Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những lợi ích và cách làm nước hầm xương đúng cách

Nước hầm xương được sử dụng phổ biến trong nhiều nền ẩm thực trên thế giới. Mặc dù những nghiên cứu còn hạn chế, nhưng rất nhiều bằng chứng đã chỉ ra nước hầm xương có lợi cho sức khỏe. Bài viết này sẽ giới thiệu kỹ hơn về nước hầm xương, cách chế biến và những lợi ích tiềm năng của nó.

Nước hầm xương là gì?

Nước hầm xương được làm bằng cách ninh xương của động vật. Món ăn giàu dinh dưỡng này thường được sử dụng trong súp, nước sốt và nước thịt. Gần đây nó cũng đã trở nên phổ biến như một thức uống tốt cho sức khỏe. Nước hầm xương có từ thời tiền sử, khi những người săn bắn hái lượm biến các bộ phận của động vật không ăn được như xương, móng guốc và đốt ngón tay thành nước dùng mà họ có thể uống. Bạn có thể làm nước hầm xương bằng cách sử dụng xương từ bất kỳ động vật nào - thịt lợn, thịt bò, thịt bê, thịt cừu, bò rừng, trâu, thịt nai, gà hoặc cá. Tủy và các mô liên kết như bàn chân, móng guốc, mỏ, mề, hoặc vây cũng có thể được sử dụng.

Cách làm nước hầm xương

Làm nước hầm xương rất đơn giản. Có rất nhiều công thức nấu ăn trực tuyến, nhưng hầu hết mọi người thậm chí không sử dụng một công thức cụ thể nào. Tất cả những gì bạn cần là một cái nồi lớn, nước, giấm và xương. Nguyên liệu làm nước hầm xương bao gồm:

  • 4 lít nước
  • 30 mL giấm táo
  • khoảng 1–2 kg xương động vật
  • Muối và hạt tiêu cho vừa ăn

Cho tất cả nguyên liệu vào nồi lớn hoặc nồi nấu chậm. Đun sôi. Giảm nhỏ lửa và nấu trong 12–24 giờ. Nấu càng lâu thì nước hầm xương càng ngon và bổ dưỡng. Để làm nước dùng bổ dưỡng nhất, tốt nhất nên dùng nhiều loại xương - xương ống, xương đuôi bò và chân giò. Bạn thậm chí có thể trộn và kết hợp xương trong cùng một mẻ. Thêm giấm rất quan trọng vì nó giúp kéo tất cả các chất dinh dưỡng quý giá ra khỏi xương và vào nước hầm. Bạn cũng có thể thêm rau, thảo mộc hoặc gia vị vào nước dùng để tăng hương vị. Các thành phần kết hợp phổ biến bao gồm tỏi, hành tây, cần tây, cà rốt, mùi tây và cỏ xạ hương.

Những lợi ích của nước hầm xương

1. Nước hầm xương chứa nhiều vitamin và khoáng chất quan trọng

Nói chung, nước hầm xương rất bổ dưỡng. Tuy nhiên, hàm lượng chất dinh dưỡng phụ thuộc vào các thành phần bạn sử dụng. Xương động vật rất giàu canxi, magiê, kali, phốt pho và các khoáng chất vi lượng khác - những khoáng chất tương tự cần thiết để xây dựng và củng cố xương của bạn. Xương cá cũng chứa i-ốt, chất cần thiết cho chức năng tuyến giáp khỏe mạnh và sự trao đổi chất. Mô liên kết cung cấp cho bạn glucosamine và chondroitin, các hợp chất tự nhiên được tìm thấy trong sụn được biết là hỗ trợ sức khỏe khớp. Tủy cung cấp vitamin A, vitamin K2, các khoáng chất như kẽm, sắt, boron, mangan và selen, cũng như axit béo omega-3 và omega-6. Tất cả các bộ phận động vật này cũng chứa protein collagen, biến thành gelatin khi nấu chín và tạo ra một số axit amin quan trọng. Khi các thành phần sôi lăn tăn, các chất dinh dưỡng của chúng sẽ được giải phóng vào nước ở dạng cơ thể bạn có thể dễ dàng hấp thụ. Nhiều người không nhận được đủ các chất dinh dưỡng này trong chế độ ăn uống của họ, vì vậy uống nước hầm xương là một cách tốt để cơ thể được hấp thu nhiều hơn.

2. Nước hầm xương có thể có lợi cho hệ tiêu hóa

Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng sức khỏe tổng thể của bạn phụ thuộc nhiều vào sức khỏe của đường ruột. Nước hầm xương không chỉ dễ tiêu hóa mà còn có thể hỗ trợ quá trình tiêu hóa các loại thức ăn khác. Chất gelatin có trong nước hầm xương sẽ thu hút và giữ chất lỏng một cách tự nhiên. Gelatin cũng có thể liên kết với nước trong đường tiêu hóa của bạn, giúp thức ăn di chuyển qua ruột dễ dàng hơn. Nó cũng được chứng minh là có khả năng bảo vệ và chữa lành lớp niêm mạc của đường tiêu hóa ở chuột. Nó được cho là có tác dụng tương tự ở người, nhưng cần phải thực hiện thêm nhiều nghiên cứu để chỉ ra hiệu quả của nó. Một axit amin trong gelatin được gọi là glutamine giúp duy trì chức năng của thành ruột và đã được biết đến để ngăn ngừa và chữa lành một tình trạng được gọi là rò rỉ ruột. Rò rỉ ruột, có liên quan đến một số bệnh mãn tính, là khi hàng rào giữa ruột và máu của bạn bị suy giảm. Uống nước hầm xương có thể có lợi cho những người bị rò rỉ ruột, hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc bệnh viêm ruột (IBD), chẳng hạn như viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn.

