Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cân nặng hợp lý trước, trong và sau thai kì

Trong khi mang thai, tăng cân hợp lý đóng một vai trò rất quan trọng để sinh ra một em bé khỏe mạnh.

Bạn tự hỏi khi mang thai mình nên duy trì cân nặng thế nào và giới hạn cân nặng hợp lý tăng lên là bao nhiêu? Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu vấn đề này nhé!

Tôi nên tăng bao nhiêu cân trong suốt thai ?

Điều này phụ thuộc vào trọng lượng và mức độ hài hòa giữa trọng lượng và chiều cao của bạn từ trước khi mang thai. Tương quan giữa chiều cao và cân nặng được biểu thị qua chỉ số khối cơ thể, hay BMI.

Bạn có thể tự tính BMI cho mình theo công thức sau:

BMI = (Trọng lượng cơ thể) / (chiều cao x chiều cao).

Trong đó:

          + Trọng lượng cơ thể tính bằng kg

          + chiều cao tính bằng m 

Hoặc bạn có thể tính BMI tại đây.

Sau đây là những khuyến cáo mới nhất về việc tăng cân khi mang thai của Viện Y học Hoa Kỳ (IOM):

Với một người phụ nữ có:

  1. Cân nặng bình thường (BMI từ 18,5 đến 24,9): nếu trước khi mang thai  BMI của bạn nằm trong khoảng này, thì khi mang thai bạn nên tăng từ 11,5 đến 16 kg, trong đó 3 tháng đầu tăng 0,5 đến 2,5kg, thời gian còn lại mỗi tuần tăng khoảng 0,5kg là tối ưu cho thai nhi
  2. Nhẹ cân (BMI < 18,5): trong tường hợp này bạn nên tăng 13 đến 18kg.
  3. Thừa cân (BMI từ 25 đến 29,9): bạn nên tăng 7 đến 11,5kg.
  4. Béo phì (BMI > 30): trong trường hợp này bạn chỉ nên tăng 5 đến 9 kg mà thôi.
  5. Mang song thai: nếu mang song thai bạn nên tăng từ 17 đến 24,5kg trong điều kiện trước mang thai cân nặng bạn đạt chuẩn, 14 đến 23kg nếu bạn thừa cân và 11,5 đến 19kg nếu bạn béo phì.

Làm cách nào tôi giữ được mức tăng cân lí tưởng trong lúc mang thai?

Hãy ăn uống đầy đủ dinh dưỡng khi mang thai và xin ý kiến bác sỹ để thiết lập chương trình vận động phù hợp nhất với bạn. Ăn cho 2 người không có nghĩa là bạn ăn nhiều gấp 2 lần. Trên thực tế, bạn không cần bổ sung thêm năng lượng quá nhiều vào 3 tháng đầu thai kì.

Theo viện IOM, 340 calories là lượng năng lượng bạn cần bổ sung thêm mỗi ngày khi bạn mang thai 3 tháng giữa và tới 3 tháng cuối là 450 calories.

 
Điều gì sẽ xảy ra tăng trưởng cân nặng không đạt chuẩn theo khuyến nghị?

Mẹ tăng quá nhiều cân trong thai kì có thể sinh ra con to hơn bình thường, điều này có thể gây ra nhiều biến chứng cho cả mẹ và con. Ví dụ, nghiên cứu chỉ ra rằng phụ nữ tăng quá nhiều cân khi mang thai có nguy cơ cao phải cắt bỏ tử cung sau sinh hoặc sinh non so với nhóm tăng cân hợp lý. Các bà mẹ cũng có khuynh hướng thừa cân sau sinh và thừa cân trong những lần sinh sau.

Những phụ nữ thừa cân, béo phì từ trước khi mang thai (BMI > 25) thì còn phải đối mặt với nhiều nguy cơ hơn nữa khi mang thai. Tiền sản giật và tiểu đường thai kì là những nguy cơ họ có thể gặp phải.

