Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vaccine bệnh zona hoạt động như thế nào?

Bạn có thể giảm khả năng mắc bệnh zona hoặc giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng nếu bạn mắc bệnh bằng cách tiêm vaccine phòng bệnh zona. Cùng tìm hiểu vaccine bệnh zona hoạt động như thế nào tại bài viết dưới đây.

Bất cứ ai từng bị thủy đậu đều có thể bị bệnh zona. Bệnh thường xảy ra sau này trong cuộc đời hoặc khi hệ thống miễn dịch của bạn bị suy yếu. Các vết phồng rộp đau đớn xuất hiện cùng với phát ban thường xuất hiện ở một bên thân, cổ hoặc mặt của bạn. Nóng rát và châm chích là những triệu chứng phổ biến của phát ban giời leo và có thể mất vài tuần để các triệu chứng này biến mất hoàn toàn.

Quy trình tiêm phòng bệnh zona

Bạn không cần phải làm gì nhiều để chuẩn bị tiêm vaccine bệnh zona. Khi đến tiêm phòng, bạn sẽ cung cấp một số thông tin cơ bản về bản thân. Khi đến giờ tiêm, bạn sẽ ngồi trong phòng tiêm và để trần vai.

Bác sĩ sẽ xác nhận danh tính của bạn và sát khuẩn vị trí tiêm bằng cồn. Sau đó, bác sĩ sẽ tiêm vaccine bệnh zona vào cơ delta trên vai của bạn. Toàn bộ quá trình kéo dài chỉ trong vài giây. Sau khi tiêm vài giây, bác sĩ sẽ băng vết tiêm lại. Bạn có thể rời phòng tiêm mà không cần hướng dẫn hoặc biện pháp phòng ngừa đặc biệt nào. Bạn nên lên lịch tiêm liều vaccine thứ hai sau khi bạn tiêm liều đầu tiên.

Nhìn lại việc tiêm vaccine varicella-zoster

Mặc dù bệnh thủy đậu và bệnh zona đều do cùng một loại virus  gây ra, nhưng các bệnh này lại có vaccine khác nhau. Vaccine thủy đậu ra mắt lần đầu tiên vào năm 1995, nhưng phải mất khoảng một thập kỉ sau thì vaccine phòng bệnh zona mới được tung ra thị trường. Vaccine phòng bệnh zona đầu tiên là Zostavax, sản xuất vào năm 2006. Tuy nhiên, vaccine này đã bị ngừng lưu hành trên thị trường vào năm 2020, sau khi một loại vaccine khác là Shingrix được tung ra thị trường vào năm 2017. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) của Mỹ khuyến nghị rằng bất kỳ ai đã tiêm Zostavax nên được tiêm lại bằng vaccine Shingrix.

Ai cần tiêm ngừa bệnh zona?

Bất cứ ai bị thủy đậu đều có thể mắc bệnh zona, nhưng những người mắc bệnh thủy đậu không phải là những người duy nhất có nguy cơ mắc bệnh zona. CDC của Mỹ khuyến cáo rằng tất cả người lớn trên 50 tuổi và người trưởng thành trên 19 tuổi có một số vấn đề sức khỏe nhất định nên tiêm vaccine phòng bệnh zona.

Đọc thêm bài viết: Bạn có thể bị zona khi chưa từng bị thủy đậu không?

Bạn nên lên kế hoạch tiêm vaccine bệnh zona nếu bạn:

  • đã bị bệnh zona trước đây
  • đã từng tiêm vaccine Zostavax
  • đã được tiêm phòng bệnh thủy đậu
  • bị thủy đậu

Ai không nên tiêm phòng vaccine zona?

Ba nhóm người tuyệt đối không nên tiêm vaccine bệnh zona là:

  • Phụ nữ đang mang thai
  • Người đang bị bệnh zona
  • Người có phản ứng dị ứng với bất kỳ thành phần nào của vaccine Shingrix

Nếu bạn đang mang thai hoặc hiện đang mắc bệnh zona, tốt nhất bạn nên đợi hết thai kì hoặc tình trạng bệnh zona của bạn khỏi hẳn mới đi tiêm vaccine. Đôi khi sẽ rất khó cho bạn biết liệu bạn có bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào của vaccine hay không, vì vậy bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ về bất kỳ loại thuốc nào bạn có thể bị dị ứng hoặc những phản ứng trước đây mà bạn đã trải qua sau khi tiêm vaccine.

Các tác dụng phụ có thể có khi tiêm phòng vaccine bệnh zona là gì?

