Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Các giai đoạn của bệnh ung thư là gì?

Bài viết này sẽ xem xét ý nghĩa của các giai đoạn ung thư, sự khác biệt giữa các giai đoạn, cũng như đánh giá tiến triển của ung thư sau chẩn đoán điều trị.

Các giai đoạn ung thư được đánh giá qua kích thước của khối u và mức độ di căn sang các khu vực khác của cơ thể. Giai đoạn ung thư có thể khác nhau giữa các loại ung thư và các bác sỹ có rất nhiều chỉ số chuyên biệt để đo lường, mô tả cũng như điều trị ung thư. 

Giai đoạn ung thư có thể cho thấy điều gì?

Các bác sĩ sử dụng các giai đoạn ung thư để mô tả về kích thước và chẩn đoán liệu nó có lan rộng hay không. Theo Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, giai đoạn ung thư có thể giúp bác sĩ:

  •  Lên kế hoạch điều trị tốt nhất cho người bệnh
  •  Nhận biết mức độ nghiêm trọng và khả năng sống sót của người bệnh ung thư
  •  Giúp tìm các thử nghiệm lâm sàng có thể giúp điều trị

Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ xây dựng chi tiết về tầm quan trọng của giai đoạn điều trị. Giai đoạn đầu của bệnh ung thư có thể đáp ứng tốt với xạ trị hoặc phẫu thuật, trong khi giai đoạn sau của bệnh ung thư có thể đáp ứng tốt hơn với hóa trị.

Giai đoạn ung thư

Các bác sĩ chẩn đoán theo 5 giai đoạn khác nhau với hầu hết các bệnh ung thư. Khi số lượng tế bào ung thư tăng lên, mức độ nghiêm trọng của bệnh cũng tăng lên và tỷ lệ sống sót giảm xuống. Khi bác sĩ đã chẩn đoán ung thư, một số phương pháp được áp dụng để phân loại ung thư.

Sử dụng giai đoạn ung thư khi chẩn đoán là điểm khởi đầu để hiểu nó sẽ đáp ứng với điều trị như thế nào, cũng như tỷ lệ sống sót chung. Các bác sĩ cũng có thể mô tả bệnh ung thư bằng một trong các thuật ngữ sau:

  •  Tại chỗ, nếu có tế bào bất thường nhưng không lan rộng
  •  Cục bộ, nếu có ung thư nhưng chỉ ở nơi nó xuất hiện lần đầu
  •  Khu vực, nếu ung thư đã lan đến các mô, cơ quan hoặc hạch bạch huyết lân cận
  •  Xa, nếu ung thư đã lan đến các bộ phận xa của cơ thể
  •  Không rõ, nếu bác sĩ không có đủ thông tin để phân loại đầy đủ bệnh ung thư

Ngoài ra, không phải tất cả các bệnh ung thư đều có giai đoạn. Ví dụ, các bác sĩ không phân loại bệnh bạch cầu vì đây là bệnh ung thư máu. Một số bệnh ung thư, chẳng hạn như ung thư não, cũng có hệ thống chẩn đoán riêng.

Đọc thêm bài viết: Trà sữa có thể gây ung thư?

Giai đoạn 0

Ung thư giai đoạn 0 đề cập đến khi bác sĩ tìm thấy mô bất thường chưa lan sang các vùng khác của cơ thể. Theo Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, các bác sĩ thường gọi giai đoạn này là ung thư biểu mô tại chỗ. Việc chẩn đoán ung thư giai đoạn 0 sẽ khác nhau tùy thuộc vào vị trí và cách bác sĩ phát hiện ra nó. Tại thời điểm này, các tế bào bất thường không thực sự là ung thư, nhưng chúng có thể trở thành ung thư nếu không được điều trị.

Điều trị: Điều trị sẽ khác nhau, nhưng bác sĩ thường yêu cầu loại bỏ các tế bào và mô xung quanh. Nhiều phương pháp điều trị nhắm mục tiêu có thể không cần thiết.

Quan điểm: Khả năng sống sót của bệnh ung thư giai đoạn 0 cao nhưng sẽ khác nhau giữa các bệnh ung thư. Ví dụ, ung thư vú giai đoạn 0 có tỷ lệ sống sót 99% sau 5 năm.

Giai đoạn 1

Giai đoạn 1 là giai đoạn đầu của bệnh ung thư. Khối u thường nhỏ và chưa lan đến các mô hoặc hạch bạch huyết lân cận.

Điều trị: Điều trị ung thư giai đoạn 1 thường bao gồm phẫu thuật cắt bỏ hoặc xạ trị để loại bỏ các tế bào ung thư. Phương pháp điều trị chính xác sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại ung thư mà một người mắc phải.

Quan điểm: Ung thư giai đoạn 1 là giai đoạn đầu của bệnh ung thư và thường có tỷ lệ sống sót cao hơn so với các giai đoạn ung thư tiến triển hơn.

Giai đoạn 2

Ung thư giai đoạn 2 chỉ ra rằng khối u lớn hơn một chút và đã phát triển thành mô lân cận. Chẩn đoán sẽ khác nhau dựa trên loại ung thư mắc phải. Ung thư vẫn còn khu trú, nhưng nó có thể đã lan đến các mô hoặc hạch bạch huyết lân cận.

Điều trị: Phương pháp điều trị có thể thay đổi tùy theo loại ung thư, cũng như các yếu tố liên quan khác, chẳng hạn như tuổi tác và sức khỏe tổng thể của họ. Điều trị có thể bao gồm xạ trị hoặc phẫu thuật để loại bỏ khối u.

