Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên nhân nào gây ho ra máu?

Bài viết này sẽ cung cấp thêm thông tin liên quan đến các nguyên nhân có thể gây ho ra máu cũng như cách chẩn đoán và điều trị tình trạng này.

Ho ra máu có thể rất đáng sợ, tuy nhiên tình trạng này cũng có thể gây nhầm lẫn vì bạn có thể không biết máu đến từ đâu. Máu có thể đến từ đường mũi, thực quản, khí quản, phổi hoặc dạ dày? Mặc dù ho ra máu là một dấu hiệu nhận biết của bệnh ung thư phổi, nhưng ho ra máu thường là do một nguyên nhân lành tính (không phải ung thư). Các tình trạng gây ho máu bao gồm các nguyên nhân như: viêm phế quản, viêm phổi và sử dụng thuốc chống đông máu.

Nguyên nhân khiến bạn ho ra máu?

Có nhiều lý do khác nhau khiến bạn có thể bị ho ra máu. Có một số lý do nghiêm trọng hơn những nguyên nhân khác, nhưng nhìn chung không có cách nào để nhận biết nếu chỉ nhìn vào tình trạng đơn thuần. Ho ra máu với bất kỳ số lượng nào cũng cần được đánh giá nghiêm túc.

Một số nguyên nhân có thể gây ho ra máu bao gồm:

  • Ho nhiều, dữ dội
  • Viêm phế quản
  • Giãn phế quản (tổn thương đường thở)
  • Nội soi phế quản và các thủ thuật xâm lấn khác
  • Chấn thương ngực
  • Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD)
  • Suy tim sung huyết (CHF)
  • Các biến chứng của bệnh lupus (một bệnh tự miễn dịch)
  • Xơ nang 
  • Hemophilia và các rối loạn chảy máu khác
  • Hít dị vật
  • Viêm phổi
  • Phù phổi (tích tụ chất lỏng trong phổi)
  • Thuyên tắc phổi (cục máu đông trong phổi)
  • Lao 
  • Sử dụng thuốc chống đông máu
  • Viêm mạch (viêm mạch máu) của phổi
  • Ung thư phổi

Đọc thêm bài viết: Bổ sung vitamin khi luyện tập thể thao

Nguyên nhân ở trẻ em

Ho ra máu ở trẻ em thường có nguyên nhân khác với ở người lớn. Các nguyên nhân phổ biến nhất là nhiễm trùng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm phổi, viêm phế quản và bệnh lao. Bệnh tim tiềm ẩn là nguyên nhân phổ biến thứ 2 ở trẻ em. Khoảng 1/3 các trường hợp ho ra máu ở trẻ em là vô căn (có nghĩa là không rõ nguồn gốc) với các triệu chứng tự khỏi mà không thể xác định được nguyên nhân.

Khi nào cần đến bệnh viện?

Ho ra máu có thể nhanh chóng trở thành một trường hợp khẩn cấp. Ho ra nhiều hơn một thìa cà phê máu được coi là trường hợp cấp cứu y tế. Ho ra 100 ml máu được gọi là ho ra máu ồ ạt và có tỷ lệ tử vong từ 30% - 50%. Nếu ho ra một lượng lớn máu, bạn không nên tự lái xe đến bệnh viện hoặc nhờ người khác chở bạn mà hãy gọi cho các phương tiện cấp cứu y tế. Bởi ho ra máu với lượng này có thể gây tắc nghẽn đường thở và máu xâm nhập vào phổi, dẫn đến ngạt thở và tử vong.

Xét nghiệm nguyên nhân ho ra máu

Nếu bạn ho ra máu, dù chỉ là một lượng rất nhỏ thì điều quan trọng là phải đến gặp các bác sĩ. Nếu có thể, hãy mang theo một mẫu vật của những gì bạn đã ho đến phòng khám. Bạn nên bọc mẫu trong bọc nhựa để có thể bảo quản mẫu tốt hơn bọc trong khăn giấy.

Chẩn đoán sẽ liên quan đến việc đánh giá tiền sử bệnh tật của bạn và khám sức khoẻ. Các bác sĩ sẽ không chỉ kiểm tra miệng và cổ họng của bạn mà còn thực hiện nghe âm thanh phổi bằng ống nghe. Dựa trên những phát hiện, các bác sĩ sẽ đề xuất các xét nghiệm để giúp xác định nguyên nhân. Điều này có thể bao gồm:

  • Các xét nghiệm để kiểm tra công thức máu và nồng độ oxy trong máu
  • Chụp X-quang ngực để tìm nhiễm trùng, tắc nghẽn, chấn thương hoặc khối u
  • Chụp cắt lớp vi tính (CT), tổng hợp nhiều hình ảnh X-quang để có được hình ảnh 3-D của phổi và đường thở
  • Nội soi phế quản, trong đó một ống soi linh hoạt được đưa vào miệng để đánh giá đường thở

Nếu bạn đang chảy máu nhiều, chụp CT thường là xét nghiệm hình ảnh được lựa chọn. Chẩn đoán kịp thời là điều cần thiết khi bạn bị ho ra máu. Mặc dù nguyên nhân cuối cùng có thể là lành tính hoặc có thể điều trị được nhưng chẩn đoán sớm hầu như luôn dẫn đến kết quả tốt hơn bất kể nguyên nhân là gì. Đó là trường hợp ung thư phổi, trong đó thời gian trung bình từ khi bắt đầu có triệu chứng đến khi được chẩn đoán là 12 tháng. Đây là khoảng thời gian mà việc điều trị có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong kết quả của bệnh.

