Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đừng để ân hận vì không giúp con đúng cách khi bị chấn thương đầu

Trẻ em luôn hiếu động, thích nô đùa chạy nhảy, dễ vấp ngã và hay đập đầu vào các vật cứng, hoặc nguy hiểm hơn là vào các vật sắc nhọn, gây chấn thương ở đầu. Chỉ vì những hiểu nhầm về chấn thương sọ não ở trẻ mà nhiều cha mẹ không xử trí đúng đắn, kịp thời mỗi khi trẻ gặp tai nạn. Điều này có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm và nghiêm trọng cho trẻ.

Hiểu lầm 1: Bạn không nên cho trẻ ngủ sau khi bị chấn thương đầu

Sự thật: Điều này có thể là đúng đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ khi trẻ còn quá bé để có thể cho bạn biết được chuyện gì đã xảy ra. Tuy nhiên, đối với trẻ lớn hơn hay trẻ vị thành niên thì việc cố gắng giữ cho trẻ thức là hoàn toàn không cần thiết.

Nếu bạn nghi ngờ rằng trẻ đã bị chấn thương đầu, hãy đưa trẻ tới bác sỹ kiểm tra ngay. Sau đó, bác sỹ có thể khuyên bạn một số việc cần làm tiếp theo và có thể sẽ yêu cầu trẻ phải được nghỉ ngơi nhiều. Theo bác sỹ Mark Halstead thuộc Đại học Washington (Saint Louis, Mỹ), “giấc ngủ cực kỳ quan trọng trong quá trình làm lành các vết thương, đặc biệt là giai đoạn ngay sau chấn thương, sự gián đoạn giấc ngủ có thể khiến vết thương khó hồi phục hơn".

Hiểu lầm 2: Mũ bảo hiểm có thể bảo vệ khỏi chấn thương đầu

Sự thật: Đội mũ bảo hiểm luôn luôn là một việc làm cần thiết khi đạp xe đạp, ngồi trên xe máy hay tham gia vào các hoạt động thể thao. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu của Hiệp hội nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), không có một nhãn hiệu mũ bảo hiểm nào có thể đảm bảo gây ra ít chấn thương đầu hơn những nhãn hiệu khác. Do bộ não gần như là “nổi” trong dịch não, thế nên mũ bảo hiểm không thể hoàn toàn ngăn cản hiện tượng va đập của não bên trong hộp sọ và có thể gây chấn thương não bộ.

Nói như vậy nhưng mũ bảo hiểm vẫn là một thiết bị vô cùng quan trọng. Nó được thiết kế chuyên biệt để bảo vệ phần đầu khỏi những chấn thương rất mạnh gây vỡ hộp sọ hay xuất huyết não hoặc làm giảm mức độ nặng của chấn thương sọ não. Nghĩa là bạn vẫn luôn nhớ cho trẻ đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông, đạp xe hay chơi thể thao.

Hiểu lầm 3: Nếu trẻ không bị bất tỉnh thì nghĩa là trẻ không bị chấn thương đầu

Sự thật: Chỉ một tỷ lệ nhỏ những trường hợp chấn thương đầu gây ra mất nhận thức. Trong một số trường hợp, một trẻ bị ngất thậm chí còn chịu ít tổn thương hơn là trẻ vẫn còn tỉnh táo sau khi bị va đập nhưng lại dần dần mệt mỏi hoặc bất tỉnh một thời gian sau đó. Mỗi loại chấn thương đầu có thể có những biểu hiện khác nhau, do vậy điều quan trọng là cần quan sát những triệu chứng như lú lẫn, hoa mắt, và đau đầu xảy ra vào thời điểm nào và mức độ nặng của chúng để kịp thời đưa trẻ đến bệnh viện.

Hiểu lầm 4: Vật gây va đập càng cứng thì tình trạng chấn thương càng nặng

Sự thật: Bề mặt va đập gây chấn thương phần đầu của trẻ, cho dù là cứng hay mềm, không phải lúc nào cũng có liên quan trực tiếp đến mức độ nghiêm trọng của chấn thương hay thời gian hồi phục. Bởi vì, các bác sỹ đã thấy một số trẻ mặc dù bị ngã qua cửa sổ của một ngôi nhà hai tầng nhưng hoàn toàn hồi phục sau một vài ngày, trong khi một số khác chỉ bị một quả bóng đập vào đầu nhưng cần tới 1 năm để hồi phục.

Hiểu lầm 5: Nôn mửa là dấu hiệu chắc chắn khẳng định trẻ bị chấn thương đầu

Sự thật: Nhiều trẻ em bị nôn mửa làm cho các bậc phụ huynh vô cùng sốt ruột, tuy nhiên chỉ dấu hiệu nôn mửa đơn thuần không thể khẳng định chắc chắn trẻ đang bị chấn thương đầu. Một số trẻ bị nôn đơn giản là do chúng bị sốc hay sợ hãi. Tuy nhiên, tình trạng nôn mửa kéo dài cùng với các triệu chứng khác như lú lẫn, hoa mắt và đau đầu dữ dội có thể là dấu hiệu của một chấn thương nghiêm trọng hơn và cần thiết phải được cấp cứu ngay lập tức.

Hiểu lầm 6: Trẻ em trai hay bị chấn thương đầu hơn trẻ em gái

Sự thật: Nói chung, tỷ lệ bị chấn thương ở cả hai giới là ngang nhau, tuy nhiên các triệu chứng lại biểu hiện khác nhau. Các bé trai thường nói rằng chúng có cảm giác lú lẫn, hay quên và đau đầu dữ dội; trong khi các bé gái lại miêu tả các triệu chứng nhẹ hơn, như buồn ngủ hay nhạy cảm với tiếng động. Khi so sánh những trẻ cùng tham gia những môn thể thao giống nhau (ví dụ như những trẻ em trai chơi bóng rổ với những trẻ em gái cũng chơi bóng rổ), những em gái thường có tỷ lệ chấn thương đầu cao hơn một chút.

