Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Nhờ vào vắc-xin, nhân loại đã giảm thiểu đáng kể tỷ lệ mắc bệnh, biến chứng và tử vong do các căn bệnh từng gây ra những đợt dịch bệnh nghiêm trọng. Từ việc đẩy lùi hoàn toàn bệnh đậu mùa đến việc kiểm soát các bệnh như sởi, bại liệt, tiêm chủng không chỉ bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh hơn. Bài viết này sẽ làm rõ tại sao tiêm chủng là yếu tố không thể thiếu trong việc duy trì sức khỏe cho mọi lứa tuổi.

Tiêm chủng là gì và cơ chế hoạt động ra sao?

Tiêm chủng là quá trình đưa vắc-xin vào cơ thể để kích thích hệ miễn dịch tạo ra các kháng thể đặc hiệu, giúp cơ thể sẵn sàng chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn hoặc virus.

Vắc-xin thường chứa các phiên bản yếu hoặc đã bị bất hoạt của vi sinh vật gây bệnh, đủ để kích thích phản ứng miễn dịch mà không gây ra bệnh. Khi tiếp xúc với tác nhân gây bệnh trong tương lai, cơ thể sẽ nhận diện và tiêu diệt chúng nhanh chóng, ngăn ngừa bệnh phát triển.

Lợi ích của  tiêm chủng 

Tiêm chủng đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với cả trẻ em và người lớn:

Trẻ em, nhóm đối tượng dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, tiêm chủng giúp bảo vệ khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như viêm gan B, sởi, ho gà, bạch hầu và bại liệt, ngăn ngừa các biến chứng nặng nề như tổn thương thần kinh, dị tật bẩm sinh, thậm chí tử vong.

Việc tiêm vắc-xin đúng lịch không chỉ đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của trẻ mà còn giảm thiểu gánh nặng y tế cho gia đình, là một giải pháp kinh tế giúp tiết kiệm chi phí điều trị và tạo cơ hội phát triển toàn diện. Hơn nữa, trẻ được bảo vệ cũng góp phần giảm nguy cơ lây lan bệnh trong cộng đồng, tạo môi trường sống an toàn.

Người lớn ở mọi lứa tuổi cũng hưởng lợi lớn từ tiêm chủng. Khi trưởng thành, hệ miễn dịch suy yếu do tuổi tác, bệnh mạn tính hoặc lối sống, các vắc-xin như cúm, viêm phổi, HPV giúp duy trì sức khỏe và giảm nguy cơ mắc bệnh.

Đặc biệt, tiêm chủng hiệu quả trong việc bảo vệ người cao tuổi trước các bệnh như cúm mùa, viêm phổi do phế cầu khuẩn, vốn gây biến chứng nghiêm trọng. Phụ nữ mang thai được khuyến khích tiêm một số vắc-xin an toàn như cúm và ho gà để bảo vệ cả mẹ và thai nhi, truyền kháng thể sang con tạo bảo vệ thụ động trong những tháng đầu đời. Ngoài ra, người lớn tiêm chủng còn góp phần duy trì miễn dịch cộng đồng, bảo vệ những người không thể tiêm vắc-xin do tình trạng sức khỏe.

Đọc thêm tại:  Tại sao tiêm chủng rất quan trọng và an toàn?

 Những quan niệm sai lầm về tiêm chủng

Mặc dù lợi ích của tiêm chủng đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu khoa học, vẫn còn một số quan niệm sai lầm khiến một số người do dự. Một trong những lầm tưởng phổ biến là vắc-xin có thể gây tự kỷ. Tuy nhiên, các nghiên cứu quy mô lớn từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đã khẳng định không có mối liên hệ nào giữa vắc-xin và tự kỷ.

