Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh Parkinson có thể là nguyên nhân của vấn đề tiêu hóa

Người cao tuổi thường gặp nhiều vấn đề về tiêu hóa và cũng là đối tượng phổ biến mắc phải bệnh Parkinson. Vậy đâu là mối tương quan giữa vấn đề tiêu hóa và bệnh lý Parkinson. Liệu việc điều trị Parkinson có làm gia tăng thêm áp lực cho các vấn đề về tiêu hóa?

Bệnh Parkinson là một bệnh thoái hóa mạn tính tiến triển, thường thấy ở người cao tuổi.

Bệnh Parkinson là một bệnh thoái hóa mạn tính tiến triển, thường thấy ở người cao tuổi (tuổi khởi bệnh trung bình từ 58 - 60). Xu hướng mắc bệnh tăng lên do tuổi thọ trung bình tăng. Trên thực tế, ngoài bệnh Parkinson còn nhiều người bệnh có biểu hiện tương tự, người ta gọi là hội chứng Parkinson.

Hội chứng Parkinson có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như: thoái hóa thần kinh, nhiễm khuẩn (viêm não), nhiễm độc (trong đó có một số thuốc an thần kinh…),  chấn thương, tổn thương mạch máu não (đột quỵ, đái tháo đường, vữa xơ mạch não, tăng huyết áp)...

Các biến chứng thường xảy ra ở những người bệnh Parkinson giai đoạn trễ

- Té ngã: Rất thường gặp, gây chấn thương, gãy xương. Đặc biệt gãy cổ xương đùi ở người lớn tuổi.

- Sa sút trí tuệ (suy giảm trí nhớ).

- Nhiễm trùng phổi, đường tiểu.

- Sụt cân, suy kiệt.

Ngoài ra còn xuất hiện các biến chứng do điều trị thuốc levodopa như dao động vận động, loạn động. Biến chứng này thường khó tránh, vì hầu hết người bệnh đều cần điều trị levodopa trong một thời gian dài. Nói cách khác là dùng levodopa suốt đời.

Mối tương quan thuận - nghịch

Đối với hệ thống tiêu hóa, bệnh Parkinson có thể gây các triệu chứng trên hệ tiêu hóa dưới nhiều mức độ khác nhau. Đôi khi, việc sử dụng một số thuốc điều trị lại là yếu tố chính dẫn tới các rối loạn này. Tuy vậy, bản thân bệnh Parkinson cũng gây tổn thương đến các sợi thần kinh kiểm soát hoạt động của đường ruột.

Táo bón là một trong những triệu chứng ngoài vận động, hay gặp nhất đối với người bệnh Parkinson, đồng thời cũng nằm trong nhóm các dấu hiệu thường xuất hiện đầu tiên. Táo bón có thể là triệu chứng trực tiếp từ bệnh Parkinson. Tuy nhiên, chúng có thể nặng hơn do:

- Uống ít nước hơn.

- Thay đổi chế độ ăn.

- Ít vận động.

- Sử dụng một số thuốc điều trị.

Cảm giác đầy hơi, khó tiêu xuất hiện thường do sự làm rỗng dạ dày bị chậm lại (sự chậm làm rỗng dạ dày). Nó cũng có thể gây buồn nôn và đau bụng. Buồn nôn đôi khi xảy ra do tác dụng phụ của một số thuốc điều trị.

Ở chiều ngược lại, các rối loạn trên hệ tiêu hóa có thể tác động đến hiệu quả điều trị của một số thuốc. Trong đó bao gồm cả levodopa- loại thuốc được sử dụng nhiều nhất đối với bệnh Parkinson.

- Chậm làm rỗng dạ dày có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu.

- Thức ăn cũng có thể làm ảnh hưởng đến sự hấp thu levodopa.

Do đó thực hiện một chế độ ăn phù hợp trong khẩu phần, thời gian ăn và số lượng bữa ăn không những góp phần cải thiện hệ tiêu hóa, mà còn hỗ trợ tốt cho quá trình sử dụng thuốc.

Với vấn đề táo bón, có thể sử dụng các biện pháp như:

- Tăng cường sử dụng những thực phẩm giàu chất xơ: Ngũ cốc nguyên cám; Các sản phẩm từ yến mạch nguyên hạt; Quả mận, mơ sấy khô; Các loại đậu.

- Uống nhiều nước.

- Bổ sung những sản phẩm từ sữa lên men có kèm lợi khuẩn như sữa chua trong bữa ăn.

- Tăng cường vận động và tập thể dục.

Với vấn đề chậm làm rỗng dạ dày:

- Hạn chế các loại thực phẩm chứa phô mai, đồ ngọt và chất béo.

- Tránh ăn quá nhiều.

- Chia làm 3 bữa chính mỗi ngày.

- Tránh ngủ trưa/ngủ tối ngay sau khi ăn.

Khi nào cần dùng thuốc?

Nếu lối sống và chế độ ăn kiêng không giúp cải thiện các triệu chứng trên đường tiêu hóa, hãy trao đổi với bác sĩ để có những biện pháp toàn diện, an toàn và hiệu quả, tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc.

Táo bón: Các thuốc làm tăng khối lượng phân như Metamucil (chất xơ dạng viên) là một trong những lựa chọn đầu tiên. Một số chế phẩm từ thảo dược như trà Senna cũng thường được sử dụng. Nếu chúng vẫn không hiệu quả, có thể phải sử dụng một số thuốc nhuận tràng dưới dạng viên, bột hoặc dung dịch. Các thuốc làm tăng nhu động ruột cũng có thể hữu ích.

Chậm làm rỗng dạ dày: Thức ăn sẽ lưu lại trong dạ dày bạn lâu hơn mức bình thường. Chúng thường xuất hiện trên những người bệnh vừa bị Parkinson và bị đái tháo đường. Nếu bạn bị đái tháo đường, hãy đảm bảo kiểm soát đường huyết của bạn trong giới hạn cho phép. Bác sĩ điều trị sẽ giúp bạn xây dựng một chương trình luyện tập đi kèm chế độ ăn và sử dụng thuốc hợp lý.

Đối với hệ thống tiêu hóa, bệnh Parkinson có thể gây các triệu chứng trên hệ tiêu hóa dưới nhiều mức độ khác nhau.

Thực phẩm chức năng và Parkinson

Nhiều người cho rằng, các thực phẩm chức năng và sản phẩm bổ sung có thể giúp ích cho bệnh nhân Parkinson. Nhưng thực tế không có bằng chứng khoa học nào về hiệu quả của chúng đối với bệnh Parkinson. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định hoặc khuyến nghị bệnh nhân sử dụng các loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng phù hợp, nhằm giảm những tác dụng không mong muốn của các thuốc điều trị cũng như phòng ngừa các vấn đề sức khỏe ở bệnh nhân. Hãy trao đổi với bác sĩ nếu bạn có bất cứ câu hỏi nào về các thực phẩm chức năng hoặc thực phẩm bổ sung.

- Các thuốc điều trị Parkinson có thể làm giảm nồng độ vitamin B trên một số người bệnh. Thiếu hụt B12 có thể làm các triệu chứng Parkinson thêm trầm trọng. Vì vậy, đối với nhiều trường hợp, bổ sung thêm vitamin kết hợp có thể có hiệu quả.

- Vitamin D đóng vai trò quan trọng đối với xương. Nó giúp ngăn cản quá trình loãng xương, một dấu hiệu rất phổ biến và có thể gây ra gãy xương với những người bệnh có nguy cơ té ngã cao. Tắm nắng thường xuyên là cách tự nhiên nhất để tăng hấp thu vitamin d cho cơ thể. 

