Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dị ứng thuốc mê

Gây mê là phương pháp điều trị sử dụng thuốc để ngăn bệnh nhân cảm thấy đau trong khi thực hiện thủ thuật y tế, chẳng hạn như phẫu thuật, xét nghiệm chẩn đoán hoặc thủ thuật nha khoa.

Có một số cách gây mê được sử dụng để ngăn ngừa cơn đau, như gây mê toàn thân, gây tê vùng và cục bộ. Gây mê toàn thân đưa bệnh nhân vào giấc ngủ trong khi làm thủ thuật, trong khi gây tê vùng và cục bộ giúp ngăn ngừa cơn đau khi bệnh nhân tỉnh táo.

Mặc dù có thể xảy ra hiện tượng được gọi là "phản ứng quá mẫn cảm" đối với các thủ thuật gây tê gây mê, nhưng dị ứng gây mê không phổ biến lắm. Bài viết này xem xét các nguyên nhân và triệu chứng của dị ứng gây mê và các cách để giảm nguy cơ.

Triệu chứng

Phản ứng dị ứng xảy ra khi hệ thống miễn dịch phản ứng thái quá với một chất vô hại. Các phản ứng dị ứng có thể từ nhẹ đến nặng và trong những trường hợp nghiêm trọng, thậm chí có thể gây tử vong.

Một số triệu chứng phản ứng dị ứng phổ biến nhất với thuốc mê bao gồm:

  • Phát ban da
  • Ngứa
  • Sưng mặt, lưỡi hoặc môi

Dạng dị ứng gây mê nghiêm trọng và nguy hiểm nhất là sốc phản vệ. Trong quá trình sốc phản vệ, hệ thống miễn dịch phản ứng với thuốc mê bằng cách giải phóng các hóa chất gây ra các triệu chứng, như:

  • Chóng mặt hoặc ngất xỉu
  • Thở nhanh và nông
  • Nhịp tim quá nhanh hoặc quá chậm
  • Thở khò khè
  • Da ẩm ướt
  • Mất ý thức
  • Buồn nôn , nôn hoặc tiêu chảy

Sốc phản vệ là một tình trạng đe dọa tính mạng cần được điều trị y tế ngay lập tức, bao gồm tiêm thuốc gọi là epinephrine. Thật không may, khi bệnh nhân được gây mê toàn thân, bác sĩ sẽ khó có thể biết rằng người bệnh đang bị sốc phản vệ. Tuy nhiên sốc phản vệ do gây mê là rất hiếm, ảnh hưởng đến khoảng 1 trên 5.000 đến 25.000 bệnh nhân.

Đọc thêm bài viết: Dị ứng thực phẩm mùa lễ hội

Nguyên nhân

Một số người có thể có phản ứng miễn dịch tiêu cực với các chất mà hầu hết mọi người thì không. Dị ứng là phản ứng tích cực quá mức của cơ thể đối với một chất vô hại mà cơ thể coi là mối đe dọa tiềm tàng. Các chất gây dị ứng phổ biến bao gồm thuốc, thực phẩm, bụi hoặc nấm mốc.

Một trong những vai trò của hệ thống miễn dịch là tiêu diệt các chất có hại trong cơ thể và bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật. Trong những trường hợp bình thường, hệ thống miễn dịch của chúng ta nhắm vào các vi trùng có khả năng gây hại cho chúng ta, chẳng hạn như virus, vi khuẩn và độc tố.

