Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tiêu chảy do rotavirus

Rotavirus là nguyên nhân chủ yếu gây tình trạng tiêu chảy nghiêm trọng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đây là một bệnh lây nhưng có thể phòng tránh được bằng vaccin. Hãy đọc để hiểu rõ hơn về bệnh tiêu chảy do rotavirus gây nên.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Bệnh tiêu chảy do một loại virus có tên là rotavirus gây nên. Rotavirus được chia làm nhiều chủng, do vậy việc bị mắc bệnh do các chủng virus khác nhau có thể xảy ra ở cả những trẻ em được tiêm chủng lẫn chưa được tiêm chủng. Virus này được bài xuất số lượng lớn qua phân của cá thể bị nhiễm bệnh. Bệnh do rotavirus có tính chất lây lan rất cao và có thể truyền từ người này sang người khác thông qua tiếp xúc bên ngoài qua tay hay qua các đồ vật. Virus này xâm nhập vào cơ thể con người qua đường miệng và gây bệnh ở hệ tiêu hóa.
 
Triệu chứng
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là những đối tượng bị nhiễm bệnh phổ biến nhất. Thống kê cho thấy trẻ mắc bệnh tiêu chảy do rotavirus ít nhất 1 lần trong 5 năm đầu đời. Tại Việt Nam, đa số các ca tiêu chảy do rotavirus rơi vào lứa tuổi từ 3 – 17 tháng. Các triệu chứng xuất hiện trong vòng từ một tới ba ngày sau khi bắt đầu bị nhiễm virus, bao gồm:
  • Nôn mửa
  • Sốt
  • Tiêu chảy
  • Đau bụng
  • Ăn kém, bỏ ăn
Các triệu chứng có thể nhẹ hay không biểu hiện rõ ràng khi bị tái nhiễm bệnh. Đôi khi người lớn cũng bị mắc bệnh, nhưng thường là nhẹ. Thường thì lượng virus sẽ giảm dần và mất đi sau khi khởi phát các triệu chứng từ 3 đến 9 ngày.
Biến chứng
Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nhiễm rotavirus có thể dẫn tới các biến chứng như mất nướcmất cân bằng điện giải do cơ thể liên tục bị mất nước trong quá trình bị tiêu chảy, nôn mửa và sốt. Cha mẹ nên lưu ý đến những dấu hiệu của việc mất nước bao gồm:
  • Da lạnh
  • Hôn mê
  • Mắt trũng sâu
  • Khô miệng, cảm giác khát nước
  • Hoa mắt khi đứng
Trong một số trường hợp mất nước nghiêm trong có thể dẫn đến tử vong, do đó điều quan trọng là phải nhận biết được các triệu chứng và điều trị kịp thời.
Chẩn đoán
Chẩn đoán được thực hiện bằng cách xét nghiệm mẫu phân để nhận biết sự có mặt của rotavirus là nguyên nhân gây tiêu chảy.
Điều trị
Chưa có thuốc điều trị đặc hiệu khi bị nhiễm rotavirus. Triệu chứng nhiễm trùng sẽ tự hết trong khoảng một vài ngày đối với các cá thể có hệ miễn dịch tốt. Điều trị thường bao gồm việc bù nước qua đường uống để ngăn ngừa mất nước.
Trường hợp bị mất nước nghiêm trọng trẻ cần được đưa tới bệnh viện để truyền dịch.
Phòng ngừa tiêu chảy do rotavirus
 
Uống vaccin phòng Rotavirus là cách phòng ngừa tốt nhất đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Việc giữ gìn vệ sinh sạch sẽ như rửa tay hoặc vệ sinh các bề mặt rắn, đồ chơi...bằng dung dịch sát khuẩn là rất quan trọng trong việc kiểm soát sự lây lan của bệnh. Rotavirus lây nhiễm qua đường tiêu hoá và khả năng lây nhiễm rất cao. Loại virút này được thải ra theo đường tiêu hoá ở trẻ nhiễm bệnh, tồn tại trong môi trường và lưu lại trên tay vài giờ và trên bề mặt rắn khoảng vài ngày. Vi rút truyền dễ dàng qua tay bị nhiễm bẩn, tồn tại trên bề mặt chất rắn như đồ chơi, chăn, màn,... Khi trẻ nhiễm Rotavirus sẽ đào thải ra ngoài một lượng vi rút rất lớn đến 10 ngàn tỷ nhưng chỉ cần một lượng rất nhỏ là có thể lây nhiễm và gây bệnh cho người. Nếu như trẻ cho tay vào miệng sau khi tiếp xúc với các vật dụng mang vi- rút thì khả năng nhiễm tiêu chảy cấp là rất cao. 

Với khả năng phát tán của một lượng lớn Rotavirus và khả năng tồn tại trong môi trường lên đến 21 ngày thì việc giữ vệ sinh, ăn sạch, uống sạch cũng khó hạn chế khả năng lây nhiễm của vi rút Rota. Để chủ động phòng bệnh an tòan, hiệu quả nên sử dụng vắc- xin phòng ngừa. Tổ chức Y tế thế giới WHO khuyến cáo nên cho trẻ nhỏ uống Vắc-xin phòng tiêu chảy do Rotavirus: cho trẻ uống từ 6 tuần tuổi trở đi, uống 2  lần cách nhau ít nhất là 1 tháng và nên uống trước 6 tháng tuổi để bảo vệ trẻ càng sớm càng tốt trước khi trẻ bước vào thời kỳ nhiễm Rotavirus nguy hiểm từ 6 tháng đến 2 tuổi. Tại Việt Nam hiện nay Vắc-xin phòng tiêu chảy do Rotavirus đã được sử dụng tại các cơ sở tiêm chủng.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tiêu chảy do kháng sinh ở trẻ em

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

  • 15/05/2025

    5 lợi ích sức khỏe của quả lê và những kiêng kỵ khi ăn lê

    Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

  • 15/05/2025

    Bệnh lý mùa hè thường gặp

    Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Xem thêm