Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chấn thương đầu- phải làm gì?

Chấn thương ở đầu luôn là những chấn thương nguy hiểm khó lường khiến nhiều người lo lắng. Hãy tìm hiểu cách sơ cấp cứu chấn thương đầu như thế nào là đúng nhất.

Chấn thương đầu-phải làm gì?

Chấn thương đầu xảy ra trong những trường hợp nào?

Khi một người bị một vật hoặc một cú tấn công vào đầu thật khó có thể phán đoán được là liệu bạn có bị chấn thương đầu hay không và chấn thương đó có nguy hiểm không.

Phần lớn chấn thương đầu không quá nguy hiểm và không để lại di chứng gì, ngoại trừ những vết bầm tím hoặc bị sưng. Tuy nhiên trong chấn thương đầu vẫn có nhiều ca nặng hoặc những sang chấn trường diễn ở đầu cũng mang lại những tổn thương cho não bộ.

May mắn là đa số các trường hợp bị ngã đập đầu hoặc đánh vào đầu chỉ gây ra những tổn thương ở da đầu, nên hậu quả chỉ là chảy nhiều máu (vì da đầu và mặt tập trung rất nhiều mạch máu). Trông thì có vẻ đáng sợ nhưng không phải là trường hợp quá nghiêm trọng.

Điều quan trọng là bạn phải để ý những dấu hiệu bất thường ngay sau chấn thương sau khi bị chấn thương, có thể chỉ là bị sưng, hoặc chảy máu nhưng cũng có thể là bị chảy máu não dẫn đến tăng áp lực nội sọ ( một trường hợp chấn thương đầu nặng)

Cần phải làm gì khi gặp một người chấn thương đầu?

Đầu tiên bao giờ cũng phải nhớ gọi cấp cứu, đặc biệt là phải gọi gấp  trong trường hợp trẻ sơ sinh,  người bị mất ý thức, thậm chí là mất trí nhớ tạm thời hoặc trẻ em ở bất kỳ độ tuổi nào nếu có các dấu hiệu sau:

  • Khóc không ngừng
  • Kêu đau đầu và đau cổ
  • Đi lại không vững, dễ bị va vấp

Nếu trong trường hợp trẻ ( trừ trẻ sơ sinh) không bị mất  ý thức, vẫn có những hành vi bình thường sau khi ngã, thì nên theo các bước sơ cấp cứu sau:

  • Nếu chỗ bị va sưng lên  thì nên  chườm chỗ sưng bằng đá ( bạn nên bọc đá bằng vải, khăn hoặc túi chú không nên chườm trực tiếp), trong khoảng 10 phút.
  • Theo dõi tình hình trẻ sát sao trong vòng 48 giờ sau chấn thương. Không nên để trẻ tự đi về nhà hoặc nằm ở nhà một mình sau khi bị chấn thương.  Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào thì cần phải gọi cấp cứu hoặc lập tức đưa trẻ đến bệnh viện.
  • Nếu  thấy trẻ có dấu hiệu buồn ngủ hoặc lịm dần đi không thể đánh thức thì lập tức gọi cấp cứu, đồng thời xem kỹ lại xem có vết thương nào ở trên đầu hay không. Mọi người có thể buồn ngủ sau khi bị chấn thương nhưng nếu như người khác quan sát thấy họ có vẻ chìm vào giấc ngủ một cách lơ mơ, mất ý thức hoặc hoàn toàn không cảnh giác gì thì nghĩa là có tổn thương trong não bộ.

Cần nghi ngờ tổn thương não trong trường hợp  nào?

Não được bao bọc bởi ba lớp màng : màng cứng áp sát vào xương sọ, màng mềm bo phủ trực tiếp não bộ và màng nhện ở giữa  hai màng có nhiệm vụ hấp thu  dịch não tủy và nuôi dưỡng não bộ. Ngoài ra, não bộ có hệ thống mạch rất phong phú nhằm mục đích nuôi dưỡng. Khi bị chấn thương,  nhất là những chấn thương nặng não bộ có thể  bị tổn thương hoặc bị vỡ mạch máu dẫn đến gia tăng thể tích của não trong hộp sọ chèn ép vào các màng, gây ra tăng áp lực trong não, sưng phù nề não và rất nhiều  vấn đề nguy hiểm khác có thể xảy ra. Trong y học người ta gọi là chấn thương sọ não.

Khó có thể xác định được mức độ của chấn thương ảnh hưởng thế nào đến não bộ, do đó điều luôn đúng đắn vẫn  là  đi kiểm tra ngay lập tức. Dấu hiệu rõ ràng của một chấn thương sọ não đó là mất ý thức hoặc bị lú lẫn. Những triệu chứng này có thể xuất hiện bất cứ lúc nào sau khi bị tai nạn nên việc để ý các dấu hiệu sau khi chấn thương ở đầu vô cùng quan trọng.

