Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vitamin làm giảm chứng táo bón

Có rất nhiều phương pháp điều trị không cần kê đơn để điều trị chứng tao bón. Vitamin là một trong số đó. Bài viết này sẽ giúp bạn biết được những loại vitamin nào điều trị chứng táo bón hiệu quả nhất và những lưu ý khi sử dụng vitamin để điều trị táo bón.

Vitamin làm giảm chứng táo bón

Triệu chứng của táo bón

Theo Mayo Clinic, táo bón là tình trạng bạn gặp khó khăn khi đi đại tiện. Nếu bạn đi đại tiện dưới 3 ngày một tuần thì rất có thể bạn đã mắc chứng táo bón.

Các triệu chứng khác của bệnh táo bón bao gồm:

  • Phân cứng, lổn nhổn
  • Đau bụng hoặc tăng áp lực ở bụng
  • Cảm thấy vùng trực tràng bị tắc nghẽn
  • Cảm thấy như bạn không thể làm rỗng đại tràng một cách hoàn toàn được, kể cả sau khi đi đại tiện
  • Cần rặn hoặc cố gắng rất nhiều mới đi đại tiện được
  • Cần phải ấn, chèn ép vào bụng bằng tay mới có thể đi đại tiện được
  • Cần sử dụng ngón tay mới có thể tống phân ra ngoài trực tràng được

Nếu bạn bị táo bón trong nhiều hoặc kéo dài, thì sẽ được coi là mắc chứng táo bón mãn tính.

Nguyên nhân gây táo bón

Rất nhiều yếu tố liên quan đến lối sống có thể là nguyên nhân dẫn đến chứng táo bón. Ví dụ, bạn có thể bị táo bón nếu:

  • Bạn không ăn đủ chất xơ
  • Bạn không uống đủ nước hoặc các loại dịch lỏng
  • Bạn không luyện tập thể thao đủ
  • Thói quen sống hàng ngày của bạn bị gián đoạn, ví dụ như do bạn đi du lịch, đi công tác
  • Bạn bị căng thẳng

Các nguyên nhân khác có thể dẫn đến táo bón bao gồm:

  • Tắc nghẽn ruột
  • Các bệnh về ruột, ví dụ như hội chứng ruột kích thích
  • Nứt hậu môn
  • Ung thư đại tràng
  • Ung thư trực tràng
  • Các loại ung thư bất thường làm tăng áp lực lên hệ tiêu hóa
Điều trị táo bón

Trong đa số các trường hợp, bạn có thể thay đổi lối sống hoặc sử dụng các loại thuốc không kê đơn để điều trị chứng táo bón không thường xuyên xảy ra. Ví dụ, bạn nên uống nhiều nước, ăn thêm nhiều chất xơ và luyện tập nhiều hơn. Các loại thuốc nhuận tràng không cần kê đơn hoặc một số loại thuốc làm mềm phân cũng có thể sẽ giúp ích cho bạn.

Một số loại vitamin cũng có thể giúp làm giảm chứng táo bón. Rất nhiều vitamin có tác dụng như một chất làm mềm phân tự nhiên. Nếu bạn đang uống vitamin hàng ngày rồi, thì việc tăng liều vitamin có thể sẽ không giúp ích gì cho bạn cả. Tuy nhiên, việc bổ sung một số loại vitamin nhất định vào thực đơn hàng ngày của bạn có thể sẽ giúp bạn giảm chứng táo bón, nếu bạn chưa bổ sung vitamin.

Những đối tượng nên tránh bổ sung vitamin để điều trị táo bón

Bạn có thể mua vitamin ở đa số các hiệu thuốc, hoặc siêu thị. Vitamin là tương đối an toàn cho đa số mọi người, nếu được uống với liều phù hợp. Tuy nhiên, một số đối tượng nên tránh uống một số loại vitamin vì một số loại vitamin thậm chí sẽ làm tình trạng táo bón của bạn nặng hơn.

Và cũng như đối với tất cả các loại thực phẩm chức năng không cần kê đơn khác, bạn nên trao đổi với bác sỹ trước khi uống một loại vitamin mới hoặc trước khi tăng liều sử dụng. Bác sỹ và dược sỹ có thể sẽ giúp bạn lên kế hoạch bổ sung vitamin một cách hiệu quả và an toàn.

Vitamin có thể sẽ không hiệu quả và an toàn với những đối tượng sau:

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Trao đổi với bác sỹ nhi khoa trước khi áp dụng bất cứ cách điều trị táo bón nào với con của bạn, bao gồm cả việc sử dụng vitamin và thực phẩm chức năng.

Những người mắc các bệnh tiêu hóa

Nếu bạn có tiền sử mắc các bệnh tiêu hóa, thì việc sử dụng vitamin và các thuốc không kê đơn khác có thể sẽ không hiệu quả đối với bạn.

Những người mắc các bệnh mãn tính

Nếu bạn mắc các bệnh mãn tính, hãy nói với bác sỹ nếu bạn bị táo bón. Bởi đó có thể là phản ứng phụ của bệnh hoặc của thuốc điều trị bệnh. Táo bón cũng có thể là triệu chứng của một vấn đề nghiêm trọng hơn.

Trong một số trường hợp, bổ sung một số loại vitamin nhất định sẽ làm tình trạng bệnh của bạn tệ hơn. Một số vitamin có thể tương tác với một số loại thuốc và thực phẩm chức năng khác mà bạn sử dụng để điều trị tình trạng bệnh mãn tính của mình.

Các loại vitamin có thể điều trị chứng táo bón

Uống bổ sung các loại vitamin này có thể làm giảm chứng táo bón của bạn:

Vitamin C

Vitamin C là một vitamin tan trong nước. Vitamin C có tác dụng thẩm thấu trong hệ tiêu hóa, tức là nó sẽ giúp đẩy nước vào trong ruột, và làm phân mềm hơn.

Tuy nhiên, quá nhiều vitamin C có thể sẽ có hại cho bạn. Quá nhiều vitamin C có thể gây tiêu chảy, buồn nôn và đau bụng. Tình trạng này còn khiến một số người sẽ hấp thu quá nhiều sắt trong thực phẩm. Ngoài ra, trong một số trường hợp, quá nhiều vitamin C còn làm tình trạng táo bón của bạn nặng hơn.

Theo Viện sức khỏe quốc gia Hoa Kỳ (NIH), lượng vitamin C tối đa một người trưởng thành có thể dung nạp là 2.000mg. Lượng tối đa cho trẻ em dưới 18 tuổi dung nạp là từ 400-1.800mg, phụ thuộc vào từng lứa tuổi. Do vậy, liều khuyến cáo sử dụng vitamin C mỗi ngày nên thấp hơn những con số này.

Vitamin B5

Vitamin B5 hay còn được gọi là axit pantothenic. Một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Acta Vitaminologica et Enzymologica chỉ ra rằng, một dẫn xuất của vitamin B5 có tên là dexpanthenol có thể làm giảm chứng táo bón. Nó sẽ kích thích sự co thắt trong hệ tiêu hóa, do đó làm phân di chuyển dễ dàng hơn qua ruột.

Theo Viện Sức khỏe quốc gia Hoa Kỳ, liều khuyến nghị một ngày cho đa số người trưởng thành là 5 mg vitamin B5 một ngày. Đa số phụ nữ đang cho con bú nên sử dụng 7mg/ngày. Trẻ em dưới 18 tuổi nên uống từ 1.7-5mg/ngày, phụ thuộc vào từng lứa tuổi

Axit folic

Axit folic còn được biết đến với tên gọi là folate hoặc vitamin B9. Axit folic có thể làm giảm tình trạng táo bón bằng việc kích thích hình thành các axit tiêu hóa. Nếu lượng axit tiêu hóa của bạn thấp, thì việc tăng lượng axit này sẽ giúp bạn tiêu hóa nhanh hơn và giúp phân di chuyển dễ dàng hơn trong đại tràng.

Nếu được, bạn hãy đặt mục tiêu bổ sung các loại thực  phẩm giàu axit folic thay vì uống bổ sung axit folic. Các loại thực phẩm này thường cũng sẽ rất giàu chất xơ, bao gồm: rau bina, đậu đen, ngũ cốc ăn sáng hoặc gạo được bổ sung axit folic.

Đa số mọi  người đều hấp thu rất nhiều axit folic từ chế độ ăn hàng ngày. Nhưng bạn có thể sẽ muốn bổ sung thêm axit folic. Theo NIH, lượng axit folic tối đa một ngày cho người trưởng thành là 1000 microgram (mcg). Đa số trẻ em từ 1-18 tuổi có thể uống tối đa 300-800mcg axit folic một ngày, phụ thuộc vào từng độ tuổi.

Vitamin B12

Thiếu vitamin B12 sẽ gây ra tình trạng táo bón. Nếu nguyên nhân táo bón của bạn là do thiếu vitamin B12, thì việc bổ sung loại vitamin này sẽ giúp làm giảm triệu chứng của bạn.

Bạn nên bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin B12 hơn là việc uống bổ sung viên uống. Các loại thực phẩm giàu vitamin B12 bao gồm: gan bò, cá hồi, cá ngừ.

NIH khuyến cáo rằng người trưởng thành nên bổ sung khoảng 2.4mcg vitamin B12/ngày, trẻ em dưới 18 tuổi nên bổ sung khoảng 0.4-1.8mcg/ngày, phụ thuộc từng lứa tuổi.

Vitamin B1

Vitamin B1 hay thiamine có thể hỗ trợ tiêu hóa. Khi lượng thiamine của bạn hạ xuống thấp, thì quá trình tiêu hóa của bạn sẽ diễn ra chậm hơn, và có thể sẽ dẫn đến táo bón.

Đa số phụ nữ nên tiêu thụ khoảng 1.1mg thiamine một ngày, theo NIH. Đa số nam giới nên tiêu thụ khoảng 1.2mg /ngày. Trẻ em dưới 18 tuổi nên tiêu thụ từ 0.5-1mg/ngày, phụ thuộc vào tuổi.

Các loại vitamin có thể làm tình trạng táo bón nặng hơn

Một số loại vitamin, bao gồm cả các chất khoáng như canxi và sắt, có thể làm tăng nguy cơ bị táo bón của bạn. Một số thành phần có trong các loại viên nén vitamin, như lactose hoặc talc cũng có thể sẽ gây táo bón.

Nếu bạn nghi ngờ liều vitamin bạn uống hàng ngày là nguyên nhân gây táo bón, hãy trao đổi với bác sỹ. Bác sỹ có thể sẽ khuyến khích bạn ngừng bổ sung vitamin hoặc giảm liều hàng ngày của bạn. Nếu bạn uống vitamin để điều trị một tình trạng bệnh mãn tính nào đó, thì bạn không nên ngừng uống vitamin mà không hỏi ý kiến bác sỹ.

Phản ứng phụ

Một số loại vitamin có thể sẽ gây ra một số phản ứng phụ không mong muốn, đặc biệt là khi uống cùng các loại vitamin, thực phẩm chức năng hoặc các loại thuốc khác. Một số loại vitamin sẽ làm nặng hơn tình trạng bệnh sẵn có của bạn. Do vậy, bạn nên trao đổi với bác sỹ trước khi uống bất cứ loại vitamin nào để điều trị táo bón.

Tổng kết

Táo bón sẽ xảy ra với tất cả mọi người. Trong đa số các trường hợp, táo bón sẽ biến mất trong vài ngày. Nếu bạn đã thử sử dụng một trong số các loại vitamin trên để điều trị táo bón, thì bạn sẽ nhận thấy kết quả sau 3-5 ngày.

Nếu chứng táo bón của bạn không giảm đi, thì đã đến lúc bạn nên thử một loại thuốc nhuận tràng hoặc trao đổi với bác sỹ về các lựa chọn điều trị khác. Trong những trường hợp hiếm gặp, táo bón mãn tính có thể dẫn đến các biến chứng, như rách mô trực tràng hoặc bệnh trĩ.

Dự phòng táo bón

Thực hiện những cách sau đây để dự phòng chứng táo bón:

  • Ăn thực phẩm giàu chất xơ, như các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau xanh.
  • Uống nhiều nước, đặc biệt là nước lọc. Khi cơ thể có đủ nước để tiêu hóa thức ăn thì việc tống phân ra ngoài cũng sẽ dễ dàng hơn.
  • Thường xuyên luyện tập thể thao để kích thích hệ tiêu hóa và cải thiện khả năng tống phân ra ngoài. Thậm chí, việc thường xuyên đi dạo cũng có thể giúp kích thích hệ tiêu hóa.
  • Thực hiện các biện pháp giảm căng thẳng. Ví dụ như tránh các nguyên nhân gây stress, luyện tập các kỹ năng thư giãn và dành thời gian để thực hiện các hoạt động mà bạn yêu thích.

Một lối sống khỏe mạnh có thể giúp bạn dự phòng và điều trị được đa số các trường hợp táo bón. Nếu bạn bị táo bón nhiều hơn 1 tuần và không tìm được giải pháp bằng cách thay đổi lối sống hay dùng thuốc không kê đơn, hãy đi khám bác sỹ. Bạn có thể sẽ cần được chăm sóc y tế nhiều hơn.

Thông tin thêm trong bài viết: Các dạng vitamin E khác mà bạn cần biết

Bình luận
Tin mới
  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

Xem thêm