Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh Parkinson có thể là nguyên nhân của vấn đề tiêu hóa

Người cao tuổi thường gặp nhiều vấn đề về tiêu hóa và cũng là đối tượng phổ biến mắc phải bệnh Parkinson. Vậy đâu là mối tương quan giữa vấn đề tiêu hóa và bệnh lý Parkinson. Liệu việc điều trị Parkinson có làm gia tăng thêm áp lực cho các vấn đề về tiêu hóa?

Bệnh Parkinson là một bệnh thoái hóa mạn tính tiến triển, thường thấy ở người cao tuổi.

Bệnh Parkinson là một bệnh thoái hóa mạn tính tiến triển, thường thấy ở người cao tuổi (tuổi khởi bệnh trung bình từ 58 - 60). Xu hướng mắc bệnh tăng lên do tuổi thọ trung bình tăng. Trên thực tế, ngoài bệnh Parkinson còn nhiều người bệnh có biểu hiện tương tự, người ta gọi là hội chứng Parkinson.

Hội chứng Parkinson có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như: thoái hóa thần kinh, nhiễm khuẩn (viêm não), nhiễm độc (trong đó có một số thuốc an thần kinh…),  chấn thương, tổn thương mạch máu não (đột quỵ, đái tháo đường, vữa xơ mạch não, tăng huyết áp)...

Các biến chứng thường xảy ra ở những người bệnh Parkinson giai đoạn trễ

- Té ngã: Rất thường gặp, gây chấn thương, gãy xương. Đặc biệt gãy cổ xương đùi ở người lớn tuổi.

- Sa sút trí tuệ (suy giảm trí nhớ).

- Nhiễm trùng phổi, đường tiểu.

- Sụt cân, suy kiệt.

Ngoài ra còn xuất hiện các biến chứng do điều trị thuốc levodopa như dao động vận động, loạn động. Biến chứng này thường khó tránh, vì hầu hết người bệnh đều cần điều trị levodopa trong một thời gian dài. Nói cách khác là dùng levodopa suốt đời.

Mối tương quan thuận - nghịch

Đối với hệ thống tiêu hóa, bệnh Parkinson có thể gây các triệu chứng trên hệ tiêu hóa dưới nhiều mức độ khác nhau. Đôi khi, việc sử dụng một số thuốc điều trị lại là yếu tố chính dẫn tới các rối loạn này. Tuy vậy, bản thân bệnh Parkinson cũng gây tổn thương đến các sợi thần kinh kiểm soát hoạt động của đường ruột.

Táo bón là một trong những triệu chứng ngoài vận động, hay gặp nhất đối với người bệnh Parkinson, đồng thời cũng nằm trong nhóm các dấu hiệu thường xuất hiện đầu tiên. Táo bón có thể là triệu chứng trực tiếp từ bệnh Parkinson. Tuy nhiên, chúng có thể nặng hơn do:

- Uống ít nước hơn.

- Thay đổi chế độ ăn.

- Ít vận động.

- Sử dụng một số thuốc điều trị.

Cảm giác đầy hơi, khó tiêu xuất hiện thường do sự làm rỗng dạ dày bị chậm lại (sự chậm làm rỗng dạ dày). Nó cũng có thể gây buồn nôn và đau bụng. Buồn nôn đôi khi xảy ra do tác dụng phụ của một số thuốc điều trị.

Ở chiều ngược lại, các rối loạn trên hệ tiêu hóa có thể tác động đến hiệu quả điều trị của một số thuốc. Trong đó bao gồm cả levodopa- loại thuốc được sử dụng nhiều nhất đối với bệnh Parkinson.

- Chậm làm rỗng dạ dày có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu.

- Thức ăn cũng có thể làm ảnh hưởng đến sự hấp thu levodopa.

Do đó thực hiện một chế độ ăn phù hợp trong khẩu phần, thời gian ăn và số lượng bữa ăn không những góp phần cải thiện hệ tiêu hóa, mà còn hỗ trợ tốt cho quá trình sử dụng thuốc.

Với vấn đề táo bón, có thể sử dụng các biện pháp như:

- Tăng cường sử dụng những thực phẩm giàu chất xơ: Ngũ cốc nguyên cám; Các sản phẩm từ yến mạch nguyên hạt; Quả mận, mơ sấy khô; Các loại đậu.

- Uống nhiều nước.

- Bổ sung những sản phẩm từ sữa lên men có kèm lợi khuẩn như sữa chua trong bữa ăn.

- Tăng cường vận động và tập thể dục.

Với vấn đề chậm làm rỗng dạ dày:

- Hạn chế các loại thực phẩm chứa phô mai, đồ ngọt và chất béo.

- Tránh ăn quá nhiều.

- Chia làm 3 bữa chính mỗi ngày.

- Tránh ngủ trưa/ngủ tối ngay sau khi ăn.

Khi nào cần dùng thuốc?

Nếu lối sống và chế độ ăn kiêng không giúp cải thiện các triệu chứng trên đường tiêu hóa, hãy trao đổi với bác sĩ để có những biện pháp toàn diện, an toàn và hiệu quả, tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc.

Táo bón: Các thuốc làm tăng khối lượng phân như Metamucil (chất xơ dạng viên) là một trong những lựa chọn đầu tiên. Một số chế phẩm từ thảo dược như trà Senna cũng thường được sử dụng. Nếu chúng vẫn không hiệu quả, có thể phải sử dụng một số thuốc nhuận tràng dưới dạng viên, bột hoặc dung dịch. Các thuốc làm tăng nhu động ruột cũng có thể hữu ích.

Chậm làm rỗng dạ dày: Thức ăn sẽ lưu lại trong dạ dày bạn lâu hơn mức bình thường. Chúng thường xuất hiện trên những người bệnh vừa bị Parkinson và bị đái tháo đường. Nếu bạn bị đái tháo đường, hãy đảm bảo kiểm soát đường huyết của bạn trong giới hạn cho phép. Bác sĩ điều trị sẽ giúp bạn xây dựng một chương trình luyện tập đi kèm chế độ ăn và sử dụng thuốc hợp lý.

Đối với hệ thống tiêu hóa, bệnh Parkinson có thể gây các triệu chứng trên hệ tiêu hóa dưới nhiều mức độ khác nhau.

Thực phẩm chức năng và Parkinson

Nhiều người cho rằng, các thực phẩm chức năng và sản phẩm bổ sung có thể giúp ích cho bệnh nhân Parkinson. Nhưng thực tế không có bằng chứng khoa học nào về hiệu quả của chúng đối với bệnh Parkinson. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định hoặc khuyến nghị bệnh nhân sử dụng các loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng phù hợp, nhằm giảm những tác dụng không mong muốn của các thuốc điều trị cũng như phòng ngừa các vấn đề sức khỏe ở bệnh nhân. Hãy trao đổi với bác sĩ nếu bạn có bất cứ câu hỏi nào về các thực phẩm chức năng hoặc thực phẩm bổ sung.

- Các thuốc điều trị Parkinson có thể làm giảm nồng độ vitamin B trên một số người bệnh. Thiếu hụt B12 có thể làm các triệu chứng Parkinson thêm trầm trọng. Vì vậy, đối với nhiều trường hợp, bổ sung thêm vitamin kết hợp có thể có hiệu quả.

- Vitamin D đóng vai trò quan trọng đối với xương. Nó giúp ngăn cản quá trình loãng xương, một dấu hiệu rất phổ biến và có thể gây ra gãy xương với những người bệnh có nguy cơ té ngã cao. Tắm nắng thường xuyên là cách tự nhiên nhất để tăng hấp thu vitamin d cho cơ thể. 

Bệnh Parkinson là một bệnh thoái hóa mạn tính tiến triển, thường thấy ở người cao tuổi (tuổi khởi bệnh trung bình từ 58- 60). Xu hướng mắc bệnh tăng lên do tuổi thọ trung bình tăng. Trên thực tế, ngoài bệnh Parkinson còn nhiều người bệnh có biểu hiện tương tự, gọi là hội chứng Parkinson.

Tham khảo thêm thông tin bài viết: Kiểm soát các triệu chứng thứ cấp của bệnh Parkinson.

TS.BS. TRẦN NGỌC TÀI - ThS.BS. ĐẶNG THỊ HUYỀN THƯƠNG - Theo suckhoedoisong.vn
Bình luận
Tin mới
  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

  • 30/08/2025

    5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

    Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.

Xem thêm