Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên nhân gây tiểu đường typ 1 và typ 2

Liệu tiểu đường typ 1 và typ 2 có đi cùng với tuổi tác và béo phì không? Mức độ của di truyền ảnh hưởng đến tiểu đường như thế nào?

Insulin là một hormone của cơ thể giúp đưa đường máu vào đến tế bào để sử dụng thành năng lượng. Nếu không có insulin, đường sẽ tích tụ lại trong máu.

Tiểu đường typ 1 là khi tuyến tụy không tạo ra insulin hoặc chỉ tạo ra một lượng nhỏ. Tiểu đường typ 1 thường được gọi là tiểu đường thanh thiếu niên bởi vì bệnh khởi phát ở trẻ em và trẻ dậy thì. Tuy nhiên bệnh này có thể phát triển ở bất cứ độ tuổi nào. Tiểu đường typ 1 được coi là một bệnh tự miễn và không thể phòng trước được. Điều này có nghĩa là hệ miễn dịch đã tấn công nhầm vào các tế bào khỏe mạnh của cơ thể.

Tiểu đường typ 2 phổ biến ở người trưởng thành mặc dù có một lượng lớn trẻ em hoặc thanh niên trẻ cũng được chẩn đoán tiểu đường typ 2. Ở tiểu đường typ 2, tế bào của cơ thể không đáp ứng với insulin một cách bình thường hay còn được gọi là kháng insulin. Điều này dẫn đến tuyến tụy  sản xuất insulin nhiều hơn. Theo thời gian việc này dẫn đến tăng lượng đường trong máu.

Nguyên nhân gây ra tiểu đường typ 1

Nguyên nhân không phải lúc nào cũng rõ ràng, tuy nhiên những nguy cơ tiềm ẩn có thể dẫn đến mắc bệnh đó là tiền sử gia đình và nhiễm virus. Tiểu đường typ 1 không hề liên quan đến chế độ ăn hay lối sống.

Nguyên nhân gây tiểu đường typ 2: gen và chủng tộc

Yếu tố di truyền cũng có vai trò nhất định trong việc gây ra tiểu đường typ 2. Nếu bạn có bố mẹ mắc tiểu đường typ 2 thì nguy cơ bạn mắc bệnh tăng lên 30%. Sự kết hợp giữa yếu tố di truyền cùng với môi trường có thể khiến bạn tăng nguy cơ mắc tiểu đường typ 2 lên gấp nhiều lần. Tiểu đường typ 2 có thể phòng ngừa được thông qua tập thể dục và chế độ ăn lành mạnh.

Nguy cơ của tiểu đường typ 2 gồm có cả yếu tố về chủng tộc.

Nguyên nhân gây tiểu đường typ 2: chế độ dinh dưỡng nghèo nàn

Không phải nghèo nàn về mặt số lượng, cái chúng ta nói đến ở đây là nghèo nàn về giá trị dinh dưỡng. Những thực phẩm chứa nhiều đường tinh luyện mà không có thêm những chất dinh dưỡng khác có thể làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường như bánh ngọt, kẹo, bánh quy, đồ uống có đường như nước ngọt, đồ uống tăng lực và nhiều loại đồ uống. Liên tục ăn những loại thực phẩm này có thể làm tăng mức insulin và cuối cùng sẽ làm giảm sự nhạy cảm của tế bào với insulin cuối cùng dẫn đến tiểu đường typ 2.

Hãy cố gắng ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi để phòng chống được bệnh.

Nguyên nhân gây tiểu đường typ 2: ít vận động

Quá ít hoạt động thể lực có thể làm tăng nguy cơ bị tiểu đường typ 2 bởi vận động giúp bạn kiểm soát được lượng đường huyết. Hơn nữa, các hoạt động thể lực có thể giúp bạn giảm cân, một yếu tố nguy cơ của tiểu đường. Một tuần tối thiểu nên có 150 phút tập thể dục mỗi tuần ở cường độ trung bình nghĩa là khoảng 30 phút mỗi ngày và 5 buổi/tuần. bạn có thể tìm cho mình những hoạt động yêu thích mà có thể làm cả ngày như đi dạo sau mỗi bữa ăn.

Nguyên nhân tiểu đường typ 2: tuổi tác

Tuổi tác không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra tiểu đường typ 2 nhưng là yếu tố nguy cơ. Tuổi càng tăng thì nguy cơ mắc tiểu đường càng tăng đặc biệt là sau tuổi 50. Đó là do sự thay đổi của hormone ở độ tuổi mãn kinh của phụ nữ và sự thay đổi chung về sự phân bố cơ-mỡ làm cho mô mỡ thống trị dễ dẫn đến kháng insulin. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng tiểu đường typ 2 cũng đang tăng lên ở trẻ em và thnah niên trẻ.

Nguyên nhân tiểu đường typ 2: thừa cân/béo phì

Nếu bạn đang thừa cân/béo phì có hội mắc tiểu đường typ 2 cũng tăng cao đó là do lượng mô mỡ trong có thể bạn cao có thể gây ra kháng insulin. Đặc biệt thừa mỡ ở vùng bụng trong đó có mỡ nội tạng càng tăng thêm cơ hội phát triển bệnh. Một điều bạn cần nhớ đó là vòng eo của nữ giới cao hơn 90cm và nam giới vượt quá 101cm sẽ làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường.

