Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ánh sáng màu gì tốt nhất cho việc đi ngủ?

Bạn đã từng nghe nói rằng bạn nên tránh tiếp xúc với ánh sáng trước khi đi ngủ. Mặc dù đây là một lời khuyên tốt, nhưng nghiên cứu lại cho thấy rằng một số loại ánh sáng có màu sắc sẽ có ảnh hưởng đến giấc ngủ nhiều hơn các loại khác.

Cơ thể bạn có một cơ chế thức – ngủ tự nhiên và được điều khiển chủ yếu bởi hormone melatonin. Một số loại thụ thể cảm nhận ánh sáng ở mắt sẽ gửi thông tin đến não và gây ảnh hưởng đến quá trình sản xuất melatonin. Theo nghiên cứu năm 2017, các thụ thể nhạy cảm nhất với ánh sáng có bước sóng từ 450-480nm, tức là các ánh sáng xanh. Tuy nhiên, vẫn còn quá ít nghiên cứu về ảnh hưởng của các loại ánh sáng màu khác lên chu kỳ thức – ngủ của cơ thể.

Các màu sắc có thể giúp bạn ngủ ngon hơn

Cho đến nay, đa số xác nghiên cứu về việc màu sắc nào của ánh sáng sẽ giúp bạn ngủ ngon hơn đều chỉ được tiến hành trên chuột. Tuy nhiên, vì chuột là một loại động vật hoạt động về đêm và bị mù màu, nên rất khó để đưa ra kết luận từ những nghiên cứu này. Một số ít nghiên cứu trên người cho thấy các bằng chứng là ánh sáng màu đỏ có thể giúp kích thích giấc ngủ. Tuy nhiên, sở thích của mỗi người cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định loại ánh sáng kích thích giấc ngủ. Do màu hồng là sự kết hợp giữa màu đỏ và màu tím, nên ánh sáng màu hồng cũng có thể có ích, về mặt lý thuyết.

Ánh sáng màu đỏ

Nhiều người cho rằng, các màu sắc gần với màu đỏ có thể giúp kích thích sự sản xuất melatonin. Tuy nhiên, đến thời điểm này, cần có nhiều nghiên cứu hơn để ủng hộ giả thuyết này. Một nghiên cứu nhỏ năm 2012 khảo sát ảnh hưởng của việc trị liệu 30 phút buổi tối bằng ánh sáng đỏ trên nhóm 20 vận động viên bóng rổ nữ cho thấy, sau 14 ngày, những người được trị liệu bằng ánh sáng giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và nồng độ melatonin đáng kể so với những người không được trị liệu bằng bất cứ loại ánh sáng nào. Một nghiên cứu năm 2017  trên chuột chỉ ra rằng, ánh sáng đỏ có cường độ từ trên 10 lux sẽ có thể kích thích giấc ngủ. Ánh sáng dưới 10 lux sẽ không có tác dụng gì.

Sự khác biệt giữa từng cá nhân

Một nghiên cứu khác vào năm 2017 chỉ ra rằng, sở thích của một người cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong việc xác định ánh sáng màu nào tốt nhất cho giấc ngủ. Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã tiến hành 2 thử nghiệm.

Trong thử nghiệm thứ nhất, người tham gia sẽ được tiếp xúc với ánh sáng trắng, một ánh sáng màu ngẫu nhiên bất kỳ và một ánh sáng màu tự chọn, theo sở thích. Sau đó các nhà nghiên cứu thấy rằng những người được tiếp xúc với ánh sáng theo sở thích sẽ đi ngủ nhanh hơn đáng kể  (11.8 phút) so với người tiếp xúc với ánh sáng trắng (18.8 phút) và ánh sáng ngẫu nhiên (18.1 phút).

Trong thử nghiệm thứ 2, bổ sung thêm một nhóm những người được tiếp xúc với bóng tối. Một lần nữa, kết quả vẫn cho thấy việc tiếp xúc với ánh sáng có màu yêu thích sẽ giúp người tham gia ngủ nhanh hơn đáng kể so với những người ở các nhóm khác (12.3 phút so với 21.2 phút ở nhóm ánh sáng trắng, 21.1 phút ở nhóm bóng tối và 16.8 phút ở nhóm màu ngẫu nhiên).

Màu sắc nào là tốt nhất cho giấc ngủ của trẻ em?

Trẻ em thường sẽ chịu ảnh hưởng khá tiêu cực của ánh sáng xanh và ánh sáng trắng trước khi đi ngủ. Đó là lý do vì sao các loại đèn ngủ thường sẽ có màu sắc ấm áp. Nghiên cứu năm 2018 về ảnh hưởng của 2 loại ánh sáng (trắng xanh và vàng) lên giấc ngủ của trẻ em và người lớn cho thấy: trẻ em bị ức chế sản xuất melatonin nhiều hơn so với người lớn ở cả 2 trường hợp, nhưng lượng melatonin bị ức chế nhiều hơn khi tiếp xúc với ánh sáng vàng.

Nhiều người lo lắng rằng trẻ sơ sinh tiếp xúc với ánh sáng quá nhiều vào buổi tối có thể sẽ có ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Tuy nhiên, nghiên cứu năm 2016 trên 42 trẻ sơ sinh chỉ ra rằng, tiếp xúc dưới 15 phút sẽ không ảnh hưởng gì tới sức khỏe của trẻ cả.

Màu sắc nào nên tránh?

Rất nhiều bằng chứng cho thấy tiếp xúc với ánh sáng xanh có thể có ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng giấc ngủ. Ánh sáng đèn điện, đèn LED, đèn huỳnh quang đều có chứa ánh sáng xanh. Một nghiên cứu từ năm 1991 đến 2016 trên chuột cho thấy rằng ánh sáng xanh có thể có ảnh hưởng tiêu cực đến việc sản xuất melatonin. Cũng là nghiên cứu đó năm 2016 cũng cho thấy ánh sáng màu tím cũng có những ảnh hưởng tương tự như ánh sáng xanh. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu khoa học nào về ảnh hưởng của ánh sáng màu tím lên giấc ngủ của con người cả.

Các yếu tố giúp bạn ngủ ngon hơn?

Rất nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của bạn, bao gồm:

Các thói quen nên hạn chế trước giờ ngủ:

  • Tiếp xúc với màn hình điện tử, ví dụ như màn hình điện thoại, tivi trước khi đi ngủ
  • Sử dụng caffein vào thời điểm muộn trong ngày
  • Uống quá nhiều nước trước khi đi ngủ
  • Sử dụng đồ uống có cồn
  • Đi ngủ và thức dậy với giờ giấc thất thường
  • Ngủ ngày quá nhiều

Các thói quen giúp cải thiện giác ngủ:

  • Tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên trong suốt cả ngày
  • Thường xuyên tập thể dục thể thao
  • Có đệm và gối thoải mái để ngủ
  • Có phòng ngủ yên tĩnh
  • Thực hiện một hoạt động thư giãn trước khi đi ngủ
  • Nhiệt độ phòng thoải mái, phù hợp vơi việc đi ngủ.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Ánh sáng xanh có gây đau đầu không?

Ths. Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm