Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Xét nghiệm phân phát hiện nguyên nhân gây tiêu chảy

Không may là tiêu chảy là một vấn đề khá nghiêm trọng. Sự phối hợp của gây mê, kháng sinh và thay đổi đáng kể chế độ ăn, thậm chí một số bệnh cũng có thể dẫn đến vấn đề về tiêu hóa, mà không thể giải quyết ngay lập tức được.

Với mỗi người mắc bệnh tiêu chảy mà bệnh không thể tự biến mất thì xét nghiệm có thể giúp tìm ra nguyên nhân của vấn đề.

Tiêu chảy là gì?

Nhiều người nghĩ tiêu chảy là phân lỏng.

Tiêu chảy thực ra là định nghĩa là đi ngoài phân lỏng từ 4 lần trở lên trong ngày. Tiêu chảy cấp có thể đi nhiều hơn 4 lần phân lỏng mỗi ngày và và kéo dài trong 14 ngày, trong khi tiêu chảy mạn kéo dài hơn 2 tuần. Phân lỏng thường đi kèm với đau bụng và cảm giác mệt.

Tại sao tiêu chảy lại nguy hiểm?

Tiêu chảy là phân có nhiều nước. Cơ thể không thể tạo phân bình thường, loại bỏ nước thừa ở ruột và tạo ra nhu động ruột. Thay vào đó, nước thừa vẫn sẽ được giữ trong phân, và ra khỏi cơ thể. Điều này dẫn đến mất điện giải, vitamin, chất khoáng và gây mất nước.

Ở nhiều nước khó tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, tiêu chảy có thể gây tử vong cho khoảng 5 triệu người mỗi năm, hầu hết là trẻ nhỏ. Thậm chí  khi tiếp cận được các dịch vụ chăm sóc sức khỏe thì tiêu chảy mạn vẫn có thể gây suy kiệt và cần nhập viện để kiểm soát

Nhiều người cố kiểm soát tiêu chảy bằng cách không ăn hoặc không uống, khiến tình trạng trở nên trầm trọng hơn do mất nước và suy kiệt.

Nguyên nhân tiêu chảy

  • Thay đổi chế độ ăn
  • Chuẩn bị cho phẫu thuật
  • Thay đổi mức độ hoạt động thể chất
  • Tuyến giáp
  • Chất tạo ngọt nhân tạo
  • Thay đổi thuốc
  • Không dung nạp lactose
  • Sử dụng kháng sinh
  • Viêm ruột
  • Không hấp thu được chất dinh dưỡng
  • Nhiễm Clostridium Difficile

Điều trị

Tiêu chảy có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, mất nước, đau nếu không điều trị. Bạn nên tìm kiếm sự điều trị nếu bạn mắc tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày, nếu bạn suy nhược hoặc choáng, có máu trong phân hoặc sốt cao trên 38 độ C.

Các xét nghiệm tiêu chảy

Để kiểm tra nguyên nhân gây tiêu chảy, có thể tiến hành xét nghiệm mẫu phân. Một lượng nhỏ phân được cho vào hộp vô trùng để tránh nhiễm khuẩn. Xét nghiệm có thể được tiến hành ở phòng khám hoặc phòng cấp cứu nếu tình trạng nguy hiểm

Cấy phân

Xét nghiệm này kiểm tra những vi sinh vật bình thường vốn không có mặt trong phân hoặc những vi sinh vật có mặt trong phân với số lượng quá lớn. Nuôi cấy sẽ xác định loại vi sinh vật nào xuất hiện và xác định xem liệu chúng có phải là nguyên nhân dẫn đến tiêu chảy hay không

Chất độc của Clostridium Difficile

Clostridium Difficile là một vi khuẩn gây tiêu chảy mạn. Vi khuẩn này cùng với những vi khuẩn khác có thể xuất hiện bình thường trong ruột nhưng bắt đầu tăng số lượng sau điều trị với kháng sinh. Sự quá sản này gây nên tiêu chảy.

Trứng và kí sinh trùng

Xét nghiệm này sẽ xem xét dấu hiệu của kí sinh trùng sống trong ruột. Những kí sinh trùng này thường thấy ở những người ngoại quốc sống tại các quốc gia không có điều kiện vệ sinh thực phẩm và nước uống, những người đã từng đi qua những khu vực này, những người ăn thịt tái sẽ bị nhiễm kí sinh trùng và những người bơi trong nước bẩn.

Xét ngiệm này xem mẫu phân dưới kính hiển vi để tìm kí sinh trùng hoặc trứng của chúng.

Xét nghiệm máu trong phân

Xét nghiệm này quan sát xem phân có chứa máu nhưng không nhìn được bằng mắt thường hay không. Nó cũng xác định màu đỏ trong phân do máu hay do thức ăn có màu đỏ gây ra.

Phân mỡ

Nếu có mỡ trong phân có thể chỉ ra những vấn đề của ruột do không hấp thu được chất dinh dưỡng.

Kháng thể trong phân

Nếu có kháng thể trong phân có thể do sự xuất hiện của giadiar, cryptosporidium và E. histolytic - những kí sinh trùng gây tiêu chảy nặng.

Bình luận
Tin mới
  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

  • 20/12/2025

    Bạn nên uống bao nhiêu collagen mỗi ngày?

    Mức collagen bạn nên bổ sung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và loại thực phẩm bổ sung. Liều dùng hàng ngày từ 2,5 đến 15 gram có thể an toàn và hiệu quả nếu bạn cần bổ sung collagen cho cơ thể.

  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

  • 18/12/2025

    Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

    Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.

  • 18/12/2025

    Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

    Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

  • 17/12/2025

    Người mất ngủ nên uống trà gì để cải thiện giấc ngủ?

    Nếu thường xuyên trằn trọc, khó ngủ, hãy tham khảo 6 loại trà thảo mộc được coi là liều thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.

  • 17/12/2025

    Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

    Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.

Xem thêm