Hầu hết các tác dụng phụ của vaccine phòng bệnh zona đều hạn chế và có tác dụng ngắn. Các tác dụng phụ thường xuất hiện trong vài ngày sau liều vaccine đầu tiên hoặc liều thứ hai và biến mất trong vài ngày.

Các tác dụng phụ thường gặp sau khi tiêm vaccine:

  • đau nhức cánh tay hoặc đau nơi tiêm vaccine
  • sưng hoặc đỏ tại chỗ tiêm
  • mệt mỏi
  • đau cơ
  • đau đầu
  • rùng mình
  • sốt
  • đau bụng
  • buồn nôn

Khi nào bạn cần đi khám bác sĩ?

Hầu hết các tác dụng phụ của vaccine chủng ngừa bệnh zona sẽ tự hết trong vòng vài ngày sau khi tiêm ngừa hoặc có thể được điều trị bằng thuốc không kê đơn như acetaminophen hoặc ibuprofen. Trong trường hợp bạn bị phản ứng nghiêm trọng sau khi tiêm vaccine, bạn nên gọi cho bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế.

Tuy rất hiếm xảy ra nhưng nếu bạn bị phản ứng dị ứng nghiêm trọng với vaccine bệnh zona thì bạn cần gọi cấp cứu ngay nếu có các triệu chứng nguy hiểm dưới đây:

  • phát ban
  • sưng mặt hoặc cổ họng
  • khó thở
  • rối loạn nhịp tim, nhịp tim nhanh bất thường
  • chóng mặt
  • người yếu, mệt

Đọc thêm bài viết: Một người có thể bị zona nhiều lần không?

Khi nào bạn nên tiêm phòng bệnh zona?

Hầu hết mọi người nên được chủng ngừa bệnh zona ở độ tuổi 50 trở lên. Những người từ 18 tuổi trở lên có vấn đề sức khỏe hoặc dùng thuốc điều trị gây suy yếu hệ thống miễn dịch nên cân nhắc tiêm vaccine bệnh zona trước 50 tuổi. Đối với những người tiêm vaccine từ 50 tuổi trở lên, không có thời gian cụ thể và không có độ tuổi tối đa khi nào bạn nên tiêm vaccine.

Bạn có thể tiêm riêng vaccine phòng bệnh zona hoặc tiêm cùng với các loại vaccine khác, như vaccine cúm hoặc viêm phổi. Thông thường, vaccine phòng bệnh zona được tiêm làm hai liều và liều thứ hai được tiêm sau liều đầu tiên từ 2 - 6 tháng.

Đối với những người đang chủng ngừa bệnh zona vì suy giảm miễn dịch, có thể tiêm liều thứ hai sớm hơn, khoảng 1 - 2 tháng sau liều đầu tiên. Trong trường hợp này, nếu có thể, bạn nên tiêm phòng bệnh zona khi bệnh của bạn đã thuyên giảm và bạn không còn phải dùng thuốc ức chế miễn dịch nữa. Bên cạnh đó, bạn có thể tiêm vaccine trước khi sử dụng một số loại thuốc ức chế miễn dịch.

Bạn có nên chủng ngừa bệnh zona nhiều lần không?

Theo CDC của Mỹ, loại vaccine phòng bệnh zona nên được tiêm đủ 2 liều cách nhau 2 - 6 tháng sau đó không cần tiêm nhắc lại. Không có giới hạn về độ tuổi khi bạn có thể được tiêm vaccine; khả năng bảo vệ của vaccine phòng bệnh zona vẫn kéo dài trong 7 năm đầu tiên và vẫn có hiệu lực sau đó. Tuy nhiên, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ về tần suất bạn nên tiêm phòng bệnh zona dựa trên tình trạng miễn dịch của cơ thể và các mối quan tâm về sức khỏe của bạn.

Các câu hỏi thường gặp

Bạn cần chuẩn bị gì trước khi tiêm vaccine bệnh zona?

Thực sự không có bất cứ điều gì bạn cần làm để chuẩn bị cho việc chủng ngừa bệnh zona.

Cần tiêm bao nhiêu mũi vaccine phòng bệnh zona?

Tiêm phòng vaccine bệnh zona bao gồm 2 mũi, cách nhau từ 2 đến 6 tháng.

Có bất kỳ hạn chế nào khi tiêm phòng bệnh zona không?

