Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dùng sản phẩm giảm cân: Cảnh giác các thành phần “ẩn” gây hại

Nhiều sản phẩm giảm cân quảng cáo có nguồn gốc thiên nhiên đã được Cơ quan Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Mỹ (FDA) phát hiện có chứa các thành phần tân dược ẩn, không được công bố, có thể gây hại cho người dùng. Vậy các thành phần ẩn thường có trong các sản phẩm này là gì, chúng nguy hại ra sao?

Dùng sản phẩm giảm cân: Cảnh giác các thành phần “ẩn” gây hại

Sibutramine  tạo cảm giác no

Sibutramine là một thành phần được FDA phát hiện có mặt trong nhiều sản phẩm được sản xuất dưới dạng thực phẩm bổ sung để giảm cân. Đây là hoạt chất có tác động đến hệ thần kinh trung ương, làm tăng lượng sérotonine và noradrénaline trong não, từ đó tạo cảm giác no và chán ăn.

Sibutramine được FDA cấp phép từ tháng 11/1997, được dùng theo đơn bác sĩ, cùng với chế độ ăn kiêng và tập thể dục, đã được áp dụng để điều trị béo phì. Thế nhưng, tháng 11/2009, kết quả một nghiên cứu đã chỉ ra có sự gia tăng nguy cơ của các biến cố tim mạch đối với bệnh nhân có tiền sử về bệnh này khi sử dụng thuốc chứa sibutramine liên tục trong thời gian dài. Và vì lý do an toàn nên tháng 10/2010, sibutramine đã bị loại bỏ khỏi thị trường.

Tuy nhiên, nhiều phân tích trong phòng thí nghiệm của FDA thời gian qua cho thấy nhiều sản phẩm giảm cân có chứa sibutramine mà không được công bố trong thành phần. Điều này đặt ra mối đe dọa nguy hiểm cho người tiêu dùng vì sibutramine được biết là làm tăng đáng kể huyết áp và/hoặc nhịp tim ở một số bệnh nhân và có thể gây nguy hiểm cho người có tiền sử bệnh động mạch vành, suy tim sung huyết, loạn nhịp tim hoặc đột quỵ. Sản phẩm này cũng có thể tương tác, gây nguy hiểm tính mạng với các loại thuốc khác mà người tiêu dùng có thể đang dùng để điều trị bệnh.

Cảnh giác với thành phần ẩn gây hại trong sản phẩm giảm cân.

Cảnh giác với thành phần ẩn gây hại trong sản phẩm giảm cân.

Thuốc an thần, giải lo âu diazepam

Diazepam là thuốc theo đơn được FDA chấp thuận sử dụng để quản lý các rối loạn lo âu và giảm nhẹ các triệu chứng lo lắng. Ngoài ra, diazepam còn có tác dụng giãn cơ, chống co giật. Thuốc được dùng trong thời gian ngắn để điều trị trạng thái lo âu, căng thẳng, dùng làm thuốc an thần, tiền mê, chống co cơ và xử trí các triệu chứng khi cai rượu.

Các tác dụng phụ liên quan đến việc sử dụng diazepam bao gồm chóng mặt, lú lẫn, yếu cơ và hạ huyết áp. Ngoài ra, có sự gia tăng nguy cơ khuyết tật và các bất thường phát triển khác có liên quan đến việc sử dụng diazepam ở phụ nữ mang thai (do diazepam qua nhau thai và vào thai nhi. Sau thời gian điều trị dài, diazepam có thể gây hạ huyết áp thai nhi ảnh hưởng đến chức năng hô hấp và gây hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh. Một số ít trường hợp thấy có triệu chứng cai thuốc rõ ràng ở trẻ mới sinh. Một số nghiên cứu trên súc vật cho thấy diazepam gây sứt môi, khuyết tật ở hệ thần kinh trung ương và rối loạn ứng xử). Các triệu chứng cai nghiện bao gồm run, đau bụng và đau cơ, nôn mửa, toát mồ hôi, nhức đầu, đau cơ, lo âu, căng thẳng, bồn chồn, lú lẫn và khó chịu, đã xảy ra khi bệnh nhân đột ngột ngừng sử dụng diazepam. Thậm chí, triệu chứng cai thuốc này cũng có thể xảy ra với người bệnh dùng liều điều trị thông thường và trong thời gian ngắn, có thể có di chứng về tâm thần kinh bao gồm cả trầm cảm.

Thuốc nhuận tràng bisacodyl

Bisacodyl là thành phần hoạt chất trong dulcolax - một sản phẩm nhuận tràng không kê đơn (OTC) được sử dụng để giảm tạm thời tình trạng táo bón. Bất lợi thường gặp của thuốc là đau bụng, buồn nôn.Tuy nhiên, cần chú ý tương tác bất lợi của bisacodyl với các thuốc điều trị khác. Cụ thể:

Với thuốc lợi tiểu giữ kali hoặc các chất bổ sung kali, nếu dùng bisacodyl lâu dài hoặc quá liều có thể làm giảm nồng độ kali huyết thanh do làm mất kali quá nhiều qua đường ruột; thuốc nhuận tràng có thể ảnh hưởng đến tác dụng giữ kali của các thuốc lợi tiểu nói trên.

Dùng phối hợp các thuốc kháng acid, các thuốc đối kháng thụ thể H2 như cimetidin, famotidin, nizatidin, và ranitidin hoặc sữa với bisacodyl trong vòng 1 giờ sẽ làm cho dạ dày và tá tràng bị kích ứng do thuốc bị tan quá nhanh.

Vì thế, nếu người bệnh đang dùng các thuốc điều trị này mà dùng sản phẩm giảm cân có chứa bisacodyl (không được công bố) sẽ gây nguy hiểm cho bản thân mà không hề biết.

Thuốc trị trầm cảmfluoxetine

Fluoxetine là chất ức chế tái hấp thu serotonin chọn lọc (SSRIs) được sử dụng để điều trị trầm cảm, hội chứng hoảng sợ, chứng ăn vô độ, rối loạn xung lực cưỡng bức - ám ảnh. Việc sử dụng SSRI có liên quan đến các tác dụng phụ nghiêm trọng bao gồm suy nghĩ tự tử, chảy máu bất thường và co giật. Ở những bệnh nhân dùng các loại thuốc khác trong điều trị, phổ biến như aspirin, ibuprofen hoặc thuốc trầm cảm, lo âu, bệnh lưỡng cực, cục máu đông, hóa trị, bệnh tim và rối loạn tâm thần…, loạn nhịp thất hoặc đột tử có thể xảy ra. Thuốc có thể gây buồn ngủ, giảm khả năng suy xét, phán đoán, suy nghĩ hoặc khả năng vận động nên phải thận trọng khi lái xe, vận hành máy hoặc những công việc cần tỉnh táo. Các tình trạng như liệt dương, không có khả năng xuất tinh, giảm tình dục và nhiều bất lợi khác trên da, thần kinh, tâm thần... cũng rất thường gặp khi dùng fluoxetine.

FDA cho biết, phân tích trong phòng thí nghiệm, cơ quan này xác nhận sản phẩm bổ sung giảm cân Paya có chứa sibutramine; viên nang Asia Slim có chứa sibutramine, diazepam và bisacodyl; viên nang giảm béo Adipessum chứa fluoxetine. Những chất này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho người dùng. Hiện cơ quan này không thể kiểm tra và xác định được tất cả các sản phẩm được bán dưới dạng chất bổ sung chế độ ăn uống có thành phần ẩn gây hại nên người tiêu dùng cần thận trọng trước khi mua và sử dụng các sản phẩm với mục đích giảm cân này.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nguy cơ cho tim mạch khi dùng thuốc giảm cân

DS. Nguyễn Thu Giang - Theo Sức khỏe & Đời sống/FDA
Bình luận
Tin mới
  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

  • 15/05/2025

    5 lợi ích sức khỏe của quả lê và những kiêng kỵ khi ăn lê

    Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

  • 15/05/2025

    Bệnh lý mùa hè thường gặp

    Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Xem thêm