Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Làm thế nào để biết bạn bị viêm loét đại tràng?

Rất nhiều người bị đau bụng và tiêu chảy. Nhưng nếu bạn xuất hiện các triệu chứng này nhiều lần ở mức nghiêm trọng (đau bụng dữ dội, tiêu chảy ra máu), bạn cần đến gặp bác sĩ. Có thể bạn bị viêm loét đại tràng.

Làm thế nào để biết bạn bị viêm loét đại tràng?

Đây là một bệnh về ruột già hoặc đại tràng. Không có nguyên nhân và cách chữa trị đặc hiệu cho bệnh, nhưng càng được chẩn đoán sớm thì việc điều trị càng khả quan hơn, các triệu chứng giảm nhanh hơn. Trước tiên bạn phải khám sức khỏe, các bác sĩ có thể thực hiện nhiều loại xét nghiệm để xác định xem bạn có bị viêm loét đại tràng hay không. Có thể phải mất một loạt xét nghiệm để loại trừ các vấn đề khác.

Bác sĩ sẽ muốn biết tiền sử bệnh tật của bạn. Bất kỳ thông tin nào bạn có về cha mẹ, anh chị em hoặc trẻ em bị viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn (cả hai loại IBD) hoặc các vấn đề tự miễn dịch khác, đều có thể hữu ích. Bạn nên lập danh sách đầy đủ tất cả các loại thuốc bạn dùng: thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn cũng như bất kỳ loại thuốc bổ sung nào.

Bác sĩ sẽ khám sức khoẻ, trong đó họ có thể sẽ kiểm tra huyết áp, nhịp tim và nhiệt độ của bạn. Họ có thể nghe âm thanh trong bụng bạn bằng ống nghe và ấn vào vùng bụng của bạn để kiểm tra xem có đau không. Họ cũng có thể thực hiện kiểm tra trực tràng kỹ thuật số để kiểm tra máu trong phân của bạn.

Nhân viên y tế sẽ lấy mẫu máu và phân của bạn để kiểm tra các dấu hiệu của viêm loét đại tràng hoặc bệnh khác. Bác sĩ cũng sẽ sử dụng một thiết bị để nhìn vào bên trong ruột già của bạn. Điều này được gọi là nội soi. Hai loại chính, nội soi đại tràng và nội soi đại tràng sigma, sẽ được thảo luận dưới đây.

Xét nghiệm máu và phân

Xét nghiệm máu có thể cho thấy bạn có bị thiếu máu hay không, đây là triệu chứng của viêm loét đại tràng. Thiếu máu xảy ra khi các tế bào hồng cầu của bạn giảm và không có đủ số lượng để mang đủ oxy đến các mô của bạn. Xét nghiệm máu cũng sẽ giúp xác định hoặc loại trừ các bệnh nhiễm trùng khác.

Xét nghiệm máu cũng có thể phát hiện sự gia tăng số lượng bạch cầu, mức protein albumin thấp và mức protein phản ứng C tăng cao tất cả các dấu hiệu viêm trong cơ thể bạn.

Xét nghiệm phân có thể được yêu cầu để loại trừ nhiễm trùng.

Nội soi đại tràng sigma

Bạn có thể cần nội soi đại tràng sigma để tìm hiểu xem bạn có bị viêm loét đại tràng hay không. Thủ tục thông thường này mất từ ​​15 đến 20 phút. Bác sĩ sẽ sử dụng kính soi đại tràng sigma để quan sát niêm mạc trực tràng và phần dưới ruột già hoặc đại tràng.

Ống soi sigmoid là một ống dài, linh hoạt có đường kính khoảng 1cm. Nó có đèn và một camera nhỏ ở cuối. Bác sĩ sẽ đưa nó vào trực tràng của bạn để  có thể nhìn vào các phần của ruột già. Bạn có thể được cho thuốc để giúp bạn thư giãn trong khi nội soi.

Bác sĩ sẽ có thể nhìn thấy mô ruột của bạn ngay lập tức, phát hiện tình trạng viêm và chảy máu, đồng thời có thể biết liệu bạn có bị viêm loét đại tràng hay một vấn đề nào khác hay không.

Bạn có thể sẽ được yêu cầu uống thuốc nhuận tràng dạng lỏng vào đêm trước khi xét nghiệm để làm sạch ruột để bác sĩ có thể nhìn rõ niêm mạc ruột của bạn. Bạn có thể rời đi ngay sau khi nó kết thúc. Nếu bạn có thuốc để thư giãn, bạn sẽ cần ai đó chở bạn về nhà.

Nội soi đại tràng

Một cách khác để chẩn đoán viêm loét đại tràng là nội soi đại tràng.

Đây cũng là một thủ tục ngoại trú, có nghĩa là bạn có thể về nhà khi hoàn tất. Nội soi đại tràng thường mất từ ​​30 phút đến một giờ. Bạn sẽ phải uống thuốc nhuận tràng dạng lỏng vào đêm hôm trước để làm sạch ruột. Điều này là do ruột già của bạn phải trong để thử nghiệm thành công. Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn cách chuẩn bị vào ngày hôm trước.

Bác sĩ sẽ sử dụng một ống linh hoạt gọi là ống nội soi để quan sát toàn bộ đại tràng của bạn. Họ cũng có thể làm sinh thiết hoặc lấy mẫu mô nếu cần. Việc kiểm tra này có thể giúp xác định mức độ nghiêm trọng của viêm loét đại tràng và bệnh Crohn, cũng như phân biệt giữa hai bệnh.

Trong quá trình thủ thuật, một ống nội soi dài và mỏng được đưa vào trực tràng và di chuyển lên qua ruột già. Bạn có thể sử dụng thuốc an thần để giúp bạn thư giãn. Nếu làm vậy, bạn sẽ cần ai đó đưa bạn về nhà sau khi hoàn tất.

Chụp X-quang và CT

Bác sĩ có thể yêu cầu chụp X-quang để đảm bảo bạn không gặp phải vấn đề nào khác, chẳng hạn như thủng đại tràng. Hoặc bạn có thể cần chụp CT để phát hiện bất kỳ biến chứng nào do viêm loét đại tràng hoặc loại trừ các tình trạng khác tương tự.

Giống như các xét nghiệm khác, bạn sẽ sẵn sàng cho chụp CT vào đêm hôm trước. Một lần nữa, bác sĩ sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn. Chúng thường liên quan đến việc chỉ uống chất lỏng trong suốt sau nửa đêm và không ăn gì trong 4 giờ trước khi xét nghiệm.

Bạn có thể cần uống dung dịch cản quang hoặc tiêm dung dịch cản quảng vào tĩnh mạch, ngay trước khi chụp CT. Quá trình chụp CT có thể mất từ 15 phút đến một giờ và kết quả của bạn sẽ có trong vòng 24 giờ.

Các xét nghiệm hình ảnh khác mà bác sĩ có thể sử dụng trong chẩn đoán của bạn bao gồm:

  • Chụp cắt lớp CT: Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn uống chất cản quang hoặc tiêm thuốc cản quang trước khi chụp. Chất này giúp bác sĩ nhìn rõ ruột của bạn hơn bằng hình ảnh X-quang. 
  • MRI: Trong một số trường hợp, có thể bạn nhận được hướng dẫn phải kiêng không nên ăn một số loại thực phẩm trong một hoặc hai ngày. Mất khoảng 45 phút cho mỗi bộ phận cơ thể. Đôi khi họ tiêm cho bạn một loại thuốc nhuộm đặc biệt. Đôi khi kỹ thuật viên phải thay đổi cách tiếp cận nếu bạn có máy điều hòa nhịp tim, hình xăm, van tim, vít kim loại để chữa gãy xương hoặc nếu bạn đang mang thai hoặc có một số vấn đề sức khỏe nhất định.
Hồng Ngọc - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam - Theo WebMD
Bình luận
Tin mới
  • 14/10/2025

    Tại sao bạn muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn?

    Cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn có thể là do phản ứng bình thường ở ruột già gọi là phản xạ dạ dày-đại tràng. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên có cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn, cùng với các triệu chứng như đau quặn bụng, đầy hơi hoặc tiêu chảy, thì hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc bệnh viêm ruột (IBD) có thể là nguyên nhân.

  • 13/10/2025

    Workshop “Giải mã biếng ăn ở trẻ, có nên bổ sung kẽm?

    Biếng ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất ở trẻ nhỏ – đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng. Không ít cha mẹ cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do thiếu kẽm, từ đó tự ý mua sản phẩm bổ sung mà không có chỉ định của chuyên gia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy biếng ăn không chỉ đến từ thiếu vi chất, mà là kết quả của nhiều yếu tố phối hợp: tâm lý, hành vi ăn uống, chế độ dinh dưỡng, sức khỏe tiêu hóa và mức độ hấp thu vi chất của từng trẻ.

  • 13/10/2025

    7 thực phẩm ít calo, giàu protein giúp giảm cân hiệu quả

    Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò then chốt trong quá trình giảm cân. Bổ sung 7 loại thực phẩm ít calo nhưng giàu protein là bí quyết giúp giảm cân hiệu quả.

  • 13/10/2025

    Tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe: Sự thật đáng báo động

    Trong những năm gần đây, thuốc lá điện tử (vape) đã trở thành một xu hướng phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt trong giới trẻ. Được quảng bá như một giải pháp thay thế an toàn hơn cho thuốc lá truyền thống, nhiều người tin rằng việc sử dụng thuốc lá điện tử có thể giúp giảm thiểu các nguy cơ sức khỏe hoặc hỗ trợ cai nghiện.

  • 12/10/2025

    Uống gì để đẹp da, giảm nám cho phụ nữ sau tuổi 30?

    Bên cạnh các biện pháp điều trị như laser, peel da, thoa thuốc... chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là những gì chúng ta uống hằng ngày, đóng vai trò không nhỏ trong việc cải thiện tình trạng nám da và mang lại làn da khỏe đẹp.

  • 12/10/2025

    Thời tiết ảnh hưởng thế nào đến cảm xúc của con người?

    Rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD) là một loại trầm cảm liên quan tới sự thay đổi thời tiết.

  • 11/10/2025

    Dầu quả bơ và dầu ô liu, loại nào tốt hơn cho sức khỏe?

    Nếu dầu ô liu từ lâu đã được mệnh danh là “vàng lỏng” của vùng Địa Trung Hải, thì gần đây, dầu quả bơ nổi lên như một “ngôi sao” mới được ưa chuộng. Cả hai loại dầu này đều được biết đến với những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe nhưng lloại nào thực sự vượt trội hơn?

  • 11/10/2025

    Hóa chất độc hại trong giấy in hóa đơn có thể khiến bạn nhiễm độc

    Khi bạn đi mua hàng và người bán hàng hỏi bạn có muốn in hóa đơn (biên lai) hay không, hãy trả lời không, việc làm này vừa giúp bảo vệ môi trường và bảo vệ cả sức khỏe của bạn do nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng các loại hóa đơn giấy từ các nhà bán lẻ lớn tại Mỹ được phủ một loại hóa chất độc hại có tên là bisphenol S (BPS). Cùng tìm hiểu về loại hóa chất độc hại trên giấy in hóa đơn qua bài viết sau đây!

Xem thêm