Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cân nặng hợp lý trước, trong và sau thai kì

Trong khi mang thai, tăng cân hợp lý đóng một vai trò rất quan trọng để sinh ra một em bé khỏe mạnh.

Bạn tự hỏi khi mang thai mình nên duy trì cân nặng thế nào và giới hạn cân nặng hợp lý tăng lên là bao nhiêu? Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu vấn đề này nhé!

Tôi nên tăng bao nhiêu cân trong suốt thai ?

Điều này phụ thuộc vào trọng lượng và mức độ hài hòa giữa trọng lượng và chiều cao của bạn từ trước khi mang thai. Tương quan giữa chiều cao và cân nặng được biểu thị qua chỉ số khối cơ thể, hay BMI.

Bạn có thể tự tính BMI cho mình theo công thức sau:

BMI = (Trọng lượng cơ thể) / (chiều cao x chiều cao).

Trong đó:

          + Trọng lượng cơ thể tính bằng kg

          + chiều cao tính bằng m 

Hoặc bạn có thể tính BMI tại đây.

Sau đây là những khuyến cáo mới nhất về việc tăng cân khi mang thai của Viện Y học Hoa Kỳ (IOM):

Với một người phụ nữ có:

  1. Cân nặng bình thường (BMI từ 18,5 đến 24,9): nếu trước khi mang thai  BMI của bạn nằm trong khoảng này, thì khi mang thai bạn nên tăng từ 11,5 đến 16 kg, trong đó 3 tháng đầu tăng 0,5 đến 2,5kg, thời gian còn lại mỗi tuần tăng khoảng 0,5kg là tối ưu cho thai nhi
  2. Nhẹ cân (BMI < 18,5): trong tường hợp này bạn nên tăng 13 đến 18kg.
  3. Thừa cân (BMI từ 25 đến 29,9): bạn nên tăng 7 đến 11,5kg.
  4. Béo phì (BMI > 30): trong trường hợp này bạn chỉ nên tăng 5 đến 9 kg mà thôi.
  5. Mang song thai: nếu mang song thai bạn nên tăng từ 17 đến 24,5kg trong điều kiện trước mang thai cân nặng bạn đạt chuẩn, 14 đến 23kg nếu bạn thừa cân và 11,5 đến 19kg nếu bạn béo phì.

Làm cách nào tôi giữ được mức tăng cân lí tưởng trong lúc mang thai?

Hãy ăn uống đầy đủ dinh dưỡng khi mang thai và xin ý kiến bác sỹ để thiết lập chương trình vận động phù hợp nhất với bạn. Ăn cho 2 người không có nghĩa là bạn ăn nhiều gấp 2 lần. Trên thực tế, bạn không cần bổ sung thêm năng lượng quá nhiều vào 3 tháng đầu thai kì.

Theo viện IOM, 340 calories là lượng năng lượng bạn cần bổ sung thêm mỗi ngày khi bạn mang thai 3 tháng giữa và tới 3 tháng cuối là 450 calories.

 
Điều gì sẽ xảy ra tăng trưởng cân nặng không đạt chuẩn theo khuyến nghị?

Mẹ tăng quá nhiều cân trong thai kì có thể sinh ra con to hơn bình thường, điều này có thể gây ra nhiều biến chứng cho cả mẹ và con. Ví dụ, nghiên cứu chỉ ra rằng phụ nữ tăng quá nhiều cân khi mang thai có nguy cơ cao phải cắt bỏ tử cung sau sinh hoặc sinh non so với nhóm tăng cân hợp lý. Các bà mẹ cũng có khuynh hướng thừa cân sau sinh và thừa cân trong những lần sinh sau.

Những phụ nữ thừa cân, béo phì từ trước khi mang thai (BMI > 25) thì còn phải đối mặt với nhiều nguy cơ hơn nữa khi mang thai. Tiền sản giật và tiểu đường thai kì là những nguy cơ họ có thể gặp phải.

Hơn nữa, người thừa cân, béo phì thường gặp vấn đề trong việc cho con bú. Các chuyên gia cho rằng nguyên nhân bao gồm tiết ít sữa và gặp khó khăn trong việc đặt trẻ ở vị trí thuận lợi khi cho con bú..

Thêm vào đó, khi bà mẹ thừa cân trong thai kì thì trẻ sinh ra cũng có nhiều nguy cơ bị thừa cân hoặc béo phì.

Mặt khác, mẹ nhẹ cân hoặc không tăng đủ cân trong khi mang thai thì có nguy cơ cao sinh non hoặc sinh ra trẻ nhẹ cân (dưới 2,5kg). Trẻ sinh non thường gặp nhiều vấn đề về sức khỏe, thậm chí tử vong nếu sinh được quá sớm.

Có phải đa số phụ nữ mang thai đều tăng cân đúng chuẩn không?

Các số liệu cho thấy ít nhất một nửa phụ nữ mang thai không đảm bảo được khối lượng cân nặng theo khuyến nghị mà tăng cân quá ít hoặc nhiều hơn. Đa phần phụ nữ nhẹ cân tăng cân hợp lí hơn, những phụ nữ có cân nặng bình thường thường tăng cân nhiều hơn khuyến nghị và các bà mẹ béo phì thì thường tăng cân quá nhiều.

