Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

3 vấn đề sức khỏe do amidan là thủ phạm

Amiđan là hai khối tròn nhô lên ở đằng sau họng. Các vấn đề đối với amiđan khá phổ biến. Gần 300.000 người trên 15 tuổi cắt amiđan hằng năm, theo nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Phẫu thuật đầu và cổ - Tai mũi họng JAMA. Dưới đây là những điều bạn cần biết về amiđan – và điều nên làm nếu chúng gây ra vấn đề.

Amiđan là gì

Amidan là một phần trong hệ bạch huyết, giúp đối phó với nhiễm khuẩn. Vì chúng nằm ở phía sau họng, amidan thường là hàng rào đầu tiên phòng vệ mầm bệnh chẳng hạn virut và vi khuẩn xâm nhập cơ thể qua mũi hoặc miệng. Tính chất của amidan có thể khiến ‘bẫy’ và ngừa vi khuẩn xâm nhập sâu vào cơ thể cũng như báo động hệ miễn dịch để sản xinh kháng thể khi có tác nhân xâm nhập.

Nhưng khi amidan làm việc quá sức, chúng cũng sẽ bị nhiễm khuẩn, gây sưng và khó chịu. Đó là bệnh viêm amidan thường do dị ứng, vi khuẩn hoặc virut như streptococcus hoặc Epstein-Barr, bạn sẽ cảm nhận thấy vấn đề vì đằng sau họng đau và rát. Tuy nhiên, amidan cũng có thể tham gia vào một số vấn đề sức khỏe, trong đó có những vấn đề sau:

1. Hơi thở hôi

Theo kết quả của Viện y khoa Hoa Kỳ, một nửa dân số thế giới bị bệnh hôi miệng. Trong khi 90% các trường hợp do các vấn đề từ răng miệng như vệ sinh kém hoặc lưu chuyển nước bọt, có khả năng hơi thở hôi do sỏi amidan, còn gọi là viêm amidan. Sỏi amidan hình thành khi những mảnh vụn mắc lại ở amidan bị canxi hóa. Amiđan có đầy ngõ ngách để vi khuẩn, tế bào chết, và chất nhầy tắc lại. Những vật liệu mắc lại sau đó hình thành các mảnh vụn, tích tụ lại thành các vật chất trắng. Viêm amidan thường chứa các hợp chất lưu huỳnh dễ bay hơi dẫn đến hơi thở hôi. Cách điều trị là gì? Vệ sinh răng miệng tốt chẳng hạn chải răng và súc miệng với chất khử trùng có thể giúp đánh bật các mảnh vụn bị mắc kẹt.

 

2. Đau khi nuốt

Trong khi sỏi amidan thường nhỏ và không gây ra khó chịu, khi quá trình canxi hóa làm chúng trở nên lớn, chúng thường gây đau khi nuốt. Chúng như viên sỏi cứng, đóng vai trò như vật ngoại lai và gây ra khó chịu cục bộ. Khi bạn nuốt, cảm giác như bị châm đinh vào họng. Nếu bạn có triệu chứng như vậy và không bị dị ứng hay bị virus, có thể bạn có sỏi amidan lớn. Đôi khi bạn có thể tự làm bật sỏi amidan bằng cách súc miệng mạnh nước muối hoặc thậm chí là ho. Tuy nhiên, viêm amidan to có thể cần đến khám chuyên gia tai mũi họng để thảo luận các lựa chọn cắt bỏ.

3. Ngáy

Theo Viện tai mũi họng Hoa Kỳ, amidan to có thể là nguyên nhân gây ngáy. Khi đó, kích cỡ amidan can thiệp vào lưu thông khí. Mặc dù ngáy có thể phiền phức, nó không hẳn là triệu chứng có hại. (trừ khi bạn cần phải ngủ 8 tiếng) và trừ khi nó đi kèm với hội chứng ngưng thờ khi ngủ.

Trong khi amidan to thường gây ngáy ở trẻ em, 4 trên 100 nam trung niên và 2 trên 100 nữ trung niên bị ngừng thở tắc nghẽn khi ngủ có thể do amidan to. Amidan to có thể do tình trạng bẩm sinh hoặc nhiễm khuẩn tái phát hay các yếu tố khác. Nếu triệu chứng nặng, nên cắt bỏ amidan. Đó là phương án cuối cùng nhưng là cách điều trị phổ biến nhất của ngáy vì mọi người sẽ không muốn thở bằng thiết bị xâm nhập (C-PAP) mọi đêm để giữ đường thở mở.

Vậy có nên cắt amidan?

Phẫu thuật cắt amidan là một thủ thuật tiêu chuẩn được thực hiện bởi bác sĩ tai mũi họng và thường bao gồm phần vòm họng – miếng mô ở phía sau khoang mũi và liên quan đến amidan. Nhưng tỉ lệ phẫu thuật cắt amidan đang giảm.

Trng khi một số nghiên cứu cho thấy lợi ích khiêm tốn của phẫu thuật đối với trẻ bị các vấn đề amidan tái phát, phẫu thuật cho thấy kết quả không giống nhau ở người lớn. Phẫu thuật cắt amidan nên là lựa chọn điều trị cuối cùng vì có thể có biến chứng khi phẫu thuật. Thêm vào đó, phẫu thuật không phải lúc nào cũng là giải pháp đảm bảo cho vấn đề sức khỏe. Nếu bạn đang có vấn đề về amidan. Hãy tìm đến bác sĩ tai mũi họng được chứng nhận và sẵn sàng đưa ra lựa chọn điều trị không phẫu thuật đầu tiên.

Ngọc Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Womenshealthmag
Bình luận
Tin mới
  • 24/12/2025

    Gợi ý 8 biện pháp khắc phục tại nhà cho môi khô và nứt nẻ

    Để bảo vệ đôi môi, chúng ta thường sử dụng son dưỡng môi, giúp duy trì độ ẩm và ngăn ngừa tình trạng khô môi. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm thương mại chứa các chất hóa học, một số nguyên liệu tự nhiên có thể được tận dụng như các biện pháp khắc phục tại nhà an toàn và hiệu quả.

  • 24/12/2025

    Những mẹo để cải thiện trí nhớ của bạn

    Bạn có thường xuyên quên những điều nhỏ nhặt như tên người quen hay vị trí chìa khóa không? Trí nhớ suy giảm là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận nó.

  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    7 thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn gừng

    Gừng thường được coi là nguyên liệu chính trong các phương pháp tự nhiên để giảm bớt các vấn đề về tiêu hóa. Mặc dù gừng là một lựa chọn tốt nhưng có một số loại thực phẩm khác có thể hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả hơn.

  • 23/12/2025

    Vai trò của giấc ngủ với sức khỏe

    Giấc ngủ là một phần thiết yếu của cuộc sống, chiếm khoảng 1/3 thời gian của chúng ta, mặc dù nó khiến cơ thể dễ bị tổn thương. Điều này là do giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tái tạo năng lượng, duy trì sức khỏe tổng thể, hỗ trợ chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ đi sâu vào những lợi ích này và hướng dẫn cách tối ưu hóa giấc ngủ để nâng cao chất lượng cuộc sống.

  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Hậu quả của loãng xương

    Loãng xương là tình trạng giảm mật độ và chất lượng xương, làm tăng nguy cơ gãy và làm thay đổi cấu trúc xương theo thời gian. Hậu quả của loãng xương không chỉ dừng lại ở gãy xương mà còn tạo ra một chuỗi hệ lụy trên nhiều phương diện về mặt lâm sàng, hành vi, thói quen hằng ngày, tâm lý, xã hội và kinh tế.

Xem thêm