Nguyên nhân của hiện tượng này vẫn chưa được làm rõ, tuy nhiên có hai giả thuyết: Trẻ em gái thường sẽ nói ra các triệu chứng mà mình gặp phải, và chúng có thể có cơ cổ yếu hơn các em trai, do vậy có thể cho đây là các triệu chứng chấn thương đầu nặng hơn.

Hiểu lầm 7: Tất cả các trường hợp bị chấn thương đầu đều có những triệu chứng rõ ràng giống nhau

Sự thật: Đau đầu, lú lẫn, mất trí nhớ là những triệu chứng phổ biến nhất được báo cáo, tuy nhiên cũng có nhiều triệu chứng khác nữa, và không có hai trường hợp chấn thương đầu nào là giống nhau hoàn toàn. Có vô số các triệu chứng khác nhau và dường như không liên quan đến nhau, bao gồm chậm chạp, lờ đờ, bị kích thích, khó ngủ hay khó đọc. Nếu con bạn bị va đập vào đầu, hãy cẩn thận lưu ý bất cứ dấu hiệu bất thường nào về hành vi và các triệu chứng của trẻ, sau đó liên lạc với bác sỹ ngay.

Hiểu lầm 8: Chụp cộng hưởng từ MRI hay chụp CT có thể giúp phát hiện chấn thương đầu

Sự thật: Cả hai phương pháp trên có thể phát hiện ra hầu hết các ca chấn thương đầu vì có thể chỉ ra những tổn thương về mặt cấu trúc của não bộ và tình trạng xuất huyết. Khi khám cho trẻ, bác sỹ sẽ chỉ định loại xét nghiệm nào tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của trẻ. Chụp CT thường là lựa chọn trong trường hợp cần cấp cứu ngay, nhưng phương pháp tốt nhất thường được tiến hành bap gồm: khám lâm sàng, hỏi một số câu hỏi liên quan đến tình huống trẻ bị chấn thương và các triệu chứng mà trẻ đã trải qua. Một số xét nghiệm, test kiểm tra để đánh giá trí nhớ của trẻ... cũng sẽ được áp dụng để chẩn đoán chính xác nhất.

Hiểu lầm 9: Chỉ một cú đánh mạnh vào đầu mới có thể gây chấn thương

Sự thật: Tất nhiên bị tác động mạnh vào đầu là nguyên nhân tất yếu dẫn đến chấn thương, tuy nhiên một số tổn thương trên cơ thể cũng có thể gây chấn thương đầu. Ví dụ như tổn thương mô mềm ở cổ sau tai nạn ô tô hay bị rung lắc quá mạnh cũng có thể tác dộng đến não bộ trong hộp sọ và gây chấn thương.

Hiểu lầm 10: Bóng đá là nguyên nhân hàng đầu gây chấn thương đầu ở thanh thiếu niên

Sự thật: Trên thực tế, đạp xe đạp hoặc ngồi trên xe máy mới là nguyên nhân chủ yếu gây chấn thương đầu ở trẻ em ở mọi độ tuổi, tuy nhiên bóng đá cũng là một trong những môn thể thao hàng đầu thường gây chấn thương cho trẻ em từ 12-15 tuổi. Đấu vật hay tham gia đội cổ vũ là các môn đứng hàng thứ hai và thứ ba gây nên chấn thương.

Hiểu lầm 11: Trẻ vẫn có thể đi học bình thường sau một chấn thương vùng đầu

Sự thật: Tham gia trở lại các hoạt động tại trường học quá sớm có thể làm chậm quá trình hồi phục của trẻ. Não bộ bị tổn thương không thể hoạt động một cách hiệu quả, do vậy tiếp tục nhồi nhét vào đầu các kiến thức về toán học hay lịch sử hay thậm chí việc tiếp xúc với ánh sáng trắng và các tiếng ồn trong môi trường lớp học có thể làm tăng thêm căng thẳng, stress.

Thông thường, trẻ bị chấn thương vùng đầu sẽ hồi phục trở lại trong vòng 3 tuần. Tuy nhiên mỗi trường hợp chấn thương đều có những đặc điểm riêng và có các triệu chứng khác nhau, do vậy việc quay trở lại lớp học hay không sẽ do sự quyết định của bác sỹ điều trị. Những trẻ với những triệu chứng nghiêm trọng sẽ cần được nghỉ ngơi ở nhà lâu hơn, những trẻ với triệu chứng nhẹ đến trung bình có thể quay trở lại trường học nhưng cần phải điều chỉnh một số lịch học (không tham gia giờ học thể chất, giảm thời gian đối với môn tập đọc…).

Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    Điều gì thực sự xảy ra với cơ thể bạn khi bạn dùng Collagen?

    Theo các thống kê collagen là một trong những chất bổ sung phổ biến và thị trường tiêu thụ ngày càng tăng. Nhưng trước khi bạn đổ tiền vào các gian hàng thực phẩm bổ sung, bạn nên biết rằng không phải tất cả những tuyên bố về lợi ích của collagen đều có cơ sở khoa học.

  • 29/03/2024

    Cảnh báo nguy hiểm khi thiếu vitamin B12: Đau đầu, thiếu máu ác tính

    Vitamin B12 là dưỡng chất rất cần thiết cho các tế bào thần kinh và tế bào máu đỏ và cũng cần thiết cho sự hình thành ADN.

  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

Xem thêm