Hơn nữa, người thừa cân, béo phì thường gặp vấn đề trong việc cho con bú. Các chuyên gia cho rằng nguyên nhân bao gồm tiết ít sữa và gặp khó khăn trong việc đặt trẻ ở vị trí thuận lợi khi cho con bú..

Thêm vào đó, khi bà mẹ thừa cân trong thai kì thì trẻ sinh ra cũng có nhiều nguy cơ bị thừa cân hoặc béo phì.

Mặt khác, mẹ nhẹ cân hoặc không tăng đủ cân trong khi mang thai thì có nguy cơ cao sinh non hoặc sinh ra trẻ nhẹ cân (dưới 2,5kg). Trẻ sinh non thường gặp nhiều vấn đề về sức khỏe, thậm chí tử vong nếu sinh được quá sớm.

Có phải đa số phụ nữ mang thai đều tăng cân đúng chuẩn không?

Các số liệu cho thấy ít nhất một nửa phụ nữ mang thai không đảm bảo được khối lượng cân nặng theo khuyến nghị mà tăng cân quá ít hoặc nhiều hơn. Đa phần phụ nữ nhẹ cân tăng cân hợp lí hơn, những phụ nữ có cân nặng bình thường thường tăng cân nhiều hơn khuyến nghị và các bà mẹ béo phì thì thường tăng cân quá nhiều.

Khuyến cáo cũng đề nghị người chăm sóc hay những phụ nữ có thai nên tham khảo ý kiến của bác sỹ và chuyên gia dinh dưỡng về chế độ dinh dưỡng và luyện tập hiệu quả trong thai kì nhằm duy trì mức cân nặng tiêu chuẩn.

Đối mặt với việc cơ thể "phát tướng" khi mang thai thế nào?

Nếu trong quá khứ bạn gặp vấn đề với việc kiểm soát cân nặng, hoặc ngược lại bạn chưa bao giờ phải lo lắng về cân nặng của mình, thì bạn sẽ mất khá nhiều thời gian để có thể chấp nhận việc tăng cân. Cảm thấy lo lắng là điều hoàn toàn bình thường khi bạn tăng cân. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng, tăng cân là rất quan trọng để duy trì một thai kì khỏe mạnh và những cân thừa đó sẽ dần giảm đi sau khi bạn sinh con.

Làm thế nào để giảm cân được sau khi sinh

Phần lớn cân nặng mà bạn tăng sẽ biến mất khá sớm sau khi bạn sinh. Mẹ có mức tăng trưởng cân nặng hợp lí thường giảm nửa số cân đã tăng trong thai kỳ trong 6 tuần đầu sau sinh. Đứa trẻ chiếm khoảng 3,5kg, nước ối, nhau thai, các dịch cơ thể và lượng máu mất đi khi sinh đóng góp khoảng 4 đến 6 kg nữa.

Cân nặng của bạn tăng từ từ trong suốt chín tháng mang thai, và vì thế cũng sẽ cần từng ấy thời gian để giảm dần, nên đừng lo lắng nếu vẫn thấy mình vẫn béo sau 6 tuần đầu sau sinh. Một chế độ ăn đầy đủ nhóm thực phẩm kết hợp với chế độ luyện tập hợp lí là cách tốt nhất kiểm soát cân nặng, và giảm cân.

Dừng vội giảm khấu phần ăn chỉ để giảm cân. Là mẹ của một đứa trẻ sơ sinh cần rất nhiều năng lượng, ban sẽ phải cung cấp mọi dinh dưỡng cho con. Nếu bạn có đủ kiên nhẫn và tin tưởng cơ thể mình, bạn sẽ phải ngạc nhiên trước số cân mà bạn giảm được một cách tự nhiên, đặc biệt khi bạn đang trong thời kì cho con bú.

Nếu bạn vẫn đang khó khăn trong việc giảm cân, hãy xin ý kiến các chuyên gia dinh dưỡng hoặc huấn luyện viên chuyên nghiệp để tìm ra biện pháp giảm cân mà vẫn đảm bảo được sức khỏe nhé.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Hướng dẫn chế độ dinh dưỡng cho bà bầu theo từng tháng
Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Babycenter
Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

Xem thêm