Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tốc độ lão hóa nhanh hơn do mãn kinh, mất ngủ

Các nhà khoa học đã tranh luận nhiều về sự lão hóa khơi nguồn cho sự mãn kinh hay mãn kinh gây nên lão hóa. Hiện nay, nghiên cứu mới khám phá ra vế sau là đúng, sau khi tìm ra rằng phụ nữ càng mãn kinh sớm bao nhiêu thì họ càng lão hóa nhanh bấy nhiêu.

Trong một nghiên cứu mới, công bố trên tờ Proceedings of the National Academy of Sciences, các nhà nghiên cứu cho rằng thời kì mãn kinh đầy nhanh tốc độ lão hóa của tế bào, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác ở phụ nữ.

Một nghiên cứu khác công bố trên tờ Biological Psychiatrycho rằng những dấu hiệu của chứng mất ngủ- thường đi kèm với mãn kinh- cũng đẩy nhanh tốc đô lão hóa ở phụ nữ sau mãn kinh.

Mãn kinh được định nghĩa là thời gian mà phụ nữ xuất hiện chu kì kinh cuối cùng, do buồng trứng ngừng sản xuất hormone estrogen và progesterone. Độ tuổi trung bình của thời kì mãn kinh là 51 tuổi, mặc dù nó có thể diễn ra sớm hoặc muộn hơn.

Mặc dù mãn kinh ảnh hưởng đến mỗi phụ nữ là khác nhau, triệu chứng bao gồm bốc hỏa, gặp vấn đề về giấc ngủ, thay đổi tâm trạng, những vấn đề về buồng trứng và bàng quang.

Bề ngoài, thì có vẻ như lão hóa là nguyên nhân gây nên mãn kinh, và là một quá trình tự nhiên diễn ra vào cuối đời. Những Steve Horvath tại trường đại học California-Los Angeles (UCLA) và các tác giả trước đây của các nghiên cứu, lưu ý rằng qua hàng thập kỉ, các nhà nghiên cứu đã tranh luận điều ngược lại có thể đúng.

“Nó giống như con gà hoặc quả trứng, cái nào có trước? Nghiên cứu của chúng tôi lần đầu tiên cho thấy rằng mãn kinh khiến bạn già nhanh hơn.”

Mãn kinh đẩy nhanh tốc độ lão hóa tế bào 6%

Trong cả 2 nghiên cứu, nhóm tác giả sử dụng một đồng hồ biểu sinh- chế tạo bởi Horvath- theo dõi sự thay đổi biểu sinh qua thời gian; đồng hồ theo dõi những thay đổi trong sự biểu hiện gen tăng lên do các yếu tố bên ngoài hoặc môi trường.

Trong nghiên cứu đầu, Horvath và đồng nghiệp sử dụng đồng hồ biều sinh để theo dõi methylation-một chất hóa học tạo ra bởi tế bào lão hóa- ở những mẫu DNA của hơn 3100 phụ nữ tham gia vào 4 nghiên cứu, một trong số đó là Women's Health Initiative (WHI).

Bằng việc phân tích methylation trong máu, nước bọt, và mẫu thuộc miệng- một miếng gạc từ trong má- nhóm tác giả có thể đánh giá tuổi sinh học của tế bào của người phụ nữ, và họ so sánh điều này với tuổi theo niên đại của chúng.

Từ phân tích, các nhà nghiên cứu thấy rằng mãn kinh đẩy nhanh sự lão hóa của tế bào trong máu đến 6%. “Điều này nghe có vẻ không nhiều, nhưng nó sẽ tăng dần trong cuộc đời người phụ nữ,” Horvath lưu ý.

Ông sử dụng ví dụ về một người phụ nữ trải qua thời kì mãn kinh ở độ tuổi 42; đến tuổi 50, cơ thể của cô ấy dường như già hơn 1 tuổi so với những người phụ nữ khác mà có thời kì mãn kinh bắt đầu ở tuổi 50.

“Trung bình, phụ nữ càng bước vào thời kì mãn kinh càng sớm thì tốc độ lão hóa máu càng nhanh. Điều này là rất đáng kể bởi vì máu của một người có thể phản ánh những gì đang diễn ra trong những phần khác của cơ thể, và điều này có thể kéo theo cái chết và nguy cơ bệnh tật.”

Mất ngủ tăng nguy cơ lão hóa sinh học tới 2 năm

Trong nghiên cứu thứ 2, Horvath và đồng nghiệp sử dụng đồng hồ biều sinh để đánh giá tốc độ lão hóa ở 2078 phụ nữ tham gia WHI. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu liên kết sự xuất hiện những triệu chứng của mất ngủ của những người phụ nữ, bao gồm hội chứng chân không yên khi ngủ, khó chìm vào giấc ngủ, gián đoạn giấc ngủ, gặp vấn đề khi ngủ lại, và tỉnh dậy sớm.

Nhóm tác giả thấy rằng những người phụ nữ có 5 triệu chứng của mất ngủ già nhanh hơn 2 tuổi, so với những người phụ nữ trong độ tuổi tương tự nhưng không có triệu chứng của rối loạn giấc ngủ.

