Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mệt mỏi có phải là triệu chứng của ung thư?

Mệt mỏi có thể là triệu chứng đầu tiên của bệnh ung thư? Lúc này hay lúc khác, tất cả chúng ta đều đã trải qua sự mệt mỏi. Đối với hầu hết tất cả mọi người, mệt mỏi là cảm giác tạm thời, thường do căng thẳng, bệnh tật hoặc kiệt sức gây ra.

Đối với một số người, sự mệt mỏi có thể trở nên dai dẳng và làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày của họ. Khi sự mệt mỏi trở nên thường xuyên, việc lo lắng về những gì có thể gây ra nó là điều tự nhiên. Ung thư là một trong những điều đầu tiên mà nhiều người nghĩ đến khi cảm thấy mệt mỏi. Họ có thể tự hỏi liệu ung thư có phải là thủ phạm hay không. Bài viết này xem xét mệt mỏi do ung thư là gì, nguyên nhân gây ra nó, cách chẩn đoán và khi nào cần gặp bác sĩ.

Mệt mỏi do ung thư là gì?

Xác định loại mệt mỏi có thể là triệu chứng ung thư hoặc điều trị là điều cần thiết. Mệt mỏi do ung thư không phải là mệt mỏi bình thường. Nó thường không phải là kiểu buồn ngủ mà bạn có thể vượt qua bằng cách ngủ ngon hoặc uống một tách cà phê. Mọi người mô tả loại mệt mỏi này là "mệt mỏi toàn thân". Đó cũng là điều thường làm gián đoạn cuộc sống. Bạn sẽ trở nên thất vọng vì không thể tham gia vào các hoạt động hàng ngày và thấy sự mệt mỏi của họ ảnh hưởng đến công việc và các mối quan hệ của mình.

Nguyên nhân gây mệt mỏi do ung thư

Thiếu máu

Thiếu máu là khi số lượng hồng cầu của bạn thấp hơn bình thường hoặc có vấn đề với huyết sắc tố. Huyết sắc tố là một phần của tế bào hồng cầu mang ôxy đến các mô và cơ quan của bạn. Không có đủ hồng cầu hoặc huyết sắc tố làm giảm quá trình ôxy hóa, khiến bạn cảm thấy yếu và mệt mỏi.

12 nguyên nhân gây ra mệt mỏi và cách khắc phục | Vinmec

Những nguyên nhân gây thiếu máu, bao gồm:

  • Giảm sản xuất tế bào máu: Cả bệnh bạch cầu và ung thư hạch đều là ung thư ảnh hưởng đến tủy xương và phá vỡ quá trình sản xuất tế bào máu bình thường.
  • Mất máu: Một số bệnh ung thư, chẳng hạn như ung thư đại trực tràng hoặc dạ dày, và phẫu thuật có thể gây mất máu.
  • Thiếu hụt dinh dưỡng: Không ăn một chế độ ăn uống lành mạnh có thể dẫn đến thiếu máu do thiếu sắt.
  • Hóa trị: Hóa trị tấn công cả tế bào khỏe mạnh và tế bào không lành mạnh. Nếu nó tấn công tủy xương, nơi tạo ra các tế bào máu, nó có thể gây thiếu máu.
  • Tổn thương thận: Một số bệnh ung thư hoặc phương pháp điều trị có thể gây tổn thương thận, khiến cơ thể ít erythropoietin (EPO). EPO là một loại hormone kích thích tủy xương sản xuất các tế bào hồng cầu.

Viêm và hệ thống miễn dịch

Khối u, phẫu thuật, điều trị ung thư hoặc kích hoạt các cytokine trong hệ thống miễn dịch của bạn có thể gây viêm. Điều này có thể dẫn đến đau đớn, nhiễm trùng, mất ngủ, thờ ơ, thay đổi tâm trạng và sương mù não. Đối phó với cơn đau hoặc bất kỳ triệu chứng hoặc tác dụng phụ nào khác đều có thể góp phần gây ra mệt mỏi.

Đọc thêm bài viết: TS. BS Trương Hồng Sơn gợi ý bữa ăn lành mạnh giúp phòng ung thư

Điều trị ung thư

Các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị, xạ trị, liệu pháp hormone và phẫu thuật (và tác dụng phụ của chúng) đều có thể gây ra mệt mỏi vì những lý do sau:

  • Hóa trị và xạ trị: có thể gây mệt mỏi vì cơ thể đang làm việc chăm chỉ để sửa chữa những tổn thương do điều trị gây ra. Cả hai phương pháp điều trị cũng có thể gây suy dinh dưỡng do buồn nôn, nôn, chán ăn, lở miệng hoặc thay đổi khẩu vị.
  • Thuốc: Thuốc dùng để điều trị ung thư, bao gồm cả thuốc giảm đau và buồn nôn, có thể gây buồn ngủ.
  • Phẫu thuật: Mệt mỏi do phẫu thuật có thể do mô bị tổn thương và sửa chữa, không cử động được sau phẫu thuật hoặc gây mê (thuốc dùng để đưa bạn vào giấc ngủ trong khi phẫu thuật)

Nội tiết tố

Một số bệnh ung thư hoặc khối u có thể ảnh hưởng đến hormone testosterone, estrogen, progesterone, tuyến giáp và tuyến thượng thận. Nội tiết tố mất cân bằng ảnh hưởng đến cách cơ thể điều chỉnh năng lượng. Một số bệnh ung thư nuôi dưỡng hormone. Những trường hợp này thường cần liệu pháp hormone và cũng có thể gây mệt mỏi.

