Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thoát vị sau sinh mổ

Thoát vị là một trong số những biến chứng có thể của việc sinh mổ, nhưng rất hiếm gặp.

Sinh mổ là quá trình các bác sỹ sẽ tạo ra các vết cắt/vết mổ ở vùng bụng và tử cung của người mẹ để tiếp cận với em bé. Có rất nhiều lý do khiến bác sỹ sẽ khuyên bạn nên mổ đẻ, bao gồm việc em bé có ngôi mông hoặc bạn đã từng sinh mổ trước đây. Thoát vị là một trong số những biến chứng có thể của việc sinh mổ, nhưng rất hiếm gặp.

Thoát vị là gì?

Thoát vị xảy ra khi một phần của cơ thể bị hở ra hoặc bị đẩy qua một phần khác của cơ thể mà không ở đúng vị trí ban đầu. Trong trường hợp thoát vị do vết mổ, lớp niêm mạc bụng của người mẹ sẽ thoát ra ngoài thông qua vết mổ đẻ.

Những phụ nữ có nguy cơ cao bị thoát vị sau mổ đẻ nếu:

  • Bị béo phì
  • Có vết mổ đẻ dài
  • Bị tiểu đường
  • Các mô không khỏe

Mặc dù thoát vị sau mổ đẻ sẽ không gây ra các triệu chứng về mặt thể chất, nhưng tình trạng này sẽ không biến mất khi được điều trị. Can thiệp bằng phẫu thuật là cách duy nhất để giải quyết tình trạng thoát vị sau mổ đẻ.

 

Triệu chứng của thoát vị sau mổ đẻ

Phình bụng

Triệu chứng phổ biến nhất của việc thoát vị sau mổ đẻ là bị phình các mô từ vết sẹo mổ đẻ. Hoặc có thể bạn chỉ cảm thấy vùng da xung quanh sẹo mổ đẻ bị phình to ra.

Thoát vị không nhất thiết sẽ xảy ra ngay sau khi bạn vừa mổ đẻ. Do vậy, rất có thể, bạn sẽ nhận thấy tình trạng phình bụng khoảng vài tháng sau khi sinh em bé. Thông thường, phình bụng sẽ dễ nhận thấy nhất trong những trường hợp sau:

  • Khi bạn đứng thẳng lưng
  • Khi bạn tham gia vào các hoạt động thể chất, ví dụ như nâng một vật nặng qua đầu
  • Khi bạn ho

Vùng da ở bụng (bắt đầu từ vị trí tử cung co lại sau khi mang thai) có thể sẽ mất đi độ đàn hồi, lõm vào hoặc lồi ra sau khi sinh. Do vậy, việc chẩn đoan một phụ nữ bị thoát vị sau mổ đẻ hay chỉ là đang trong quá trình hồi phục sau sinh mổ là rất khó khăn.

Đau và/hoặc khó chịu

Đôi khi, thoát vị sau mổ đẻ có thể gây đau và khó chịu, đặc biệt là khi tình trạng phình bụng ngày một rõ ràng hơn. Triệu chứng này có thể là một khó khăn cho những bà mẹ khi mới phát hiện ra. Quá trình hồi phục sau sinh mổ đã gây ra rất nhiều khó chịu rồi, nhưng cảm giác khó chịu do thoát vị sau khi sinh mổ sẽ vẫn tiếp diễn sau khoảng thời gian hồi phục thông thường.

Buồn nôn và/hoặc táo bón

Thoát vị vết mổ có thể ảnh hưởng đến vùng quanh bụng, do đó, có thể khiến bụng bạn cảm thấy khó chịu. Bạn cũng có thể sẽ cảm thấy buồn nôn, thậm chí nôn mửa. Táo bón là một triệu chứng khác bởi vì tình trạng thoát vị có thể làm ruột non rời khỏi vị trí và làm cho các nhu động ruột trở nên khó khăn hơn.

