Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Melatonin là chất gì và tác dụng của nó ra sao?

Melatonin là một loại hormon mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe và đặc biệt là giấc ngủ.

Melatonin là một loại hormone được sản xuất ở tuyến tùng trong não. Melatonin còn được gọi là hormone giấc ngủ, vì với nồng độ cao chất này giúp bạn đi vào giấc ngủ dễ hơn. Tuy nhiên chất này không gây hại cho cơ thể, chúng chỉ báo cho cơ thể biết rằng đã đến trời tối và bạn có thể thư giãn và vào giấc dễ hơn.

Melatonin thường được sử dụng với những người hay bị mất ngủ hoặc thay đổi múi giờ khi đi máy bay.

Cơ chế hoạt động của Melatonin

Melatonin hoạt động song song với nhịp sinh học của cơ thể. Khi trời tối nồng độ melatonin sẽ tăng dần dần, và báo hiệu cho cơ thể đến giờ đi ngủ. Và chúng sẽ giảm nồng độ khi trời sáng hoặc có ánh sáng bên ngoài, để giúp cơ thể tỉnh táo hơn.

Bởi vì melatonin giúp cơ thể nhận biết đến giờ đi ngủ, nên những người không có đủ lượng melatonin vào buổi đêm có thể sẽ bị khó ngủ. Có rất nhiều yếu tố có thể làm giảm nồng độ melatonin vào ban đêm, chẳng hạn như: các loại đồ uống có cồn, hút thuốc, caffein, làm việc theo ca, độ tuổi, một số tình trạng bệnh lý và ánh đèn quá sáng- bao gồm cả ánh đèn xanh.

Khi nào nên sử dụng Melatonin?

Theo các nghiên cứu và lời khuyên của các bác sĩ, melatonin giúp hỗ trợ giấc ngủ trong một số trường hợp:

  • Mất ngủ nguyên phát (mất ngủ không rõ nguyên nhân)
  • Mất ngủ liên quan đến tuổi tác
  • Rối loạn nhịp sinh học do máy bay
  • Do tính chất công việc
  • Chấn thương sọ não
  • Rối loạn do thoái hóa thần kinh

Ngoài ra, một số nghiên cứu lâm sàng đang được tiến hành để làm rõ vai trò của sử dụng melatonin trong một số bệnh, chẳng hạn như: Ung thư, rối loạn chuyển hóa, bệnh tim mạch, rối loạn tâm thần, hội chứng đau …

Cách sử dụng melatonin

Nếu bạn đang cân nhắc sử dụng melatonin để điều trị mất ngủ, hãy bắt đầu với liều thấp. Ví dụ, hãy bắt đầu với liều 0,5 - 1 mg trước khi đi ngủ 30 phút. Nếu liều lượng này không giúp bạn vào giấc ngủ, tăng liều lên 3 – 5 mg. Theo các chuyên gia sử dụng melatonin với liều trên 5mg sẽ không giúp bạn đi dễ dàng vào giấc ngủ hơn.

Mục đích của việc tăng liều lượng dần dần là để tìm được liều thấp nhất giúp bạn dễ ngủ hơn. Vì melatonin có nhiều dạng khác nhau nên bạn cũng có thể cần tham khảo các ý kiến từ bác sĩ hoặc dược sĩ về liều lượng phù hợp với mình.

Tác dụng phụ của melatonin

Các bằng chứng khoa học hiện tại cho thấy các chất bổ sung melatonin là an toàn, không độc hại và không gây nghiện cho cả trẻ em và người lớn. Chúng hoàn toàn an toàn để sử dụng lâu dài.  Các nghiên cứu đã không tìm thấy tác dụng phụ đáng kể nào liên quan đến lượng melatonin hàng ngày với liều lượng từ 2–10 mg trong tối đa 3,5 năm.

Không giống như các loại thuốc khác, không có bằng chứng nào cho thấy melatonin ảnh hưởng đến khả năng tự sản xuất của cơ thể. Tuy nhiên, vẫn có một số tác dụng phụ nhỏ khi bổ sung melatonin tồn tại trong thời gian ngắn. Các tác dụng phụ có thể gặp khi sử dụng melatonin bao gồm:

  • Ngủ ngày
  • Cảm giác mệt mỏi
  • Chóng mặt
  • Đau đầu
  • Buồn nôn
  • Cảm giác ớn lạnh

Vì melatonin có thể gây buồn ngủ vào ban ngày, do đó không lái xe hoặc sử dụng máy móc sau khi sử dụng thuốc.

Tương tác của với những loại thuốc khác

Mặc dù tính an toàn tương đối mạnh, melatonin có thể tương tác với nhiều loại thuốc bằng cách ảnh hưởng đến hiệu quả của chúng hoặc làm tăng nguy cơ tác dụng phụ. Một số loại thuốc có thể bị ảnh hưởng khi sử dụng melatonin:

  • Thuốc an thần: Benzodiazepine, Barbiturate …
  • Thuốc chống đông
  • Thuốc chống co giật
  • Thuốc huyết áp
  • Thuốc chống trầm cảm
  • Thuốc tránh thai
  • Thuốc điều trị tiểu đường
  • Thuốc ức chế miễn dịch

Nếu bạn đang gặp vấn đề về sức khỏe hoặc đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào ở trên, tốt nhất bạn nên đi khám và nhận được tư vấn của bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng melatonin.

Ngoài ra, melatonin cũng có thể tương tác với rượu. Một số nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng rượu từ mức độ trung bình đến nặng làm giảm mức độ melatonin và do đó làm gián đoạn chất lượng giấc ngủ.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sử dụng melatonin mỗi tối có tốt không? 

Bs. Tạ Tùng Duy - Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

Xem thêm