 Các dấu hiệu của chấn thương sọ não:

  • Mất ý thức
  • Nhịp thở bất thường
  • Vết thương nghiêm trọng và nghi ngờ vỡ hộp sọ
  • Chảy máu , chảy dịch từ mũi, tai và miệng
  • Nói ngọng, nói linh tinh hoặc thị lực suy giảm đột ngột
  • Đồng tử giãn rộng
  • Yếu, liệt người
  •  Buồn nôn
  • Đau cứng cổ
  • Nói lắp
  • Nôn vọt nhiều hơn 2-3 lần (trẻ em sẽ không nôn ngay sau khi xảy ra chấn thương vì vậy đừng quá hoảng sợ  nếu một dứa trẻ bị ốm sau khi chấn thương vùng đầ u) 

Nếu ai đó mất ý thức thì phải làm sao?

  • Nếu họ vẫn còn thở thì phải cố gắng đưa họ về tư thế an toàn, để lưỡi hạ xuống trong miệng, nếu như có nôn thì chất nôn sẽ thoát ra ngoài chứ không bị ứ lại ở cổ có thể gây ra khó thở và tử vong. Không có gắng xoay  cổ hay lưng của người bị nạn tránh trường hợp gây tổn thương đốt sống cổ hoặc lưng dẫn đến liệt vĩnh viễn. Bất cứ chấn thương  đầu nào cũng tiềm ẩn nguy cơ tổn thương tủy sống.
  • Gọi cấp cứu khẩn cấp
  • Nếu bạn đã từng được đào tạo cấp cứu sơ bộ thì có thể  ép tim trong trường hợp nạn nhân ngừng thở, còn không thì không nên làm gì cho đến khi cứu thương đến

Nếu nạn nhân chưa mất ý thức  nhưng lại bị chấn thương nghiêm trọng?

  • Quan trọng vẫn là gọi cấp cứu
  • Cố gắng trấn tĩnh người bị nạn nhất là trẻ em, cố gắng không dịch chuyển nạn nhân để tránh trường hợp làm chấn thương tủy sống do di chuyển nạn nhân không đúng kỹ thuật.
  • Nếu chảy máu nhiều, hãy lau sạch bằng bông và gạc, sau đó áp chặt vào vết thương.
  •  Đừng lau, hoặc áp mạnh vào vết thương để tránh tổn thương thêm
  • Không  tỳ đè, áp tay mạnh vào vết thương để cầm máu trong trường hợp nghi ngờ vỡ hộp sọ.
  • Không cố gắng rút bỏ bất cứu vật gì đang mắc ở vết thương.

Thông tin thêm về chấn thương đầu tại bài viết: Đừng để ân hận vì không giúp con đúng cách khi bị chấn thương đầu

Bs.Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo firstaidforlife
Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    5 nguyên tắc ăn uống người bệnh đái tháo đường cần nắm rõ

    Trên thực tế, không có một chế độ ăn uống nào dùng chung được cho tất cả người bệnh đái tháo đường. Chế độ ăn uống cần phải được “cá thể hóa”, tức là xây dựng cho riêng từng người bệnh cụ thể. Để xây dựng chế độ ăn phù hợp, người bệnh cần tuân thủ 5 nguyên tắc quan trọng trong bài viết sau.

  • 29/03/2024

    Đau đầu có nên uống trà?

    Khi bị stress, đau nhức đầu, nhiều người tìm tới thức uống giúp giải tỏa mệt mỏi như trà. Tuy nhiên, liệu trà nhiều caffeine và tannin có giúp giảm đau đầu hiệu quả?

  • 29/03/2024

    Điều gì thực sự xảy ra với cơ thể bạn khi bạn dùng Collagen?

    Theo các thống kê collagen là một trong những chất bổ sung phổ biến và thị trường tiêu thụ ngày càng tăng. Nhưng trước khi bạn đổ tiền vào các gian hàng thực phẩm bổ sung, bạn nên biết rằng không phải tất cả những tuyên bố về lợi ích của collagen đều có cơ sở khoa học.

  • 29/03/2024

    Cảnh báo nguy hiểm khi thiếu vitamin B12: Đau đầu, thiếu máu ác tính

    Vitamin B12 là dưỡng chất rất cần thiết cho các tế bào thần kinh và tế bào máu đỏ và cũng cần thiết cho sự hình thành ADN.

  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

Xem thêm