Bệnh Parkinson là một bệnh thoái hóa mạn tính tiến triển, thường thấy ở người cao tuổi (tuổi khởi bệnh trung bình từ 58- 60). Xu hướng mắc bệnh tăng lên do tuổi thọ trung bình tăng. Trên thực tế, ngoài bệnh Parkinson còn nhiều người bệnh có biểu hiện tương tự, gọi là hội chứng Parkinson.

Tham khảo thêm thông tin bài viết: Kiểm soát các triệu chứng thứ cấp của bệnh Parkinson.

TS.BS. TRẦN NGỌC TÀI - ThS.BS. ĐẶNG THỊ HUYỀN THƯƠNG - Theo suckhoedoisong.vn
Bình luận
Tin mới
  • 09/12/2023

    Tránh 4 sai lầm này khi điều trị tay chân miệng

    Thấy con bị tay chân miệng với lòng bàn tay, bàn chân nổi đầy mụn nước, quấy khóc và khó chịu, không ít cha mẹ nghe theo các biện pháp truyền miệng để mong con nhanh khỏi. Tuy nhiên, nếu làm theo những quan niệm sai lầm, vô tình không những không có tác dụng mà còn khiến bệnh trở nặng.

  • 09/12/2023

    Những sai lầm về dinh dưỡng cản trở sự phát triển cơ bắp

    Để phát triển cơ bắp, bạn cần kết hợp tập luyện sức mạnh với chế độ dinh dưỡng hợp lý. Tuy nhiên, ngay cả khi bạn tập luyện chăm chỉ, nhưng mắc phải những sai lầm về dinh dưỡng sau đây, bạn vẫn có thể không đạt được kết quả như mong muốn.

  • 09/12/2023

    Triệu chứng ung thư tụy

    Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc các triệu chứng của bệnh ung thư tụy.

  • 08/12/2023

    6 thực phẩm ít natri tốt cho tim

    Natri là chất dinh dưỡng thiết yếu mà cơ thể cần với lượng nhỏ, khi ăn quá nhiều có thể dẫn đến tăng huyết áp, tăng nguy cơ đau tim, suy tim, đột quỵ, thậm chí là bệnh thận. Việc kiểm soát lượng natri ăn vào có vai trò quan trọng đối với sức khỏe, đặc biệt là khi lớn tuổi.

  • 08/12/2023

    Cách duy trì cân nặng khỏe mạnh khi về già

    Nghiên cứu cho thấy, đa số những người “có da có thịt” một chút lại khỏe mạnh hơn khi về già. Người cao tuổi nên tập luyện thế nào để giữ cân nặng hợp lý?

  • 08/12/2023

    Bạn có biết, dậy thì sớm dễ bị mắc các bệnh đái tháo đường type 2 và đột quỵ ở tuổi trưởng thành không?

    Xã hội phát triển, tỷ lệ dậy thì sớm ở bé gái ngày càng tăng, bình thường tuổi dậy thì ở bé gái từ 9-13 tuổi, nếu bé có kinh lần đầu trước 8 tuổi là dậy thì sớm.

  • 08/12/2023

    Tạo kiểu tóc bằng nhiệt độ cao có thể gây hại cho sức khỏe

    Nghiên cứu chỉ ra rằng, việc kết hợp nhiệt độ cao với các hóa chất tạo kiểu tóc tạo ra hàm lượng cao các chất hữu cơ bay hơi, nếu tiếp xúc nhiều có thể gây ra mối nguy cho sức khỏe.

  • 08/12/2023

    Tại sao bạn nên giữ sạch nhà cửa vào mùa đông?

    Bạn có thể không thích thời tiết mùa đông lạnh lẽo, ảm đạm. Nhưng việc ở trong nhà vào mùa đông có mang lại những lợi ích đáng kể. Mùa đông cũng là thời điểm hoàn hảo để làm sạch hoàn toàn không gian trong ngôi nhà của bạn.

Xem thêm