Các nguyên nhân gây tiểu đường khác

Ngoài các nguyên nhân bất thường về di truyền, thực phẩm, cân nặng thì tiểu đường cũng có thể do

  • Bệnh tiểu đường tự miễn ở người trưởng thành: có thể gọi đùa đây là bệnh tiểu đường typ 1 ½  vì chúng có cơ chế tương tự như typ 1 nhưng lại khởi phát ở người trên 30 tuổi. Bệnh này thường bị chẩn đoán nhầm sang tiểu đường typ 2.
  • Tiểu đường viêm tụy mạn tính: viêm tụy có thể gây tổn thương tụy và ảnh hưởng đến việc sản xuất insulin và cuối cùng gây ra tăng đường huyết.

Tiểu đường typ 2 có thể phòng ngừa theo cách vô cùng đơn giản, ngay cả khi bạn là người có nguy cơ thấp bằng cách:

  • Ăn uống lành mạnh
  • Không hút thuốc
  • Duy trì mức cân nặng khỏe mạnh
  • Kiểm tra sức khỏe thường xuyên

Làm thế nào để có một chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt lành mạnh, kiểm soát tốt được bệnh tiểu đường? Liên hệ ngay với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để đăng ký Khám, tư vấn Dinh dưỡng cùng các chuyên gia đầu ngành tại Việt Nam nhé! Đặt lịch khám nhanh và đơn giản tại Hotline: 0935183939 hoặc Fanpage Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nguyên nhân dẫn đến tiểu đường sơ sinh

 

Ths. Bs. Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo health.usnews) -
Bình luận
Tin mới
  • 18/10/2025

    Giao mùa gây ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người?

    Vào thời điểm giao mùa, thời tiết có thể làm ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người, thường dẫn đến các bệnh theo mùa, dị ứng và bùng phát các bệnh mãn tính. Các yếu tố như nhiệt độ giảm đột ngột, đổ ẩm tăng cao hoặc chất lượng không khí thay đổi thách thức cơ thể con người phải thích nghi. Vào lúc này, bạn nên hiểu rõ tầm quan trọng của việc giữ gìn sức khỏe, tham khảo ý kiến của bác sĩ để bảo vệ bản thân và gia đình.

  • 17/10/2025

    8 lý do nên ăn bông cải xanh

    Rẻ tiền nhưng rất giàu dinh dưỡng và có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Đó chính là lý do không nên bỏ qua bông cải xanh trong thực đơn hằng ngày.

  • 17/10/2025

    Các bài tập thể dục đơn giản tại nhà cho người bận rộn

    Trong nhịp sống hối hả hiện nay, nhiều người bị cuốn vào công việc và các trách nhiệm gia đình, khiến việc dành thời gian cho tập luyện trở thành thách thức. Tuy nhiên, duy trì hoạt động thể chất không chỉ cải thiện sức khỏe mà còn nâng cao tinh thần và năng suất làm việc.

  • 16/10/2025

    Lần đầu tiên tại Việt Nam: Phẫu thuật thành công khối phình khổng lồ động mạch thận có áp dụng ghép thận tự thân

    Hà Nội (TTXVN 16/10) Các y, bác sĩ của Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa điều trị thành công khối phình khổng lồ của động mạch thận ở rốn thận cho một bệnh nhân nữ 37 tuổi.

  • 16/10/2025

    Sốt xuất huyết giao mùa: Cảnh giác cao độ trong thời tiết thất thường

    Trong bối cảnh thời tiết thất thường và chuyển mùa với độ ẩm cao, sốt xuất huyết trở thành mối đe dọa lớn đối với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt tại các khu vực nhiệt đới như Việt Nam. Việc thời tiết thay đổi không chỉ tạo điều kiện cho muỗi vằn sinh sản mà còn có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của con người. Do đó, nhận biết sớm triệu chứng và áp dụng biện pháp phòng chống hiệu quả là yếu tố then chốt để giảm thiểu rủi ro, nâng cao nhận thức về sự nguy hiểm của sốt xuất huyết trong giai đoạn giao mùa.

  • 16/10/2025

    6 lý do ăn táo giúp bạn 'ít gặp bác sĩ'

    Táo không chỉ là một loại trái cây thơm ngon mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe ấn tượng. Dưới đây là những lợi ích nổi bật của việc ăn táo, cùng với các mẹo nhỏ để thưởng thức chúng một cách an toàn và hiệu quả.

  • 16/10/2025

    Ngủ đủ giấc: Chìa khóa nâng cao hiệu suất học tập hàng ngày

    Trong xã hội hiện đại, nhiều học sinh tin rằng việc cắt giảm giấc ngủ để có thêm thời gian học tập là cách hiệu quả để đạt thành tích cao. Tuy nhiên, quan niệm này không chỉ sai lầm mà còn có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và hiệu suất học tập. Giấc ngủ không phải là thứ có thể hy sinh mà là nền tảng quan trọng giúp học sinh duy trì sự tập trung, cải thiện trí nhớ và nâng cao khả năng sáng tạo. Bài viết này sẽ khám phá tầm quan trọng của giấc ngủ đối với học sinh và cách xây dựng thói quen ngủ khoa học để tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 15/10/2025

    3 thay đổi thói quen ăn uống giúp tránh xa đột quỵ

    Đột quỵ (tai biến mạch máu não) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn thế giới. Vậy có cách nào ngăn ngừa đột quỵ hay không?

Xem thêm