Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lưỡi bản đồ là gì?

Bạn đã từng nghe thấy hoặc nhìn thấy lưỡi bản đồ chưa? Mặc dù nó khiến lưỡi bạn có hình dáng khó coi nhưng lại là một bệnh hoàn toàn lành tính.

Lưỡi bản đồ là gì?

Lưỡi bản đồ là một rối loạn vô hại, ảnh hưởng tới bề mặt lưỡi của bạn. Lưỡi thường được bao phủ bởi những nhú lưỡi nhỏ li ti, có màu trắng hồng; thường ngắn, mịn và trông giống như sợi tóc. Với lưỡi bản đồ, những vết trên bề mặt lưỡi không có nhú lưỡi và là một khoảng đỏ, nhăn, thường có viền bao quanh.

Những vết (tổn thương này) khiến lưỡi có hình dạng giống như bản đồ, thường lành lại ở một khu vực và sau đó lại lan sang phần khác của lưỡi. Bệnh còn được gọi là viêm lưỡi di trú lành tính.

Mặc dù lưỡi bản đồ có thể trông giống như một dấu hiệu cảnh báo nhưng nó không gây ra các vấn đề sức khỏe và không liên quan đến nhiễm trùng hay ung thư. Nó thường gây ra cảm giác khó chịu và tăng nhạy cảm với một số chất.

Triệu chứng

Những dấu hiệu và triệu chứng của lưỡi bản đồ có thể bao gồm:

  • Những vết có hình dáng bất thường, phẳng, đỏ ở đầu lưỡi hoặc rìa lưỡi
  • Những tổn thương thường xuyên thay đổi về vị trí, kích thước và hình dáng
  • Khó chịu, đau hoặc cảm giác bỏng rát ở một số trường hợp nhưng thường liên quan đến ăn các thức ăn, cay, nóng, mặn hoặc chua

Nhiều người bị lưỡi bản đồ mà không có triệu chứng gì.

Lưỡi bản đồ có thể tồn tại kéo dài nhiều tháng đến nhiều năm. Nó thường tự hết nhưng có thể xuất hiện lại sau đó.

Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Lưỡi bản đồ là vấn đề nhẹ mặc dù nó thường gây ra cảm giác khó chịu. Tuy nhiên, những tổn thương ở lưỡi có thể chỉ ra những bệnh lý khác nghiêm trọng hơn của lưỡi hoặc toàn cơ thể. Nếu bạn có các tổn thương ở lưỡi mà không tự khỏi trong vòng 7-10 ngày, tốt nhất bạn nên đến gặp bác sĩ.

Nguyên nhân

Nguyên nhân của lưỡi bản đồ chưa được biết đến và không có cách nào để phòng bệnh. Có mối liên quan giữa lưỡi bản đồ và bệnh vảy nến – một bệnh mạn tính về da, những cần nhiều nghiên cứu hơn nữa để hiểu rõ hơn về mối liên quan này.

Những yếu tố nguy cơ

Các nghiên cứu về các yếu tố liên quan có thể làm tăng nguy cơ của lưỡi bản đồ đã đem lại những kết quả khác nhau.

Những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bị lưỡi bản đồ bao gồm:

Tiền sử gia đình: Một số người bị viêm lưỡi bản đồ có tiền sử gia đình bị rối loạn này, vì vậy các yếu tố về gen di truyền có thể làm tăng nguy cơ.

Lưỡi có rãnh nứt sâu: Những người bị lưỡi bản đồ thường có một rối loại khác được gọi là lưỡi nứt, là tình trạng xuất hiện những rãnh sâu trên bề mặt lưỡi.

Biến chứng

Lưỡi bản đồ là một bệnh lý lành tính. Nó không đe dọa sức khỏe của bạn, không gây ra các biến chứng lâu dài hoặc làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm.

Tuy nhiên, nó có thể khiến bạn lo lắng vì:

  • Hình dáng của lưỡi có thể khiến bạn xấu hổ, tùy thuộc vào tổn thương trông như thế nào
  • Có thể khó để trấn an tinh thần là thực tế không có gì nghiêm trọng cả

Chuẩn bị trước khi đi khám bác sĩ

Nếu bạn lo lắng về hình dáng của lưỡi, hãy đến gặp bác sĩ để đảm bảo rằng đó không phải là dấu hiệu của bệnh lí nào khác.

Những thắc mắc mà bạn muốn hỏi bác sĩ thường bao gồm:

  • Nguyên nhân nào có thể gây ra triệu chứng của tôi?
  • Có nguyên nhân nào khác nữa không?
  • Triệu chứng của tôi có kéo dài không?
  • Phương pháp điều trị là gì?
  • Có biện pháp nào tại nhà mà tôi có thể làm để giảm bớt khó chịu không?
  • Tôi nên làm gì nếu bệnh tái phát?

Những câu hỏi mà bác sĩ có thể hỏi bạn:

  • Những tổn thương này xuất hiện đầu tiên là khi nào?
  • Những tổn thương có thay đổi hình dáng và vị trí trên lưỡng của bạn không?
  • Bạn có từng bị bất kì tổn thương nào khác ở miệng không?
  • Có thứ gì, ví dụ như thức ăn chua, cay làm bạn bị đau không?
  • Bạn có bất kì triệu chứng nào mà có thể không liên quan đến vấn đề ở lưỡi của bạn không?
  • Bạn có bị sốt không?

Xét nghiệm và chẩn đoán

Bác sĩ thường chẩn đoán lưỡi bản đồ dựa trên thăm khám lưỡi và các dấu hiệu, triệu chứng của bạn.

Khi khám, bác sĩ có thể:

  • Sử dụng đèn soi để khám lưỡi và miệng
  • Bảo bạn di chuyển lưỡi theo các hướng khác nhau
  • Sờ nắn nhẹ nhàng lưỡi của bạn để kiểm tra độ mềm hoặc những thay đổi bất thường về cấu tạo hoặc mật độ của lưỡi
  • Kiểm tra những dấu hiệu của nhiễm trùng, như sốt và sưng hạch cổ

Điều trị

Lưỡi bản đồ thường không cần điều trị gì. Mặc dù lưỡi bản đồ thường khiến bạn cảm thấy khó chịu ở, nhưng nó không gây hại.

Bác sĩ có thể cho bạn sử dụng thuốc để giảm bớt khó chịu và nhạy cảm:

  • Thuốc giảm đau không kê đơn
  • Nước súc miệng có gây tê
  • Nước súc miệng kháng histamin
  • Nước súc miệng hoặc thuốc mỡ corticoid

Thay đổi lối sống và các giải pháp tại nhà

Bạn có thể giảm khó chịu do lưỡi bản đồ bằng cách tránh hoặc hạn chế các chất thường làm tăng nhạy cảm các mô trong miệng, bao gồm:

  • Thức ăn mặn, cay, nóng hoặc chua
  • Thuốc lá
  • Kem đánh răng có chứa các chất phụ gia ngăn ngừa cao răng, hương liệu nặng hoặc các chất tẩy trắng.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bệnh thường gặp ở lưỡi

Bs.Thanh Thanh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Mayoclinic
Bình luận
Tin mới
  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

  • 15/05/2025

    5 lợi ích sức khỏe của quả lê và những kiêng kỵ khi ăn lê

    Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

  • 15/05/2025

    Bệnh lý mùa hè thường gặp

    Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Xem thêm