Khuyến cáo cũng đề nghị người chăm sóc hay những phụ nữ có thai nên tham khảo ý kiến của bác sỹ và chuyên gia dinh dưỡng về chế độ dinh dưỡng và luyện tập hiệu quả trong thai kì nhằm duy trì mức cân nặng tiêu chuẩn.

Đối mặt với việc cơ thể "phát tướng" khi mang thai thế nào?

Nếu trong quá khứ bạn gặp vấn đề với việc kiểm soát cân nặng, hoặc ngược lại bạn chưa bao giờ phải lo lắng về cân nặng của mình, thì bạn sẽ mất khá nhiều thời gian để có thể chấp nhận việc tăng cân. Cảm thấy lo lắng là điều hoàn toàn bình thường khi bạn tăng cân. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng, tăng cân là rất quan trọng để duy trì một thai kì khỏe mạnh và những cân thừa đó sẽ dần giảm đi sau khi bạn sinh con.

Làm thế nào để giảm cân được sau khi sinh

Phần lớn cân nặng mà bạn tăng sẽ biến mất khá sớm sau khi bạn sinh. Mẹ có mức tăng trưởng cân nặng hợp lí thường giảm nửa số cân đã tăng trong thai kỳ trong 6 tuần đầu sau sinh. Đứa trẻ chiếm khoảng 3,5kg, nước ối, nhau thai, các dịch cơ thể và lượng máu mất đi khi sinh đóng góp khoảng 4 đến 6 kg nữa.

Cân nặng của bạn tăng từ từ trong suốt chín tháng mang thai, và vì thế cũng sẽ cần từng ấy thời gian để giảm dần, nên đừng lo lắng nếu vẫn thấy mình vẫn béo sau 6 tuần đầu sau sinh. Một chế độ ăn đầy đủ nhóm thực phẩm kết hợp với chế độ luyện tập hợp lí là cách tốt nhất kiểm soát cân nặng, và giảm cân.

Dừng vội giảm khấu phần ăn chỉ để giảm cân. Là mẹ của một đứa trẻ sơ sinh cần rất nhiều năng lượng, ban sẽ phải cung cấp mọi dinh dưỡng cho con. Nếu bạn có đủ kiên nhẫn và tin tưởng cơ thể mình, bạn sẽ phải ngạc nhiên trước số cân mà bạn giảm được một cách tự nhiên, đặc biệt khi bạn đang trong thời kì cho con bú.

Nếu bạn vẫn đang khó khăn trong việc giảm cân, hãy xin ý kiến các chuyên gia dinh dưỡng hoặc huấn luyện viên chuyên nghiệp để tìm ra biện pháp giảm cân mà vẫn đảm bảo được sức khỏe nhé.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Hướng dẫn chế độ dinh dưỡng cho bà bầu theo từng tháng
Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Babycenter
Bình luận
Tin mới
  • 13/11/2025

    Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?

  • 13/11/2025

    Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0

    Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.

  • 12/11/2025

    Nhận biết dấu hiệu sớm và cách bảo vệ trái tim khỏe mạnh

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 30% các trường hợp tử vong liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ngày càng phổ biến ở giới trẻ do lối sống thiếu lành mạnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.

  • 12/11/2025

    Thời điểm ăn sáng tốt nhất để giảm cân

    Ăn sáng sớm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Vậy thời điểm ăn sáng có tác động quan trọng đối với quá trình giảm cân không?

  • 12/11/2025

    Tại sao nách bạn lại đau?

    Buổi sáng ngủ, dậy tự nhiên thấy nách bị đau, là một dấu hiệu cảnh báo rằng có điều gì đó không ổn. Nguyên nhân cũng có thể đơn giản là do bị căng cơ, chỉ cần chườm đá và nghỉ ngơi là sẽ hết đau, cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng hoặc nặng hơn như một số bệnh ung thư.

  • 11/11/2025

    Workshop Dinh dưỡng: Ăn dặm khoa học, bé khỏe mẹ nhàn

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con ăn ngoan, lớn khỏe. Nhưng hành trình ăn dặm của trẻ lại chưa bao giờ “dễ như hướng dẫn trên mạng”. Bé biếng ăn, mẹ lo lắng; bé tăng cân chậm, cả nhà sốt ruột. Vậy đâu là cách ăn dặm đúng – đủ – khoa học để con thật sự phát triển khỏe mạnh?

  • 11/11/2025

    7 loại thực phẩm tốt nhất cho làn da sáng mịn

    7 thực phẩm tốt nhất cho làn da dưới đây là những loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng hỗ trợ sản xuất collagen và sức khỏe làn da.

  • 11/11/2025

    Các biện pháp phòng ngừa bệnh lây truyền qua đường tình dục

    Bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) là bệnh lý phổ biến ảnh hưởng đến sức khỏe toàn cầu, với hơn 1 triệu ca mắc mới mỗi ngày theo thống kê của WHO. Các bệnh như chlamydia, lậu, giang mai, và HPV không chỉ gây tổn hại sức khỏe thể chất mà còn ảnh hưởng tâm lý và quan hệ xã hội. Do đó, phòng ngừa bệnh jlây truyền qua đường tình dục là cần thiết để bảo vệ bản thân và cộng đồng. Bài viết này sẽ tập trung vào các biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhằm duy trì một lối sống lành mạnh và an toàn.

Xem thêm