Ho ra máu được điều trị như thế nào?

Mặc dù điều quan trọng là phải tìm ra nguyên nhân cơ bản của ho ra máu, nhưng triệu chứng đôi khi cần được điều trị trực tiếp (và ngay lập tức) ngay cả khi nguyên nhân không hoàn toàn rõ ràng. Bước đầu tiên trong việc kiểm soát ho ra máu là đảm bảo đường thở được bảo vệ. Đặt nội khí quản (đặt ống thở) có thể cần thiết, đặc biệt là khi chảy máu ồ ạt. Khi chảy máu nhẹ, điều trị có thể tập trung vào việc kiểm soát nguyên nhân cơ bản. Nếu không, các tùy chọn sau đây có thể được xem xét.

Đọc thêm thông tin tại: Đau họng nên ăn uống thế nào?

Nội soi phế quản

Có một số kỹ thuật có thể được sử dụng trong quá trình nội soi phế quản để kiểm soát chảy máu. Đây là những hiệu quả nhất khi chảy máu nhẹ hoặc trung bình. Các lựa chọn bao gồm:

  • Chất chèn nội khí quản: Đây là những chất được đưa qua ống soi phế quản để cầm máu, chẳng hạn như nước muối đá, cellulose và một loại sợi hữu cơ được gọi là fibrinogen.
  • Quang đông argon: Đây là một kỹ thuật được sử dụng để hình thành cục máu đông cục bộ.
  • Đốt điện: Điều này liên quan đến điện để đốt cháy các mô để cầm máu.
  • Đặt stent nội phế quản: Điều này liên quan đến việc đưa một ống vào mạch máu để chuyển hướng lưu thông sau khi máu đã ngừng chảy.

Thuyên tắc động mạch phế quản

Khi chảy máu ồ ạt, thuyên tắc động mạch phế quản thường là phương pháp điều trị đầu tay. Trong liệu pháp này, một ống được gọi là ống thông được đưa vào động mạch ở đùi trên và luồn vào phổi đến vị trí chảy máu. Sau khi vào đúng vị trí, các chất khác nhau được tiêm qua ống thông để làm thuyên tắc (tạo cục máu đông) trong động mạch. Các tùy chọn bao gồm: miếng bọt biển gelatin, hạt PVC hoặc cuộn dây kim loại.

Đọc thêm thông tin tại: Viêm phổi: Ăn gì và không nên ăn gì?

Phẫu thuật

Trước đây, phẫu thuật ít cần thiết hơn đối với ho ra máu nhưng vẫn có thể được sử dụng trong các tình huống ho ra máu ồ ạt do chấn thương. Điều này có thể bao gồm một loại phẫu thuật được gọi là cắt bỏ. Trong đó, một mô phổi được cắt bỏ và các đầu bị cắt được khâu lại với nhau. Điều này có thể được thực hiện bằng phẫu thuật mở truyền thống hoặc phẫu thuật nội soi lồng ngực có hỗ trợ bằng video xâm lấn tối thiểu.

Ho ra máu có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ ho dữ dội và bệnh phổi mạn tính đến nhiễm trùng đường hô hấp và ung thư phổi. Ho ra bất kỳ lượng máu nào đều cần phải đi khám, nhưng ho ra nhiều hơn một thìa cà phê được coi là một trường hợp cấp cứu y tế. Ho ra máu ồ ạt (ho ra 1/3 cốc máu trở lên) tương quan với nguy cơ tử vong cao.

Mặc dù nguyên nhân cơ bản của ho ra máu cần phải được giải quyết, nhưng các biện pháp can thiệp khác có thể cần thiết để cầm máu. Điều này bao gồm các chất gây đông máu tại vị trí chảy máu hoặc các dụng cụ sử dụng nhiệt (đốt) để bịt kín các mạch máu bị vỡ. Phẫu thuật có thể cần thiết trong trường hợp chấn thương.

Khi bạn bị đau họng, cảm giác nóng rát và khó chịu do đau họng có thể khiến bạn khó uống hoặc ăn. Hãy tiếp tục đọc để tìm ra những thực phẩm tốt nhất để ăn và uống khi bạn bị đau họng và những thực phẩm bạn cần tránh. Liên hệ với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam TẠI ĐÂY hoặc Hotline 0935 18 3939/ 024 3633 5678 để được tư vấn chế độ dinh dưỡng phù hợp với trẻ bị viêm amidan tư vấb bởi các chuyên gia đầu ngành.

BS Tạ Tùng Duy - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywellhealth
Từ khóa:
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm