Bệnh zona và thủy đậu là các chủng của cùng một loại virus, virus varicella-zoster (VZV). Thủy đậu là tiền thân của bệnh zona. Đó là một bệnh phát ban truyền nhiễm xảy ra chủ yếu ở những người trẻ tuổi.
Khi bạn già đi, bạn dễ bị mắc bệnh zona hơn. Sự bùng phát này là do sự tái hoạt động của virus thủy đậu không hoạt động trước đó.
Tại sao không mắc zona nhưng vẫn có thể mắc thủy đậu?
Bệnh zona là sự tái hoạt động của cùng một loại virus đã gây ra bệnh thủy đậu. Thủy đậu có xu hướng phổ biến hơn ở trẻ em và lây nhiễm rất nhanh. Mặc dù vậy, thủy đậu vẫn là một căn bệnh nguy hiểm đối với người lớn, có tính truyền nhiễm cao, lây lan cho khoảng 90% những người chưa được tiêm phòng trong gia đình tiếp xúc với người mắc bệnh.
Các yếu tố nguy cơ đối với người lớn
Bạn có nguy cơ mắc bệnh thủy đậu cao hơn nếu:
Bạn có nguy cơ cao bị biến chứng do thủy đậu nếu:
Khi người trưởng thành bị thủy đậu, họ có thể nhận thấy các triệu chứng giống như cúm trước khi phát ban. Người trưởng thành thực sự có thể có phản ứng mạnh hơn với bệnh thủy đậu so với trẻ em. Người trưởng thành có nguy cơ tử vong vì bệnh thủy đậu cao gấp 25 lần so với trẻ em. Do đó, điều cực kỳ quan trọng là tới gặp bác sĩ để xem bạn có thể bảo vệ mình khỏi bệnh thủy đậu như thế nào nếu bạn chưa được tiêm phòng cũng như chưa tiếp xúc với virus varicella-zoster.
Có nên tiêm phòng bệnh zona nếu chưa bao giờ bị thủy đậu không?
Có một số điều cần xem xét trước khi tiêm phòng vaccine bệnh zona.
Ai dễ bị phát triển bệnh zona?
Điều quan trọng cần lưu ý là ngay cả khi bạn không nhớ mình từng mắc bệnh, thì virus vẫn có thể nằm im lìm trong cơ thể bạn. Do đó, phần lớn người trên 40 tuổi đều có nguy cơ mắc bệnh zona.
Khi nào là thời điểm thích hợp để tiêm phòng?
Nếu bạn từ 50 tuổi trở lên, bạn nên tiêm vaccine phòng bệnh zona.
Nếu bạn trên 50 tuổi và chưa bao giờ bị thủy đậu thì sao?
Nếu bạn trên 50 tuổi và tự tin rằng mình chưa từng tiếp xúc với bệnh thủy đậu, bác sĩ có thể tiến hành xét nghiệm máu để xác định mức độ miễn dịch với bệnh thủy đậu của bạn. Nếu bạn chưa bao giờ tiếp xúc với bệnh thủy đậu, hãy cân nhắc tiêm vaccine phòng virus để bảo vệ bạn khỏi bất kỳ sự phơi nhiễm nào trong tương lai.
Cân nhắc tiêm vaccine bệnh zona trước khi bước sang tuổi 50 nếu bạn:
Cảnh báo
Không tiêm vaccine thủy đậu nếu bạn:
Lắng nghe ý kiến bác sĩ trước khi tiêm phòng thủy đậu nếu bạn:
So sánh bệnh thủy đậu và bệnh zona
Có một số khác biệt giữa bệnh thủy đậu và bệnh zona.
Triệu chứng
Cả hai bệnh đều có các triệu chứng tương tự nhau, mặc dù mức độ nghiêm trọng có thể khác nhau. Chúng gây phát ban ngứa ngáy khó chịu và có thể kèm theo các triệu chứng giống như cúm, bao gồm:
Trước khi bệnh zona xuất hiện, thông thường bạn sẽ thấy xuất hiện:
Các vết phồng rộp do thủy đậu sẽ biến mất trong vòng 1 tuần. Cơn đau và phát ban liên quan đến bệnh zona mất nhiều thời gian hơn để biến mất, thường là từ 3 đến 5 tuần.
Nguyên nhân
Thủy đậu xảy ra khi một người tiếp xúc với virus varicella-zoster. Phơi nhiễm xảy ra khi dành thời gian tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc chạm vào vảy hoặc vết thương của họ.
Bệnh zona phát triển khi một lần tiếp xúc trước đó với virus varicella-zoster kích hoạt lại trong cơ thể. Sự kích hoạt lại này thường xảy ra do hệ thống miễn dịch bị suy giảm. Hệ thống miễn dịch có thể suy giảm do lão hóa, tiếp xúc với các bệnh khác hoặc dùng thuốc.
Quá trình lây truyền
Thủy đậu lây qua:
Bản thân bệnh zona không lây nhiễm vì nó gây ra bởi sự bùng phát trở lại của cùng một loại virus. Như vậy, một người bị bệnh zona vẫn có thể truyền virus varicella-zoster cho người chưa từng bị thủy đậu trước đây. Sự lây truyền này có thể xảy ra khi tiếp xúc trực tiếp với mụn nước của người bị bệnh zona.
Người bị bệnh zona không còn có thể truyền virus sau khi mụn nước của họ đóng vảy.
Điều trị
Một phần quan trọng trong việc điều trị cả bệnh thủy đậu và bệnh zona là kiểm soát các triệu chứng của bạn. Căn bệnh sẽ cần quá trình phát bệnh. Bạn có thể kiểm soát các triệu chứng phát ban và làm dịu vùng da ngứa bằng cách:
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng histamine hoặc thuốc mỡ bôi ngoài da. Đối với cả hai bệnh, các bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng virus để chống lại các biến chứng mà virus có thể gây ra. Mặc dù thuốc kháng virus sẽ không chữa khỏi virus thủy đậu cho bạn, nhưng nó có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và giúp cơ thể bạn hồi phục nhanh hơn.
Nếu bạn chưa bao giờ mắc bệnh thủy đậu và đã được tiêm vaccine phòng bệnh thì bạn không thể mắc bệnh zona. Mặc dù vậy, hầu hết những người trên 50 tuổi đều dễ bị bệnh zona. Cách tốt nhất để bảo vệ bạn khỏi bệnh zona hoặc thủy đậu ở người lớn là tiêm vaccine. Trao đổi với bác sĩ để xem bạn có đủ điều kiện tiêm một trong hai loại vaccine hay không.
Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.
Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.
Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.
Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.
Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.
Mùa hè với những ngày nắng gay gắt không chỉ mang đến niềm vui của những chuyến đi chơi mà còn ẩn chứa nguy cơ sức khỏe mà ít ai để ý: cảm nắng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không thể tự điều hòa nhiệt độ trong môi trường nóng bức, dẫn đến những hậu quả khôn lường nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.
Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Lựa chọn đúng loại thực phẩm cũng như tránh những chất có hại góp phần bảo vệ chức năng gan khỏe mạnh.
Tình dục được cho là một hoạt động thú vị, nhưng thật khó để vui vẻ nếu bạn liên tục lo lắng về việc mình đang làm tốt như thế nào. Nếu bạn muốn làm cho cuộc sống tình yêu của mình trở nên hấp dẫn trở lại, hãy tìm hiểu lý do tại sao bạn có thể bị lo lắng về hiệu suất tình dục và nhận một số mẹo để giúp bạn thoải mái.