Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hội chứng tăng áp lực nội sọ

Tăng áp lực nội sọ là một cấp cứu cần được điều trị kịp thời để tránh các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra như tổn thương não vĩnh viễn, hôn mê kéo dài và thậm chí là tử vong. Vì vậy, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ y tế ngay lập tức nếu bạn có các triệu chứng của tăng áp lực nội sọ.

Hội chứng tăng áp lực nội sọ

Tăng áp lực nội sọ là sự gia tăng áp lực trong não. Nó có thể do tăng lượng dịch xung quanh tổ chức não. Ví dụ như tăng dịch não tủy hoặc tăng lượng máu trong não do chấn thương hoặc khối u não bị vỡ. Tăng áp lực nội sọ có nghĩa là các mô não của bạn bị phù do chấn thương hoặc bệnh lí, ví dụ như viêm màng não. Tăng áp lực nội sọ có thể do chấn thương não nhưng ngược lại nó có thể gây chấn thương não. Tăng áp lực nội sọ là một tình trạng đe dọa tính mạng. Nếu bạn xuất hiện các triệu chứng của bệnh thì cần được điều trị cấp cứu ngay lập tức.

Triệu chứng

Những dấu hiệu của tăng áp lực nội sọ bao gồm:

  • Đau đầu
  • Buồn nôn
  • Nôn
  • Tăng huyết áp
  • Giảm khả năng tinh thần
  • Lẫn lộn về thời gian, vị trí
  • Nhìn đôi
  • Đồng tử không phản xạ với ánh sáng
  • Thở nông
  • Động kinh
  • Giảm ý thức
  • Hôn mê

Những dấu hiệu này có thể chỉ ra những bệnh lí nghiêm trọng kèm theo tăng áp lực nội sọ như đột quỵ, u não hay chấn thương não gần đây.

Những dấu hiệu của tăng áp lực nội sọ ở trẻ em

Tăng áp lực nội sọ ở trẻ em thường do nguyên nhân bạo hành trẻ em. Những triệu chứng ở trẻ em cũng bao gồm những triệu chứng giống như ở người lớn nhưng có thêm một số dấu hiệu chỉ gặp ở trẻ dưới 12 tháng tuổi bởi những bản xương sọ của chúng còn mềm hơn so với trẻ lớn và người trưởng thành nên sẽ có hiện tượng giãn khớp sọ. Tăng áp lực nội sọ còn có thể gây ra thóp phồng ở trẻ.

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ

Chấn thương đầu là nguyên nhân thường gặp nhất của tăng áp lực nội sọ. Những nguyên nhân khác có thể bao gồm:

  • Nhiễm trùng
  • Các khối u
  • Đột quỵ
  • Phình mạch
  • Động kinh
  • Co giật
  • Não úng thủy (tích tụ dịch não tủy trong các khoang não)
  • Tổn thương não do tăng huyết áp (xảy ra khi huyết áp tăng không kiểm soát được dẫn đến chảy máu não)
  • Thiếu oxy (nồng độ oxy trong máu giảm)
  • Viêm màng não

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ cần biết một vài thông tin quan trọng về tiền sử bệnh của bạn như chấn thương đầu gần đây hoặc đã được chẩn đoán u não. Họ sẽ thăm khám lâm sàng, đo huyết áp và khám phản xạ đồng tử.

Họ cũng có thể đánh giá áp lực dịch não tủy qua chọc dò dịch não tủy ở phần thắt lưng. Các hình ảnh não thu được qua chụp cắt lớp vi tính hoặc cộng hưởng từ có thể cần thiết để chẩn đoán xác định.

Chọc dịch não tủy

Điều trị

Mục đích điều trị khẩn cấp nhất là làm giảm áp lực bên trong hộp sọ. Mục đích tiếp theo là điều trị bệnh lí nguyên nhân tiềm ẩn.

Các biện pháp giảm áp hiệu quả bao gồm dẫn lưu dịch não tủy qua nối thông hoặc khoan tạo một lỗ nhỏ ở sọ hoặc qua đường ống sống. Các thuốc có chứa mannitol và nước muối ưu trương có thể làm giảm áp lực vì chúng lấy bớt dịch ra khỏi cơ thể. Vì lo lắng có thể làm cho tăng áp lực nội sọ nặng lên nên bạn có thể được dùng thuốc giảm đau an thần.

Những giải pháp điều trị ít gặp hơn bao gồm:

  • Mở hộp sọ
  • Uống các thuốc gây mê
  • Làm lạnh cơ thể hoặc hạ nhiệt độ

Phòng bệnh

Bạn không thể ngăn chặn được tăng áp lực nội sọ nhưng bạn có thể phòng ngừa được chấn thương đầu. Luôn đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy hoặc chơi các môn thể thao tương tác. Thắt dây an toàn khi đi xe ô tô và chú ý cài dây cho trẻ.

Té ngã ở nhà cũng là một nguyên nhân thường gặp của chấn thương đầu, đặc biệt là ở người già. Tránh té ngã ở nhà bằng cách giữ sàn khô và sạch sẽ. Nếu cần thiết có thể làm thêm tay vịn.

Tiên lượng

Trì hoãn điều trị hoặc thất bại trong việc giảm áp lực nội sọ có thể gây ra các tổn thương não tạm thời hoặc vĩnh viễn, hôn mê kéo dài và thậm chí là tử vong.

Được tiếp cận với các phương pháp điều trị làm giảm áp lực nội sọ càng sớm thì tiên lượng càng tốt.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Chấn thương đầu - phải làm gì?

Bs. Thanh Thanh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 24/12/2025

    Những mẹo để cải thiện trí nhớ của bạn

    Bạn có thường xuyên quên những điều nhỏ nhặt như tên người quen hay vị trí chìa khóa không? Trí nhớ suy giảm là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận nó.

  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    Vai trò của giấc ngủ với sức khỏe

    Giấc ngủ là một phần thiết yếu của cuộc sống, chiếm khoảng 1/3 thời gian của chúng ta, mặc dù nó khiến cơ thể dễ bị tổn thương. Điều này là do giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tái tạo năng lượng, duy trì sức khỏe tổng thể, hỗ trợ chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ đi sâu vào những lợi ích này và hướng dẫn cách tối ưu hóa giấc ngủ để nâng cao chất lượng cuộc sống.

  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Hậu quả của loãng xương

    Loãng xương là tình trạng giảm mật độ và chất lượng xương, làm tăng nguy cơ gãy và làm thay đổi cấu trúc xương theo thời gian. Hậu quả của loãng xương không chỉ dừng lại ở gãy xương mà còn tạo ra một chuỗi hệ lụy trên nhiều phương diện về mặt lâm sàng, hành vi, thói quen hằng ngày, tâm lý, xã hội và kinh tế.

  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

Xem thêm