Tỷ lệ thoát vị sau khi sinh mổ

Một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí PLOS One chỉ ra rằng cứ 1000 ca sinh mổ thì sẽ có 2 ca gặp phải tình trạng thoát vị và cần phải can thiệp phẫu thuật trong vòng 10 năm sau khi sinh. Và ngày càng có nhiều phụ nữ bị thoát vị sau khi sinh mổ nhưng không tiến hành phẫu thuật. Nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng, những phụ nữ có vết mổ dọc theo bụng sẽ có nguy cơ bị thoát vị cao hơn là những phụ nữ có vết mổ ngang. Có một nửa số ca thoát vị sau sinh mổ sẽ gây ra các triệu chứng trong vòng 1 năm đầu tiên sau khi sinh. Thoát vị vết mổ cũng được coi là một dạng thoát vị bụng, tức là phần thoát vị phình ra thông qua các cơ bụng. Thoát vị bung chiếm khoảng 15-20% tổng số các trường hợp thoát vị.

Chẩn đóan thoát vị sau sinh mổ

Bác sỹ có thể chẩn đoán thoát vị sau sinh mổ bằng viện khám và xem xét các triệu chứng thực thể. Nhưng có một số tình trạng xảy ra sau khi sinh mổ cũng có những triệu chứng tương tự như thoát vị, ví dụ như:

  • Áp xe
  • Tụ máu
  • Lạc nội mạc tử cung tại thành bụng
  • Vỡ tử cung
  • Nhiễm trùng vết mổ

Đôi khi, các bác sỹ cũng sẽ tiến hành các chẩn đoán hình ảnh để loại trừ các nguyên nhân trên và để chẩn đóan xác định tình trạng thoát vị. Chẩn đoán hình ảnh bao gồm việc siêu âm và chụp CT.

Điều trị thoát vị sau sinh mổ

Phẫu thuật là biện pháp thường được áp dụng trong các trường hợp thoát vị sau sinh mổ. Nhưng bác sỹ thường sẽ không khuyên bệnh nhân phẫu thuật trừ khi bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng sau:

  • Thoát vị ngày một lớn hơn và dễ nhận thấy hơn
  • Thoát vị gây cảm giác khó chịu hoặc làm người phụ nữ gặp khó khăn khi thực hiện các công việc hàng ngày.
  • Thoát vị nghẹt (ruột bị mắc lại tại vị trí bị thoát vị và không có đủ máu đến nuôi dưỡng, và thường gây rất nhiều đau đớn)

Thoát vị nghẹt rất hiếm gặp, nhưng một khi đã xảy ra thì đó là tình trạng cấp cứu.

Không có bất cứ loại thuốc nào bạn có thể sử dụng để làm giảm tình trạng thoát vị cả. Một số phụ nữ sẽ mặc quần áo có gen bụng để làm vùng thoát vị không bị nhô ra. Nhưng việc làm này chỉ có thể làm giảm triệu chứng thoát vị chứ không làm tình trạng thoát vị biến mất hoàn toàn. Chỉ có phẫu thuật mới có thể làm tình trạng thoát vị biến mất hoàn toàn.

Bác sỹ phẫu thuật có thể lượng giá tình trạng thoát vị của bạn và đưa ra những giải pháp để giải quyết tình trạng này. Ví dụ, một vài bác sỹ phẫu thuật có thể sử dụng kỹ thuật mở. Đây là kỹ thuật sẽ tạo ra một vết cắt lớn để sửa chữa vùng bị thoát vị. Ngoài ra, nội soi hoặc các kỹ thuật xâm lấn tối thiểu khác (như tạo ra một vết cắt nhỏ) cũng là những cách mà bác sỹ có thể thực hiện để tiếp cận và giải quyết vùng bị thoát vị. Thông thường, trong bất kỳ loại phẫu thuật nào, bác sỹ cũng sẽ đặt một loại lưới phẫu thuật đặc biệt lên trên vùng bị thoát vị để giữ vùng này ở đúng vị trí.

Tổng kết

Phẫu thuật để giải quyết tình trạng thoát vị sau mổ đẻ là một thủ thuật có tỷ lệ thành công cao. Chỉ có khoảng 5-20% số bệnh nhân đã tiến hành phẫu thuật sẽ bị thoát vị tái phát lần nữa.

Nếu sau phẫu thuật, bạn lại muốn sinh thêm con thì bạn sẽ là đối tượng có nguy cơ cao bị thoát vị tái phát. Trong những trường hợp này, các bác sỹ thường đưa là lời khuyên là nên chờ đợi hoặc không nên sinh thêm con nữa để làm giảm nguy cơ thoát vị tái phát sau phẫu thuật.

Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo healthline)
Bình luận
Tin mới
  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

Xem thêm