Tác giả đầu tiên Judith Caroll thuộc UCLA, lưu ý rằng họ có thể thiết lập mối quan hệ nguyên nhân-kết quả giữa mất ngủ và lão hóa sinh học ở phụ nữ sau mãn kinh.

Không có đủ giấc ngủ để hồi phục lại sức khỏe có thể gây nhiều tác hại đến hoạt động chức năng của chúng ta vào ngày hôm sau; nó có thể ảnh hưởng đến tỉ lệ mà đồng đồ sinh học của chúng ta đánh nhịp.

Trong tương lai, chúng ta sẽ cần tiến hành nhiều nghiên cứu trên nhiều cá nhân trong thời gian dài hơn để xác định mối quan hệ nguyên nhân-kết quả giữa tuổi sinh học và rối loạn giấc ngủ.

Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng những kết quả của nghiên cứu không phải đều là tin xấu; họ chỉ ra rằng đồng hồ biểu sinh có thể là một công cụ tiện lợi để kết nối những ảnh hưởng của phương pháp điều trị, ví dụ liệu pháp hormone- như là liệu pháp chống lão hóa.

“Câu hỏi lớn ở đây là liệu pháp hormone nào đưa ra có tác dụng chống lão hóa mạnh nhất nhưng lại hạn chế được tối đa nguy cơ sức khỏe,” Horvath cho biết.

“Không lâu nữa các nhà nghiên cứu sẽ  không cần theo dõi bệnh nhân trong nhiều năm để theo dõi sức khỏe của họ và những bệnh đang diễn ra. Thay vào đó chúng ta có thể sử dụng đồng hồ biểu sinh để đánh giá tỉ lệ già hóa của tế bào và đánh giá liệu pháp nào làm chậm quá trình lão hóa sinh học. Nó có thể giảm mạnh thời gian và tiền bạc cho thử nghiệm lâm sàng và đẩy nhanh lợi ích cho phụ nữ.”

Bình luận
Tin mới
  • 13/10/2025

    Workshop “Giải mã biếng ăn ở trẻ, có nên bổ sung kẽm?

    Biếng ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất ở trẻ nhỏ – đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng. Không ít cha mẹ cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do thiếu kẽm, từ đó tự ý mua sản phẩm bổ sung mà không có chỉ định của chuyên gia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy biếng ăn không chỉ đến từ thiếu vi chất, mà là kết quả của nhiều yếu tố phối hợp: tâm lý, hành vi ăn uống, chế độ dinh dưỡng, sức khỏe tiêu hóa và mức độ hấp thu vi chất của từng trẻ.

  • 13/10/2025

    7 thực phẩm ít calo, giàu protein giúp giảm cân hiệu quả

    Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò then chốt trong quá trình giảm cân. Bổ sung 7 loại thực phẩm ít calo nhưng giàu protein là bí quyết giúp giảm cân hiệu quả.

  • 13/10/2025

    Tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe: Sự thật đáng báo động

    Trong những năm gần đây, thuốc lá điện tử (vape) đã trở thành một xu hướng phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt trong giới trẻ. Được quảng bá như một giải pháp thay thế an toàn hơn cho thuốc lá truyền thống, nhiều người tin rằng việc sử dụng thuốc lá điện tử có thể giúp giảm thiểu các nguy cơ sức khỏe hoặc hỗ trợ cai nghiện.

  • 12/10/2025

    Uống gì để đẹp da, giảm nám cho phụ nữ sau tuổi 30?

    Bên cạnh các biện pháp điều trị như laser, peel da, thoa thuốc... chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là những gì chúng ta uống hằng ngày, đóng vai trò không nhỏ trong việc cải thiện tình trạng nám da và mang lại làn da khỏe đẹp.

  • 12/10/2025

    Thời tiết ảnh hưởng thế nào đến cảm xúc của con người?

    Rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD) là một loại trầm cảm liên quan tới sự thay đổi thời tiết.

  • 11/10/2025

    Dầu quả bơ và dầu ô liu, loại nào tốt hơn cho sức khỏe?

    Nếu dầu ô liu từ lâu đã được mệnh danh là “vàng lỏng” của vùng Địa Trung Hải, thì gần đây, dầu quả bơ nổi lên như một “ngôi sao” mới được ưa chuộng. Cả hai loại dầu này đều được biết đến với những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe nhưng lloại nào thực sự vượt trội hơn?

  • 11/10/2025

    Hóa chất độc hại trong giấy in hóa đơn có thể khiến bạn nhiễm độc

    Khi bạn đi mua hàng và người bán hàng hỏi bạn có muốn in hóa đơn (biên lai) hay không, hãy trả lời không, việc làm này vừa giúp bảo vệ môi trường và bảo vệ cả sức khỏe của bạn do nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng các loại hóa đơn giấy từ các nhà bán lẻ lớn tại Mỹ được phủ một loại hóa chất độc hại có tên là bisphenol S (BPS). Cùng tìm hiểu về loại hóa chất độc hại trên giấy in hóa đơn qua bài viết sau đây!

  • 10/10/2025

    5 món ăn ngon từ bưởi giúp giảm cân

    Bưởi là loại trái cây ngon giúp giảm cân nhờ hàm lượng calo thấp và chất xơ cao. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích của bưởi trong việc giảm cân, cần lưu ý ăn bưởi một cách khoa học.

Xem thêm