Anesthesia with Hand Surgery - Cold Spring Plastic Surgery

Phản ứng không dị ứng với gây mê

Gây mê có thể gây ra tác dụng phụ khó chịu và đôi khi nghiêm trọng. Điều cần thiết là phải hiểu rằng những tác dụng phụ đó không giống như phản ứng dị ứng. Phản ứng dị ứng là khi hệ thống miễn dịch của cơ thể bạn phản ứng thái quá với một chất nào đó, trong khi tác dụng phụ là tác dụng không mong muốn không liên quan đến hệ thống miễn dịch.Tác dụng phụ chung của gây mê là tạm thời và thường hết trong vòng 24 giờ. Tác dụng phụ tiềm ẩn của gây mê bao gồm:

  • Đau đầu
  • Buồn ngủ
  • Đau lưng hoặc đau cơ
  • Ớn lạnh hạ thân nhiệt
  • Tiểu khó
  • Ngứa
  • Buồn nôn và nôn
  • Khó chịu hoặc bầm tím tại chỗ tiêm

Tăng thân nhiệt ác tính

Tăng thân nhiệt ác tính là một phản ứng nguy hiểm đến tính mạng nhưng hiếm gặp đối với thuốc mê, đặc trưng bởi nhiệt độ cơ thể cao bất thường. Các triệu chứng có thể bao gồm:

  • Co cơ
  • Sốt
  • Nhịp tim nhanh
  • Tiêu cơ vân

Trong trường hợp này cần được điều trị ngay lập tức và ngừng thuốc gây mê đối với chứng tăng thân nhiệt ác tính là điều cần thiết. Khi một người bị tăng thân nhiệt ác tính, cơ thể họ có thể phản ứng theo nhiều cách

  • Rối loạn chức năng nội tạng
  • Đau tim
  • Các vấn đề về đông máu , được gọi là đông máu nội mạch lan tỏa
  • Suy thận

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 6 liệu pháp đặc biệt dành cho chứng dị ứng theo mùa

Thiếu Pseudocholinesterase

Thiếu Pseudocholinesterase là một tình trạng khiến bệnh nhân rất nhạy cảm với một số loại thuốc giãn cơ được sử dụng trong gây mê. Thuốc giãn cơ, hoặc chất ức chế thần kinh cơ (NMBAs), là loại thuốc thường được sử dụng để giữ cho bệnh nhân nằm yên và bình tĩnh trong các thủ thuật y tế. Loại thuốc gây mê này được sử dụng phổ biến nhất trong quá trình đặt nội khí quản và thở máy. Trong những trường hợp bình thường, thuốc bị phân hủy rất nhanh, thường là trong vòng vài phút. Nhưng với sự thiếu hụt pseudocholinesterase, bệnh nhân không chuyển hóa thuốc trong thời gian dài hơn, đôi khi thậm chí trong vài giờ. Thuốc giãn cơ cũng khiến cơ hoành, một cơ xương mỏng ở đáy ngực, thư giãn và khiến mọi người khó thở. Những bệnh nhân này có thể cần thở máy để giúp họ thở cho đến khi thuốc được chuyển hóa.

Giảm nguy cơ dị ứng

Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ gây mê thường sử dụng nhiều loại thuốc khác nhau để giữ cho bệnh nhân thoải mái và an toàn. Tuy nhiên, một số người nhạy cảm với thuốc hơn có nhiều khả năng bị sốc phản vệ hơn những người khác.

Nếu bạn có tiền sử cá nhân hoặc gia đình bị dị ứng hoặc sốc phản vệ, hãy nói chuyện bác sĩ về nguy cơ dị ứng gây mê và tiền sử dị ứng khiến bạn có nguy cơ dị ứng cao hơn với các loại thuốc dùng để gây mê trong các thủ thuật y tế. Xác định rủi ro trước khi phẫu thuật sẽ giúp bác sĩ lập kế hoạch phù hợp và cảnh giác với các phản ứng dị ứng tiềm ẩn trong và sau khi phẫu thuật.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những biến chứng có thể xảy ra khi gây mê

BS Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 04/07/2025

    Bổ sung creatine đúng cách để cải thiện sức khỏe

    Chế độ ăn uống lành mạnh không thể thiếu thực phẩm giàu creatine - hợp chất tự nhiên giúp cung cấp năng lượng cho cơ bắp, cải thiện hiệu suất tập luyện và sức khỏe não bộ.

  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa giúp làm dịu triệu chứng bệnh chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

Xem thêm