Bạn không nên chủng ngừa bệnh zona nếu bạn đang mang thai, nếu bạn bị nhiễm bệnh zona đang hoạt động hoặc nếu trước đây bạn có phản ứng dị ứng với bất kỳ thành phần nào của vaccine. Nếu bạn đủ điều kiện tiêm vaccine và được tiêm vaccine thì không có lưu ý nào sau đó.

Bạn có thể tiêm vaccine phòng bệnh zona cùng lúc với vaccine COVID-19 không?

Bạn có thể tiêm vaccine phòng bệnh zona cùng với một số loại vaccine khác, chẳng hạn như cúm hoặc viêm phổi, nhưng CDC Mỹ vẫn đang điều tra về mức độ an toàn của việc tiêm vaccine bệnh zona cùng với vaccine COVID-19.

Chúng tôi mong rằng bài viết này đã cung cấp thông tin quan trọng về sức khỏe dành cho bạn. Nhằm đáp ứng nhu cầu của các khách hàng trong việc chăm sóc sức khỏe, Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM cung cấp các dịch vụ tư vấn, thăm khám dinh dưỡng cho trẻ với cam kết hỗ trợ phát triển sức khỏe và cải thiện các tình trạng như còi xương, suy dinh dưỡng, thừa cân, tư vấn dinh dưỡng cho tất cả các đối tượng… Hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 0935.18.39.39  hoặc 0243.633.5678 để nhận tư vấn chi tiết.

Bác sĩ Nguyễn Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 12/06/2025

    Phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ em trong mùa hè

    Mùa hè là thời điểm các em nhỏ được nghỉ ngơi, vui chơi sau một năm học tập căng thẳng. Đây cũng là dịp để các gia đình tổ chức những chuyến đi chơi, hoạt động ngoại khóa, hay đơn giản là để trẻ tự do khám phá thế giới xung quanh. Tuy nhiên, cùng với niềm vui ấy là nỗi lo lắng của các bậc phụ huynh về tai nạn trẻ em mùa hè, một vấn đề có xu hướng gia tăng đáng kể trong giai đoạn này.

  • 12/06/2025

    Uống nước có giúp giảm cân không?

    Khi muốn giảm cân, mọi người thường tập trung vào tập luyện và ăn ít thực phẩm giàu calo, tăng lượng rau. Tuy nhiên, việc uống đủ nước cũng có thể giúp bạn giảm cân...

  • 12/06/2025

    Mẹo để giảm ho vào ban đêm

    Điều gì có thể khiến bạn cảm thấy khó chịu hơn việc bị ho xảy ra vào ban đêm, ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn?

  • 11/06/2025

    Sữa tươi dùng thế nào cho đúng

    Nhiều người băn khoăn không biết nên lựa chọn sữa tươi, sữa công thức hay sữa chua để sử dụng và tốt cho sức khỏe. Thực tế, sữa tốt là sữa phù hợp với từng đối tượng sử dụng, được đánh giá dựa trên các tiêu chí sau: phù hợp với lứa tuổi, hệ tiêu hóa, tình trạng dinh dưỡng và chất lượng sữa.

  • 11/06/2025

    Ăn nhiều thực phẩm màu đen giúp bảo vệ thận

    Từ xa xưa, ông cha ta đã có nhiều quan niệm về mối liên hệ giữa màu sắc của thực phẩm và các cơ quan mà chúng nuôi dưỡng. Trong đó, thực phẩm màu đen được cho là đặc biệt có lợi cho sức khỏe thận.

  • 11/06/2025

    6 chất dinh dưỡng thiết yếu và lý do cơ thể cần chúng

    Các chất dinh dưỡng thiết yếu là những chất mà cơ thể cần để thực hiện các chức năng cơ bản và phát triển...

  • 11/06/2025

    Các tư thế yoga giúp giảm căng thẳng và tăng cường sự linh hoạt

    Mùa hè không chỉ mang đến ánh nắng rực rỡ và những ngày dài tràn đầy năng lượng, mà còn là thời điểm lý tưởng để chăm sóc sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần. Trong nhịp sống hiện đại, căng thẳng dường như trở thành một phần không thể tránh khỏi, khiến nhiều người tìm kiếm các giải pháp tự nhiên để cân bằng tâm trí và cơ thể.

  • 11/06/2025

    Thời điểm nên dùng thực phẩm bổ sung dầu cá omega-3

    Dầu cá omega-3 là một loại thực phẩm bổ sung acid béo omega-3 được biết đến với nhiều lợi ích cho sức khỏe. Uống dầu cá omega-3 vào những thời điểm nhất định có thể giúp tối ưu hóa sức khỏe hiệu quả.

Xem thêm