Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chế độ ăn uống với bệnh thận ở bệnh nhân tiểu đường

Cá nhân hóa kế hoạch dinh dưỡng là một phần quan trọng trong điều trị và kiểm soát bệnh thận.

Phụ thuộc vào chức năng thận và kế hoạch điều trị, bạn cần tuân thủ chặt chẽ một số những điều hạn chế trong ăn uống. Khi thận không hoạt động hết khả năng, thận sẽ gặp khó khăn trong việc loại bỏ các chất dinh dưỡng, độc tố và dịch thừa trong máu. Trong suốt thời gian này, việc tuân theo một kế hoạch ăn uống lành mạnh là rất quan trọng.

Hầu hết thời gian những người ở giai đoạn tiến triển của bệnh thận sẽ được giới thiệu đến chuyên gia dinh dưỡng về các bệnh thận. Chế độ ăn phù hợp cho bệnh thận được chú trọng nhằm mục đích hỗ trợ điều trị và phục hồi sức khỏe. Nếu bạn mắc tiểu đường tuýp 2 và bệnh thận, bạn sẽ gặp khó khăn trong việc cân bằng cân bằng dinh dưỡng cùng lúc phải tuân theo những hạn chế trong chế độ ăn, nhưng điều này hoàn toàn có thể thực hiện được. Có những chất dinh dưỡng chính cần được chú trọng:

Natri

Mặc dù natri là cần thiết cho cơ thể hoạt động tốt, nó có thể tích tụ khi thận bắt đầu có vấn đề. Tăng natri trong cơ thể có thể dẫn đến tích tụ dịch ở mô dẫn đến phù. Phù thường ở mặt, tay và chi dưới.

Chế độ ăn ít natri thường là hàng rào bảo vệ đầu tiên khi chức năng thận bắt đầu giảm. Hầu hết các tổ chức khuyến cáo hạn chế natri xuống còn 1500-2300 mg/ngày.

Cách tốt nhất để giảm natri trong chế độ ăn là cắt giảm thực phẩm chế biến sẵn. Đọc kỹ nhãn mác thực phẩm sẽ giúp bạn giảm lượng natri trong chế độ ăn.

Hạn chế các loại thức ăn chứa nhiều muối như thịt hun khói, hamburger, thịt nguội, sốt đóng hộp, đồ ăn đóng hộp, bơ, hạt tẩm muối, khoai tây chiên,…

Kali

Kali là một khoáng chất quan trọng cho chức năng của cơ xương và tim. Khi thận không thể lọc được kali, kali thừa có thể sẽ đi vào vòng tuần hoàn máu. Tăng kali huyết có thể nguy hiểm do có thể dẫn đến  loạn nhịp tim và tim ngừng hoạt động. Hạn chế thức ăn chứa nhiều kali có thể ngăn ngừa điều này xảy ra.

Xét nghiệm máu thường xuyên sẽ giúp bạn theo dõi lượng kali huyết cũng như giúp bác sĩ biết những vấn đề tiềm ẩn. Bác sĩ sẽ cho bạn biết bạn cần giảm tiêu thụ những thức ăn chứa nhiều kali hay tăng cường bổ sung kali. Nếu bạn phải giảm lượng kali, hầu hết mọi người cần giảm lượng tiêu thụ xuống 2000 mg/ngày. Nếu bạn mắc tiểu đường và thường xuyên hạ đường máu, bạn sẽ cần tránh sử dụng nước cam mà thay vào đó, sử dụng viên uống có chứa glucose.

Một số đồ ăn giàu kali như mơ, đậu nướng, chuối, củ cải đường, bông cải xanh, bí, sôcôla, rau xanh, nấm, quả hạch, cam, bơ đậu phộng, khoai tây, trái cây sấy khô, nho khô và cà chua.

Phosphor

Tăng phosphor máu không phổ biến cho đến giai đoạn 4 của bệnh thận mạn. Khi thận bắt đầu suy, phosphor bắt đầu tích tụ trong cơ thể. Điều này tạo nên sự mất cân bằng với canxi, thúc đẩy cơ thể sử dụng canxi từ xương. Điều quan trọng là giữ lượng phosphor ở mức bình thường để ngăn ngừa loãng xương. Giảm lượng thức ăn chứa nhiều phosphor bạn ăn là một cách để giảm lượng phosphor. Bác sĩ sẽ cho bạn biết nếu bạn phải giảm lượng phosphor. Nếu bạn phải hạn chế phosphor, hầu hết mọi người thu được lợi ích khi hạn chế phosphor còn 800-1000mg/ngày. Một cách quan trọng để giảm lượng phosphor là giảm lượng phosphate. Ví dụ tránh các loại thực phẩm chứa thành phần như acid natri pyrophosphate hoặc monocanxi phosphate. Hỏi chuyên gia dinh dưỡng để có thêm thông tin.

Thực phẩm khác chứa nhiều phosphorus bao gồm: bia, ngũ cốc, caramen, bơ, dừa, đậu sấy khô, kem, gan, sữa và sản phẩm từ sữa, quả hạch, bơ đậu phộng.

Carbohydrate

Nếu bạn mắc tiểu đường bạn thường nghĩ về kiểm soát lượng carb tiêu thụ, do đây là loại thức ăn ảnh hưởng nhiều nhất đến đường máu. Nếu bạn mắc tiểu đường và bệnh thận bạn vẫn cần nguồn carb từ rau củ, hoa quả và ngũ cốc. Bạn cũng nên tránh thêm đường và đồ uống có lượng đường lớn như fructose và sucrose. Nếu bạn có bệnh thận tiến triển bạn nên giảm nguồn carb chứa nhiều kali và phosphorus.

Protein

Quá nhiều protein có thể ảnh hưởng xấu đến thận nếu bạn mắc bệnh thận. Tham khảo nhu cầu của bạn với chuyên gia dinh dưỡng vì nó thay đổi phụ thuộc vào kế hoạch điều trị của bạn. Khi chọn protein, chọn thịt gà trắng, cá, gà tây và thịt lợn nạc.

Chất béo

Lượng chất béo bạn cần mỗi ngày khác nhau giữa mỗi người. Tập trung kết hợp chất béo có lợi trong bữa ăn như dầu cá và tránh chất béo bão hòa và chất béo dạng trans, thịt chế biến sẵn, bơ, và đồ tráng miệng.

Hỗ trợ thực đơn với bệnh thận

Khi thận bắt đầu suy, đây là thời điểm để tìm các chuyên gia để điều chỉnh chế độ ăn, điều trị và thuốc. Chuyên gia sẽ đưa ra các hướng dẫn y khoa, thay đổi chế độ ăn, những triệu chứng có thể làm giảm nhẹ và làm chậm sự tiến triển của bệnh.

CVT Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo verywell)
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm