Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Xét nghiệm phân phát hiện nguyên nhân gây tiêu chảy

Không may là tiêu chảy là một vấn đề khá nghiêm trọng. Sự phối hợp của gây mê, kháng sinh và thay đổi đáng kể chế độ ăn, thậm chí một số bệnh cũng có thể dẫn đến vấn đề về tiêu hóa, mà không thể giải quyết ngay lập tức được.

Với mỗi người mắc bệnh tiêu chảy mà bệnh không thể tự biến mất thì xét nghiệm có thể giúp tìm ra nguyên nhân của vấn đề.

Tiêu chảy là gì?

Nhiều người nghĩ tiêu chảy là phân lỏng.

Tiêu chảy thực ra là định nghĩa là đi ngoài phân lỏng từ 4 lần trở lên trong ngày. Tiêu chảy cấp có thể đi nhiều hơn 4 lần phân lỏng mỗi ngày và và kéo dài trong 14 ngày, trong khi tiêu chảy mạn kéo dài hơn 2 tuần. Phân lỏng thường đi kèm với đau bụng và cảm giác mệt.

Tại sao tiêu chảy lại nguy hiểm?

Tiêu chảy là phân có nhiều nước. Cơ thể không thể tạo phân bình thường, loại bỏ nước thừa ở ruột và tạo ra nhu động ruột. Thay vào đó, nước thừa vẫn sẽ được giữ trong phân, và ra khỏi cơ thể. Điều này dẫn đến mất điện giải, vitamin, chất khoáng và gây mất nước.

Ở nhiều nước khó tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, tiêu chảy có thể gây tử vong cho khoảng 5 triệu người mỗi năm, hầu hết là trẻ nhỏ. Thậm chí  khi tiếp cận được các dịch vụ chăm sóc sức khỏe thì tiêu chảy mạn vẫn có thể gây suy kiệt và cần nhập viện để kiểm soát

Nhiều người cố kiểm soát tiêu chảy bằng cách không ăn hoặc không uống, khiến tình trạng trở nên trầm trọng hơn do mất nước và suy kiệt.

Nguyên nhân tiêu chảy

  • Thay đổi chế độ ăn
  • Chuẩn bị cho phẫu thuật
  • Thay đổi mức độ hoạt động thể chất
  • Tuyến giáp
  • Chất tạo ngọt nhân tạo
  • Thay đổi thuốc
  • Không dung nạp lactose
  • Sử dụng kháng sinh
  • Viêm ruột
  • Không hấp thu được chất dinh dưỡng
  • Nhiễm Clostridium Difficile

Điều trị

Tiêu chảy có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, mất nước, đau nếu không điều trị. Bạn nên tìm kiếm sự điều trị nếu bạn mắc tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày, nếu bạn suy nhược hoặc choáng, có máu trong phân hoặc sốt cao trên 38 độ C.

Các xét nghiệm tiêu chảy

Để kiểm tra nguyên nhân gây tiêu chảy, có thể tiến hành xét nghiệm mẫu phân. Một lượng nhỏ phân được cho vào hộp vô trùng để tránh nhiễm khuẩn. Xét nghiệm có thể được tiến hành ở phòng khám hoặc phòng cấp cứu nếu tình trạng nguy hiểm

Cấy phân

Xét nghiệm này kiểm tra những vi sinh vật bình thường vốn không có mặt trong phân hoặc những vi sinh vật có mặt trong phân với số lượng quá lớn. Nuôi cấy sẽ xác định loại vi sinh vật nào xuất hiện và xác định xem liệu chúng có phải là nguyên nhân dẫn đến tiêu chảy hay không

Chất độc của Clostridium Difficile

Clostridium Difficile là một vi khuẩn gây tiêu chảy mạn. Vi khuẩn này cùng với những vi khuẩn khác có thể xuất hiện bình thường trong ruột nhưng bắt đầu tăng số lượng sau điều trị với kháng sinh. Sự quá sản này gây nên tiêu chảy.

Trứng và kí sinh trùng

Xét nghiệm này sẽ xem xét dấu hiệu của kí sinh trùng sống trong ruột. Những kí sinh trùng này thường thấy ở những người ngoại quốc sống tại các quốc gia không có điều kiện vệ sinh thực phẩm và nước uống, những người đã từng đi qua những khu vực này, những người ăn thịt tái sẽ bị nhiễm kí sinh trùng và những người bơi trong nước bẩn.

Xét ngiệm này xem mẫu phân dưới kính hiển vi để tìm kí sinh trùng hoặc trứng của chúng.

Xét nghiệm máu trong phân

Xét nghiệm này quan sát xem phân có chứa máu nhưng không nhìn được bằng mắt thường hay không. Nó cũng xác định màu đỏ trong phân do máu hay do thức ăn có màu đỏ gây ra.

Phân mỡ

Nếu có mỡ trong phân có thể chỉ ra những vấn đề của ruột do không hấp thu được chất dinh dưỡng.

Kháng thể trong phân

Nếu có kháng thể trong phân có thể do sự xuất hiện của giadiar, cryptosporidium và E. histolytic - những kí sinh trùng gây tiêu chảy nặng.

Bình luận
Tin mới
  • 06/12/2025

    Thời điểm uống canxi, sắt và một số vitamin giúp hấp thu hiệu quả

    Việc sử dụng thực phẩm bổ sung không chỉ nằm ở liều lượng mà còn phụ thuộc rất lớn vào thời điểm uống và cách kết hợp chúng với nhau.

  • 06/12/2025

    Nhiều loại quả ăn hằng ngày không khiến bạn tăng cân

    Dưa chuột, củ đậu, bưởi là lựa chọn phổ biến của người giảm cân. Ngoài ra, còn có nhiều loại trái cây khác như bơ, táo, lê… dù có vị ngọt hoặc chứa chất béo nhưng bạn có thể ăn hằng ngày mà không lo tăng cân.

  • 06/12/2025

    Hướng dẫn tự chăm sóc cho người nhiễm HIV

    Cùng với việc uống thuốc điều trị HIV, việc tự chăm sóc sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe, có chất lượng cuộc sống tốt hơn và sống lâu hơn với HIV.

  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

Xem thêm