Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên nhân nào gây ho ra máu?

Bài viết này sẽ cung cấp thêm thông tin liên quan đến các nguyên nhân có thể gây ho ra máu cũng như cách chẩn đoán và điều trị tình trạng này.

Ho ra máu có thể rất đáng sợ, tuy nhiên tình trạng này cũng có thể gây nhầm lẫn vì bạn có thể không biết máu đến từ đâu. Máu có thể đến từ đường mũi, thực quản, khí quản, phổi hoặc dạ dày? Mặc dù ho ra máu là một dấu hiệu nhận biết của bệnh ung thư phổi, nhưng ho ra máu thường là do một nguyên nhân lành tính (không phải ung thư). Các tình trạng gây ho máu bao gồm các nguyên nhân như: viêm phế quản, viêm phổi và sử dụng thuốc chống đông máu.

Nguyên nhân khiến bạn ho ra máu?

Có nhiều lý do khác nhau khiến bạn có thể bị ho ra máu. Có một số lý do nghiêm trọng hơn những nguyên nhân khác, nhưng nhìn chung không có cách nào để nhận biết nếu chỉ nhìn vào tình trạng đơn thuần. Ho ra máu với bất kỳ số lượng nào cũng cần được đánh giá nghiêm túc.

Một số nguyên nhân có thể gây ho ra máu bao gồm:

  • Ho nhiều, dữ dội
  • Viêm phế quản
  • Giãn phế quản (tổn thương đường thở)
  • Nội soi phế quản và các thủ thuật xâm lấn khác
  • Chấn thương ngực
  • Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD)
  • Suy tim sung huyết (CHF)
  • Các biến chứng của bệnh lupus (một bệnh tự miễn dịch)
  • Xơ nang 
  • Hemophilia và các rối loạn chảy máu khác
  • Hít dị vật
  • Viêm phổi
  • Phù phổi (tích tụ chất lỏng trong phổi)
  • Thuyên tắc phổi (cục máu đông trong phổi)
  • Lao 
  • Sử dụng thuốc chống đông máu
  • Viêm mạch (viêm mạch máu) của phổi
  • Ung thư phổi

Đọc thêm bài viết: Bổ sung vitamin khi luyện tập thể thao

Nguyên nhân ở trẻ em

Ho ra máu ở trẻ em thường có nguyên nhân khác với ở người lớn. Các nguyên nhân phổ biến nhất là nhiễm trùng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm phổi, viêm phế quản và bệnh lao. Bệnh tim tiềm ẩn là nguyên nhân phổ biến thứ 2 ở trẻ em. Khoảng 1/3 các trường hợp ho ra máu ở trẻ em là vô căn (có nghĩa là không rõ nguồn gốc) với các triệu chứng tự khỏi mà không thể xác định được nguyên nhân.

Khi nào cần đến bệnh viện?

Ho ra máu có thể nhanh chóng trở thành một trường hợp khẩn cấp. Ho ra nhiều hơn một thìa cà phê máu được coi là trường hợp cấp cứu y tế. Ho ra 100 ml máu được gọi là ho ra máu ồ ạt và có tỷ lệ tử vong từ 30% - 50%. Nếu ho ra một lượng lớn máu, bạn không nên tự lái xe đến bệnh viện hoặc nhờ người khác chở bạn mà hãy gọi cho các phương tiện cấp cứu y tế. Bởi ho ra máu với lượng này có thể gây tắc nghẽn đường thở và máu xâm nhập vào phổi, dẫn đến ngạt thở và tử vong.

Xét nghiệm nguyên nhân ho ra máu

Nếu bạn ho ra máu, dù chỉ là một lượng rất nhỏ thì điều quan trọng là phải đến gặp các bác sĩ. Nếu có thể, hãy mang theo một mẫu vật của những gì bạn đã ho đến phòng khám. Bạn nên bọc mẫu trong bọc nhựa để có thể bảo quản mẫu tốt hơn bọc trong khăn giấy.