Một số người khác lo ngại rằng vắc-xin chứa các thành phần độc hại như thủy ngân. Thực tế, chất bảo quản từng được sử dụng đã bị loại bỏ khỏi hầu hết các vắc-xin dành cho trẻ em từ năm 2001, và các thành phần khác trong vắc-xin đều được kiểm tra nghiêm ngặt để đảm bảo an toàn. Các tác dụng phụ của vắc-xin, nếu có, thường nhẹ như sưng tại chỗ tiêm hoặc sốt thoáng qua, và rất hiếm khi xảy ra phản ứng nghiêm trọng.

Những quan niệm sai lầm này thường xuất phát từ thông tin không chính xác, làm giảm niềm tin vào tiêm chủng. Do đó, việc tìm hiểu từ các nguồn khoa học đáng tin cậy và tham khảo ý kiến bác sĩ là cách tốt nhất để đưa ra quyết định đúng đắn về sức khỏe.

Hệ quả của việc không tiêm chủng

Đối với trẻ em không tiêm chủng đồng nghĩa với việc đối mặt với nguy cơ mắc bệnh ngay từ khi còn nhỏ, khi cơ thể chưa đủ sức chống lại mầm bệnh. Những căn bệnh như bại liệt có thể gây liệt vĩnh viễn, trong khi sởi có thể dẫn đến tổn thương não.

Đối với người lớn, không tiêm vắc-xin nhắc lại hoặc các loại vắc-xin theo độ tuổi có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh, đặc biệt trong các nhóm có nguy cơ cao như người mắc bệnh mạn tính hoặc người cao tuổi.

Việc từ chối hoặc trì hoãn tiêm chủng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cho cả trẻ em và người lớn. Khi không được bảo vệ bởi vắc-xin, cơ thể dễ trở thành mục tiêu của các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cũng như  gây suy yếu miễn dịch cộng đồng, khiến các bệnh đã được kiểm soát có cơ hội quay trở lại. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn gây áp lực lên hệ thống kinh tế xã hội.

Đọc thêm tại:  Phản đối tiêm chủng và những hệ quả

Kết luận

Tiêm chủng là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để bảo vệ mọi người khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Từ việc giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, ngăn ngừa biến chứng, đến đóng góp vào miễn dịch cộng đồng, vắc-xin mang lại lợi ích vượt trội cho cả cá nhân và xã hội.

Việc duy trì lịch tiêm chủng đầy đủ, đúng thời điểm không chỉ là trách nhiệm cá nhân mà còn là hành động vì sức khỏe cộng đồng. Hãy cùng chung tay bảo vệ tương lai bằng cách đảm bảo rằng mọi người, từ trẻ nhỏ đến người lớn tuổi, đều được tiếp cận với tiêm chủng an toàn và hiệu quả.

 

Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Tổng hợp
Bình luận
Tin mới
  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

  • 14/08/2025

    Ngày nào cũng ăn trứng có được không?

    Trứng là một phần của chế độ ăn giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể, bao gồm cả hệ tim mạch và mắt. Vậy, có nên ăn trứng mỗi ngày không?

  • 14/08/2025

    Bỏng nắng và các phản ứng khác của da với ánh nắng mặt trời

    Mặt trời tạo ra các tia vô hình gọi là tia cực tím A (UVA) và tia cực tím B (UVB) có thể gây hại cho da của bạn . Quá nhiều ánh nắng mặt trời có thể gây cháy nắng , thay đổi kết cấu da và ung thư da. Phát ban cũng có thể là do ánh nắng mặt trời. Ngay cả trong những ngày nhiều mây, bức xạ UV vẫn chiếu xuống mặt đất và có thể gây hại cho da.

  • 13/08/2025

    Các chất dinh dưỡng thiết yếu cơ thể cần để xây dựng xương

    Nhiều chất dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe xương như canxi, vitamin D, protein, magiê, phốt pho và kali, kẽm... Nếu có chế độ ăn uống lành mạnh, cơ thể sẽ nhận đủ hầu hết các chất dinh dưỡng cần thiết để giữ cho xương khỏe mạnh và hoạt động tốt.

Xem thêm