3. Nước hầm xương có thể giúp chống lại chứng viêm

Các axit amin được tìm thấy trong nước hầm xương, bao gồm glycine và arginine, có tác dụng chống viêm mạnh. Đặc biệt, arginine có thể đặc biệt có lợi trong việc chống lại chứng viêm mãn tính. Một nghiên cứu trên động vật cho thấy rằng dùng arginine đường uống cho chuột bị hen suyễn làm giảm viêm đường thở và cải thiện các triệu chứng của bệnh hen suyễn. Một nghiên cứu khác trên chuột cho thấy rằng bổ sung arginine có thể giúp chống lại chứng viêm ở những người bị béo phì, nhưng cần phải thực hiện nhiều nghiên cứu hơn ở người để hỗ trợ những kết quả này. Mặc dù một số chứng viêm là cần thiết, nhưng tình trạng viêm mãn tính có thể dẫn đến một số bệnh nghiêm trọng. Chúng bao gồm bệnh tim, tiểu đường, hội chứng chuyển hóa, bệnh Alzheimer, viêm khớp và nhiều loại ung thư. Do đó, điều quan trọng là phải ăn nhiều thực phẩm chống viêm.

4. Các chất dinh dưỡng của nước hầm xương đã được chứng minh là cải thiện sức khỏe khớp

Collagen là loại protein chính được tìm thấy trong xương, gân và dây chằng. Trong quá trình nấu, collagen từ xương và mô liên kết bị phá vỡ thành một loại protein khác gọi là gelatin. Gelatin chứa các axit amin quan trọng hỗ trợ sức khỏe khớp. Nó chứa proline và glycine, mà cơ thể bạn sử dụng để xây dựng mô liên kết , bao gồm gân, kết nối cơ với xương và dây chằng, kết nối xương với nhau. Nước hầm xương cũng chứa glucosamine và chondroitin, là những hợp chất tự nhiên được tìm thấy trong sụn. Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng glucosamine và chondroitin có thể giúp giảm đau khớp và giảm các triệu chứng của viêm xương khớp.

5. Nước hầm xương thân thiện với những người giảm cân

Nước hầm xương thường rất ít calo, nhưng nó vẫn có thể giúp bạn thỏa mãn cơn đói. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ăn súp thường xuyên có thể làm tăng cảm giác no và có thể liên quan đến việc giảm trọng lượng cơ thể và mỡ bụng. Hơn nữa, nước hầm xương có hàm lượng protein cao, có thể giúp cải thiện khả năng kiểm soát sự thèm ăn, tăng giảm cân và duy trì khối lượng cơ nạc. Thêm vào đó, một nghiên cứu ở 53 nam giới cũng cho thấy rằng khi kết hợp với luyện tập sức đề kháng, collagen giúp tăng khối lượng cơ và giảm mỡ trong cơ thể.

6. Nước hầm xương có thể cải thiện giấc ngủ và chức năng não

Axit amin glycine, được tìm thấy trong nước hầm xương, có thể giúp bạn thư giãn. Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng glycine giúp thúc đẩy giấc ngủ. Một nghiên cứu cho thấy rằng uống 3 gam glycine trước khi ngủ đã cải thiện đáng kể chất lượng giấc ngủ ở những người khó ngủ. Uống glycine trước khi đi ngủ đã giúp những người tham gia:

  • chìm vào giấc ngủ nhanh hơn
  • duy trì một giấc ngủ sâu hơn
  • thức dậy ít lần hơn trong đêm

Nghiên cứu này cũng cho thấy glycine giúp giảm buồn ngủ vào ban ngày và cải thiện chức năng thần kinh và trí nhớ.

Làm thế nào để lưu trữ nước hầm xương lâu

Mặc dù dễ nhất để làm nước dùng theo từng mẻ lớn, nhưng nó chỉ có thể được bảo quản an toàn trong tủ lạnh trong tối đa 5 ngày. Để giúp nước dùng được lâu hơn, bạn có thể đông lạnh trong các hộp nhỏ và hâm nóng từng phần ăn nếu cần.

Tóm lại, nước hầm xương chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng, một số chất được biết là có lợi cho sức khỏe đáng kinh ngạc. Tuy nhiên, các nghiên cứu về nước hầm xương vẫn đang được nghiên cứu. Điều chắc chắn được biết là nước hầm xương rất bổ dưỡng và có thể nếu thêm nó vào chế độ ăn uống của bạn có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nước xương hầm có lợi không?

 

Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (tổng hợp từ Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

Xem thêm