Chẩn đoán sẽ liên quan đến việc đánh giá tiền sử bệnh tật của bạn và khám sức khoẻ. Các bác sĩ sẽ không chỉ kiểm tra miệng và cổ họng của bạn mà còn thực hiện nghe âm thanh phổi bằng ống nghe. Dựa trên những phát hiện, các bác sĩ sẽ đề xuất các xét nghiệm để giúp xác định nguyên nhân. Điều này có thể bao gồm:

  • Các xét nghiệm để kiểm tra công thức máu và nồng độ oxy trong máu
  • Chụp X-quang ngực để tìm nhiễm trùng, tắc nghẽn, chấn thương hoặc khối u
  • Chụp cắt lớp vi tính (CT), tổng hợp nhiều hình ảnh X-quang để có được hình ảnh 3-D của phổi và đường thở
  • Nội soi phế quản, trong đó một ống soi linh hoạt được đưa vào miệng để đánh giá đường thở

Nếu bạn đang chảy máu nhiều, chụp CT thường là xét nghiệm hình ảnh được lựa chọn. Chẩn đoán kịp thời là điều cần thiết khi bạn bị ho ra máu. Mặc dù nguyên nhân cuối cùng có thể là lành tính hoặc có thể điều trị được nhưng chẩn đoán sớm hầu như luôn dẫn đến kết quả tốt hơn bất kể nguyên nhân là gì. Đó là trường hợp ung thư phổi, trong đó thời gian trung bình từ khi bắt đầu có triệu chứng đến khi được chẩn đoán là 12 tháng. Đây là khoảng thời gian mà việc điều trị có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong kết quả của bệnh.

Ho ra máu được điều trị như thế nào?

Mặc dù điều quan trọng là phải tìm ra nguyên nhân cơ bản của ho ra máu, nhưng triệu chứng đôi khi cần được điều trị trực tiếp (và ngay lập tức) ngay cả khi nguyên nhân không hoàn toàn rõ ràng. Bước đầu tiên trong việc kiểm soát ho ra máu là đảm bảo đường thở được bảo vệ. Đặt nội khí quản (đặt ống thở) có thể cần thiết, đặc biệt là khi chảy máu ồ ạt. Khi chảy máu nhẹ, điều trị có thể tập trung vào việc kiểm soát nguyên nhân cơ bản. Nếu không, các tùy chọn sau đây có thể được xem xét.

Đọc thêm thông tin tại: Đau họng nên ăn uống thế nào?

Nội soi phế quản

Có một số kỹ thuật có thể được sử dụng trong quá trình nội soi phế quản để kiểm soát chảy máu. Đây là những hiệu quả nhất khi chảy máu nhẹ hoặc trung bình. Các lựa chọn bao gồm:

  • Chất chèn nội khí quản: Đây là những chất được đưa qua ống soi phế quản để cầm máu, chẳng hạn như nước muối đá, cellulose và một loại sợi hữu cơ được gọi là fibrinogen.
  • Quang đông argon: Đây là một kỹ thuật được sử dụng để hình thành cục máu đông cục bộ.
  • Đốt điện: Điều này liên quan đến điện để đốt cháy các mô để cầm máu.
  • Đặt stent nội phế quản: Điều này liên quan đến việc đưa một ống vào mạch máu để chuyển hướng lưu thông sau khi máu đã ngừng chảy.

Thuyên tắc động mạch phế quản

Khi chảy máu ồ ạt, thuyên tắc động mạch phế quản thường là phương pháp điều trị đầu tay. Trong liệu pháp này, một ống được gọi là ống thông được đưa vào động mạch ở đùi trên và luồn vào phổi đến vị trí chảy máu. Sau khi vào đúng vị trí, các chất khác nhau được tiêm qua ống thông để làm thuyên tắc (tạo cục máu đông) trong động mạch. Các tùy chọn bao gồm: miếng bọt biển gelatin, hạt PVC hoặc cuộn dây kim loại.

Đọc thêm thông tin tại: Viêm phổi: Ăn gì và không nên ăn gì?

Phẫu thuật

Trước đây, phẫu thuật ít cần thiết hơn đối với ho ra máu nhưng vẫn có thể được sử dụng trong các tình huống ho ra máu ồ ạt do chấn thương. Điều này có thể bao gồm một loại phẫu thuật được gọi là cắt bỏ. Trong đó, một mô phổi được cắt bỏ và các đầu bị cắt được khâu lại với nhau. Điều này có thể được thực hiện bằng phẫu thuật mở truyền thống hoặc phẫu thuật nội soi lồng ngực có hỗ trợ bằng video xâm lấn tối thiểu.

Ho ra máu có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ ho dữ dội và bệnh phổi mạn tính đến nhiễm trùng đường hô hấp và ung thư phổi. Ho ra bất kỳ lượng máu nào đều cần phải đi khám, nhưng ho ra nhiều hơn một thìa cà phê được coi là một trường hợp cấp cứu y tế. Ho ra máu ồ ạt (ho ra 1/3 cốc máu trở lên) tương quan với nguy cơ tử vong cao.

Mặc dù nguyên nhân cơ bản của ho ra máu cần phải được giải quyết, nhưng các biện pháp can thiệp khác có thể cần thiết để cầm máu. Điều này bao gồm các chất gây đông máu tại vị trí chảy máu hoặc các dụng cụ sử dụng nhiệt (đốt) để bịt kín các mạch máu bị vỡ. Phẫu thuật có thể cần thiết trong trường hợp chấn thương.

Khi bạn bị đau họng, cảm giác nóng rát và khó chịu do đau họng có thể khiến bạn khó uống hoặc ăn. Hãy tiếp tục đọc để tìm ra những thực phẩm tốt nhất để ăn và uống khi bạn bị đau họng và những thực phẩm bạn cần tránh. Liên hệ với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam TẠI ĐÂY hoặc Hotline 0935 18 3939/ 024 3633 5678 để được tư vấn chế độ dinh dưỡng phù hợp với trẻ bị viêm amidan tư vấb bởi các chuyên gia đầu ngành.

BS Tạ Tùng Duy - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywellhealth
Từ khóa:
Bình luận
Tin mới
  • 28/11/2025

    Chế độ ăn cho trẻ nhiễm HIV theo từng giai đoạn bệnh cần chú ý gì?

    Nhờ hiệu quả của thuốc kháng virus (ARV), ngày càng nhiều trẻ nhiễm HIV có thể phát triển, học tập và sinh hoạt bình thường như những trẻ khác. Tuy nhiên, dinh dưỡng vẫn là nền tảng của chăm sóc điều trị, giúp duy trì cân nặng, tăng sức đề kháng, giảm biến chứng và hạn chế tác dụng phụ của thuốc.

  • 28/11/2025

    Lõm ngực bẩm sinh ở trẻ có nguy hiểm không?

    Lõm ngực bẩm sinh xảy ra khi xương ức phát triển bất thường tạo ra vết lõm trên thành ngực của bạn và có thể gây ra các vấn đề về thể chất cũng như cảm xúc cho trẻ. Cùng tìm hiểu về bệnh lý lõm ngực bẩm sinh ở trẻ qua bài viết sau đây!

  • 28/11/2025

    Bảo vệ sức khỏe xương khớp khi thời tiết lạnh

    Thời tiết lạnh giá và chuyển mùa thường làm gia tăng các vấn đề về xương khớp, gây ra tình trạng đau cứng khớp và khó khăn khi vận động. Sự thay đổi của nhiệt độ và độ ẩm có thể làm các mô cơ giãn nở, tạo áp lực lên khớp, dẫn đến cảm giác đau nhức hoặc tê cứng.

  • 27/11/2025

    Hội thảo khoa học" Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp"

    Hà Nội, ngày 27/11/2025 – Kết quả nghiên cứu mới nhất do Viện Y học ứng dụng Việt Nam thực hiện được công bố tại Hội thảo khoa học “Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp” đã chỉ ra những thách thức lớn trong công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi (NCT) tại các đô thị lớn.

  • 27/11/2025

    Cách ăn low-carb giúp giảm cân bền vững

    Chế độ ăn kiêng low-carb (ít carbohydrate) đã chứng minh được hiệu quả trong việc giảm cân nhanh chóng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe. Tuy nhiên, chìa khóa để thành công không phải là việc cắt giảm carb một cách mù quáng, mà là thực hiện một cách thông minh, bền vững để biến nó thành một lối sống lâu dài.

  • 27/11/2025

    Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng?

    Ung thư đại trực tràng là căn bệnh phổ biến và gây tử vong cao trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng nằm trong top năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đáng kể thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đưa ra lời khuyên thiết thực để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và sàng lọc định kỳ, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe.

  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

Xem thêm