Nếu các nguồn protein truyền thống không còn hấp dẫn đối với bạn - có khả năng trong 3 tháng đầu tiên - hãy thử các loại thực phẩm khác. Cá là một nguồn protein tuyệt vời với các axit béo omega-3, có thể thúc đẩy sự phát triển trí não của bé. Tuy nhiên hãy tránh sử dụng các loại cá khi đó là cá có hàm lượng thủy ngân cao, bao gồm cá kiếm, cá kình...

Ăn bao nhiêu:

Khuyến nghị khẩu phần thịt, gia cầm, cá, trứng và đậu hằng ngày cho phụ nữ 25 tuổi  cao 1m62

Cân nặng trước khi mang thai

3 tháng đầu

3 tháng giữa

3 tháng cuối

Nguồn: USDA Daily Food Plan for Moms, 2013

49.9 kg

156gr

185gr

185gr

140 lbs. (63.5 kg)

170gr

185gr

185gr

 Khuyến nghị khẩu phần thịt, gia cầm, cá, trứng và đậu hằng ngày cho phụ nữ 25 tuổi  cao 1m75

Cân nặng trước khi mang thai

3 tháng đầu

3 tháng giữa

3 tháng cuối

Nguồn: USDA Daily Food Plan for Moms, 2013

58.1 kg

170gr

185gr

185gr

73.5 kg

185gr

200gr

200gr

Sản phẩm từ sữa

Lượng canxi trong chế phẩm từ sữa và sữa đậu nành đã tăng cường canxi giúp hình thành xương và răng của bé. Sản phẩm từ sữa cũng có cả vitamin D và protein.

Ăn hoặc uống những gì: Ăn sữa chua cho bữa nhẹ buổi chiều. Ăn ngũ cốc ăn liền với sữa. Uống sữa tách béo cho bữa tối. Thêm bơ ít chất béo vào món salad.

Nếu bạn gặp khó khăn khi tiêu hóa các sản phẩm sữa. Hãy thử nước cam giàu canxi hoặc cá mòi. Hãy thử sử dụng những sản phẩm đã giảm lactose hoặc sản phẩm không có lactose. Sử dụng những sản phẩm enzyme chống không dung nạp lactose có thể mua mà không cần đơn của bác sĩ khi bạn ăn hoặc uống các sản phẩm từ sữa.

Ăn hoặc uống bao nhiêu: Uống 3 cốc sữa mỗi ngày, bất kể chiều cao, cân nặng hoặc mức độ hoạt động thể lực của bạn như thế nào và trong bất kì giai đoạn nào của thai kì.

Nước

Nước đóng vai trò như người vận chuyển chất dinh dưỡng từ thức ăn đến cơ thể bạn. Nước cũng sẽ giúp phòng ngừa táo bón, bệnh trĩ, phù và viêm bàng quang hay nhiễm trùng đường tiết niệu. Trong quá trình mang thai, nếu bạn uống quá ít nước sẽ dễ dấn đến sinh non hay chuyển dạ sớm.

Uống bao nhiêu: Viện Dược phẩm Hoa Kỳ khuyến nghị uống 10 cốc (2,4 lít) nước mỗi ngày trong thai kì.

Nước lọc, nước hoa quả, cà phê, trà hay nước ngọt đều là nguồn cung cấp nước. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng một số đồ uống nhiều đường mà uống quá nhiều sẽ khiến bạn tăng cân. Vì cà phê có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của em bé nên bạn nên giới hạn lượng caffein tiêu thụ không quá 200mg một ngày.

Chất béo, dầu và đồ ngọt

Đối với chất béo và đồ ngọt thì không có nhu cầu tối thiểu. Hãy chọn những thực phẩm chứa chất béo có lợi như các loại hạt hoặc trái bơ. Ăn salad cùng dầu và dấm. Bạn có thể thi thoảng cho phép bản thân ăn bất kì thứ gì mình thích miễn là bạn có đủ những dưỡng chất cần thiết và cân nặng tăng đúng theo tiêu chuẩn đề ra. Để tránh ăn quá nhiều, hãy kiểm soát khẩu phần thức ăn đối với thực phẩm giàu chất béo và đường.

Các thực phẩm chức năng

Ngay cả đối với phụ nữ ăn uống rất lành mạnh hàng ngày vẫn có thể bị thiếu những dưỡng chất quan trọng. Những viên vitamin dành cho bà mẹ trước sinh uống hàng ngày có thể bổ sung đầy đủ - thời điểm lý tưởng để bắt đầu uống là khoảng 3 tháng trước khi mang thai. Nhân viên y tế sẽ có thể đề nghị những thực phẩm chức năng đặc biệt nếu bạn là người theo chế độ ăn chay, vừa phẫu thuật béo phì hoặc đang mắc các bệnh mạn tính như đái tháo đường. Luôn hỏi ý kiến bác sỹ hoặc nhân viên y tế bạn khi muốn sử dụng những loại vitamin hoặc thực phẩm chức năng mới.

Sinh đôi hay mang đa thai

Nếu bạn sinh đôi hoặc mang đa thai, bạn sẽ cần một lượng chất dinh dưỡng và năng lượng nhiều hơn những bà mẹ sinh một con. Hãy hỏi ý kiến bác sỹ về số lượng bạn cần ăn thêm.

Và bạn cần nhớ, hãy hỏi ý kiến bác sỹ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi bổ sung bất kỳ vitamin, thực phẩm chức năng hay một loại thuốc "bổ" nào đó khi bạn đang mang thai.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Cân nặng hợp lý trước, trong và sau thai kì

Bình luận
Tin mới
  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

  • 30/11/2025

    Mối liên hệ giữa thời tiết và tâm trạng: Làm sao để luôn lạc quan?

    Khi trời mưa hoặc trở lạnh, bạn có thể cảm thấy tâm trạng mình đi xuống, thiếu năng lượng và lười biếng hơn. Điều này không phải ngẫu nhiên, mà là dấu hiệu cho thấy thời tiết có ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Bài viết này sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa thời tiết và cảm xúc, giải thích tại sao những thay đổi theo mùa có thể gây ra trầm cảm theo mùa, đồng thời giới thiệu các biện pháp tự nhiên để giúp bạn duy trì tinh thần lạc quan ngay cả trong những ngày u ám.

  • 29/11/2025

    7 loại đồ uống giúp ngừa đau họng - bệnh thường gặp ở giáo viên

    Giống như ca sĩ hay diễn giả, giáo viên thường xuyên phải đối mặt với nguy cơ đau họng do phải nói liên tục trong nhiều giờ. Tham khảo một số đồ uống đơn giản giúp các thầy cô phòng ngừa và làm dịu cơn đau họng một cách hiệu quả.

  • 29/11/2025

    Bảo vệ da và tóc khỏi hanh khô mùa giao mùa

    Mùa thu đến mang theo không khí se lạnh, giảm độ ẩm, khiến da và tóc dễ rơi vào tình trạng khô ráp, nứt nẻ và thiếu sức sống.Thay đổi thời tiết không chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoài mà còn tác động đến sức khỏe của làn da và mái tóc. Điều chỉnh quy trình chăm sóc da và bảo vệ tóc trước tình trạng tóc khô xơ khi giao mùa là cần thiết để duy trì vẻ đẹp tự nhiên. Bài viết này sẽ cung cấp những phương pháp khoa học giúp bạn bảo vệ da và tóc hiệu quả trong mùa giao mùa.

  • 28/11/2025

    Chế độ ăn cho trẻ nhiễm HIV theo từng giai đoạn bệnh cần chú ý gì?

    Nhờ hiệu quả của thuốc kháng virus (ARV), ngày càng nhiều trẻ nhiễm HIV có thể phát triển, học tập và sinh hoạt bình thường như những trẻ khác. Tuy nhiên, dinh dưỡng vẫn là nền tảng của chăm sóc điều trị, giúp duy trì cân nặng, tăng sức đề kháng, giảm biến chứng và hạn chế tác dụng phụ của thuốc.

  • 28/11/2025

    Lõm ngực bẩm sinh ở trẻ có nguy hiểm không?

    Lõm ngực bẩm sinh xảy ra khi xương ức phát triển bất thường tạo ra vết lõm trên thành ngực của bạn và có thể gây ra các vấn đề về thể chất cũng như cảm xúc cho trẻ. Cùng tìm hiểu về bệnh lý lõm ngực bẩm sinh ở trẻ qua bài viết sau đây!

Xem thêm