Căng thẳng, thay đổi tinh thần và cảm xúc

Bị ung thư có thể gây căng thẳng, khó ngủ, ủ rũ và trầm cảm. Bản thân căng thẳng có thể gây ra sự mệt mỏi về cảm xúc, tinh thần và thể chất. Bản thân bệnh ung thư và căng thẳng đều có thể gây ra rối loạn điều hòa cortisol. Nồng độ cortisol tăng cao khiến cơ thể bạn ở trạng thái cảnh giác cao độ. Điều này đốt cháy rất nhiều năng lượng và có thể dẫn đến những thay đổi về tinh thần, cảm xúc và các vấn đề về giấc ngủ. Và tất cả điều này đều gây ra cảm giác mệt mỏi.

Tăng trưởng khối u

Khi các khối u phát triển, chúng sẽ cạnh tranh mạnh mẽ để được nuôi dưỡng với các tế bào bình thường. Nó cũng có thể làm gián đoạn hoặc thay đổi quá trình trao đổi chất của bạn, làm cạn kiệt năng lượng của bạn.

Thiếu Oxy

Nếu ung thư gây thiếu máu hoặc khó thở, nó có thể dẫn đến tình trạng thiếu oxy, có nghĩa là lượng oxy trong máu của bạn thấp. Sự giảm oxy này dẫn đến mệt mỏi và năng lượng thấp. Tình trạng thiếu oxy có thể là một vấn đề thậm chí còn nghiêm trọng hơn khi ai đó đã mắc bệnh mãn tính như các vấn đề về tim hoặc phổi.

Chẩn đoán

Khi phàn nàn chính của bạn là mệt mỏi, ung thư có thể không phải là điều đầu tiên mà bác sĩ của bạn nghĩ đến. Mệt mỏi có liên quan đến nhiều tình trạng khác và bác sĩ của bạn sẽ muốn loại trừ những nguyên nhân phổ biến nhất trước tiên. Bác sĩ có thể sẽ yêu cầu một số xét nghiệm máu khác nhau để kiểm tra chức năng tuyến giáp của bạn.

Trong chuyến thăm khám của bạn, bác sĩ có thể hỏi một số câu hỏi về chất lượng cuộc sống và những yếu tố nào có thể góp phần vào sự mệt mỏi của bạn. Các câu hỏi có thể bao gồm:

  • Bạn làm việc bao nhiêu giờ? Bạn đang căng thẳng trong công việc?
  • Bạn đã có bất kỳ thay đổi lớn nào trong cuộc sống, chẳng hạn như kết hôn?
  • Bạn có hay tập thể dục không?
  • Bạn có ngủ ngon không? Bạn ngủ được bao nhiêu?
  • Chế độ ăn uống của bạn như thế nào?
  • Bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến giáp không?

Điều quan trọng cần nhớ là mệt mỏi không dành riêng cho bệnh ung thư. Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, nó có thể liên quan đến một tình trạng ít nghiêm trọng hơn hoặc do lối sống.

Đọc thêm bài viết: Trà sữa có thể gây ung thư?

Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Đa số tình trạng mệt mỏi có thể qua khỏi sau 1 vài ngày với sự chăm sóc của bản thân và người nhà. Tuy nhiên nếu bạn vẫn mệt mỏi sau khi ăn uống đầy đủ, nghỉ ngơi, tập thể dục nhẹ, kiểm soát căng thẳng và uống đủ nước, tốt nhất bạn nên nói chuyện với bác sĩ của mình. Gọi cho bác sĩ nếu bạn có các triệu chứng sau:

  • Mệt mỏi không thuyên giảm khi tự chăm sóc bản thân
  • Mệt mỏi ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, công việc hoặc các mối quan hệ của bạn
  • Các vấn đề về trí nhớ, nhầm lẫn 
  • Mệt mỏi đến mức bạn không thể ra khỏi giường
  • Đau dữ dội
  • Trầm cảm 
  • Khó thở gia tăng
  • Buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy hoặc chán ăn nghiêm trọng
  • Khó ngủ

Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM (VIAM Clinic) trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam tư vấn, cung cấp chế độ dinh dưỡng cá thể dành cho những người đang điều trị các bệnh mạn tính, trong đó có ung thư. Hãy liên hệ với VIAM Clinic nếu bạn muốn có chế độ dinh dưỡng hỗ trợ điều trị ung thư TẠI ĐÂY hoặc Hotline: 0935.18.3939 hoặc 024.3633.5678

Hồng Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywellhealth
Bình luận
Tin mới
Xem thêm