Quan điểm: Triển vọng chính xác đối với một người mắc bệnh ung thư giai đoạn 2 sẽ thay đổi tùy theo độ tuổi, sức khỏe tổng thể và loại ung thư mà họ mắc phải. Ung thư giai đoạn 2 thường có thể điều trị được và có tỷ lệ sống sót cao.

Giai đoạn 3

Ở ung thư giai đoạn 3, khối u vẫn còn khu trú, nhưng nó thường lớn hơn giai đoạn 1 hoặc 2 và đã xâm lấn mô lân cận. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến các hạch bạch huyết lân cận. Các tiêu chí chẩn đoán khác nhau tùy thuộc vào loại ung thư mắc phải.

Điều trị: Điều trị cần tích cực hơn so với giai đoạn 1 hoặc 2. Các phương pháp điều trị cũng sẽ khác nhau tùy theo vị trí của ung thư.

Quan điểm: Giai đoạn này thường có tỷ lệ sống sót thấp hơn giai đoạn 1 hoặc 2. Sức khỏe tổng thể, tuổi tác và các yếu tố khác của một người có thể góp phần vào cơ hội sống sót chung của họ.

Giai đoạn 4

Giai đoạn 4 là giai đoạn nặng nhất của bệnh ung thư. Khi bác sĩ chẩn đoán ung thư giai đoạn 4, khối u thường rất lớn và đã lan sang các vùng khác của cơ thể.

Điều trị: Bác sĩ thường sẽ đề xuất một kế hoạch điều trị tích cực hơn ở giai đoạn này nhằm làm chậm hoặc ngăn chặn sự lây lan của ung thư, giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái nhất có thể. Kế hoạch điều trị và các khuyến nghị sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng loại ung thư mắc phải. Các lựa chọn có thể bao gồm: xạ trị, hóa trị, liệu pháp nhắm mục tiêu và phẫu thuật.

Quan điểm: Ung thư giai đoạn 4 thường tiên lượng ít thuận lợi. Tuổi tác, loại ung thư và sức khỏe tổng thể của một người đều ảnh hưởng đến khả năng sống sót của họ.

Đọc thêm bài viết: TS. BS Trương Hồng Sơn gợi ý bữa ăn lành mạnh giúp phòng ung thư

Giai đoạn TNM

Các giai đoạn TNM là hệ thống phân giai đoạn ung thư phổ biến nhất trên toàn thế giới. Ủy ban Hỗn hợp về ung thư của Mỹ và Liên minh chống ung thư quốc tế đã phát triển hệ thống để mô tả chi tiết hầu hết các loại ung thư. Các giai đoạn TNM như sau:

Chữ T đo lường và mô tả khối u nguyên phát. Điểm số bao gồm những điều sau đây:

  - TX​: Bác sĩ không thể đánh giá khối u nguyên phát.​

  - T0: Không có bằng chứng về khối u nguyên phát.

   - T1–T4​: Chúng mô tả kích thước, phạm vi hoặc cả hai khối u nguyên phát, với số lượng lớn hơn cho thấy khối u lớn hơn.

Chữ N mô tả liệu ung thư đã đến các hạch bạch huyết lân cận hay chưa. N có thể là một trong những điều sau đây:

  - NX: Bác sĩ không đánh giá được hạch vùng.

  - N0: Ung thư chưa lan đến bất kỳ hạch bạch huyết nào.

  - N1–N3:​Ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết khu vực, mỗi con số mô tả số lượng hạch bạch huyết bị ảnh hưởng và mức độ lan rộng.

Chữ M mô tả ung thư đã lan đến các vùng khác của cơ thể hay chưa? Các điểm có thể là M0: ung thư chưa lan đến các bộ phận xa của cơ thể; M1: ung thư đã lan đến các bộ phận xa của cơ thể. Cùng với nhau, điểm số TNM giúp xác định giai đoạn chung của bệnh ung thư. Nói chung, con số sau mỗi chữ cái càng cao thì triển vọng càng tồi tệ và việc điều trị càng phức tạp.

Các giai đoạn có thể thay đổi?

Thông thường các bác sĩ sẽ đề cập đến giai đoạn bệnh ung thư được chẩn đoán ban đầu, ngay cả khi bản thân bệnh ung thư thay đổi theo thời gian. Nếu ung thư không thay đổi, bác sĩ sẽ bổ sung thêm thông tin về giai đoạn ban đầu. Với ung thư tái phát, bác sĩ có thể cập nhật giai đoạn mới vào ban đầu, người bệnh sẽ được chỉ định lại các xét nghiệm giống như lần đầu tiên. Sau đó, họ sẽ thêm giai đoạn mới vào chẩn đoán, nhưng giai đoạn mới này không thay thế giai đoạn trước.

Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM (VIAM Clinic) trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam tư vấn, cung cấp chế độ dinh dưỡng cá thể dành cho những người đang điều trị các bệnh mạn tính, trong đó có ung thư. Hãy liên hệ với VIAM Clinic nếu bạn muốn có chế độ dinh dưỡng hỗ trợ điều trị ung thư TẠI ĐÂY hoặc Hotline: 0935.18.3939 hoặc 024.3633.5678

Hồng Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo MedicalNewsToday
Bình luận
Tin mới
  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

  • 14/08/2025

    Ngày nào cũng ăn trứng có được không?

    Trứng là một phần của chế độ ăn giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể, bao gồm cả hệ tim mạch và mắt. Vậy, có nên ăn trứng mỗi ngày không?

Xem thêm